Text copied!
CopyCompare
Dios Cʉ̃ Cauetibʉjʉ Cũrĩcã Tuti - San Mateo

San Mateo 27

Help us?
Click on verse(s) to share them!
1Bairo ti ñami cabusuetaro, nipetirã sacerdote majã quetiuparã, bairi aperã judío majã cabʉtoa camasĩrã cʉ̃ã jĩcãrõ mena tʉ̃goñarĩ Roma macããna Jesure cʉ̃ na capajĩãrotipeere ãmeo ĩ bʉsʉyuparã na majũ.
2Bairo ĩbʉsʉ yaparo yua, Jesús wãmorĩrẽ jiyarotiyuparã. Áti yaparo, cʉ̃ neásúparã Pilato cawãmecʉcʉ tʉpʉ. Pilato pʉame Roma macããna, Israel yepare caẽmarĩcãrã ti yepare na caroticũrĩcʉ̃ gobernador majũ ãñupʉ̃.
3Mai, Judas, Jesure caĩbʉsʉjãbuitirocaatacʉ pʉame Jesure na capajĩãgaro ĩñarĩ, tʉ̃goña yapapuayupʉ roro cʉ̃ caátiatajere. Bairo tʉ̃goña yapapuari treinta moneda plata tiirire na tunuojoyupʉ fariseo majã quetiuparã, bairi judío majã cabʉtoa camasĩrãrẽ.
4Atore bairo na ĩñupʉ̃: —Ñe ũnie cabuicʉpeire qũĩ bʉsʉjãbuitirocaʉ, roro majũ Dios mena yʉ átiapʉ, bairo ácʉ —na ĩñupʉ̃ Judas. Bairo cʉ̃ caĩmiatacʉ̃ãrẽ, fariseo quetiuparãjãã pʉame cʉ̃ yʉesuparã: —Jããrã, ñe wapa maa. ¡Mʉ majũã mʉ baitʉ̃goñaña ti wãmerẽ! —qũĩñuparã.
5Judas pʉame na caĩrõ tʉ̃go, tie moneda tiirire ti wii templo wiipʉre wecũrecõãñupʉ̃. Bairo áti yaparo, acoásúpʉ, cʉ̃ majũã pajĩãyasiácʉ́. Bairi yua, cʉ̃ majũã cʉ̃ wãmʉarẽ jiyatubiyori pajĩãyasicoasupʉ.
6Sacerdote majã quetiuparã pʉame Judas moneda tiiri cʉ̃ cawẽcũrerijere jeri, bairo ãmeo ĩñuparã na majũ: —Atie moneda tiiri caʉ̃mʉrẽ marĩ capajĩãrocarotiataje wapa niña. Bairo cabairoi, ati wii templo macãã pata Dios rocapatare marĩ jããnemomasĩẽna —ãmeo ĩñuparã na majũ.
7Bairo ãmeo ĩrĩ, jĩcãrõ mena tʉ̃goñañuparã. Jĩcã yepa Campo del Alfarero cawãmecʉti yepare wapatirotiyuparã tie dinero mena, ape yepapʉ caatíatana, marĩ ya macãpʉ cariayasirã na rupaʉri ãnajẽrẽ topʉ na cayareparore bairo ĩrã.
8Bairi camasã nipetiro bairo na caátajere tʉ̃gori, ti yepare Rií Yepa wãmeticõã ninucũñama, ãme rʉ̃mʉrĩ cʉ̃ãrẽ.
9Bairo profeta Jeremías ãnacʉ̃ Dios bʉsʉrica tutipʉ cʉ̃ caĩquetibʉjʉ jʉ̃goyeticũrĩcãrõrẽ bairo baietayuparo. Bairo ĩ quetibʉjʉ jʉ̃goyeticũñañupĩ Jeremías: “Bairi tie moneda, treinta tiiri majũrẽ, israelita majã ‘Tocãrõã wapa borotiya,’ na caĩrĩjẽrẽ neágarãma.
10Bairo tiere jeátí yua, ‘Alfarero’ na caĩrĩ yepare wapatigarãma, tie dinero mena marĩ Quetiupaʉ cʉ̃ caĩquetibʉjʉcũrĩcãrõrẽ bairo,” ĩñupĩ.
11Bairi Jesure cʉ̃ neásúparã fariseo majã Pilato gobernador tʉpʉ. Cʉ̃ pʉame na caĩbʉsʉpairijere tʉ̃goʉ, bairo qũĩ jẽniñañupʉ̃ Jesure: —¿Mʉa, judío majã Quetiupaʉ Rey mʉ ãniñati? Bairo cʉ̃ caĩrõ, Jesús pʉame qũĩñupʉ̃: —Mʉ caĩrõrẽã bairo yʉ baiya.
12Bairo fariseo majã quetiuparã, bairi cabʉtoa camasĩrã mena Jesure nemojãñurõ cʉ̃ na cabʉsʉjã nemomiatacʉ̃ãrẽ, Jesús pʉame na yʉesupʉ.
13Bairi narẽ cʉ̃ cayʉeto ĩña yua, Pilato pʉame atore bairo qũĩ jẽniñañupʉ̃ Jesure: —¿Capee mʉrẽ roro na caĩrĩjẽrẽ mʉ tʉ̃goetiyati?
14Jesús pʉame bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃gomicʉ̃ã, jĩcã wãmeacã ũno cʉ̃ yʉesupʉ. Bairo cʉ̃ cayʉeto ĩña, bʉtioro Pilato gobernador quetiupaʉ pʉame tʉ̃gocõã maniásupʉ.
15Mai, tocãnacã Pascua bose rʉ̃mʉ caãno, Pilato pʉame wiyonucũñupʉ̃ jĩcãʉ̃ preso jorica wii macããcʉ̃rẽ, judío majã na caboʉre.
16Bairi tipaʉ caãno romano majã preso na cajoricʉ ãñupʉ̃ jĩcãʉ̃, Jesús Barrabás cawãmecʉcʉ, judío majã nipetirã na camasĩ pʉame.
17Bairi Pilato pʉame to macããna na caneñaporo ĩñaʉ, atore bairo na ĩ jẽniñañupʉ̃: —¿Ni pʉamerẽ yʉ cawiyoro mʉjãã boyati? ¿Jesús Barrabás, o Jesús, “Mesías” mʉjãã caĩwãmetinucũʉ̃rẽ? —na ĩ jẽniñañupʉ̃.
18Masĩcõãmiñupʉ̃ Pilato Jesure qũĩñatutiri cʉ̃ cayasiro na cabotʉ̃goñarĩjẽrẽ.

19Apeyera tunu Pilato ĩñabesei cʉ̃ caruiropʉ cʉ̃ caruiro, cʉ̃ nʉmo pʉame atore bairo qũĩ joyupo: “Cʉ̃, dise rorije caápeire roro cʉ̃ átirotieticõãña. Ãme ñami yʉ caqũẽgueropʉ popiye yʉ tʉ̃goñaapʉ̃ roro cʉ̃rẽ na caátipeere,” qũĩ joyupo.
20Bairi Pilato Jesure cʉ̃ cawiyogamiatacʉ̃ãrẽ, sacerdote majã quetiuparã, bairi cabʉtoa camasĩrã cʉ̃ã bairo boesuparã. Na pʉame yasioroaca camasã natʉ caãnarẽ atore bairo na ĩ rotiyuparã: “Barrabáre, Pilato cʉ̃ cawiyoro jãã boya. Jesús pʉamerẽ cʉ̃ pajĩãrotiya,” na ĩbʉsʉ awajarotiyuparã.
21Bairi gobernador Pilato pʉame atore bairo na ĩ jẽniñanemoñupʉ̃ tunu: —¿Ni pʉamerẽ yʉ cawiyoro mʉjãã boyati? Bairo cʉ̃ caĩjẽniñarõ, bairo qũĩñuparã: —¡Barrabás roquere cʉ̃ mʉ cawiyoro jãã boya!
22Bairo na caĩrõ, Pilato pʉame bairo na ĩ jẽniñanemoñupʉ̃ tunu: —Bairi Jesús, Mesías cawãmecʉcʉre, ¿dope yʉ caáto mʉjãã boyati? Bairo cʉ̃ caĩjẽniñarõ, bairo qũĩñuparã: —¡Yucʉpãĩpʉ cʉ̃ papuaturotiya!
23Tunu na ĩnemoñupʉ̃ Pilato: —¿Nopẽĩrã yucʉpãĩpʉ cʉ̃ yʉ capapuaturotiro mʉjãã boyati? ¿Dise ũnie carorije cʉ̃ ásupari? Bairo cʉ̃ caĩjẽniñamiatacʉ̃ãrẽ: —¡Yucʉpãĩpʉ cʉ̃ papuaturotiya! —jĩrĩã bʉtioro jãñurĩ ĩ awajanemoñuparã.
24Bairo roro na caátigarije ĩñarĩ, “Dope bairo na yʉ quetibʉjʉnetõmasĩẽcʉ̃,” ĩ tʉ̃goñañupʉ̃ Pilato. Bairo ĩ tʉ̃goñarĩ cʉ̃ paabojari majõcʉre ocorʉ cʉ̃ neatí rotiyupʉ, camasã yʉ cawãmo coserijere na ĩñaáto ĩ. Bairo áti yaparo yua, atore bairo na ĩñupʉ̃ Pilato nipetiro camasãrẽ: —Bairo yʉ wãmorĩrẽ yʉ cacoserije jʉ̃gori mʉjããrẽ ñiñoña, yʉa, ñe yʉ buicʉperiya ãni cʉ̃ cariarije. Mʉjãã yaye wapa rotie roque niña.
25Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, atore bairo qũĩ yʉyuparã to macããna: —¡Ñugaro, jãã, jãã pũnaa cʉ̃ã yaye wapa rotie jeto jʉ̃gori cʉ̃ mʉ pajĩãrotigʉ! —qũĩñuparã.
26Bairo na caĩrõ tʉ̃go, Pilato Barrabáre cʉ̃ wiyorotiyupʉ. Bairo áti yaparo, Jesure wecʉ asero wẽẽrĩ mena cʉ̃ baperotiyupʉ. Bairo cʉ̃ na caáti yaparoro, na nuniñupʉ̃, Jesure yucʉpãĩpʉ cʉ̃ na capapuatuparore bairo ĩ yua.
27Gobernador cʉ̃ carotirã soldaua pʉame Jesure cʉ̃ neásúparã pretorio cawãmecʉti wii macã yepa recomacãpʉ. Topʉ etarã, na baparãrẽ na piineñoñuparã, Jesure roro cʉ̃ átiepegarã.
28Bairo neña yaparo, cʉ̃ jutirore weri, apero cajũãrõ, quetiupaʉ rey cʉ̃ cajãñarõ ũnorẽ cʉ̃ jããñuparã.
29Áti yaparo, quetiupaʉ rey corona cʉ̃ capesari beto ũnorẽ cʉ̃ pesáto ĩrã, pota wẽẽrĩ mena juarica betore cʉ̃ rʉpoapʉ peoyuparã. Tunu bairoa, quetiupaʉ rey wãmocʉtacʉ ũnorẽ cʉ̃ ñeáto ĩ eperã, yucʉacarẽ cʉ̃ wãmo cariape nʉgõãpʉ cʉ̃ cʉ̃gorotiyuparã. Bairo áticõã yua, cʉ̃rẽ quetiupaʉre jẽnirãrẽ bairo na rʉpopaturi mena cʉ̃tʉ etanumurĩ bairo qũĩ boyeti epeyuparã: —¡Cʉ̃ ãnicõã ninucũáto ãni judío majã Quetiupaʉ Rey tocãnacã rʉ̃mʉa! —qũĩ boyeti epeyuparã soldaua Jesure.
30Bairo áticõã, cʉ̃ ʉcoo eyotuepeyuparã. Tunu bairoa cʉ̃ yucʉacarẽ nerĩ, cʉ̃ rʉpoare payuparã.
31Bairo Jesure roro cʉ̃ átiepe yaparo yua, cʉ̃rẽ na cajãatajere cʉ̃ tuweneñuparã. Cʉ̃ jutii majũ pʉamerẽ cʉ̃ jããñuparã tunu. Bairo áti yaparo, cʉ̃ neásúparã, yucʉpãĩpʉ cʉ̃ papuaturáná.
32Bairo áná, bócaetayuparã jĩcãʉ̃ caʉ̃mʉ, Simón cawãmecʉcʉ, Cirene yepa macããcʉ̃rẽ. Bairo Simorẽ bócaetari cʉ̃ pʉsarotiyuparã, Jesús yucʉpãĩrẽ.
33Bairo átí yua, Gólgota buropʉ etayuparã. (Gólgota ĩgaro, “La Calavera” o “Rʉpoa coro buro” ĩgaro ĩña.)
34Bairo etarã, ʉse ocore, mirra bʉʉrije cabairije ũnie mena asuyariquere Jesure cʉ̃ tĩãmiñuparã. Jesús pʉame tiere etiñarĩ etigaesupʉ.
35Bairi soldaua yucʉpãĩpʉ Jesure cʉ̃ papuatu nʉcõrĩ bero, número tiirire ãmeo wẽnuniñuparã. Bairo átiri, na majũ masĩñuparã Jesús jutii ãnajẽrẽ canepaʉre.
36Bairo áti yaparo, topʉ ruiri, Jesure qũĩña coteyuparã.

37Tunu bairoa Jesús rʉpoa buire yucʉpãĩ woaturicapãĩrẽ papuatuyuparã, Jesure na cʉ̃ capajĩãrotirique wapare nipetiro camasã na ĩñao joroque ĩrã. Tipãĩrẽ atore bairo ĩ woaturique tusayuparo: ÃNI, JUDÍO MAJÃ QUETIUPAɄ REY NIÑAMI, ĩrĩqũẽ tusayuparo.
38Bairi Jesús mena yucʉpãĩpʉ papuatureyuparã pʉgarã caʉ̃mʉa jerutiri majãrẽ. Jĩcãʉ̃ cariape nʉgõãrẽ, apei caãcõ nʉgõãrẽ na papuatuyuparã.
39Bairo yucʉpãĩpʉ papuaturicʉ Jesús cʉ̃ caãno yua, camasã canetõánucũrã pʉame Jesure qũĩroaena, na rʉpoare yureyuparã.
40Roro majũ atore bairo qũĩñuparã: —¡Mʉ, templo wiire roca yaparori, itia rʉ̃mʉ bero ape wii cawãma wiire caqũẽnomasĩgaʉ ãnirĩ, mʉ majũã netõña! ¡Dios Macʉ̃ majũ mʉ caãmata, yucʉpãĩpʉ ãnimicʉ̃ã, atopʉ ruiasá! —qũĩ epeyuparã to macããna caĩñanetõánucũrã pʉame.
41Torea bairo qũĩ epeyuparã sacerdote majã quetiuparã, bairi Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ cajʉ̃gobueri majã, bairi cabʉtoa camasĩrã cʉ̃ã. Atore bairo qũĩñuparã:
42—Aperãrẽ na netõũpĩ. Bairo na netõmicʉ̃ã, ãmerẽ cʉ̃ majũã netõmasĩẽtĩñami. Israel yepare quetiupaʉ rey majũ cariapea cʉ̃ caãmata, ¡cʉ̃ majũã cʉ̃ camasĩrĩjẽ mena atore ruiatíbujioʉmi! Bairo cʉ̃ caruiapáta, cariape marĩ tʉ̃gogarã.
43Dios mena tʉ̃goñatutuaricʉmi. Bairi Dios pʉame cariapea cʉ̃rẽ cʉ̃ camaiata, cʉ̃rẽ cʉ̃ netõõgʉmi. “Dios macʉ̃ yʉ ãniña,” marĩ ĩwĩ —qũĩ epeyuparã sacerdote quetiuparãjãã Jesure.
44Bairi jerutiri majã, Jesús mena na capapuatuatana cʉ̃ã tore bairo roro qũĩñuparã.
45Merẽ yua, pasaribota caãno, caãno tʉsaroa naitĩãcoapʉ ati yepa nipetiropʉ. Yoaro naitĩãwʉ̃. Ñamicã, tres de la tarde caãno majũ tunu busuwʉ.
46Tipaʉ caãno, Jesús pʉame bʉsʉrique tutuaro mena atore bairo ĩñupʉ̃: “Elí, Elí, ¿lema sabactani?” (Ti wãme pʉame ĩrã, “Yʉ Pacʉ Dios, yʉ Pacʉ Dios, ¿nopẽĩ yʉ mʉ aweyocoátí?” ĩgaro ĩña.)
47Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, to macããna pʉame bairo ãmeo ĩñuparã na majũ: —¡Jã, tʉ̃goñijate! Ãni Jesús, profeta Elías ãnacʉ̃rẽ cʉ̃ pii ĩñami.
48Ĩcõã yua, na mena macããcʉ̃ jĩcãʉ̃ carupajitia mena ʉse oco, cajʉ̃gũẽatajere yosene ásúpʉ. Bairo átícõã, yucʉ yapapʉ ti jitiare jiyaturi, tiere cʉ̃ ñumʉgõ joyupʉ, cʉ̃ etiáto, ĩ.
49Bairo cʉ̃ caáto ĩña, aperã cʉ̃tʉ macããna pʉame bairo qũĩñuparã: —Bairo ápericõãña mai. Cʉ̃ caĩrĩjẽrẽ tʉ̃gori, ¿Elías ãnacʉ̃ cʉ̃ cʉ̃ netõʉ̃ acʉ́ati? Marĩ ĩñacoteroa mai —qũĩñuparã.
50Jesús pʉame bʉsʉrique tutuaro mena ĩ wisiotʉsa, riacoásúpʉ yua.
51Tipaʉ caãno, templo wii arʉare ẽñotaricaro jutii asero carecomacã woocõã ruiásúparo. Yepa cʉ̃ã bʉtioro yuguiwʉ. Ʉ̃tã rupa cʉ̃ã waticoápʉ tie majũã.
52Camasã cariaricarã na cayarica opee cʉ̃ã to majũã pããcoásuparo. Bairo pããcoa yua, cariaricarã, Dios yarã pʉame tunu catitunucõãma.
53Bairo bairã, witicoámá, Jesús cariacoamiatacʉ tunu cʉ̃ cacatinemorõ bero. Tocãrõã Jerusalén caroa macãrẽ etari jããwã yua. Bairo capããrã camasã cʉ̃ã ti macãrẽ na caãnorẽ ĩñawã.
54Bairi soldaua quetiupaʉ capitán, bairi cʉ̃ ʉ̃mʉa Jesure caĩñacoterã cʉ̃ã yepa cayuguirijere, bairi nipetiro tie cabairijere ĩñarã, bʉtioro uwiri atore bairo ãmeo ĩñuparã: —¡Cariapea ãni, Jesús, Dios Macʉ̃ majũ nimiupĩ!

55Bairi Jesure cajʉátinemorĩcãrã carõmia capããrã, Galileapʉ Jesure cabapacʉtiatíatana pʉame jõpʉ̃ã tuari qũĩñacõã nucũñuparã.
56Jĩcãõ na mena macããcõ ãñupõ María Magdalena cawãmecʉco. Apeo, María, Santiago bairi José paco ãñupõ. Apeo Zebedeo pũnaa paco ãñupõ.
57Bairo ti rʉ̃mʉ canaioatípaʉ caãno José cawãmecʉcʉ, Arimatea macã macããcʉ̃ etayupʉ. Cʉ̃ pʉame pairo apeyere cacʉ̃goʉ ãmi. Tunu bairoa Jesús yaye bʉsʉriquere catʉ̃goʉsaʉ ãmi.
58Bairi yua, Pilato tʉpʉ átí, Jesús rupaʉri ãnajẽrẽ yarocagʉ, cʉ̃ jẽniásúpʉ. Pilato pʉame bairo cʉ̃ caĩjẽnirõ tʉ̃go, “Jaʉ” ĩ, Jesús rupaʉri ãnajẽrẽ cʉ̃ ʉ̃mʉarẽ Josére ruio rotiyupʉ.
59Bairo cʉ̃ caĩrõ bero, José pʉame Jesús rupaʉri ãnajẽrẽ lino jutii asero, caʉgueri mani asero mena cʉ̃ ũmañupʉ̃.
60Bairo átiri bero, cawãma ʉ̃tã ope, na cayesearica opepʉ Jesús rupaʉri ãnajẽrẽ cũñupʉ̃. Áti yaparo, ʉ̃tãpãĩ mena ti opere tubiatoyupʉ. Bairo tubiato yaparo, acoásúpʉ José.
61Bairo José cʉ̃ caámiatacʉ̃ãrẽ, María Magdalena bairi apeo María cawãmecʉco cʉ̃ã topʉ tuari Jesure cʉ̃ carocatato riape ruicõãñuparã.
62Bairo ti rʉ̃mʉ bero, yerijãrĩcã rʉ̃mʉ pʉamerẽ sacerdote majã quetiuparã, bairi fariseo majã mena jĩcãrõ tʉ̃ni ásúparã Pilato tʉpʉ.
63Bairo cʉ̃tʉ eta, atore bairo qũĩñuparã: —Jãã Quetiupaʉ, jãã tʉ̃goñabocaapʉ Jesús, caĩtopai ãnacʉ̃ cʉ̃ caĩrĩqũẽrẽ. “Cariacoatacʉ nimicʉ̃ã, itia rʉ̃mʉ bero yʉ catigʉ tunu,” jãã ĩtowĩ.
64Bairi atore bairo mʉ caáto ñuña: Mʉ ʉ̃mʉarẽ cʉ̃ ãnacʉ̃ rupaʉri na cacũrocaatapaʉre itia rʉ̃mʉ majũ na coterotiya, Jesús cʉ̃ cabuerã ñamipʉ yasiori cʉ̃ rupaʉ ãnajẽrẽ na canerutietiparore bairo ĩrã. Bairo cʉ̃ cabuerã bairo na caápata, cabero camasãrẽ, “Merẽ catiupi,” na ĩtobujiorãma. Bairo na caĩtoata, jõpʉame roro baibujioro cʉ̃ caĩtojʉ̃gorique netõjãñurõ ati yepapʉre —qũĩñuparã sacerdote quetiuparãjãã Pilatore.
65Pilato pʉame bairo na ĩñupʉ̃: —Ãnoa soldauare na neánája. Cʉ̃ ãnacʉ̃rẽ na carocaatapaʉre caroaro mʉjãã carotiro cãrõ na coteáto —na ĩñupʉ̃.
66Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, sacerdote quetiuparãjãã acoásúparã Jesús rupaʉri ãnajẽrẽ na cacũrocaatapaʉpʉ. Topʉ etarã, ʉ̃tã, capairi tii na catubiatori tii buire caroaro jʉgobiacõãñuparã, “Aperã na capãata, marĩ ĩñamasĩbujiorã,” ĩrã. Bairo átiri, soldauare na cũñuparã.