1Ho vi torara 24 entaqaa Isareri vika qaiqaa ruvaaquma vura. Vika nái qora kaiqa varo kaiqara virara ike mpo tura Kotiva tavaarire ti, vika kia vo vatanaaka hampata vairaiti, náiqai vaiha, kara auramate, kovaara utavaaqa nonkute, hanta varake nai qiataqaa aquteha vaura. Vika mintimake himpi vaiha, nái Kotira uva raqako uvara tiva qovaramaqi viha, nái kaivaqaukavara qora kaiqa varo uvaravata tiva qovarama kora.
3Vika ruvaaqumavi himpi vauvaro Noravano Kotiva Mosiraqaa tivato uvara vukuqihairo 3 auara kaara ntuva nimitomanta viraqaahai vaiinti nahenti 3 auara vaiha nái qora kaiqa varo uvara tiva qovaramake Nora Kotira nái Variqa autu tuahereha vaura.
4Vika ruvaaqumavi vaumanta Rivaira anku vonavu kantaaqa taintaqaa himpi vauka Jesuaavave, Banivave, Katmielivave, Sebaniaavave, Bunivave, Serebiaavave, vo Banivave, Kenaanivave, vinavuka taintaqaa vaiha Nora Kotira nái Variqa aareha vaura.
5Vika mintumanta Rivaira anku vonavu Jesuaavave, Katmielivave, Banivave, Hasapaneaavave, Serebiaavave, Hodiaavave, Sebaniaavave, Petahiaavave, vika tiha, Ne ekaa himpi vaiha Nora Kotira nenta Variqa autu tuahera kaate. Kaiqe tenavu ekaa enta ekaa enta vira autu tuaheraqi vuare, tivake Kotira aareha mintima ti: Ai autuvano uritarero koqe autu vairara ti, tenavu ai autu koqemake tuahera kaarirava kia ho vaivo.
6Noravauvo, areqaima Noravano Kotiva varianarave. Naaruvaini vai haikarave, opu makau niaraini vai haikarave, maa vatarave, maa vataraqaa ekaa haika vairavata, nora namarivata, ekaa namariqi vai haikaravata areqaima autukera vataanarave. Ekaa qaqi variqi vi varia haikauka variavara are nena vika qaqi variqi vi haikara nimiaramantara ti, vika qaqi variqi vi variarave. Naaruvaini variaka airitahaa ekaa vika ai autuma tuaherake variavo.
7Are Noravano Kotiva Variqavano vaihara haaru tinavu kaivaqara Eparaamira kaama tera, Uri vatuka Babironi vataihaira vira vita varera, qaraaka autuvata ntava tehara virara Eparahaamirave, tianarave. (Okara 11:31; 17:5)
8Are vira vita varera vo vataini kera tavaararo Eparahaamiva ariara kempukaiqama kero iriqiro vi vai vaiintiva vairave. Viva mintimakero vaivara are vira vataakera vaihara uva vo vataanarave. Are nena kauqu aiqiqaa aqukehara virara tihara, Kenaani vatanaaka vatave, Hiti vatanaaka vatave, Amo vatanaaka vatave, Peresi vatanaaka vatave, Jebusi vatanaaka vatave, Girigaasi vatanaaka vatave, ekaa vi vatara vi vatara ai amiariraro ai vaintivara vatama varianarove, tianarave. (Okara 15:18-21) Are avuqavu kaiqa vare variaravara tira, are nena kauqu aiqiqaa aqukera tivataanara kia qaqira kaanarave.
9Haaru tinavu kaivaqaukavara Isipini variamanta Isipi vatanaaka vika qoraiqama nimiteha nora maara vikaqaa vate variara are tavaanarave. (Katu Varora 3:7) Ho tinavu kaivaqaukavara Isipi mini ke Naare Namari vainaini anintaamanta Isipi iqoka vaiinti vika ntaihareka auti variavara are tinavu kaivaqaukavara mpo ike tia uvara irianarave. (Katu Varora 14:10-12)
10Pero vaiintivanove, Isipi nora vaiinti vikave, Isipi vaiinti nahentive, tinavu kaivaqaukavara qoraiqama nimiteha nora maara vikaqaa vate variavara are vika kahaqama nimitehara nora kaiqa, vo kaiqa vo kaiqa qovarama kehara náivata qoraiqama nimitaanarave. (Katu Varora 7:8–12:32) Are mintima kaanarara tiro, ai autuvano noraiqama viro vairave. Maa entaravata ai autuvano nora autuqaima vaivo.
11Tinavu kaivaqaukavara Naare Namari hini mantaraini variavara are namari viraqi aahara aara autu nimitera vika ntita varera hini mantaraini vuru kaanarave. Viraqaahaira are Isipi iqoka vaiinti vika ntataqi aniaka namariqi raqutu kaanarave. Ori aqukaivaro namariqi otu vintemake, vika namariqi otu vuarave. (Katu Varora 14:21-29; 15:4-5)
12Vi entara aatitairaqaa are quromura vaavi vairaqi vaihara, avuni vihara tinavu kaivaqaukavara aara numiqaanarave. Entaqi iha vaavi ite vairaqi are vaihara, tinavu kaivaqaukavara aara ataama nimite varianarave. (Katu Varora 13:21-22)
13Ho are mintiaqira vuaramanta vika Sainai Aiqinaini anintaavara are naaruvaihaira tuvu Sainai Aiqinaqaa vaihara, tinavu kaivaqaukavara nena vaiinti nahenti uva tiva nimianarave. Are vika koqe uva vaiinti nahenti avuqavu ni okarara, vo uva vo uva vika tiva nimianarave.
14Are vika tiva nimihara 7 entara, vi entava tinta entama varianarove tivakera, vaiinti nahenti ai uva, vo uva vo uva ho iriate tira, are Mosira ekaa vi uvara tiva amianarave. (Katu Varora 19:18–23:33)
15Tinavu kaivaqaukavara voqamake karara naataa iavara are naaruvaihainaa kara vika nimiaramanta naarave. (Katu Varora 16:4) Vika namariara voqamake naataa iavara are ori noraqihaira namari qovarama kaaramanta naarave. (Katu Varora 17:1-7) Are vikara tihara, Te kauqu aiqiqaa aquke vi vatara ni nimirerave tunara, ne vi vatarama oru varaate, tianarave. (Lo 1:21)
16Ho are minti minti iaramantavata, tinavu kaivaqaukavara kia ariara noraiqaake iriraiti, vika nái antuqaqai avateha qora kaiqaqai varaqi viha kia ai uva, vo uva vo uva iriarave.
17Vika kia ai uva iriataa imanta vaiha, are nora kaiqa, vo kaiqa vo kaiqa vara nimitaanara, viraravata tauruke variarave. Vika avu aatovano kempukaiqimanta vika nariaraqai iriha tiha, Kaiqe vaiinti vo noraiqama kaariraro viva tinavu tivita varairaqe tenavu qaiqaa anirante Isipi vatanaaka paanaa kaiqa vara nimitaare, tiarave. (Kaara 14:1-4) Vika minti iavaravata, are kia vika qoririma nimitaanarave. Are Variqavano vaihara are vaaka vaiinti qora kaiqa varaa uvara nunka nimitareva auti variaravave. Are vaiinti nahenti koqema nimite variaravave. Ai muntukavano vaiinti nahentiara vaivara kia vikara vaaka arara ite vaivave. Are vaiinti nahentiara voqama kera aaqurihama nimite variaravave. Are minti variaravara tira, are kia tinavu kaivaqaukavara qaqira kaanarave.
18Vika purumakau qora maraqura/varaha autuke virara tinavu variqave tivake tiha, Maa variqava tinavu Isipiqihairo tivita varero viri kaivama vaivo, tiarave. (Katu Varora 32:1-4) Oho, vika minti tiha anomake ai Nora Kotira vehi uva tiva amitaarave.
19Vika minti minti iavaravata, are mpo ike ti variaravara tira, are kia vika aahara vataini qoririma karaitira, tota ianantema kera, are aatitairaqaa quromura vaavi vairaqi avuni vihara, tinavu kaivaqaukavara aara numiqe varianarave. Are entaqi iha vaavi ite vairaqi vaihara, tinavu kaivaqaukavara aara ataama nimite varianarave.
20Vika ai uva maara kankomake iriate tira, are nena Maraqura koqera vika nimianarave. Vika qumina vataini variqi vuavara are vo kara, manaavata, namarivata nimiaramanta vika naarave.
21Vika 40 ihiara aahara vataini variqi vuavara are karave vo haika vo haikave vika nimiaramanta vika kia vo haika vo haikara aavoqiarave. Are mintima kera vika kahaqama nimitaararo vika utavaaqa kia nihiqiraitiro, qaraaka utavaaqa voqaara vaivaro vika aiquvata kia aiha viraitiro kia noqa virave. (Lo 8:2-4)
22Are tinavu kaivaqaukavara qaqi kaaramanta vika iqoka raquqi viha vika vo vatanaa vo vatanaaka naatarakeha vika vata varora. Vika iqoka raquqi viha King Sihoniva raqiku vatara Hesaboni vare, qaiqaa vika iqoka raquqi viha King Okuva raqiku vatara Basaanivata varora. (Kaarantura 21:21-35)
23Are vika airi vainti nimiaramanta opu makau airi vaintemake, vika vaintivara variarave. Are nena kauqu aiqiqaa aqukehara vika kaivaqaukavarara tihara, Vi vatara ni nimirerave, tiana vatara, virara vika vaintivara iqoka raquqi vivi, navutaaka naatarake vi vatara vare oru viraqaa variarave. (Okara 15:5; 22:17, Iosuaa 3:14-17)
24Vika mini variavara are Kenaani vatanaaka vi vataraqaa variaka naatara nimitaanarave. Are Kenaani vatanaakavata vika avuhainaa vaiintinavuvata vika kauquqi kaaramanta vika nái antuqaqaata varaataa i kaiqara varaarave. (Iosuaa 11:23)
25Vika ai vaiinti nahenti vaantaavura aututaa vatukara, vo vatuka vo vatuka naatarake vare, navutaaka koqe vatavata vare, vika naavuvata viraqi koqe airaira vairavata vare, ori vauruke namari tanu autu taaravata vare, orivi katarivata vare, tava iraaina katarira, vo katari vo katarivata vare, uaini ututaa naahora vo naaho vo naahovata varaarave. Vika navutaaka ia haikara, vo haika vo haika vare, vo kara vo kara naataa imanta naavaro vika vaata noruqama taimanta vaiha vika are vo haika vo haika nimianara vare koqema keha variarave. (Lo 6:10-11)
26Ai vaiinti nahenti mintimake vaihavata, vika ai uva raqake ai qoririma amite variarave. Are Mosiraqaa tivataana uvara tauvaqa utu amite variarave. Ai paropeti vaiintinavu aninte vikara tiha, Eqaate. Qora aara qaqira kaate, tiamanta vika vinavuka arukaarave. Vika qaiqaa qaiqaavata ariara vehi uva ti variarave.
27Ai vaiinti nahenti minti variara kaara are navutaaka qaqi kaaramanta navutaaka vika naatarake vikaqaa nora maara vate variarave. Ho ai vaiinti nahenti tinavu kaivaqaukavara nora maaraqi vaiha ai aaraavara are naaruvaini vaihara vika uva irianarave. Are vika uva irira vikara noraiqaakera aaqurihama nimitehara vaiinti vonavu nititaara vinavuka nái navutaaka kauquqihai vika ruaruama nimitaarave.
28Vinavuka mintiamanta ai vaiinti nahenti qaiqaa maateraiqamake vaiha, qaiqaa ai uva raqake variavara qaiqaa are navutaaka qaqi kaaramanta navutaaka qaiqaa vika naatarake vikaqaa raqiki variamanta variarave. Ai vaiinti nahenti tinavu kaivaqaukavara mintima vaiha vika qaiqaa qora aara qaqirake ariara tinavu ruaruama timitaane tiavara are qaiqaa naaruvaini vaihara vika uva irira, are vika qaiqaa aaqurihama nimiteharama vika ruaruama nimitaaramanta vika ho variarave. Are voqama kera aaqurihama nimitaarava varianarara ti, tinavu kaivaqaukavara qaiqaa qaiqaa mintiaqi vi variavara are qaiqaa qaiqaavata vika ruaruama nimitaanarave.
29Mosiraqaa tivataana uvara qaiqaa iriqi vuate tira, are tinavu kaivaqauka vikara rauriha variate tiaramanta, vika nái avu aato kempukaiqamate, kia ai uva iriraiti, are minti minti iate tiana uvara qoririma kaarave. Vaiinti vovano ai uva iriqiro vi vairava, vi vaiintiva koqema kero variqiro vuanarove. Ho tinavu kaivaqaukavara virara kankomake irihavata, vika nái avu aato tintake kia ai uva irireka auti vaiha ai tauvaqa utu amite variarave. (Wkp 18:5)
30Airi ihi variqira vihara are kia vaaka arara itaivara are vikara qora aara qaqira kaate tivaqira vuanarave. Ai Maraquravano ai paropeti vaiintinavu kahaqimanta vika ai uva tiva nimiamanta tinavu kaivaqaukavara aato tintavika voqaara vaiha kia ai uva iriarave. Vira kaara are vo vatanaa vo vatanaaka qaqi kaaramanta vika tinavu kaivaqaukavara naatarake, vikaqaa raqiki variarave.
31Are tinavu kaivaqaukavara navutaaka kauquqi keharavata, are kia vika ekaara qoririma kaanarave. Are voqama kera aaqurihama nimite variarava varianarara tira, are vika kia ekaara qoririma kera vehi autu taiqa kaanarave. Are vaiinti nahenti aaqurihama nimitehara koqema nimite variara Variqavama variaro.
32Mpo, Kotio, are tinavu Variqavano uritarakera variararo ai kempukavanovata uritarakero vairara ti, tenavu voqamake ai aatu qeteha vauro. Are nena kauqu aiqiqaa aqukera tinavu Isareri koqema timitareva tiva taana uvara kia tauru kaanarave. Ho are mintimake variaravara tira, tenavu nora maaraqi vaunarara kia qumina maarave tiane. Haaru Asiria vatanaaka avuhainaa vaiintinavu tinavu Isareri qoraiqama timitaa entaraqaahai tenavu nora maaraqi variqi vivi, maa entaravata qaqiqai nora maaraqi variqi vi vauro. Tinavu avuhainaakave, tinavu nora vaiintinavuve, ai kaiqa vara amite varia vaiintikave, tinavu paropeti vaiintinavuve, tinavu kaivaqaukave, ekaa ai vaiinti nahentive, tenavu ekaa nora maaraqima vauro. Are virara iriharama tinavu kahaqiane.
33Tenavu Isareri ai uva raqakeha qora kaiqa varaunara kaara are tinavu avuqavuqama kehara tinavu haruanarave. Tenavu qora kaiqaqai ai autu amite vauraravata, are ekaa enta tinavu avuqavuqama timite varianarave.
34Tinavu kaivaqaukavarave, tinavu avuhainaa vaiintinavuve, tinavu nora vaiintinavuve, ai kaiqa vara amite varia vaiintikave, vika vika kia are Mosiraqaa tivataana uvara iriarave. Are vikara minti minti iate tiana uvara kia iriraiti, are vikara rauriha variate tiana uvaravata vika kia iriarave.
35Haaru are tinavu Isareri avuhainaa vaiinti, vika koqema nimitaaramanta vika ai vaiinti nahentiqaa raqiki variavara are nena vaiinti nahenti koqe vata nimiaramanta vika vi vatara nahainaini variqi vuarave. Vika mini vaihavata, vika ai qoririmake kia ai kaiqa vara amitaraiti, vika kia qora okara qaqira kaarave.
36Are tinavu kaivaqaukavara koqe kara utuke qantuke naate tira, maa vatara vika nimianarave. Ho tavaane. Vate tenavu vi vataraqaa vaiha vo vatanaaka paanaa kaiqaqai vara nimite vaunarave.
37Tenavu ai uva raqake qora kaiqa varaunara kaara are vo vatanaaka qaqi kaaramanta vika avuhainaa vaiintinavu tinavuqaa raqiki vaiha, tinavu vataqaa vai karara vare variarave. Vika tinavuqaa raqikiha tinavu sipisipive, purumakauve, vo quara vo quaraqaave, raqikiha vika nái antuqaqaa varaataa imanta vare variarave. Oho, tenavu anomake qoraiqamavi nora maaraqi vauro, tura.
38Vika Kotira aaramake tiha, Tenavu vaaka tuna uvarara iriha, vate tenavu Isareri vohaa uva vateha tentanavu kauqu aiqiqaa aqukeha Kotirara quqaa tirerave: Tenavu maa entaraqaahai Kotiva uva tivataira avataqi virerave, turo. Tenavu kia vi uvara qumina noqihai tiraiti, tenavu vi uvara qara ntuvake qara viraqaa tentanavu nora vaiinti nutuvata, Rivaira anku nutuvata, Kotira kaiqa vara amite varia vaiintika nutuvata, vataare. Vi uvava kempukaiqama vuarire ti, tentanavu ringiqohai qara viraqaa taatau kaare, tura.
