YƐSÃÃ 119:60-160

⁶⁰N tɛ̃́nkɛ í yóó ɔɔtɛ, n dɔ́ mɛfɛì mmɛ, kɛ bo tũnnɛ ɑ tɑnnɔ̀.

⁶¹Bɛnitiyonkubɛ bɛɛ̀ n dií nticùɔ̀tì kɛ̀ tì m pĩ́. M mɛ nyí yɛ̃̀ nhɑ kuɔ́.

⁶²Kɛyènkɛ̀ cuokɛ̀ nh ɔ̃ɔ̃ entɛmu kɛ́ ndɑ sɑ̃ntí. A tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì sìɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í.

⁶³N nɑɑtinɛ̀mu bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɑ dé. Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tũ nhɑ tɑnnɔ̀.

⁶⁴N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ sɑ̀ɑ̀ mmɛɛ̀ pìɛ́kɛ́ kutenkù n tié nhɑ kuɔ́.

⁶⁵N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ do tì bɛ́immu, kɛ mɛ nni ndɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ m mí nhɑ kóo tɔ̃ntì.

⁶⁶M bɛnkɛ mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ m bo mbɑɑ̀tìmɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wenni nɛ̀ mɛciì. Kɛ yɛ̃́ n yĩkúmɛ̀ ɑ tɑnnɔ̀ ĩ́nkɛ̀ nkɛ.

⁶⁷N do í kɛ̃kɛ dìì mɔ̀nnì kɛ dɑ dɛ́tirìnɛ̀mu, di mmɔ̀nnì m mɛ mpĩ̀ḿmu ɑ nɑ́ɑǹtì.

⁶⁸A nitimu kɛ dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀, n tié nhɑ kuɔ́.

⁶⁹Sipɔɔ yɛmbɛ̀ bɛɛ̀ n sĩ̀nkùnnɛ nɛ̀ bɛ kó siyɑ́ɑ̀bìsí, mí m mɛ mpĩmmu ɑ tɑnnɔ̀ nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu.

⁷⁰Bɛ̀ ɑnkɛmu tìmɑtì í bɛ tɑɑ̀, dɛ̀ mɛ nni nɑɑtimu nɛ̀ ɑ kuɔ́.

⁷¹Bɛ̀ n dií nyifɛi kɛ̀ dɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛ, kɛ̀ n yĩ̀ɛ̃́tɛ́ ɑ kuɔ́.

⁷²Mí m borɛ̀ ikuɔ́ ìì yɛ̀nní ɑ nùù ì pɛ̃ɛ̃tɛ́mu yɛsɔɔwèrɛ̀, sikɔupí sikɔupí yoo timɑ́tì pɛ́ítì kpɛyɛ.

⁷³A nɔu siì n dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ siì n kpénkùnnɛ, m pɑ̃ mɛciì, kɛ̀ n nɑ kɛ́yĩ́ɛ̃́tɛ́ ɑ kuɔ́.

⁷⁴Bɛ̀ɛ̀ dɑ dé, bɛ̀ n wùó nkɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑtimu. Kɛ yɛ̃́ n kémmúmɛ̀mu ɑ nɑ́ɑǹtì.

⁷⁵N Yiɛ̀ nKuyie n yɛ̃́mu kɛ dò nhɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì wenni, ɑ n kɛ̃́kùnnɛ kɛ nɑɑtimu.

⁷⁶A sɑ̀mu m bɑ́ntɛ̀! A tì nɑ̀kɛ́mu mí nhɑ kóo tɔ̃ntì.

⁷⁷A n kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kɛ̀ nní nfòù. Kɛ yɛ̃́ n nɑɑtinɛ̀mɛ̀ ɑ kó ikuɔ́.

⁷⁸Ifɛi iì bo pĩ́ sipɔɔ yɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko dɛtetìrɛ̀, mí n wèè pĩ nhɑ tɑnnɔ̀.

⁷⁹Bɛ̀ɛ̀ dɑ dé, bɛ̀ɛ kɔtɛní m borɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ ɑ tié.

⁸⁰N dɔ́mu nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu kɛ́dɔɔ̀ ɑ kuɔ́, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ ifɛi bɑ́ m pĩ́ nhɑ ììkɛ̀.

⁸¹Dɛ̀ nh ɔɔtímu ɑ bo n dɛɛtɛ́mɛ̀, n kémmúmu ɑ bo dɔɔ̀mɛ̀ ɑ bɛ́i ntì.

⁸²N kémmú ɑ bɛ́i ntì bo dɔɔ̀mɛ̀ mmɛ, kɛ̀ dɛ̀ nh ɔ̀u, kɛ̀ m bèkú mmɑ́ɑ̀ kɛ tú: Ɔ̃mmɔ̀nnì ndi ɑ yó m bɑ́ntɛ̀mɛ̀?

⁸³N dònnɛ̀ kudɔukù bɛ̀ nùńnɔ́ɔ kùnku muhɑ̃ɑ̃fɔ̃rímú ĩ́nkɛ̀, m mɛ nyí yɛ̃̀ nhɑ kó itié.

⁸⁴Mí nhɑ kóo tɔ̃ntì n we kpɑɑ́ yɛ̀dɛ? A yóó bekɛ́nɛ̀ ɔ̃̀nyiè bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko?

⁸⁵Sipɔɔ yɛmbɛ̀ n keù yɛfɔ̃̀tɛ̀ nyɛ. Kɛ búútóo ɑ kuɔ́ kpɛti.

⁸⁶A tɑnnɔ̀ tu yɛmɔ́mmɔnyɛ nyɛ, bɛ̀ n fɛ̃́ũnko dɛtetìrɛ̀ ndɛ, yɑ̀ɑ n dɛɛtɛ́.

⁸⁷Dɛ̀ do kpɑɑ́ sɑ́m̀pɔ́ nwe kɛ̀ bɛ̀ n dɛitɛ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, nɛ̀ mɛmmɛ m mɛ nyí bùtínnɛ́ ɑ tɑnnɔ̀.

⁸⁸A sɑ̀mu, n foukùnnɛ, kɛ̀ dɛ̀ɛ yié nkɛ̀ nní mpĩ́ nhɑ tié.

⁸⁹N Yiɛ̀ nKuyie, ɑ nɑ́ɑǹtì bomu nsɑ̃́ɑ̃̀, tì fìíkú kɛĩ́nkɛ̀ nkɛ.

⁹⁰A tú timɔ́mmɔnti yiɛ̀ nwe nɛ̀ ɑ bomɛ̀! Fɔ̃́ɔ̃̀ fìí nkɛtenkɛ̀ kɛ̀ kɛ̀ fìíkú.

⁹¹A bɛ́immu dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ buotɛ́ kɛ bo nɛ̀ yíenní, kɛ yɛ̃́ dɛmɔu dɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ ɑ tɔ̃mmú mmu.

⁹²Kɛ̀ dɛ̀ do í n nɑɑtinɛ̀ ɑ kuɔ́, nɛ̀ yíe n do kumu n sémmɛ̀ miɛkɛ.

⁹³N yí yóó yɛ̃̀ nhɑ tɑnnɔ̀ bìtì! Kɛ yɛ̃́ ɑ n duɔ̀mmɛ̀ mufòmmu nɛ̀ yɛɛ̀ borɛ̀ ndɛ.

⁹⁴N tú ɑ kou nwe, n dɛɛtɛ́, kɛ yɛ̃́ n tũmmɛ̀mu ɑ tɑnnɔ̀.

⁹⁵Bɛyɛibɛ n díímu kɛ bo n kuɔ, mí mmɛ n kèḿmú ɑ tié nyi.

⁹⁶Dɛmɔu bɑ́ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ wenni dɛ̀ mɔ̀kɛmu kumɑ̀nku, ɑ tɑnnɔ̀ yiɛ mɛ̀ nyí mɔkɛ kumɑ̀nku.

⁹⁷N dɔ́mu ɑ kuɔ́ mɛdiɛ̀, yɛwe yɛmɔu nh ɔ̃ ntoti n yɛ̀mmɛ̀ iì ĩ́nkɛ̀.

⁹⁸A kó yɛtɑnnɔ̀ n ciikùnnɛmu. Kɛ̀ n ciì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ n dootitɔbɛ̀. Kɛ yɛ̃́ yɛ̀ bomɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ nkɛ sɑ̃́ɑ̃̀.

⁹⁹N ciìmu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛ̀ɛ̀ n tiè, kɛ yɛ̃́ n totimɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ ɑ tié nyĩ́nkɛ̀.

¹⁰⁰N yɛ̀mmɛ̀ dɛunɛ̀mu bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ yɛ̃́ m pĩ́mmɛ̀mu ɑ tɑnnɔ̀.

¹⁰¹N yennínɛ̀mu mɛyɛi nkó icɛ imɔu, kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ nni mpĩ́ nhɑ nɑ́ɑǹtì.

¹⁰²N yí bùtínnɛ́ ɑ tɑnnɔ̀, kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ yɛ̀ nni ntiémmɛ̀.

¹⁰³A nɑ́ɑǹtì wɛ̀ɛ̀timu n nùù miɛkɛ, kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ mɛcekùɔ̀.

¹⁰⁴A kó yɛtɑnnɔ̀ yɛɛ̀ te kɛ̀ n ciitɛ́, Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yí dɔ́ iyɑ́ɑ̀bisícɛ.

¹⁰⁵A nɑ́ɑǹtì tu dɛfìtírɛ̀ ndɛ dɛ̀ɛ̀ m mí, Tiì n duɔ̀ nkuwenniku n kó kucɛ miɛkɛ.

¹⁰⁶M bɛ́i ndìì nùù n yó ndi pĩ̀ḿmu. Diì tu m bo tũmmɛ̀ ɑ tɑnnɔ̀ yɛ̀ɛ̀ tu timɔ́mmɔnti.

¹⁰⁷N di ifɛi nyi mɛdiɛ̀, n Yiɛ̀ nKuyie nhɑ n fòùkùnnɛ ɑ nɑ́ɑǹtì yɛ̃mmɛ̀.

¹⁰⁸N Yiɛ̀ nKuyie ncɔutɛ́ n sɑ̃ɑ̃, kɛ́ n tié nhɑ tɑnnɔ̀.

¹⁰⁹M bo mukṹṹ nnɛ̀ mufòmmu dɛ sɑku nku, m mɛ nyí yɛ̃̀ nhɑ kuɔ́.

¹¹⁰Bɛyɛibɛ n dii ticùɔ̀tì nti, m mɛ nyí dɛ̀tɛ́nɛ̀ ɑ tɑnnɔ̀.

¹¹¹A tié nyiì tu n kpɛrɛ n te dɛ̀, n yɛ̀mmɛ̀ i nnɑɑtinɛ̀.

¹¹²N duɔ́mmu n yɛ̀mmɛ̀ kɛ dɔɔri ɑ kuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, kɛ yó mmɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri sɑ̃́ɑ̃̀ n fòmmu mumɔu.

¹¹³N yí dɔ́ yɛnɔ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛmbɛ̀, n dɔ́ ɑ kuɔ́ nyi.

¹¹⁴Fɔ̃́ɔ̃̀ tu n kó disɔ̀rì, n kó kudɔpìkù, n kémmú ɑ yó n nɑ́kɛ́ tì nti.

¹¹⁵Díndi bɛnitiyɛibɛ fũtɛnɛ̀ m borɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ nní ntũ n Yiɛ̀ nKuyie ntɑnnɔ̀.

¹¹⁶A nni mpĩ́ nhɑ bɛ́i nkɛ yɛ̃ mmù. Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ nní fòù. A bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ nní ndɑ kémmú kɛ́di ifɛi.

¹¹⁷Fɔ̃́ɔ̃̀ yó ntú nkó dipĩ̀ńnì kɛ̀ n nɑ kɛ́cootɛ́. Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ nní ndɑkɛ ɑ kuɔ́ kpɛ́í.

¹¹⁸A dootóomu bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bùtínnɛ́ ɑ kuɔ́. Kɛ yɛ̃́ bɛ kó mutɔ̃mmú mumɔu túmɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí kɔ̃mu mmu.

¹¹⁹A ùtóomu bɛyɛibɛ kó dimɑ̀ɑ̀ tiyontì kɔ̃mɛ. Dɛɛ̀ te kɛ̀ n dɔ́ ɑ tié.

¹²⁰N wúó nhɑ kuɔ́ kɛ̀ n kɔ̃̀ntì ɑumu, kɛ̀ n kɔ̃m̀bùɔ̀tì duònɛ̀ ɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì.

¹²¹N dɔɔrimu dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, kɛ tũ ntimɔ́mmɔnti, bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ n do bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko bɛ nɔu miɛkɛ.

¹²²Dɔúnnɛ̀ mí nhɑ kóo tɔ̃ntì dinùù kɛ yĩ: A yó nni ndɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀. Bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ sipɔɔ yɛmbɛ̀ nni nfɛ̃́ũnko.

¹²³M bɔ́ú nhɑ kó mɛdɛɛtímɛ̀ kɛ ɔ̀umu, n kémmú timɔ́mmɔnti ɑ nɑ̀kɛ́ tìì kpɛ́í kɛ̀ dɛ̀ m bimu.

¹²⁴Dɔɔ̀ mí nhɑ kóo tɔ̃ntì mɛsɑ̀ɑ̀, ɑ nitimu, m bɛnkɛ kɛ̀ n yĩ́ɛ̃́tɛ́ ɑ kuɔ́.

¹²⁵N tú ɑ kóo tɔ̃ntì nwe, m pɑ̃ mɛciì nkɛ̀ m bɑntɛ́ ɑ tié.

¹²⁶N Yiɛ̀ nKuyie ndɛ̀ tùɔ̀kɛmu ɑ bo pĩ́ ndɛ̀ ɑ tɔ̃mmú. Bɛnìtìbɛ̀ cɑ̀ɑ̀rimu ɑ kuɔ́.

¹²⁷N dɔ́mu ɑ tɑnnɔ̀ kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ mɛsɔɔ. Kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀.

¹²⁸A tɑnnɔ̀ yɛmɔu n yɛ̀ wùó nkɛ̀ yɛ̀ wennimu, n yí dɔ́ dɛyɑ́ɑ̀bìsíkpɛrɛ ndɛ.

¹²⁹A tié ntú isɑ̀ɑ̀yì nyi. Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n yì ɑ̃ɑ̃̀ n yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ.

¹³⁰Kɑ̀ɑ wɛ̀ɛ́tɛ́ ɑ nɑ́ɑǹtì kɛ bɛnkɛ onìtì dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ò duɔ́ nkuwenniku nku. Tiì duɔ̀ mmɛciì mbɛsĩ́ntíbɛ̀.

¹³¹Nh onnɛ́ n níí nku kɛ bo mɑɑ́nko ɑ tɑnnɔ̀, n dɔ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nhɑ tɑnnɔ̀ kɛ̀ dɛ̀ nh ɔɔtí.

¹³²Wɛ̃ɛ̃tɛní m bíɛ́kɛ̀ kɛ́ n kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, kɛ́ndònnɛ̀ ɑ dɔɔrimɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɑ dɔ́.

¹³³N teennɛ̀ kɛ̀ nní nyĩkú ɑ nɑ́ɑǹtì ĩ́nkɛ̀. A bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀ n nɑ.

¹³⁴A n dɛɛtɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko kɛ̀ n nɑ kɛ́ntũ nhɑ tɑnnɔ̀.

¹³⁵Wéntɛ́ní mí nhɑ kóo tɔ̃ntì fɛnɔnsɑ̀ɑ̀fɛ̀, kɛ́ n tié nhɑ kó ikuɔ́.

¹³⁶N nɔnniɛti tiì pũɔ̃̀, bɛnìtìbɛ̀ í tũ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ɑ kuɔ́.

¹³⁷N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ wetímu, kɑ̀ɑ beéntì dò nsɛ́i.

¹³⁸A wɑ̃̀ri ɑ tié kɛ̀ ì wennimu, kɛ tú timɔ́mmɔnti mɑ́ɑ̀.

¹³⁹N wúó n dootitɔbɛ̀ yɛ̃̀mmɛ̀ ɑ nɑ́ɑǹtì, kɛ̀ dɛ̀ n yóumu.

¹⁴⁰N yɑ̀ɑ́kɛ́mu ɑ nɑ́ɑǹtì, tì mɛ̀nkɛ tú timɔ́mmɔnti nti. Mí nhɑ kóo tɔ̃ntì kɛ̀ n tì dɔ́.

¹⁴¹N kũɔ̃nnìmu kɛ̀ bɛ̀ n sènkɛ̀rì. M mɛ nyí yɛ̃̀ nhɑ tɑnnɔ̀.

¹⁴²Timɔ́mmɔnti ɑ dɔú ntì bomu nsɑ̃́ɑ̃̀, kɑ̀ɑ kuɔ́ tú timɔ́mmɔnti.

¹⁴³Mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ̀ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo dɛɛ̀ n tùɔ̀kɛní. Dɛ̀ɛ̀ n nɑɑti dɛɛ̀ nɛ́ tú ɑ tɑnnɔ̀.

¹⁴⁴A tié ndò nsɛ́í nwe sɑ̃́ɑ̃̀. M pɑ̃ mɛciì kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ nní nfòù.

¹⁴⁵N Yiɛ̀ nKuyie n dɑ yu nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu ndi. Yie nkɛ́ n teennɛ̀ kɛ̀ nní ntũ nhɑ kuɔ́.

¹⁴⁶N dɑ kuɔ̀nnɛ̀mu kɛ tú ɑ́ n dɛɛtɛ́, kɛ̀ nni ntũ nhɑ tié.

¹⁴⁷Dɛ̀ ɔ̃ nkpɑɑ́ kɛ í wentɛ́, kɛ̀ n kuɔ̀nɛ̀ fɔ̃́ nwe. N kémmú ɑ yó n nɑ́kɛ́ tì nti.

¹⁴⁸Dɛ̀ ɔ̃ n kpɑɑ́ uú kɛ̀ n nɔ̀nfɛ̀ sìékɛ́ ɑ nɑ́ɑǹtì nti. Kɛ̀ nh ɑ̃ɑ̃̀ ɑ tié n yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ.

¹⁴⁹N Yiɛ̀ nKuyie, nkéntɛ́ n dɑbònnì, ɑ sɑ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, n fòùkùnnɛ kɛ́ndò nhɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì.

¹⁵⁰Bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko bɛ̀ n tɔ̀ɔ́ntɛnímu, dɛ kó isɔkɛ yɛmbɛ̀ dɛ̀tɛ́nɛ̀mu ɑ kó ikuɔ́.

¹⁵¹Fɔ̃́ n Yiɛ̀ nKuyie nhɑ n tɔ́kɛ́nɛ̀mu, ɑ tɑnnɔ̀ yɛmɔu tú timɔ́mmɔnti nti.

¹⁵²N yɛ̃́mu nɛ̀ dimɔ̀nnì ɑ tié, fɔ̃́ɔ̃̀ ì nɑ̀kɛ́ kɛ̀ ì bo sɑ̃́ɑ̃̀.

¹⁵³Wéntɛ́ n yo mmɛ̀ɛ̀ sémmɛ̀, kɛ́ n dɛɛtɛ́ kɛ yɛ̃́ n yí yɛ̃̀mmɛ̀ ɑ kuɔ́.

¹⁵⁴N kónnɛ́ kɛ́ n dɛɛtɛ́ n fòùkùnnɛ kɛ́ndò nhɑ bɛ́immɛ̀.

¹⁵⁵Bɛyɛibɛ í yóó cootɛ́, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ í wɑntimɛ̀ kɛ bo tũnnɛ ɑ kuɔ́.

¹⁵⁶Áú n Yiɛ̀ nKuyie! A sémmɛ̀ dɛumu. N dɔ́ kɛ́ntũ nhɑ tɑnnɔ̀ nyɛ.

¹⁵⁷N dùɔ̀ntɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko bɛ̀ í sénní m mɛ nyí bùtínnɛ́ ɑ tié.

¹⁵⁸N yɑ̀mu bɛnìtìbɛ̀ fiiti mɛ̀ɛ̀ botí bɛtɔbɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ m pĩ nyisíɛ́. Dɛ yɛmbɛ̀ í tũ nhɑ kó ikuɔ́.

¹⁵⁹N Yiɛ̀ nKuyie n wéntɛ́ n dɔ́mu ɑ tɑnnɔ̀. A sɑ̀mu n fòùkùnnɛ.

¹⁶⁰A nɑ́ɑǹtì kó dikũ̀nnì tu timɔ́mmɔnti nti. A tɑnnɔ̀ tu yɛmɔ́mmɔnyɛ nyɛ kɛ bo sɑ̃́ɑ̃̀.