1Taavruma kiñuagun Jesus iglauniqsuq apqusaaqługich nunaaqqich nunaaqqiuratlu quliaqtuaqhuni tusaayugaallautamik aŋaayuqautaanik Agaayyutim. Qulit malġuich maliġuaqtaiñ maliŋniġaat.
2Iḷaŋisa aġnattuuq malikmiñiġaat iłuaqsikkauruat irrusiqł̣uŋniñ suli atniġñautiniñ. Taapkua Mary-lu (taiguutiqaqtuaq Magdalene-mik), taamna Jesus-ŋum tallimat malġuŋnik irrusiqł̣uŋnik anitchirvigikkaŋa,
3Joanna-lu, uiqaqtuaq Chuza-mik aŋalatauruamik atanġum Herod-ŋum iniqpaŋani, suli Susanna suli iñugiaktuat atlat aġnat. Tamatkua ikayuuttutiginiġaich pigikkatiŋ Jesus-mun suli maliġuaqtaiñun.
4Iḷaatni iñugiaktuat iñuich utlautruġniqsut Jesus-mun nunaaqqipayaaniñ. Iñugayaat katikmata uqautiniġai uumiŋa atrikusautmik.
5“Iḷaatni iñuk nautchiityaġniqsuq. Nautchirripkaqługu nautchiaksrat iḷaŋich katagaġniqsut apqutmun tutmiġaqatauplutiŋaasii, suli tiŋmiurat siḷami niġipḷugich.
6Iḷaŋich kataŋniqsut uyaġauruamun nunamun. Nautchiaksrat qilamik naurut, aglaan pannaqłuŋniqsut atakkii nuna aiḷaŋitḷuni.
7Iḷaŋich nautchiaksrat kataŋniqsut kakitḷaġnalgich akunġatnun. Aasiiñ kakitḷaġnat nauqasiqługich nautchiaksrat nagguviksraiġñiġaich.
8Suli iḷaŋich nautchiaksrat kataŋniqsut nunagiksaamun. Naukamiŋ nauriñiqsut mukkaaksranik tallimakipiaŋuttaaqhutiŋ atautchimiñ.” Taamna uqausiġillaan nipitusipḷuni uqallaŋniqsuq, “Kiña siutiqaqtuaq naalaġniḷi!”
9Maliġuaqtaiñ apiqsruġniġaat Jesus qanuutautilaaŋanik taavruma atrikusautim.
10Kiuniġai, “Agaayyutim sagviġaa nalunaqtuaŋa aŋaayuqautmi ilipsitñułhiñaq, aglaali tamatkunuŋa ukpiqsriŋitchuanun uqaqtuŋa atrikusautitigułhiñaq. Taatnamik qiñiġaluaqhutiŋ iḷisaqsritḷaitchut, suli naalaġnigaluaqhutiŋ kaŋiqsitḷaitchut.
11“Uvvauna qanuutaułha atrikusautim: nautchiaksraq uqałiġigaa Agaayyutim.
12Nautchiaksrat kataktuat apqutmun atriqaqtut tamatkuniŋa tusaaruanik tusaayugaallautamik, aglaan Tuunġaum tikitḷuni aattaġigai uqałhich uummatiŋitñiñ ukpiqsritquŋitḷugich anniqsukkautquŋitḷugiḷḷu.
13Nautchiaksratli kataktuat uyaġauruamun nunamun atriqaqtut tamatkuniŋa tusaaruanik tusaayugaallautamik akuqtuqługu quviasukhutiŋ aglaan kaŋiḷiŋitḷutiŋ. Ukpiqsriuraallakkaluaqhutiŋ akkuniisuŋaqani aasiiñ uuktuaqsiułiq tikitman qapiqtiġaġniqsut.
14Nautchiaksratli kataktuat akunġatnun kakitḷaġnat atriqaqtut tamatkuniŋa tusaaruanik tusaayugaallautamik, aglaan isumatuyaałhum umialgułhumlu suli quvianaŋan marruma iñuuniałhum suqutiginġiqsitaġiġaat ukpiqsrił̣iq, aasiiñ asiaŋat piġutlaitchuq.
15Nautchiaksratli kataktuat nunagiksaamun atriqaqtut tamatkuniŋa tusaaruanik tusaayugaallautamik akuqtupiaġataqługu. Tamatkua tupiginiġaat Agaayyutim uqałha aasiiñ asirriaqaqhutiŋ anuqsrułikun, suli iñuusiŋich atlaŋŋuqtauplutiŋ.
16“Kia iñuum ikitnamiuŋ naniq matutlaitchaa utkusiŋmik naagaqaa iḷitlaitchaa ataatnun siñigviich. Aglaan iḷiraġigaa naniqaġviŋmun, iñuiḷḷi isiqtuat taututlarut naniqaqman.
17Qanutchipayaaq irikkauruaq sagvikkaugisiruq, suli qanutchipayaaq matukkauruaq paqitaugisiruq.
18Qaunagititchi taatnamik qanuq naalaġnisilaapsitñik atakkii kisupayaaq piqaqtuaq akuqtullaaġisiruq, aglaan taavruma piqaŋitchuam anniagisigaa taamnaunniiñ mikillapiaqtuaq pigikkani.”
19Jesus-ŋum aakaŋan suli aniqatiuŋiñ utlaŋniġaat. Aglaan tikiḷguiññiġaat iñugiakpaitḷutiŋ.
20Iḷaŋata iñuich nipliutiniġaa Jesus, “Aakanlu aniqatiutinlu qichaqtut kigga qiñiġukhutin.”
21Jesus-ŋum nipliutiniġai iluqaisa, “Aakagigiga aniqatigigitkalu makua tusaaruat uqałhanik Agaayyutim tupigiplugulu.”
22Iḷaŋatni uvlut Jesus maliġuaqtiniḷu ikiniqsut umiamun, ilaa nipliqhuni, “Ki, ikaaqta igḷuanun narvam.” Tarra ayaksaaġniqsut.
23Tiŋilġaqsiaġviŋmikni Jesus siñiksaġniqsuq. Tavrakŋatchiaq anuqłiġuutiqpauraġniġai narvami, umiaŋat immiaqsipḷuguasiiñ suli iluqatiŋ navianniuliqhutiŋ.
24Maliġuaqtaiñ utlakługu Jesus itiqsaġniġaat nipliqhutiŋ, “Iirigii, Ataniiq! Kiviaqsirugut.” Jesus makitluni iñiqtiġniġaa anuġi qaiqpauratlu. Aŋniġuiqman quunnitchiaġullapiaġniqsuq.
25Tavra Jesus-ŋum nipliutiniġai maliġuaqtini, “Naami ukpiqsrił̣iqsi?” Aglaan quviġusuŋniqsut iqsiḷiqhutiŋ, aasiiñ uqaqhutiŋ iŋmiknun, “Qanusiuniqpa una iñuk anuġimunniiñ qaiḷiqpauratlu kamagivatruŋ?”
26Jesus maliġuaqtaiḷu tiŋiḷġaqsiaġniqsut nunaŋanun Gerasene-naġmiut, igḷuanun narvaŋan Galilee-m.
27Jesus niupman umiamiñ paaġniġaa iñuum nunaaqqimiñ irrusiqł̣uqaqtuam. Taamna iñuk atnuġaiḷaaġaġniqsuq aimmitḷaiqhuni, aglaan nayuutiraqniqsuq iḷuviġni.
28Tautukamiuŋ Jesus igitluni isigaiñun nipliġñiqsuq nipitusipḷuni, “Jesus, iġñiŋa Qutchiŋñiqsrauruam Agaayyutim, suniaqpiŋa? Iŋiġikpiñ anasiñŋuqsaquŋitḷuŋa!”
29Nipliutiniġaa taavrumiŋa atakkii Jesus-ŋum tilipḷugu irrusiqł̣uk anitquplugu ilaaniñ. Aippaavak aŋallaqłuŋniġaa akulaiqł̣ugu. Tiguraugaluaġaqtuq argaiḷḷu isigaiḷu. Qiḷiqsruqługich kalimñiġñik kiktuġaaġaġniġai, aasii iñuiḷaamuktitaqługu irrusiqł̣uum.
30Jesus apiqsruġniġaa, “Kisumik atiqaqpich?” Taavruma kiuniġaa, “Uvaŋa atiġa Iñugiaktuaq,” atakkii iñugiakhutiŋ irrusiqł̣uich isiqsimaniqsut ilaanun.
31Irrusiqł̣uich iŋiqsruaġniġaat Jesus tuyuġitquŋitḷutiŋ samuŋa natiqsiñaitchuamun.
32Uvvaasiiñ iñugiallapiaqtuat kuniat qanimi niġiñiaġniqsut qimiġaami. Irrusiqł̣uich iŋiqsruaġniġaat Jesus aullaqtitquplutiŋ kunianun. Jesus-ŋum aullaqtinniġai tamatkunuŋa.
33Irrusiqł̣uich anikamiŋ iñuŋmiñ isiġniqsut kunianun. Iluqatiŋaasiiñ kuniat paŋaliŋniqsut ipnakun. Naparaġniqsut narvamun aasiiñ ipiplutiŋ.
34Iñuich munaqsriruat kunianik tautukamitruŋ taamna atuumaruaq, qimakhutiŋ tusaayugaaġutiginiġaat nunaaqqimi avataaniḷu.
35Iñuich utlautiniqsut tautugiaqhutiŋ supmagaisa. Tikitñamitruŋ Jesus paqinniġaat iñuk anitchivigikkaŋa irrusiqł̣uŋnik aquppiruaq isigaiñi Jesus-ŋum, atnuġaaqaqhuni suli qauġrimmaaġikhuni. Iñuich tamatkua iqsitchaŋniqsut.
36Tamatkua munaqsriruat tautuktuat taavrumiŋa uqautiginiġaat iñuŋnun qanuq iñuum mamitikkaułha.
37Iluqatiŋ Gerasene-naġmiut apiqsruġniġaat Jesus aullaquplugu iqsiḷiḷḷapiaqhutiŋ. Jesus ikipluni umiamun utiaqsiñiqsuq Galilee-mun.
38Iñuum anitchivigikkaŋan irrusiqł̣uŋnik iŋiġniġaa Jesus, “Maligukkaluaġikpiñ.” Aglaan Jesus-ŋum aullaqtitkaa nipliutiplugu,
39“Aiḷutin uqaġiaġiñ Agaayyutim savauttutaanik ilipnun.” Taamna iñuk nunaaqqimukhuni uqaaqsiñiqsuq qanuq Jesus-ŋum savauttutaanik iŋmiñun.
40Jesus utiqami igḷuanun narvam iñugayaat paġlagaat atakkii utaqqiñiġaat.
41Iñuk atilik Jairus-mik, sivulliuqtaa Jew-ŋuruat katraġviata, tikiumaniqsuq. Punniqsuq isigaiñun Jesus-ŋum iŋiqsruqługu kiñuniġmiñuquplugu,
42atakkii panitaulua, qulit malġuŋnik ukiuqaqtuaq, tuquaqsiñiqsuq. Jesus taamuŋaqami iñugiaktuat iñuich tatviksraiġñiġaat avataaniñ.
43Iñuich akunġatni itmiñiqsuq aġnaq aunaaqsruġuitḷaiqsuaq qulit malġuŋni ukiuni. Akiḷiqsuutigigaluaġniġai suurapayaani taaktinun, aglaan kia-unniiñ mamitilguiññiġaa.
44Akunġatigun iñugayaat aġnam utlakługu tunuaniñ aksiŋñiġaa Jesus-ŋum akuagun atnuġaaŋan. Tavrakŋatchiaq aunaaqsruġuiqsiġniqsuq.
45Jesus apiqsruġniqsuq, “Kia aksikpaŋa?” Iluqatiŋ naluniñiqsut. Peter nipliġñiqsuq, “Ataniiq! Iñuich tatviksraiqhutiŋ tinuraġaatin. Naagauvva apiqsruqtutin kimun aksiksilaaqnik?”
46Aglaan Jesus nipliqsuq, “Kia-imña aksikkaaŋa. Iḷisimaliġiga anipman saŋŋigikkaġa uvamniñ.”
47Aġnam tautukamiuŋ iḷitchuġikkaułłi utlautiniqsuq uulillaġmi putluni Jesus-ŋum isigaiñun. Sivuġaatni iluqaisa iñuich uqautiniġaa suvaata aksił̣hanik Jesus suli qanuq iłuaqsikkaułłi tavrakŋatchiaq.
48Jesus uqautiniġaa, “Aġnaaq, quviatchauġigiñ, ukpiqsrił̣iqpich iłuaqsipkaġaatin. Aullałhiñaaġuqtutin tutqiksiḷutin.”
49Jesus uqaqtitlugu kiliktuiruaq tikiññiqsuq Jairus-mun nipliqhuni, “Paniuran tuquruq. Iḷaksiatqiŋñiaqnagu iḷisautri.”
50Aglaan Jesus-ŋum tusaaplugu nipliutiniġaa Jairus, “Iqsiñak; ukpiqsrił̣hiñaġiñ. Paniuran iłuaqsigisiruq.”
51Tikitñamiŋ tupiġmun Jesus-ŋum isiquŋitchai iñuich avataagun Peter, John, James suli iḷiḷgaam aapaŋalu aakaŋalu.
52Iluqatiŋ iñuich qiaplutiŋ kiñuvġugaat iḷiḷgaaq. Jesus nipliutiniġai, “Qianasi. Iḷiḷgaaq tuquŋitchuq, siñiksiñaqtuq.”
53Iluqatiŋ mitautigiaqsigaat iḷisimaplugu aġnauram tuqułha.
54Aglaan Jesus tigukamigich argai tuqłuġniġaa, “Niviaqsiaq! Makittin.”
55Iḷiḷgaaq iñuutqiŋñiqsuq makitluniasiiñ tavrakŋatchiaq. Jesus-tavra tilisiñiqsuq aatchuquplugu niqiksraŋanik.
56Aŋayuqaak quviġutchaŋniqsuk. Aglaan Jesus-ŋum uqaquŋiññiġik kisumun taavrumiŋa atuumaruamik.
