Text copied!
CopyCompare
GALA Sɛʋɛi - Tukpɔɠaaleʋe Nuiti

Tukpɔɠaaleʋe Nuiti 9

Help us?
Click on verse(s) to share them!
1Yeluɓaale, nii é ga Zeedeyɔn, naa ná-doun zunui gila, nii é ga Aɓimeelɛke, naa ɠa é liini kɛkɛni pɔ bɛ Sikɛme, é ɓɔɛ dee ná-pɛlɛyeɠei wu nuɓusɛiti pɔ, é ɠɛ ti ma:
2«À Sikɛme nu wolaiti gaazaɠa, wo ɠɛ ti ma: ‹Leeni ɠa fizɔgai wo ma, Yeluɓaale ná-doun zunu ʋuulɔfelaiti (70) ti zei wo unda, ɓaa nu ɠila nɔ zei wo unda?› À ɠizɛ su ga wo ta ɠa ga ze, ada ga ɲama ɠilagi.»
3Kɛkɛni ti liini ti naama wooiti daazeeli Sikɛme nu wolaiti kpein ma. Naati kpein ti ɠitoni Aɓimeelɛke ʋa, mazɔlɔɔ ti ɠɛni ma: «Gi ta ʋe.»
4Ti wali ɠae ʋuulɔfela (70) veeni zea, ti seɠe Ɓaale-Ɓelite lɛbi ʋɛlɛi wu. Aɓimeelɛke nu ɲakaiti ta teʋeteʋe nuiti seɠeni ga naama walii, ti ʋilɛ polu.
5Naa ʋoluma, é liini kɛɛɠɛ ná-taazuʋɛ Wɔfela, é kɛɛɠɛ Yeluɓaale ná-doun zunu ʋuulɔfelaiti (70) paa, é ti pɛ paani kɔtu ɠilagi maazu. Kɛni Yɔtame ɠila kpe, Yeluɓaale ná-doun zunui, nii gola lɔini ti zu, naa la ɠɛni zaani, tɔɔzei é lɔɔɠuni.
6Sikɛme nu wolaiti kpein ta Ɓɛte-Milo nuɓusɛiti kpein ti ɠaalɛɛni ba, ti Aɓimeelɛke zei ga masagi, ti naa ɠɛni sɛne gului wu Sikɛme, zalaɠa ɠɔtu ɠaaɠoozagi ɠobaʋɛ.
7Naa kpein ge woni Yɔtame ma. É liini é lo Galizime gizei unmaʋɛ, é ɓɔɛni ti ʋɔ, é wooɠula la, é ɠɛ ma: À woilo gòo ma, Sikɛme nu wolaiti, ni wa pɔ ga GALA ge wo woomɛni!
8Gulu wolaiti ti liini, ga ti gulɔi ziɛ masagi ma, é zei ti unda. Ti ɠɛni wolive wului ma: «Zei gi unda ga masagi.»
9Kɛlɛ wolive wului ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: «Gè ɓe mà waai ma wulɔi vee vai ʋa ɓaa, nii ta ɗa GALA ta nuɓusɛiti dɛbi la, gè li gè ɓɔɠɔ ɓɔlɔ ga gè zei guluiti unda?»
10Guluiti ti ɠɛni naazu kooleɠoole gului ma: «Ʋa, è zei gi unda ga masagi!»
11Kɛlɛ kooleɠoole gului ɠɛni ti ma: «Gè ɠɛlɛ mà nɛɛi ʋa, ta mà waa ʋagɔi, gè li gè ɓɔɠɔ ɓɔlɔ ga gè zei guluiti unda?»
12Guluiti ti ɠɛni leezɛn ansaɠɔgi ma: «Ʋa, ɗɔun è zei gi unda ga masagi.»
13Kɛlɛ leezɛn ansaɠɔgi ɠɛni ti ma: «Gè ɠɛlɛ nà-dɔɔi ʋa, nii é GALA ta nuiti koozunɛɛzu, gè li gè ɓɔɠɔ ɓɔlɔ ga gè zei guluiti unda?»
14Názu ɠa guluiti kpein ti ɠɛni la ɠain ba wului ma: «Ʋa, è zei gi unda ga masagi.»
15Ɠain ba wului ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: «Ni wo-yiimai ɠana, wo gulɔi ziɛ mà, wo kɛ̀ ga masagi wo unda, à ʋa wo lɔɔɠu mà niinigi wu. Ni wa ɠɛlɛna, abui ɠa ɠula mà ɠaingiti su, é Liɓan sɛdele guluiti gala.»
16Yɔtame ɠɛni ma mɔnɔ: «Niizu deɠɛmu, kisiɛ ʋagɔi ɠa wo bogai nɛi, ta sɔledai, Aɓimeelɛke zei vai zu ga masagi? Faa ʋagɔ ɠana nɛi wo kɛai Yeluɓaale ná-pɛlɛyeɠei letema? Wo unfemai veeʋɛ bɛ nɛi, é zoloo ná-kɛɛwoti ʋagɔiti ma, niiti é ti ɠɛɛni?
17Mazɔlɔɔ kɛ̀ɛ kɔɔi ɠɔɔni wo ʋɛ, é ɠikulani zɛnvui zu kɔɔmaʋɛ, é wo ɠulani Madiyan nuiti zea.
18Wɔun, wo wuzeɠea kɛ̀ɛ ná-pɛlɛyeɠei laalɔɠɔma za, wo ná-doun zunuiti paani, zunu ʋuulɔfela (70), kɔtu ɠilagi maazu. Wo ná-botiɠɛ anzanui ná-doun zunui Aɓimeelɛke lo Sikɛme ga masagi, tɔɔzei toɠa ga wo-ɠɛɛloin.

19Ni kisiɛ ʋagɔi ɠana wo bogai za, ta sɔledai, Yeluɓaale letema, ta ná-pɛlɛyeɠei, Aɓimeelɛke wo yiima vai ɠɛ wo ʋɛ, wa ɓalaa wo ziima vai ɠɛ!
20Ni naa laade, abu ɠila ka ɠula Aɓimeelɛke zu, nii a Sikɛme nu wolaiti gala, ta Milo ʋɛlɛyeɠei, abu ɠila ka ɠula Sikɛme nu wolaiti su, ta Ɓɛte-Milo nuiti, nii a Aɓimeelɛke ɠala!»
21Yɔtame ʋelani é li é lɔɔɠu Ɓeel, miná ɠa é yɛni ná, é maaɠooza kɛɛɠɛloin Aɓimeelɛke ʋa.
22Aɓimeelɛke ɠɛni ga kundiɠii Izelayɛle unda kona saʋagɔ laawu.
23Naa ʋoluma, GALA ge gooɠaaɠaalala yɛnvui lɔɔni Aɓimeelɛke ta Sikɛme nu wolaiti zɔɠɔzu, naati ti wuzeɠeni daalɔɠɔma,
24tɔɔzei faa ɲɔi ʋa é kɛɛni ga Yeluɓaale ná-doun zunu ʋuulɔfelaiti (70), naa ɠa a kɛ ti ma ɲamai la Aɓimeelɛke unma, tɔɔzei ti-ɠɛɛloin ʋe, toɠa é ti ʋaani, Sikɛme nu wolaiti ti ɓɔ ba.
25Nii a kɛ ti zoo Aɓimeelɛke la, Sikɛme nuiti, ti nuiti seini gizeiti unmaʋɛ, ti ti lɔɔɠu taa wolai ɠobaʋɛ, naama zunuiti ti ɠɛni loozu nuiti ma, niiti ti ɠɛni leʋesu ti ɠobaʋɛ. Ma wooi woni Aɓimeelɛke ma.
26Yeeta, Eɓɛde ná-doun zunui Gaale, ta kɛɛɠɛlointi ti ɠɛni leʋesu Sikɛme. Sikɛme nu wolaiti kpein ti laani da.
27Ti liini ta-leezɛn ɓeleiti su, ti ma waaiti kula, ti ti ɓɛtɛ, ti koozunɛ vɛtii ɠula, ti li ta-ɠalagi ná-pɛlɛi wu, ti daamii wo, ti ɓɔɔle, ti Aɓimeelɛke ɠoto.
28Eɓɛde ná-doun zunui Gaale ɠɛni ɠɛɛzu ma: «Ɓɛ ɠa é ga Aɓimeelɛke, ɓɛ ɠa é ga Sikɛme, gi ʋa botii ɠɛ Aɓimeelɛke ʋɛ? Yeluɓaale ná-doun zunui laade ɓaa, Zeɓule laade é ʋa ɠɛ ga ná-keelai? À botii ɠɛ Ɠamɔɔl zunuiti bɛ, nii é ga Sikɛme kɛɛɠɛ. Gɔun, leeni vaa zu gá botii ɠɛ Aɓimeelɛke ʋɛ?
29Ni nui ta a niima nuɓusɛiti ta-ɠundiɠilai veena zèa! Nà la Aɓimeelɛke maaɠooza. Nà la ɠɛ Aɓimeelɛke ma: ‹Li è ta ɓɔ ɗa-zalaʋusuiti ba, è ʋa è kɔɔi ɠɔ!› »
30Zeɓule taa masa golai, naa mɛnini nii Gaale boni, Eɓɛde ná-doun zunui, gola yiiɠaawanani.
31É keelaiti teʋeni dɔɔɠuzu Aɓimeelɛke ma, é ɠɛ ma: «Wɛlɛ, Eɓɛde ná-doun zunui Gaale, ta kɛɛɠɛlointi ti ʋaaʋɛ Sikɛme, ti taai wuzeɠea è laalɔɠɔma.
32Kɛni niina è ɓaɠa ga kuai, wa nuɓusɛiti ti è ʋa, à lɔɔɠu ti ʋa ɓalaɠai zu.
33Sobui, foloi a ɠulana, ɗa wuzeɠe è yei ti ma taa wolai zu. Siɛgi zu Gaale ta polu nuɓusɛiti ta wuzeɠena la è laalɔɠɔma, ɗa naa ɠɛ la, nii ɗa-zɛbɛi a zoo da.»
34Aɓimeelɛke ta nuɓusɛiti ti ɠɛni polu, ti wuzeɠeni ga kuai, ti li ti lɔɔɠu Sikɛme ɠobaʋɛ, ti ɓɔɠɔ zeini su ga naanigɔ.
35Eɓɛde ná-doun zunui, Gaale ɠulani, é lo taa ziɠidaʋɛ. Aɓimeelɛke ta nuɓusɛiti kpein ti ɠɛni polu dɔɔɠu ʋelei zu, ti ɠulani kɛlɛma.
36Gaale ti ɠaani, é ɠɛ Zeɓule ma: «Wɛlɛ nuɓusɛiti ba, ti gizei yeizu.» Zeɓule gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Gizeiti ma niinigi ɠa è kaazu ga numaa ʋe.»

37Gaale ɠɛni ma mɔnɔ: «Nuɓusɛiti be ti yeizu zou zaamaʋɛ, bɛbɛi ɠa ʋaazu ga ungaiziɛ sɛne gului ma ʋelei.»
38Zeɓule gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Ɗa-ɓɔɛzuɠula ʋagɔiti ta mini, ɗɛi è ɠɛni ɠɛɛzu ma: ‹Ɓɛ ɠa é ga Aɓimeelɛke, gi ʋa botii ɠɛ bɛ?› Nuɓusɛiti ta ga naa, è ɠɛni ti ʋɛlɛʋɛlɛsu? Liina niina è kɔɔi ʋɛɛ ba!»
39Gaale loni Sikɛme nu wolaiti tuɠɔ, é kɔɔi ʋɛɛ Aɓimeelɛke ʋa.
40Aɓimeelɛke ʋilɛni polu, é ʋela naa ʋa. Nu mɔinmɔin maawanani ti za, tanigaa ti looni, aisa ti ʋa zeeli taa ziɠidaʋɛ.
41Aɓimeelɛke ɠwɛni Aluma. Zeɓule Gaale ɓɛɛni ta kɛɛɠɛleaiti, ti la zooni ti ʋa yɛ Sikɛme.
42Poluma zobui, Sikɛme nuɓusɛiti ti ɠulani ɓalaɠai zu. Naa woni Aɓimeelɛke ma,
43é ná-kɔɔɠɔ nuiti seɠeni, é ti ɠaaɠwɛ su ga seizu saʋagɔ, é lɔɔɠu ɓalaɠai zu, ti pelei ɓɔun. É kaai ma ga nuɓusɛiti ta ɠulazu taa wolai zu, é wuzeɠeni ti laalɔɠɔma, é ti zakpe.
44Aɓimeelɛke ta nu zeizu liegɔi é polu, ti vazani, ti loni taa ziɠidaʋɛ, nu ɓulu felegɔiti ti ʋuuni naati kpein ma, niiti ti ɠɛni ɓalaɠai zu, ti ti zakpe.
45É laalɛɛni taai wu, é luʋa loni ba folo ɠila ɲɛgɛlɛin. Yɔvɛlɛɛ é ʋa leɠa taai zo, é zu nuɓusɛiti pɛ paa ti ɠɛni ná. É taai lokani, é kpoloi vaza ná.
46Siɛgi zu Migedale-Sikɛme nu wolaiti ti naa mɛnini da, ti ʋelani ti li ti lɔɔɠu zeɠei zu, ta-ɠalagi Ɓelite ná-pɛlɛi wu.
47É woni Aɓimeelɛke ma ga Migedale-Sikɛme nu wolaiti pɛ ti ɠaalɛɛni ba.
48Aɓimeelɛke lɛɛni Salemon gizei ma, ta nuɓusɛiti ti ɠɛni polu. É zoovɛi zeɠeni, é gulu ɓekegi leʋega, é kula ba, é da ɠɔma. Naa ʋolu, é ɠɛni polu nuɓusɛiti ma: «Wo naa ɠaa, nii gè kɛai, à suvilɛ wo kɛ, eɠɛʋelei gè kɛai la.»
49Nuɓusɛiti kpein ɛsɛ ge gulu ɓeke gilagila teʋeni, ti ʋilɛ Aɓimeelɛke ʋolu. Ti liini ti gulu ɓekegiti pu zeɠei laaʋɛ, ti abui lo ba, ti naa ɠala, ta nii kpein é ɠɛni ná. Zekana ti Migedale-Sikɛme taaʋeaiti kpein undaaʋilini la, nu waagila (1 000) kɛɠala ɠɛni de, zunuiti ta anzanuiti.
50Naa ʋoluma, Aɓimeelɛke liini Teeɓɛse. É laalɛɛni taai wu, é so.
51Pɛlɛ ɠaaɠooza golai ɠɛni taa zaamaʋɛ, ʋɛ zunuiti ta anzanuiti ti ɠɛni lɔɔɠuzu ná, ta taa nu wolaiti. Ti daaɠuluni ɓɔɠɔ ma, ti lɛ kɔmaʋɛ.
52Aɓimeelɛke ʋaani pɛlɛ ɠaaɠoozagi ʋɔ bɛ, ʋɛ ná ɠɛni ga ti-lɔɔɠuzuʋɛ, é laalɛɛni bu, é maaɓuɠa pɛlɛlaʋɛ ʋa, ga é abui lo ba.
53Názu ɠa anzanui ta molo ziɠa ɠɔtui looni la Aɓimeelɛke nɔungi zu, é nɔunkalagi wolowolo.
54Gaamago nɔ, é zunu loungoi lolini, nii é ɠɛni ná-kɔɔɠɔ zɔɔlai zeɠezu, é ɠɛ ma: «Ɗa-woɠa zɔkpɔi ɠula su, è pàa, naa ɠa a kɛ ti mina ɗa ga ɠɛ ma: ‹Anzanu ɠa é paani.› » Zunu loungoi bɔɔni, é za.

55Izelayɛle zunuiti ti kaai ma ga Aɓimeelɛke za, ɛsɛ ge liini ná-taazu.
56Ʋele ɠana GALA ge Aɓimeelɛke ná-faa ɲɔi zalani la tɔ ɓɔɠɔi ma, nii é kɛɛni ga kɛɛɠɛ, tɔɔzei kɛɛɠɛloun ʋuulɔfelaiti (70) paa vai ʋa.
57GALA ge Sikɛme nuiti ta-vaa ɲɔi ʋotokulani tiya ɓɔɠɔi ma. Ʋele ɠana Yeluɓaale ná-doun zunui Yɔtame ná-foovooi laazeelini la.