1Arlte Pentecost-enge Jesus-eke akangkwe-irrentye akngerre ingkirreke-arle apurte-irrerreke apmere anyenteke.
2Impeltye-ngentyele aywerre akngerre alkere-ngentyele rlke akngerre-arteke angkeke imerte apmere kwene-werne irrpenhemele itne-arle anetyame-werne. Itne ingkirrekele aweke.
3Itne anteme areke alkngenthe-arteke itneke akertnele, alkngenthe re anteme akalke-irreke imerte anyenteke-anyente akaperte itne-kenheke arrernelhemele.
4Utnenge Akngerre tyerrtye ingkirrekeke irrpeke. Kele iparrpe-iparrpe anteme itne angkentye arrpe-anenhe angkeke, angkentye nhenge itne akaltye-irretyakenhe areye Utnenge Akngerrele ware-arle itnenhe akaltyele-antheke imernemele angkentye itneke.
5Ikwerenge anteme aneke Jew atningke apmere arrpe-anenhe-ngentyele Jerusalem-werne-arle apetyewarreke ikwerele anetyarte-arlke itne Ngkarteke angkerlte-anetyenhenge tyatye akngerre ikwerele.
6Kele itne aywerre akngerre renhe awemele itne angathe-irreke akangkwe-irrentye akngerre itneke-werne. Itne awerrirreke Peter uthene arrpenhe nhenge areye-arlke angkentye itnekenhe-arlke angkerlenge. Anyenteke-anyente-arle itne aweke arrpenhe-akerte aneke, tyerrtye areye arnterre apatewarreke itnenhe awemele angkentye itnekenhe angkerlenge.
7Itnenhe aweke-arle iperre apatemele itne angkerreke, “Nthakenhe-ame tyerrtye nhenhe areyeke irreke? Artwe angkeme-arle nhenhe areye, itne Galilee-arenye, itne kwenhe angkentye anwerne-kenhe uyarne aweme.
8Nthakenhe-ame itne angkentye anwerne-kenheke akaltye anteme? Anwerne itelaretyakenhe-arle nthakenhe-arle itne alakenhe irremenge!
9Kele arratye-arle anwerne apmere arrpe-anenhe-ngentyele Jerusalem-eke apurte-irreme, apmere Parthia arritnye-ngentyele, Media uthene Elam uthene-ngentyele, Mesopotamia-nge, Judea uthene Cappadocia uthenenge, Pontus uthene Asia uthenenge,
10Phrygia-ntyele Pamphylia-nge, Egypt-ngentyele-arlke apmere arrpenhe areye-ngentyele Cyrene itwele, apmere nhenge Libya, arrpenhe areye akenhe Rome-ngentyele-arle.
11Arrpenheme anwerne, Jew areye-arle, arrpenheme anwerne akenhe Jew anetyakenhe-arle kele anwerne-arlke Ngkarte apentewarreme. Arrpenheme apmere Crete-ngentyele apetyeke, arrpenheme akenhe Arabia-enge-arle. Anwerne ingkirreke apmere yanhe areyenge-arle apetyeke kele awemele tyerrtye nhenhe areye angkentye anwerne-kenhele angkerrirrerlenge. Itne angkeme Ngkarte-arle mwerre akngerre rarle arne mwerre akngerre areye mpwarerlenge.”
12Tyerrtye itne ingkirreke apateke uyarne-arlke itirreke nthakenhe-arle irretyenheke. Itne-arrpe awethe alakenhe angkerreke, “Nthakenhe-ame itneke irreme, anwerne itelaretyakenhe nthakenhe-arle itne anyenteke-anyente angkentye anwerne-kenhele angkeme?”
13Kele tyerrtye arrpenhe areyele itnenhe aremele akangkwe-irretyakenhe itne arrkentye ilemele itneke angkerlenge alakenhe-arle, “Arrangkwe, artwe nhenhe areye alakenhe angkemele itne-arle arerte anthurre ngkwarle akngerre iperrenge.”
14Kele Peter uthene yernentye akngerre arrpenhe areye apmerenge arrateke, Peter imerte tyerrtye ingkirrekeke alakenhe angkemele, “Jew arrantherre Jerusalem-arenye areye-arlke, ayenge awerrirraye ayenge mwerrantye angketyenhenge arrantherre arratye-arratye akangkwe-irremele awetyenhenge nthakenhe-arle irreme.
15Arrantherre apale itirreke anwerne-arle ngkwarle antywetyameke-athene. Kele nhenhe akenhe ingweleme anthurre-arle. Anwerne-arle ngkwarle antywetyakenhe-arle.
16Anwerne mpwareme alakenhe-arle Ngkartele Joel arrule anthurre ileke, artwe nhengele angkentye Ngkarte-kenhe awemele ilerle-apentye akngerrele imerte arrpenhe areyeke ilemele. Kele, re pwekeke intelhe-ileke nthakenhe-arle Ngkartele renhe ileke, alakenhe,
17‘Urreke-arle ahelhe uthene alkere uthene uyerretyenhenge the utnenge atyinhe yernetyenhe rarle tyerrtye ingkirrekeke irrpetyeke, arrekantherrenhe alere uthene ampe uthenele iletyenhe tyerrtye areyeke iwenhe-arle the itneke ileke. Apmerrke areyele, artwe ampwe areyele-arlke altyerre atyenge-akerte aretyenhe tharle imernetyenhe.
18Arelhe uthene artwe uthene, urrkapentye atyinhe mpwarentye akngerre, itne ayeye atyinhe tyerrtye areyeke iletyenhe,
19Apmere ahelhe nhenhele the arne mwerre areye imernetyenhe ayenge-arle lterrke aneme imernetyenhenge. Tyerrtye areyele aremele alhwe-arlke, ure-arlke, akwerte akngerre-arlke.
20Uterne ingwemerte irretyenhe, atnyentye athetheke irretyenhe alhwe-arteke. Kele yanhe-ngentyele arlte ingkerne apetyetyenhe. Kele ayenge anteme arratetyenhe tyerrtye ingkirreke court atyinheke tnertnetyenhe.
21Kele urreke-arle arne nhenhe areye irretyenhenge, tyerrtye angwenhe apeke arnterre arlkemele ayenge apayuthneme the renhe itetheke mpwaretyenhe-arle akurne rarle mpwarekenge.’” Alakenhe-arle Peter-ele itneke ileke Joel-elarle arrule pweke mwerrenge intelhe-ileke.
22Peter re akwete angketyame, “Tyerrtye Israel-arenye areye ayenge awerrirraye! Nhenge Jesus Nazareth-arenye kwenhe Ngkartele-arle yerneke. Rarle arne mwerre akngerre ngangkerele mpwareke alknge arelherlenge. Arerrirreke-arle iperrele arrantherre alakenhe itirretyeke, ‘Ayekaye! Ngkartele artwe nhenhe yerneke alakenhe ikwerenge rarle arne mwerre akngerre mpwaremenge.’
23Ngkartele-arle akwetethe-arle itelareke nthakenhe-arle irretyenhe re anteme tyerrtye anyentele artwe Jesus nhenhe arrenhantherrenhe iltye anthetyeke. Kele arrantherre angkeke artwe akurne areyele renhe atwetyeke. Arrantherre imerte anyenteke irreke artwe akurne itnekenge Jesus atwemele renhe arne arntarlkweke arrernemele.
24Rarle ilwekenge re ilweke-arle anetyakenhe aneke, Re uye anthurre ilweke-arle aneke. Kele Ngkartele renhe akemelhe-ilemele itethe-ilirtneke.
25Anwerne itelareke Jesus-arle itethe-irrirtnetyenhe arrule-arle David-ele pweke-nge intelhe-ilekenge Jesus-akerte alakenhe, ‘The areke Akngerrepate atyinhe atyengenge tnerlenge. Ayenge-arle atere anetyakenhe-arle ayenge atwerlenge, rarle atyengenge apurte akwete-arle anetyenhe. Alakenhenge anteme ayenge akangkentye anthurre utnenge atyinhe akangkeme alyelhemele ngkwenge. Kele, ayenge akwenpe aneme unte-arle tyerrtye atyinhe itethe-ilirtnetyenhenge.
27Urreke ayenge ilwemele ayenge itethe-irrirtnetyenhe imerte akertne-irremele. Kele the itelareme unte ayenge apmere ilweke-arleke impetyeke arrangkwe-arle. Ayenge ilwerlenge unte tyerrtye atyinhe antyerrke irretyeke impetyakenhe-arle, Ayenge-arle ngkwenge ahentye anthurre anemenge ngkwenge akangkwe-arlke-irremele.
28Unte atyenge ileke unte-arle ayenge itethe-iletyenhe ayenge-arle ilweke-arle iperrele. Unte ayenge akangketyeke mpwaretyenhe unte-arle atyengenge akwete anetyenhenge.’” Alakenhe-arle Peter-ele ayeye ileke tyerrtye areyeke Jesus-akerte David-ele arrule pweke-nge intelhe-ileke.
29Awethe Peter itneke akwenpe anthurre angkeke, “Atyewe atyinhe areye awerrirraye. Nhenge David, arrenge-arrenge anwerne-kenhe ilwekenge, itne atyalangke ikwerenhe inteyeke arrerneke, inteye re akenhe apmere nhenhele aneme arlte lyete.
30Urreke re ilwetyenhenge re intelhe-ileke nthakenhe-arle renhe Ngkartele ileke. Kele anwerne itelareme David-arle ikwere-arrpe-akerte angketyakenhe-arle kele re intelhe-ileke iwenhe-arle Ngkartele-arle renhe arnterre alhileke alakenhe, ‘Urreke tyerrtye anyente ngkwinhe areye-ngentyele akngerrepate anetyenhe unte-arteke anetyenhe.’
31“David-ele itelareke-arle Ngkartele-arle ikwere ilekenge, re anteme anwerneke ileke Ngkartele-arle Christ ipertenge tyerremele itethe-ilirtnetyenhe. Re ileke Ngkartele-arle renhe iperteke impetyeke arrangkwe-arle tyerrtye ikwerenhe arntirte-irretyeke arrangkwe.
32“Artwe re akenhe Jesus-arle aneke, yanhenge rarle ilwekenge Ngkartele renhe itethe-ilirtneke, anwerne ingkirrekele arrekantherre iletyeke anwerne-arle renhe areke-arle.
33Ngkartele renhe alkere-werne akngirtneke renhe anteme akwe-arratyeke arrernemele akngerrepate anetyeke. Ngkarte, Akngeye ikwerenhele renhe Utnenge Akngerre antheke renhe arrekwele alhilekenge. Kele Jesus-ele Utnenge Akngerre anwerneke-werne anteme yerneke. Kele arrantherre areke aweke-arlke anwerne angkentye ngkwinhe angkerlenge, Utnenge Akngerre-arle anwerne kwenenge anekenge.
34Anwerne itelareke David-arle ikwere-arrpe angketyakenhe rarle alkere-werne alhetyakenhe-arle akngerrepate anetyeke Ngkartenge. David-ele arrule anthurre Jesus-akerte intelhe-ileke alakenhe, ‘Ngkarte Akngerrepate re Akngerrepate atyinheke angkeke, “Unte atyenge itweke arrernelhaye atyengenge akngerrepate anetyeke,
35tharle tyerrtye yanhe areye ngkwenge ahentye-kwenye areye ingke ngkwengenge kwene-iletyenhenge, kele itne ngkwenge akangkwe-irretyenhenge.” ’”
36Peter itneke angkeke, “Alakenhenge akwele ayenge ahentye-aneke Jew arrantherre akangkwe-irretyeke, ayenge Jesus-akerte-arle angkemenge renhe thewe arrantherre-arle arne arntarlkweke-arleke arrernekeke ilwetyeke. Kele renhe-arle Ngkartele ineke akngerrepate anthurre anetyeke, Yerneke-arle-arlke.”
37Tyerrtye areyele Peter alakenhe angkerlenge awemele itne apure anthurre irreke imerte renhe yerneke-arle arrpenhe areye-arlke apayuthnemele, “Nthakenhe-ame anwerne irreye?”
38Kele Peter angkirtnerlenge, “Arrantherre akurne-ketye untyeme irretyeke Ngkarte-werne anwerne anteme kwatyeke akwernemele baptise-eme-iletyeke, arrantherre-arle Jesus Christ apententye akngerre areyenge. Kele Ngkartele arrenhantherrenhe ilpernetyakenhe anetyenhe, atwirtnetyakenhe akurne arrantherre mpwarerlenge. Kele re Utnenge Akngerre arrenhantherrenhe antheme.
39Ngkartele arrekantherre alhileke ampe arrekantherrenhe areyeke-arlke, arrekantherrenge-arle interteke irretyenhe areye-arlke, re apmere arntwarre arrpenhe-arenye areye-arlke Ngkarte-kenhe areye irretyenhe-arle anteme urreke. Re alhileke tyerrtye areye apmere arrpe-anenhe-ngentyele akngaketyeke, ikwere atyewe-irretyeke rarle itnenhene Utnenge Akngerre-arlke anthetyenhenge.”
40Kele Peter-ele itneke ayeye arrpenhe areye-arlke ileke itnenhe ayakemele untyeme-irretyeke akurne-ketye Ngkarte-werne utepe-irretyeke alakenhe akwete itneke angkemele, “Ayenge awerrirraye! Ngkarte apayuthnaye arrenhantherrenhe arntarnte-aretyeke, re arrenhantherrenhe atwirtnetyakenhe aneme re Jew akurne nhenhe areye atwirtnelheme, yanhe areye Jesus-enge-arle artepe untyeme-irreke areye.”
41Tyerrtye 3,000 pelele, angkentye awemele Peter-elarle ileke, ikwere akangkwe-irreke. Kele yerneke-arle areyele itnenhe kwatyeke akwerneke baptise-eme-ilemele. Itne imerte apententye akngerre arrpenhe areyenge anyente-irremele.
42Tyerrtye ingkirreke itne Peter-enge apurte-irreke yerneke-arle arrpenhe areyele-arlke awerrirreke ayeye Ngkarte-kenhe ilerlenge. Itne akangkemele merne apurtele arlkwerrirreke. Itne nhenge merne arlkwemele ngkwarle-arlke antywemele itelaremele Jesus-arle ilweke-akerte, akwetethe Ngkarteke angketyarte.
43Tyerrtye Jerusalem-arenye areyele apatewarreke yerneke-arle areye aremenge arne mwerre areye mpwarerlenge. Itne itelarerrirreke Ngkarte-arle itnekenge arratye aneme.
44Itne apurte-irretyarte akwetethe mwerrantye antherremele-arlke arne iwenhe apeke-arle itnekenhe aneke-arlke.
45Arne arrpenheme itnekenhe-arlke ahelhe arrpenheme itnekenhe-arlke itne ngkweltyeke sell-eme-ileke. Mane imerte itne ngkweltye atnyenetyakenhe areye-arle anthemele itne-arle merne-arlke arne arrpenhe areye-arlke inetyeke.
46Arlte arrpe-anenhele itne tyatye akngerre Jew areye-kenhenge apurte-irretyarte, apmere areyeke-arlke irrpemele apurtele merne arlkwetyeke. Itne anteme merne ultakemele arlkwemele ngkwarle-arlke anteme antywemele Jesus itelaremele itneke-arle piwelhekenge.
47Utnenge akangkentyele itne alyelhemele Ngkarteke renhe utyernemele tnaketyarte. Tyerrtye arrpenhe areyele itnenhe aremele angkeke nthakenhe-arle itne-arle mwerre anthurre anemenge itne-arle arne mwerre akwete mpwarerlte-anerlenge. Arlte arrpe-anenhele Ngkartele akwetethe arrpenhe areye itetheke mpwaretyarte, itne Jesus-kenhe areyeke-arleke apurte-irrekenge, itne anteme atningke-ulkere anteme irreke arnterre.
