1Meke tioko varigara ni e Solomone sari doduru koimata na palabatu pa hopeke butubutu na puku butubutu pa Izireli pude mae koa sa pa Zerusalema. Mae si arini pude vagia sa Bokese Vinariva Egoi te Zihova pa Zaione, koasa Vasileana Lavata te Devita, meke paleke la nia koasa Zelepade.
2Ke mae varigara koe Solomone sari doduru koasa Inevaṉa Vina Balabaladi rina Dia Ipi pa Qega koasa vina zuapa sidara, pa sidara Etanimi.
3Sipu kamo beto sari doduru koimata pa Izireli, si ovulia rina hiama sa Bokese Vinariva Egoi te Zihova,
4meke paleke la nia koasa Zelepade. Meke paleke la nia tugo ri na hiama sapu sari na tie Livaeti sa Ipi Varivarigarana te Zihova meke sari doduru likakalae hopedi pu koadi pa korapana.
5Sa baṉara Solomone meke sari doduru tie Izireli si varigara pa kenuna sa Bokese Vinariva Egoi, meke va vukivukihi ni rini sari na sipi na bulumakao saripu soku hola ke lopu boka ta nae.
6Beto asa si paleke nuquru nia rina hiama sa Bokese Vinariva Egoi te Zihova pa Zelepade meke la vekoa rini pa Lose Hopena pa Hopena, meke la vekoa rini pa kauru tatapurudi ri na mateana serubimi.
7Sari na tatapurudi si repaha la panauluna sa Bokese meke va aqoria sa Bokese meke sari karua huda palepalekeana.
8Sari na huda palepalekeana si gele hola, ke sari hubidi si boka ta dogoro mo koa rini pu turu pa karua kalina sa kenuna sa Lose Hopena pa Hopena, ba lopu koarini pa sadana sa Lose Hopena. Sari na palepalekeana si korapa koa dia vasina pa rane ṉinoroi.
9Loketoṉa si koa pa korapana sa Bokese Vinariva Egoi ba sari karua patu labelabe mo sapu veko nuquru ni e Mosese vasina pa toqere Saenai, totoso tavetia Tamasa sa Vinariva Egoi koa rina tie Izireli pa mudina sapu vura si arini pa Izipi.
10Sipu taluarae tugo sari na hiama koasa Lose Hopena, si hinoqa siṉia mo na lei sa Zelepade te Zihova.
11Ke lopu boka va tana sari na hiama koa gua koasa lei, na keana vura mae sa kalalasana e Zihova pu siṉia sa korapana sa Zelepade.
12Meke zama se Solomone, “Zihova, ele tozia Agoi sapu kote koa si Agoi pa keke lei huporona.
13Ba, kamahire si ele kuri poni Igo rau si keke Zelepade tolavaena Tamugoi, na vasina pude kaqu koa ninae rane ka rane si Agoi.”
14Sipu korapa turu beto dia vasina sari doduru pa Izireli pu varigara si taliri la koa rini sa baṉara Solomone meke tepa ia sa sa Tamasa pude mana ni.
15Meke zama guahe si asa, “Mani tavahesi se Zihova sa Tamasa tadi pa Izireli! Na pa limana soti si va gorevura ia Sa gua sapu va tatara nia Sa koe Devita sa tamaqu, sipu zama guahe si Asa:
16‘Podalae totoso turaṉa vura ni Rau pa Izipi sari na Qua tinoni meke kamo pa rane ṉinoroi si lopu hite vizatia Rau si keke vasileana lavata pa Izireli pude ta kuri si keke Zelepade, vasina kote vahesia gamu sa Pozaqu Rau. Ba ele vizatia Arau se Devita, pude baṉara ni sari na Qua tinoni Izireli,’ gua si Asa.
17Koa pa bulona sa tamaqu, se Devita, pude kuria si keke Zelepade Tanisa Pozana Zihova sa Tamasa tadi na tinoni Izireli.
18Ba zama se Zihova koasa, ‘Toṉoto mua si goi koasa mua hiniva, sapu korapa hiva kuria goi sa Zelepade pude tavahesi sa Pozaqu,
19ba lopu kaqu agoi kote kuria sa Zelepade, ba sa tumu tu; asa sa eharamu soti. Asa sa tie sapu kote kuria sa Zelepade tanisa Pozaqu Rau.’
20Meke ele va gorevura ia e Zihova sa Nana vina tatara. Arau ele sogo hobea se Devita sa tamaqu, meke kamahire si habotu ia arau sa habohabotuana binaṉara pa Izireli, gua puta tugo sapu ele va tatara nia e Zihova, meke kuria rau sa Zelepade pude va lavatia sa Pozana e Zihova sa Tamasa tadi na tinoni Izireli.
21Meke va lolomo vekoa tugo rau si keke vasina tanisa Bokese Vinariva Egoi sapu koa i rina patu labelabe tana Vinariva Egoi sapu tavetia e Zihova koari na tiatamada totoso turaṉa vura ni Sa si arini pa popoa Izipi.”
22Meke turu la se Solomone pa kenuna sa hope te Zihova, pa kenuna sa vinarigara butubutu tie Izireli, meke repaha va sagei sa sari limana pa maṉauru,
23meke varavara guahe: “Zihova, Tamasa tadi pa Izireli, namu Agoi mo si na Tamasa pa Maṉauru panaulu meke pa popoa pepeso panapeka. Loke tamasa pule si gugua Agoi. Kopu nia Agoi sa Mua Vinariva Egoi pa tataru koari na mua nabulu totoso va tabe Igo rini pa doduru bulodia.
24Kopu nia tugo Agoi sa Mua vina tatara koe Devita sa tamaqu, meke ṉinoroi si gorevura beto sari doduru Mua zinama pa Mua ṉiniraṉira.
25Ego, kamahire Zihova, sa Tamasa tadi pa Izireli, Mamu kopu ni sari Mua vina tatara koa sa tamaqu Devita, totoso zama guahe si Goi koasa, ‘Agoi si lopu kaqu makudo va habotu tie pa Kenuqu koasa binaṉara pa Izireli, be guana kopu mo sari tumu koari doduru ginugua sapu taveti arini pude ene pa Kenuqu gua sapu ele taveti agoi.’
26Ke kamahire, Tamasa pa Izireli, mamu va gorevura ia sa Mua zinama sapu va tatara nia Agoi koasa Mua nabulu Devita sa tamaqu.
27Ba vegua, hinokara boka tugo sa Tamasa pude mae koa pa popoa pepeso? Ura sa doduruna sa maṉauru lavata ba lopu noma pada pude va koa Igo mo. Ke vegua meke kote garomu Agoi sa Zelepade sapu ele kuri ia arau hie?
28Zihova na qua Tamasa, arau sa Mua nabulu. Mamu avosi sari qua vinaravara na tinepa tinaleosae, mamu va tabei sari na qua tinepa atu koa Agoi.
29Mamu kopu totoko nia sa Zelepade hie boṉi na rane. Ele va tatara nia Agoi sapu hierana sa vasina sapu kote ta vahesi sa Pozamu; ke mamu va avoso mae au pana tia mae si arau koasa Zelepade hie meke varavara.
30Mu avosi sari qua vinaravara, meke sari na vinaravara tadi na Mua tinoni Izireli pana tia mae si arini koasa vasina hie meke varavara. Mamu avoso gami pa maṉauru vasina sapu koa ia Goi, meke totoso avoso gami Agoi si Mamu taleosoni gami.
31Pana ta zutu sapu tavete va sea la si keke tie koasa turaṉana meke ta hivae si asa pude mae zama tokotokoro sapu lopu sea si asa pa kenuna sa Mua hope pa korapa Zelepade,
32si Mu avosia pa maṉauru meke vilasi. Mamu vilasi sari na Mua nabulu. Va kilasia si asa pu sea meke va gore la nia pa batuna telena gua sapu va evaṉia sa. Mamu tozi vura nia sapu sa tie loke nana ginugua si lopu sea meke kaqu ta rupaha si asa.
33Be guana tava kilasa sari na Mua tie koari na dia kana, sina ele tavete va sea atu si arini koa Goi, meke be kekere pule atu si arini koa Goi, meke varavara atu koa Goi pa korapana sa Zelepade hie,
34si Mamu avoso mae pa maṉauru, Mamu taleoso ni sari na sinea tadi na tie pa Izireli, Mamu turaṉa pule lani koasa popoa sapu ele poni ni Goi koari na tiatamadia.
35Be guana tuku sa maṉauru meke loke ruku si hoqa sina ele va sea atu sari na tie koa Goi, meke be guana varavara atu si arini koasa vasina hie meke vahesia arini sa Pozamu meke kekere koari na dia sinea sina ele va kilasi Agoi si arini,
36si Mamu va avoso pa maṉauru. Mamu taleoso ni sari na sinea tadi na Mua nabulu sapu sari Mua tie Izireli. Va tumatumae ni Goi si arini sa siraṉa pude koa toṉoto, Mamu garunu la nia sa ruku koasa pepeso sapu ele poni ni Goi koari na Mua tie pude na dia tinago.
37Be na soṉe babe na oza si kamo mae koasa pepeso, babe sa dada na givusu maṉini meke sari na mami linetelete si ta ṉovala beto, babe kamoa na oza kupokupo, babe pana keke mami kana si raza ia si keke koari na mami vasileana lavata, be na tinasuna nomana babe na minoho sa si kamo koa gami,
38si Mu avosi sari na dia vinaravara. Be kaiqa ri Mua tinoni pa Izireli, si va sage i na limadia mae koa sa Zelepade hie pa tinalotaṉa na tinasigiti pa bulodia,
39si Mamu avosi sari na dia vinaravara. Va avosi pa maṉauru, sa Mua kokoana, Mamu taleoso ni na tokani. Agoi mo telemu gilani sari na hiniva pa bulo tie. Mu pitui sari hopeke tie gua sapu garodi.
40Pude gua asa si kaqu pamaṉa nigo rini si Agoi, meke va tabego doduru totoso pa dia kinoa pa pepeso pu ponini goi koari na tiatamamami.
41Pana keke votiki tie sapu lopu somanana koasa Mua butubutu tie Izireli ba na mae guana pa popoa seu koa sa inavosona sa Pozamu pana mae si asa meke varavara atu koa Goi koasa Zelepade hie, si Mamu avoso mae pa maṉauru sa Mua vasina kokoana. Ura sari na tie si kote avoso nia sa vina lavatana sa Pozamu meke sa lima ṉiṉirana Tamugoi, sapu gua nadoro vura nia Agoi sa limamu. Mamu tavetia gua sapu tepa ia sa votiki tie asa koa Goi, pude madi gilania ri doduru tiena sa kasia popoa sa Pozamu pude pamaṉa nigo, gugua ari na Mua tie Izireli, meke pude madi tumae nia sapu Agoi si koa koasa vetu sapu kuria arau hie.
44Pana la pa vinaripera sari mua tie meke la razai sari dia kana, be pavei garunu lani Agoi, meke pana varavara la koa Agoi Zihova si arini, atu koasa vasileana lavata sapu ele vizatia Goi, meke sa Zelepade sapu kuri ia rau pude tana Pozamu,
45si Mamu avosi pa maṉauru sari na dia vinaravara meke na dia tinepatepa, Mamu va tabe i Goi sari na dia hiniva.
46Be tavete va sea atu koa Goi si arini, ura loke tie sapu lopu tavete va sea, meke be bugoro ni Agoi meke vala ni Goi koari na dia kana, pude raovo vagi lani pa dia popoa be seuna babe tata,
47meke pana guana koa ta pusi si arini koasa popoa tadi na dia kana meke hobe sari bulodia meke kekere meke zama, ‘Gami si ele sea, ele taveti gami sapu lopu toṉoto, meke kaleadi hola si ele evaṉi gami,’ gua;
48meke be kekere pule atu si arini koa Agoi pa doduruna sa bulodia meke sa maqomaqodia koasa popoa tadi na dia kana pu raovo vagidi, meke varavara atu si arini mae gua koasa popoa sapu ele poni nia Goi koari na tiatamadia, meke koasa vasileana lavata hie sapu ele vizatia Goi, meke sa Zelepade sapu ele kuri vatua rau pude tana Pozamu,
49si Mamu avoso mae pa maṉauru koasa Mua vasina kokoana; Mamu avosi sari na dia vinaravara meke na dia tinepatepa. Mamu va tabe i Goi sari na dia hiniva.
50Mamu taleosoni sari Mua tie pu ele va sea atu koa Goi; poni ni koari na dia kana sa hiniva pude tataru ni.
51Ura arini mo sari Mua tie soti meke Mua tinago, saripu turaṉa vura ni Goi pa popoa Izipi, vura taloa koasa tina sigitina sa nika lerana sana.
52Mamu doṉo la si Agoi, Mamu avosi sari na tinepatepa tadi na Mua nabulu na Mua tie Izireli, meke Mamu avoso la koarini pana varavara atu si arini koa Goi.
53Ura Agoi na vizata vura ni si arini koari doduru butubutu pa kasia popoa pude na Mua tinago soti, gua puta tugo sapu ele zama vura nia Agoi koasa Mua nabulu se Mosese, totoso turaṉa vura ni Agoi Zihova Baṉara sari na tiatamamami pa popoa Izipi,” gua.
54Meke sipu beto zama ni Solomone sari na vinaravara na hiniva la koe Zihova, si turu si asa pa kenuna sa hope te Zihova, vasina sapu ele koa kokotuṉu meke va repaha sage i sa sari limana.
55Turu si asa meke mana nia sa sa doduruna sa vinarigara tie pa Izireli, meke velavela si asa meke zama guahe:
56“Mani tavahesi se Zihova sapu ele poni nia Sa koari Nana tie sa minagogoso gua tugo sapu ele va tatara veko nia Sa. Ura lopu keke zinama sapu lopu gorevura koari doduru Nana vina tatara leleadi sapu poni lani sa koasa nana nabulu sapu se Mosese.
57Mani koa koa gita se Zihova sa nada Tamasa, gugua tugo sapu ele koa turaṉi Sa sari na tiatamada pukerane; mani lopu kaqu luara pani gita Sa babe hitu pani gita Sa si gita.
58Mani va kekere i Sa sari buloda pude soto la koa Sa, pude kaqu ene pa korapadi ri doduru Nana hiniva meke pude kopu ni sari Nana ginarunu, vina tumatumae, meke na tinarae.
59Meke sari na zinama taqarau hire, sapu ele varavara lani arau koe Zihova, si mani lopu muliṉi ni sa nada Tamasa boṉi na rane. Pude mani va tukana si Asa koari na hiniva tanisa Nana nabulu meke gua tugo sari na hiniva tadi Nana tinoni Izireli, luli gua koari doduru gua pu hiva ni rini pa hopehopeke rane,
60pude madi gilania ri doduru tiena sa kasia popoa sapu e Zihova mo si na Tamasa meke sapu lopu koa pule si keke gugua Asa.
61Ba sari bulomia gamu si kaqu soto va nabu koe Zihova sa nada Tamasa, pude koa luli i sari Nana vina tumatumae meke va tabei sari Nana tinarae gua tugo sapu korapa evaṉia gamu pa rane ṉinoroi.”
62Beto asa si va vukivukihi la koe Zihova se Solomone sa baṉara meke sari doduru tinoni pa Izireli.
63Meke ka hiokona rua tina bulumakao meke keke gogoto hiokona puta tina sipi na qoti si va vukivukihi ni sa pa hinenahena binaere. Meke va madia sa baṉara meke sari doduru tinoni Izireli sa Zelepade te Zihova.
64Koasa rane tugo asa si va madia sa baṉara sa kokorapana sa varivarigarana pa kenuna sa Zelepade te Zihova. Meke vasina asa si va uqu i sa sari na vina vukivukihi va uququ, sari deanadi rina vina vukivukihi binaere, meke sari na vinariponi huiti. Tavetia sa sapu gua asa sina sa hope boronizi si lopu pada koari doduru vinukivukihi na vinariponi arini.
65Ke pa totoso tugo asa si kopu ni e Solomone sari na rane Inevaṉa Vina Balabaladi rina Dia Ipi pa Qega. E Solomone meke sari doduru tinoni Izireli, na vinarigara lavata, si kopu ni sari na rane arini. Sari na tie si topue mae guadi pa seu podalae koasa karovoana pa Hamati pa Lebanoni meke kamo la gua tu koasa volosona Izipi. Ka zuapa rane si koa henahena na qetu nia rini sa inevaṉa asa pa kenuna e Zihova sa dia Tamasa, meke ka zuapa rane pule si vagia rini, guana manege made rane sa doduruna.
66Meke pa rane vina vesu si garunu pule ni e Solomone sari doduru tie pa dia popoa. Mana nia rina tie sa dia baṉara meke tiqe pule pa dia popoa. Qetu hola ni rini pa bulodia sari doduru ginugua leadi sapu ele tavete poni nia e Zihova se Devita sa Nana nabulu meke sari doduru Nana tinoni Izireli.
