1Keri ke, mi tana vituni na bongina vula March, ara rua na vetena te talu-rughuhorui na vunaghi haba toro mai kale utuni. Tana bongi vaghana keri, ghadira lei levu ni mate na lei vure ni Jew tara ghanaghana dila ge kara mate taghalaghinira na lei vure ni Jew, hau va kaa, me mua kale te vaghaa tara ghanaghanaa geke ghaghua iga. Mana hava tara mua ghanaghanaa gaira te kale.
2Rana lei vure ni Jew tara ghahara vamua ta sakai na bona tana lei sopa bubulo te mana pungisighi na vunaghi haba, ge kara pilupungisira heghedira ge kara bei vahaghitailira gea. Hau vakaa, me taho siki sakai ke mai pepora, nia na pukuna agaira udolu tara levunimate vanira tara mataghunira.
3Ma gaira udolu na lei tinoni nagho tana kisumate, na lei vinahogho, agaira udolu arahei tara vunaghini na lei samalaghi tana lei bubulo maira tara lutu tana vale sulena na vunaghi haba, tara hangara na lei vure ni Jew na mataghuniana pana talumavaana Mordecai.
4Na pukuna na Vunaghi haba/Nia te taludatoa Mordecai tana lutuna ilokana na vale sulena na vunaghi haba, mana ladana/lutuna te sepalaghi saravighi na lei bubulo, te vagha agaia te logho ngangata tua na maana.
5Hau vakaa, mana lei vure ni Jew tara diki rughuhoru tua, mara matera ghadira na kana tana bongi keri tara talu-dilaa tua. nia na isi (Ghau/ ivi kasikasi te vanga levu mi levu). Agaira tara matera mara pahepahera mara gonighi vanira na lei totobo te taonighi na liodira, agaira tara mua dolovira.
6Agaira tara matera ara lima na hangalatu ni tinoni tana vale ngasi sulena na vunaghi haba i Susa.
7Agaira tara matera ghua Parshandatha, Dalphon, Aspatha,
8Poratha, Adalia, Aridatha,
9Parmshta, Arisai, Aridai maia Vaizatha.
10Agaira rakeri ke, ara hangavulu matapono na lei dalena mane Haman, na dalena Hammedatha, na tinoni te kanahaghinira na lei vure ni Jew. Hauva kaa, mara mua holai siki didira na lologho.
11Tana bona tara tughunia vania na vunaghi haba ara ngiha na tinoni tara matera tana vale sule ni vunaghi haba i Susa tana nulavi vaghana keri,
12agaia te holoa vinahogho Esther me ghaghua vania, “rana lei vure ni Jew tara matera ara lima hangalatu ni tinoni tana vale sule ni vunaghi haba i Susa heghena vamua, maira ghua agaira ara hangavulu mapono na lei dalena mane Haman. ?Ma ge tara gonia te vagha keri i Susa ke, mana hava ghua te kale tana lei bubulo udolu? ?Hauva kaa, mana hava ghua te ghoi liomu itaeni, ke tala vanigho, bosaa vaniu mai, mi nau ku gonia vanigho”?
13Ma gaia Esther te ghaghua, “Geke taonia nina na liona na haba ke, me ke taladira na lei vure ni Jew ni Susa, ge kara ghoi gonia sono i ropo na hava tara gonia itaeni, ma kara lavighi na huli-dira ara hangavulu na lei dalena Haman, ge kara tari sasaraura tana vatei tari sasarau ni doko mate tinoni.”
14Keri ke, mana vunaghi haba te tala geke ghaghua iga, mana vetena ni talamaghi eni tara bosa-ladavaghinia lokana Susa talighu. Gaira tara tari sasaraura ghua tana vatei tari sasarau ni doko-mate tinoni hangavulu-matapono na lei dalena Haman, tara mate tua.
15Keri ge ara ghoi savukolu sono na lei vure ni Jew Susa, tana alu na bongina March, mara ghoi matera sono tolu na hangalatu ni tinoni, ma gaira tara mua ghoi lavighi sono didira na lei lologho.
16Mi tana bona vaghana eni ke, na lei vure ni Jew udolu lokani na lei bubulo tara sopa savukolu ta sakai na bona vamua, tana lei sopa bubulo ge kara pilupungisighi na voladira. Gaira tara sodoa na malumu tadira na ghadira levunimate, ara matera vitu hangavulu-lima na togha ni tinoni, gaira tara kana haghinira, hau vakaa, mara mua holai siki didira na lologho.
17Na gehegehe eni te kale tana vituni na bongina March ilokani na lei sopa bubulo. Keri ge tana bongi murina eni, tana roropo-ghana, gaira tara kabu beto vamua, tara nia togotogo koukolu didira na laga-vule, te vagha na bongi ni vanga koukolu togotogo.
18Hauva ka, mana lei vure Jew ni Susa tara tona haliu sono na mate-adira lei ghadira levunimate lokana ruani na bongi eni, mara kabu beto tana toluni na bongi. Mara nia na bongi keri ge didira na bongi ni vanga koukolu mana togotogo.
19Mete vuivuni tana bongi vaghana keri me sara tana bongi taeni ke, na lei vure ni Jew tara ghana kolilira tana lei komu tara mua pilupilui, tara nia kabu togotogo sono nia na ghanaghana-oliana tana lei tughu niulu na bongi ni aheahe eni, tana bona na bihi te mua puku ni sule tua iga tana lokana na niulu, tana vula Feburary pa, March.
20Mordecai te gegere horui na lei totobo tara kale raeni, me nia vetena rughu-horu na gegere tutughuni vanira na lei vure ni Jew udolu tara kabu dutu maia tara kabu sagau mai, ilokani na lei bubulo udolu te maana pungisia vunaghi haba Xerxes,
21te kokoe togotogora ge kara vanga koukolu togotogo ni ghanaghana-oliani ara rua na bongi raeni haia tughu niulu.
22Agaia te bosaa vanira ge kara ghanaghana-olighi rana bongi raeni nia na vanga-koukolu mana togotogo, maia ghua na sopa hevei dolo ilevu mi levu, ma vanira ghua na vure tara mua lologho. Na gehegehe eni ke, na ghanaghana-oliana na bona rana lei vure ni Jew tara sodoa na malumu tadira ghadira lei levu ni mate, tana bona didira na dikalio te ghoi liliu ni togotogo mana roku te liliu ni rivurivu.
23Keri ke, ma gaira rana lei vure ni Jew tara taonia nina ghanaghana Mordecai, mara vuivunia na goni taoniana tughu niulu te vaghaa na vavatadira
24Haman a dalena Hammedatha tana kemani Agag te kanahaghinira rana lei vure ni Jew, te talua na ghanaghana ni vahaghitailiadira mana haurake taghalaghini-adira rana lei vure ni Jew, tana vula mana bongi te talutatea tana bona tara gonia na (loka/daisi) tara holoa nia na Purim.
25Hauva kaa, mi tana bona te mai tughuru inaghona na vunaghi haba Esther, agaia vunaghi haba te talu rughuhorua na vetena te nia nina ghanaghana dika Haman te talu dilaa tua geke kale-olia heghena, ma Haman kolura lei dalena mane tara tari sasaraura tana lei vatei tari saarau ni doko mate tinoni.
26Mughua sono te vagha keri, ge ara holoa nia na gougonu ni togotogo eni ke na Purim, (na bongi tara ghanaghana-olia iga tara vola tana mate tara piti dilaa vanira), na pukuna na Purim ke, na kokoe ni dania tua tara holoa nia na (loka/daisi). Keri ke, na pukuna nina (letasi/gegere-tutughuni) Mordecai maia ghua tara ghilala olia na hava tara gonia tua/te kalera tua,
27na lei vure ni Jew tara talamaghinia ge kara taludatoa na ghanaghana eni, ma kara talu-halavua vanira vaa na lei vavatadira maira arahei kara ghoi tinoni ni Jew ghua. Agaira tara kokoe ladavaghinia vanira na lei vure udolu, ge kara mua ghoi taho tua na ghanaghana-oliani nia na vanga koukolu togotogo ara rua na bongi raeni tara gegere horui tua tana bongini tughu niulu.
28Kara ghanaghana-olighi na lei bongi raeni nia na vanga koukolu-togotogo tana lei vavata mana vavata, maia tana lei sopa binaboli ilokani na lei bubulo mana lei komu-sule ni vure pura tana kema udolu. Ke bei ghoi soko gea na ghanaghana-oliani nia na vanga koukolu-togotogo rana bongi raeni i ghobudira na lei vure ni Jew, me ke bei ghoi mate gea tana ghanaghana-dira na ghanaghana-oliani na hava tara kale iga, ighobu-dira na lei hala kuladira.
29Ma keri ge vinahogho Esther, na dalena vaivine Abihail, kolua nia Mordecai na tinoni ni Jew, toro gegerea ruani na (letasi/gegere-tutughuni), moro talua nina na puku ni maana ni huhuli na vinahogho i murina nina na gegere-tutughuni Mordecai, ge koro talua me ke ghaghua tua iga na vanga koukolu-togotogo ni ghanaghana-oliana na bongi keri, (tara holoa nia na purim,) tara ghanaghana-olia iga tara vola tana mate tara piti-dilaa vanira tua.
30Mete mai kolua ghua keri na gegere-tutughuni tara liona iga na mabo mana kabu sasarana na righitaoni, tara nighi vetena vanira vaa na lei vure ni Jew udolu ilokani sakai na hangalatu rua hangavulu-vitu na bubulo sarana nina righitaoni vunaghi haba a Xerxes.
31Rana gegere-tutughuni raeni toro tatea geke ghaghua tua iga na vanga koukolu-togotogo ni ghanaghana-oliana na bongi keri tara vola iga tana mate tara piti-dilaa vanira tua, mana kabu koukolu-togotogo haia tughu niulu tana bonana tara talua tua geke kale iga, taonia na vetena toro talua rogaira Mordecai na tinoni ni Jew maia vinahogho Esther. Na lei vure tara detea tana ghanaghanadira ge kara kabu taonia na vanga koukolu-togotogo eni, te vagha tara detea tua tana ghanaghana-dira vanira gaira heghedira mana lei hala kuladira, ge kara talua na bona ni dikalio mana talukaa ni vanga/maturutoo ni vanga.
32A nina kokoe papara Esther te nia geke kale utuni na goniani na lei totobo, tana ghanaghana-oliana na bongi keri tara vola iga tana mate tara putu-dilaa vira tua, tara holoa nia na Purim (loka/ daisi), mara gegere horu udolui tana lei gegere-tutughuni.
