ROMANOS 11

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

¹Maaⁿ ní intíínguuneéⁿ ndís'tiī: ¿'Áá diíⁿ Ndyuūs chi s'neéⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ Israel yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā? Nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā 'tíícā. 'Úú Pablo maáⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel 'úú ní yeⁿ'e ndaata yeⁿ'ē Abraham 'úú, ní yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Benjamín 'úú.

²Ndii cuááⁿ vmnaaⁿ Ndyuūs diíⁿ yā recibir 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā, 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi ndɛɛ̄vɛ yā chi cuuvi yeⁿ'e yā 'iiⁿ'yāⁿ. Ní ndís'tiī, ¿'áá nguɛ́ɛ́ déénu nī yeⁿ'e chi canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs naachi profeta Elías ngaⁿ'angua'á yā ní di'cuiitú yā Ndyuūs contra yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ Israel? Ní caⁿ'a yā 'tíícā:

³N'díí Señor Ndyuūs, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ ní 'niiⁿ'núⁿ yā saⁿ'ā profetas yeⁿ'é nī ní dituūví yā nátai s'eeⁿ yeⁿ'e nī, n'diī Ndyuūs chí canduuchi. Ni maaⁿ dámaāⁿ 'úú caneé ní 'tiicá ntúūⁿ neⁿ'é yā 'caaⁿ'nuⁿ yā 'úú.

⁴Naati Ndyuūs nan'guɛɛcútaⁿ'a yā yeⁿ'e profeta Elías miiⁿ, 'tíícā: Canéé lado yeⁿ'é ndɛɛ̄chɛ̄ mil saⁿ'ā chi nguɛ́ɛ́ chiintii'yá yā nanááⁿ santo ídolo chi nguuvi Baal.

⁵Ní 'tiicá ntúūⁿ yeⁿ'e tiempo 'cūū canéé duu'ví 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e Israel chi i'téénu yā Ndyuūs ní Ndyuūs ndɛɛvɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní diíⁿ yā cosa chi n'dai taavi cááva yā.

⁶Ní nduuti chi yeⁿ'é Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cáávā chi Ndyuūs ní diiⁿ n'dai taaví yā ní ndɛɛvɛ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ cáávā cosa chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ maáⁿ yā cuuvi diiⁿ yā. Ní ndúúti chi cáávā cosa chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ cuuví diíⁿ yā, tuu'mi ní nguɛ́ɛ́ cáávā vaadī n'dai yeⁿ'é Ndyuūs chi yeⁿ'é Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ.

⁷¿Dɛ́'ɛ ra tuu'mi? 'Iiⁿ'yāⁿ Israel nguɛ́ɛ́ ndaaca yā dɛ'ɛ̄ chi in'nuúⁿ yā. Naati 'iiⁿ'yāⁿ chi Ndyuūs ndɛɛvɛ yā, 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ndaaca yā. Ní tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs ti ndii chɛɛchí maáⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ.

⁸'Tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs: Ndyuūs diíⁿ yā chi nguɛ́ɛ́ tuumicádíínuuⁿ yā na staava yeⁿ'é yā dendu'ū yeⁿ'e Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs; ní diíⁿ yā chi nduutináaⁿ yā nguɛ́ɛ́ snaaⁿ yā ní veéⁿ yā nguɛ́ɛ́ 'caandiveéⁿ yā. Ní 'tíícā 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndii tiempo 'cūū.

⁹'Tiicá ntúūⁿ David ngaⁿ'a yā: 'Viicu yeⁿ'ē chi che'é yā ní nduuvi tan'dúúcā tuūvī cáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní tiempo chi che'é yā ndaā enemigos yeⁿ'é yā ní nadītuu'ví ya 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní 'tíícā Ndyuūs cuuvi diíⁿ yā castigar 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.

¹⁰Ní nduutinaáⁿ yā tan'dúúcā chi cuuvi ngueēe chí nguɛ́ɛ́ snaaⁿ yā. Ní dáámí yā 'áámá nūuⁿ can'díi yā cueⁿ'e daāⁿmaⁿ.

¹¹Maaⁿ ní itiinguuneéⁿ ndís'tiī: Taachi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ candɛ́ɛ́ ca'a yā chí cundɛɛvɛ yā caati nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Ndyuūs, ¿'áá 'áámá canee chi chindɛɛvɛ yā? Nguɛɛ 'tíícā mar 'áámá naaⁿ. Naati chó'ōo chuū caati 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi judíos s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní 'íícú 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel cuuvi nánguaⁿ'ai yā. Ní diiiⁿ chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel nngueé yā yeⁿ'e tanáⁿ'ā 'iiⁿ'yāⁿ ní cu'téénu cá yā Ndyuūs.

¹²Ní caati 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'e Ndyuūs ní chó'ōo chi tuneéⁿ 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e núúⁿmáⁿ iⁿ'yeeⁿdī chi cuuvi cu'teenú yā Ndyuūs. Ní sta'á yā yeⁿ'e vaadī n'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Ní nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel cuuvi cu'téénu yā caava 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs, tuu'mi n'deee ca n'daacā ca yeⁿ'e nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ taachi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nanguɛɛcúndií yā ní cu'téénu yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs taama vmnéⁿ'ēe.

¹³Maaⁿ ní neⁿ'é caāⁿ'máⁿ nduucú ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndís'tiī. Maaⁿ chi Ndyuūs dicho'ó yā 'úú chi 'úú ní apóstol chi candɛɛ́ nduudu yeⁿ'é yā nanááⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ Israel s'eeⁿ. Úú deenú chi ch'ɛɛtɛ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'é.

¹⁴Ni 'úú neⁿ'é chi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é ngueé yā yeⁿ'e ndís'tiī niicu cu'téénu yā Ndyuūs tan'dúúcā chi ndís'tiī i'téénu nī Ndyuūs. Ní 'iicú cuuvi nanguaⁿ'ai n'duuvi 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é tan'dúúcā ndís'tiī nanguaⁿ'ai nī.

¹⁵Ní taachi Ndyuūs s'neéⁿ yā 'áámá lado 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ dīiⁿ yā 'tíícā caati nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e iⁿ'yeeⁿdí 'cūū chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel cuuvi cunee 'diiíⁿ yā ndúúcū Ndyuūs. ¿Táácā cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ taachi Ndyuūs cuaāⁿ ntuúⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ? Ndyuūs nca'á yā vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ yeⁿ'é yā lugar yeⁿ'e vaadī n'gii cueⁿ'e daāⁿmaⁿ.

¹⁶N'giindiveéⁿ nī yeⁿ'e chuū chi caaⁿ'máⁿ: Nduuti chi ca'a yú Ndyuūs 'áámá taaⁿ yeⁿ'e masa yeⁿ'é pan cáávā ofrenda, 'tiicá ntúūⁿ nducuéⁿ'ē masa yeⁿ'e pan miiⁿ ní yeⁿ'é Ndyuūs. Ní nduuti chi ca'a yú Ndyuūs cáávā ofrenda dii'yu yeⁿ'e yáⁿ'á, 'tiicá ntúūⁿ nducuéⁿ'ē yáⁿ'á ní yeⁿ'é Ndyuūs. 'Tiicá ntúūⁿ Ndyuūs di'viicú yā 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel caati 'āā di'viicú yā 'iiⁿ'yāⁿ vmnááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā.

¹⁷Náⁿ'á dúuⁿnē yeⁿ'e yáⁿ'á olivo chi canéé na yáⁿ'āa 'iiⁿ'yāⁿ, ní 'iiⁿ'yāⁿ 'caaca yā ní sta'á yā dúuⁿnē yeⁿ'e yáⁿ'á olivo chi canéé icyáⁿ'ā ní diíⁿ yā chi yeⁿ'e yáⁿ'á olivo yeⁿ'é yā. 'Tíícā ndís'tiī, 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'ē ndaata Israel. Ní ndís'tiī tan'dúúcā dúuⁿnē yeⁿ'e yáⁿ'á olivo yeⁿ'e icyáⁿ'ā miiⁿ 'tiicá nī naati maaⁿ ní vɛ́ɛ́ parte yeⁿ'é nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi tan'dúúcā yáⁿ'á olivo chi canéé yáⁿ'āa 'iiⁿ'yāⁿ. Ní maaⁿ ní ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndaata Israel cuuvi yeⁿ'é nī nducuéⁿ'ē chi n'dai taavi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi Israel yā.

¹⁸Maaⁿ ní ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ Israel nī, nguɛ́ɛ́ caaⁿ'máⁿ nī chi ch'ɛɛtɛ maáⁿ nī ndís'tiī, caati nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ chi Israel yā chi tan'dúúcā chi nguɛ́ɛ́ yeⁿ'e yáⁿ'á. Ní 'iiⁿ'yāⁿ 'caaca yā dúuⁿnē miiⁿ, 'tííca yā. Ndís'tiī n'gaacú nī chi ndís'tiī ní tan'dúúcā 'áámá dúuⁿnē 'tíícā ndís'tiī. Tan'dúúcā dúuⁿnē nguɛ́ɛ́ ca'a fuerzas yeⁿ'e dii'yu yeⁿ'e yáⁿ'á naati yáⁿ'á ca'a fuerzas yeⁿ'e dúuⁿnē, 'tíícā ndís'tiī. Cuta'á nī fuerzas yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi Israel yā.

¹⁹'Úú nguɛ́ɛ́ deenú nduuti chi ndís'tiī caaⁿ'máⁿ nī 'tíícā yeⁿ'e chuū: 'Iiⁿ'yāⁿ ch'iicá yā dúuⁿnē s'eeⁿ caati 'úú cuuvi caneé lado yeⁿ'e dúuⁿnē chi ch'iicá yā. 'Úú chi nguɛ́ɛ́ Israel 'úú caneé lado yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi Israel yā.

²⁰N'daacā ngaⁿ'a nī naati deenú nī chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā dúuⁿnē chi ch'iicá yā, 'tiicá yā, ti nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Cristo. Ní maaⁿ ní ndís'tiī tan'dúúcā dúuⁿnē yeⁿ'e yáⁿ'á mííⁿ 'tiicá nī caati i'téénu nī Cristo. Maaⁿ ní ndís'tiī nguɛɛ dííⁿ nguee nī naati cundɛ́ɛ nī cuidado táácā chi 'cuɛɛtinée nī.

²¹Caati nduuti chi Ndyuūs nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā perdonar 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi nguɛɛ i'téénu chi tan'dúúcā dúuⁿnē yeⁿ'e yáⁿ'á, nguɛ́ɛ́ diíⁿ yā nadach'ɛɛcú yā nuuⁿndi yeⁿ'e ndís'tiī chi vmnááⁿ vmnaaⁿ tan'dúúcā dúuⁿnē chi yeⁿ'e yáⁿ'á yeⁿ'e icyáⁿ'ā nduuti chi nguɛ́ɛ́ candɛɛ́ nī cuidado táácā chi 'cuɛɛtineé nī.

²²Cuin'diichí nī, tuu'mi Ndyuūs ní neené n'dai taavi yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi i'téénu yā naati neene chɛɛchí ntúuⁿ yā vaa. Chɛɛchí yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ ti nguɛ́ɛ́ i'téénu yā. Naati Ndyuūs ní neené n'dai taaví yā ndúúcu nī nduuti chi 'áámá cuneé nī chi cu'téénu nī. Ní nduuti chi nguɛ́ɛ́ diíⁿ nī 'tuucā, tuu'mi 'tiicá ntúūⁿ Ndyuūs caⁿ'á yā diíⁿ yā castigar ndís'tiī tan'dúúcā chi ch'iicá yā dúuⁿnē yeⁿ'e maaⁿ yáⁿ'á.

²³Ní nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel cu'téénu yā Cristo, tuu'mi ní Ndyuūs ní cuta'á yā ní nguɛɛcunéé diíⁿ yā chi 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ ní táámá vmnéⁿ'ēe canee yā tan'dúúcā 'āā dúuⁿnē yeⁿ'e maaⁿ yáⁿ'á mííⁿ 'tííca yā. Ní vɛ́ɛ́ poder yeⁿ'e Ndyuūs chi cuuvi diíⁿ yā 'tíícā.

²⁴Ní nduuti chi ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndís'tiī, ní Ndyuūs sta'á yā ndís'tiī tan'dúúcā chí n'giicá yā dúuⁿnē yeⁿ'e táámá yáⁿ'á olivo yeⁿ'e icyáⁿ'ā ní diíⁿ yā chi yeⁿ'e yáⁿ'á olivo yeⁿ'é yā, 'tíícā ndís'tiī maaⁿ. 'Tiicá ntúūⁿ n'dáácā n'dai ca diíⁿ Ndyuūs ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ Israel chi vmnááⁿ vmnaaⁿ tan'dúúcā dúuⁿnē yeⁿ'e yáⁿ'á yeⁿ'é yā, ní cuuvi diíⁿ yā chi táámá vmnéⁿ'ēe ní yeⁿ'ē maaⁿ yáⁿ'á miiⁿ.

²⁵Maaⁿ ní hermanos yeⁿ'é, neⁿ'é chi ndís'tiī cadíínúúⁿ nī chi canúúⁿ n'de'ei. Ní nguɛ́ɛ́ nadicádíínuuⁿ nī chi deenu ca nī. 'Áámá tiempo nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ Israel dichɛɛchí yā staava yeⁿ'é yā dámaāⁿ 'naaⁿ tiempo taachi nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel ní Ndyuūs ndɛɛvɛ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi neⁿ'é yā chi cuuvi yeⁿ'é yā.

²⁶Ní taachi cho'ōo tiempo miiⁿ nducyáácá 'iiⁿ'yāⁿ Israel ní caⁿ'a yā cu'téénu yā caati 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs: 'Iiⁿ'yāⁿ chi nadanguáⁿ'ai yā 'iiⁿ'yā Israel chiicá yā yeⁿ'e yáāⁿ Sión, ní divíi yā nducuéⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e ndaata Israel.

²⁷Ní 'úú Ndyuūs dicuaacú compromiso yeⁿ'é ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ, taachi 'úú nadivií nuuⁿndi yeⁿ'e yā.

²⁸Ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel nguɛ́ɛ́ i'téénu yā nduudu cuaacu yeⁿ'e Ndyuūs yeⁿ'e chi nadanguáⁿ'ai yā. Ní maaⁿ ní contra yeⁿ'é Ndyuūs 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caati ndís'tiī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndís'tiī, cuuvi yeⁿ'é Ndyuūs ndís'tiī. Ní 'áárá chi 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ i'téénu yā Cristo, Ndyuūs dineⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ caati Ndyuūs níndɛɛvɛ́ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi vmnááⁿ vmnaaⁿ chi yeⁿ'e ndaata yeⁿ'é yā.

²⁹Ní Ndyuūs nguɛ́ɛ́ ndaacadaamí yā yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ chi yaa'ví yā chi cuuvi yeⁿ'é yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ. Ní Ndyuūs di'viicú ntúūⁿ yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ.

³⁰Ní tiempo chi chó'ōo ndis'tíī chi nguɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ Israel ndís'tiī, nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ nī nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs naati maaⁿ ní 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs. Ní Ndyuūs yá'ai yā caavā ndís'tiī chi nguɛɛ i'téénu nī.

³¹Ní 'tiicá ntúūⁿ, 'iiⁿ'yāⁿ Israel s'eeⁿ nguɛ́ɛ́ n'giindiveéⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní diíⁿ yā 'tíícā caati cuayiivi Ndyuūs cuuvi ya'áí yā cáávā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ tan'dúúcā chi ya'áí yā cáávā ndís'tiī.

³²Ní Ndyuūs 'āā daamá nūuⁿ s'néeⁿ yā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'é yā cáávā chi Ndyuūs cuuvi ya'áí yā caavā nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ.

³³Dɛ'ɛ chúúcā n'deee cá vaadī n'dai yeⁿ'é Ndyuūs. Dɛ'ɛ chúúcā n'deee cá chi tuumicádíínuuⁿ yā ndúúcū chi déénu yā. S'uuúⁿ ní nguɛ́ɛ́ cuuvi caaⁿ'maⁿ yú dɛ'ɛ cuuvi chi tuumicadiinúúⁿ yā 'tíícā; ní nguɛ́ɛ́ cuuvi tuumicadiinuuⁿ yú chiiⁿ chi diíⁿ yā.

³⁴Ní 'tíícā canéé nguūⁿ na libro yeⁿ'é Ndyuūs: ¿Dú'ū cuuvi túúmícádiinūūⁿ vaadī cadíínūuⁿ yeⁿ'e Señor Ndyuūs? ¿Du'ū cuuvi ca'a consejo Ndyuūs?

³⁵¿Du'ú 'iiⁿ'yāⁿ ca'a yā algo Ndyuūs vmnááⁿ vmnaaⁿ ní cuayiivi Ndyuūs ca'á yā tan'dúúcā chi nadíí'vɛ yā yeⁿ'ē?

³⁶Tanducuéⁿ'ē dendu'ū chí vɛ́ɛ́ ní Ndyuūs din'dái yā ní tee yā s'uuúⁿ tanducuéⁿ'e. Ní cucáávā 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ vɛ́ɛ́ tanducuéⁿ'ē dendu'ū chi yeⁿ'é yā. Maaⁿ ní cueⁿ'e daāⁿmaⁿ dich'ɛɛtɛ yú Ndyuūs. 'Tíícā.