Proverbs 13:1-23

¹Kuriang ikia sinar ago, mu ko nuet ko kiti guruga den ilukuawuso; bare ikia sinar suwik sapara ko kuriang mu ko memek manaru, mu me ikiokko.

²Kari ko munak ningo te mel ningo ningo kumik kauso; bare kawel kari memek mu, kager ko munan mu na nokoyam ko kua nanuguso.

³Kari ko kuring ko sinar taso, mu ko bagara aolak ko bitua ningo beteso; bare awiriya munak ngual kasik munakoso, mu nu ikup ningi maga namoso.

⁴Kari gagor mu melmasak suen biya ko kueso, bare bo me taso; bare ura kowar iluwa ko kari mu melmasak suen biya ago terong maso.

⁵Kari ningo diram mu, munan kawel mu me ko kueso nunguningkiri; bare kari memek mu, munan memek dolara ago mu kumik siring kaiyam.

⁶Ningo diram la bagara ko munan mu, kari ningo mu lage kasurso se te ningo la lagoso; bare memek betera ko kari mu kota ko memek mu saposo se daguloso.

⁷Kariimet saki manga mel ningo ningo karogo iwita nunumi betesan, bare nunguning mu nuna nungumik mel mena. Bare saki mu nuna nungumik manga mel mena iwita nunumi betesan ale bagasan, bare nuna nunga melmasak mu suen biya.

⁸Kari kumik manga mel suen biya ago, mu ikup kam ningi te numi bataguru taukko; bare kari kumik mel mena mu anape ko ikup uwuta mu kumik te aratukko? Mena.

⁹Kari ko bagara ningo diram mu, galep nikim biya bo iwita; bare kari memek mu, galep iri namoso wore iwita.

¹⁰Nanimi patawura ko nunguning mu nanimi karogo tagisan gurungumusan; bare awiriya ikia sinar ago mu, kiti guruga ko den ilukuawuso.

¹¹Kari lage memek te manga tagiso, mu manga mu tairate yumu namoso; bare kari ko manga taso ale katir katir bolala awuso, mu manga mu laga tuso.

¹²Awiriya anapeya gomang te mu taukko tom maiya biya kimi bita lagoso, mu gomang motam ninguru kaposo; bare tom nu taso mu marak iru kumik te taikoyam amilmiloso.

¹³Awiriya karo tua ko den balu maguwuso, mu koma arigokko; bare awiriya ko amilmiloso, mu koma ningo taukko.

¹⁴Kari sinar ko kausa den mu bagara aolak sangarso, ale kari kua namara ko lage te mu sangaru taso.

¹⁵Ikia ningo mu kari nup ningo tuso; bare kawel ko munan mu kari lage memek te beteso.

¹⁶Kari ikia ningo ago mu ko munan mu ikia sinar karogo la beteso; bare kari ko ikia aora biya mu wetang te numi saposo.

¹⁷Den ta ale karogo namara ale diram la me bala mu ikup tagiso; bare den karogo nama diram la bala mu marasin ningo iwita.

¹⁸Awiriya due ta ko den buring tuso, mu kumik mel mena baga se dola lagarukko; bare awiriya kawus maso ale iki karo tuso, mu amilmil taso.

¹⁹Mel ko gemang motam nia laga tata mu gemang motam lila arukko; bare kariimet nusupuling aora biya mu, nunga munan memek umu me bita tamonko nongomang aniso.

²⁰Awiriya ikia sinar ko kari ilak kapetoso, mu nu agotala ikia sinar kari ko arataso; bare kari, kari ngualara nongorak sorara mu ikup yaman arigiso.

²¹Kariimet memek alo mu ikup memek nunga maguwuso; bare kariimet ningo diram alo mu mel ningo ningo karogo terong masan.

²²Kari ningo mu ko mel ningo ningo mu ko kuriang imas nunga awu beteso; bare kari memek ko mel ningo ningo mu geragoso ale kari ningo diram mu nongote namoso.

²³Giarum ningi inang kue paga mu sor magaram ale aniso, kariimet kituwura te to namonko; bare munan kawel ningi arataso se nuna me gi nasan.