پەند-نەسىھەتلەر 24:6-27 in Uighur

⁶ پۇختا نەسىھەتلەر بىلەن جەڭ قىلغىن؛ غەلىبە بولسا بىردىنبىر ئۇلۇغ مەسلىھەتچى بىلەن بولار.  

⁷ دانالىق ئەقىلسىز ئادەمگە نىسبەتەن تولىمۇ ئېگىز، چۈشىنىكسىزدۇر؛ چوڭلار شەھەر دەرۋازىسى ئالدىغا يىغىلغاندا ئۇ زۇۋان ئاچالماس.

⁸ ئەسكىلىكنى نىيەتلىگەن ئادەم «سۇيىقەستچى» ئاتىلار.

⁹ ئەخمەقلىكتىن بولغان نىيەت گۇناھدۇر؛ ھاكاۋۇر كىشى ئادەملەرگە يىرگىنچلىكتۇر.

¹⁰ بېشىڭغا ئېغىر كۈن چۈشكەندە جاسارەتسىز بولساڭ، كۈچسىز ھېسابلىنىسەن.

¹¹ سەۋەبسىز ئۆلۈمگە تارتىلغانلارنى قۇتقۇزغىن؛ بوغۇزلىنىش خەۋپىدە تۇرغانلاردىن ياردەم قولۇڭنى تارتما؛

¹² ئەگەر سەن‫‪:‬‬ «بۇ ئىشتىن خەۋىرىمىز يوقتۇر» دېسەڭ، ھەر ئادەمنىڭ كۆڭلىنى تارازىغا سالغۇچى بۇنى كۆرمەسمۇ؟ جېنىڭنى ھايات ساقلىغۇچى ئۇنى بىلمەسمۇ؟ ئۇ ھەربىر ئىنسان بالسىنىڭ ئۆز قىلغانلىرى بويىچە ئۇلارنىڭ ئۆزىگە ياندۇرماسمۇ؟

¹³ ئى ئوغلۇم، ھەسەل تاپساڭ ئىستىمال قىل، ئۇ ياخشىدۇر. ھەرە كۆنىكىدىن ئالغان ھەسەل بولسا تاتلىق تېتىيدۇ؛

¹⁴ دانالىق بىلەن تونۇشساڭ، ئۇمۇ كۆڭلۈڭگە شۇنىڭدەك بولار؛ ئۇنى تاپقىنىڭدا جەزمەن ياخشى كۆرىدىغان كۈنۈڭ بولىدۇ، ئارزۇ‫‪‎-‎‬‬ئۈمىدىڭ بىكارغا كەتمەس.

¹⁵ ئى رەزىل ئادەم، ھەققانىينىڭ ئۆيىگە يوشۇرۇن ھۇجۇم قىلىشنى كۈتمە، ئۇنىڭ تۇرالغۇسىنى بۇلىغۇچى بولما!

¹⁶ چۈنكى ھەققانىي يەتتە قېتىم يىقىلىپ چۈشەر، بىراق ئاخىرى يەنە ئورنىدىن تۇرار. لېكىن رەزىل كىشى كۈلپەت ئىچىگە پۇتلىشىپ چۈشەر.

¹⁷ رەقىبىڭ يىقىلىپ كەتسە خۇش بولۇپ كەتمە، دۈشمىنىڭ پۇتلىشىپ چۈشسە شادلانما؛

¹⁸ پەرۋەردىگار بۇنى كۆرگەندە، بۇ قىلىقىڭنى ياخشى كۆرمەي، بەلكىم غەزىپىنى رەقىبىڭگە چۈشۈرمەسلىكى مۇمكىن.

¹⁹ يامانلار راۋاج تاپسا، بىئارام بولۇپ كەتمە؛ رەزىللەرگە رەشك قىلما.

²⁰ چۈنكى يامانلارنىڭ كېلەچىكى يوقتۇر، ئۇنىڭ چىرىغىمۇ ئۆچۈرۈلەر.

²¹ ئى ئوغلۇم، پەرۋەردىگاردىن قورققىن، پادىشاھنىمۇ ھۆرمەت قىل. قۇتراتقۇچىلار بىلەن ئارىلاشما.

²² بۇنداق كىشىلەرگە كېلىدىغان بالايىئاپەت ئۇشتۇمتۇت بولار، پەرۋەردىگار بىلەن پادىشاھنىڭ ئۇلارنى قانداق يوقىتىدىغانلىقىنى بىلەمسەن؟

²³ بۇلارمۇ ئاقىلانىلەرنىڭ سۆزلىرىدۇر‫‪:‬‬ ــ سوت قىلغاندا بىر تەرەپكە يان بېسىش قەتئىي بولماس.   

²⁴ جىنايەتچىگە‫‪:‬‬ «ئەيىبسىز سەن» دەپ ھۆكۈم چىقارغان كىشىگە، خەلقلەر لەنەت ئېيتار؛ ئەل‫‪‎-‎‬‬يۇرتلار ئۇنىڭدىن نەپرەتلىنەر.

²⁵ بىراق ئۇلار جىنايەتچىنىڭ گۇناھىنى ئېچىپ تاشلىغان كىشىدىن خۇرسەن بولار، ئۇلار ئۇنىڭغا بەخت‫‪‎-‎‬‬سائادەت تىلىشەر.

²⁶ دۇرۇس جاۋاب بەرگۈچى، گوياكى كىشىنىڭ لەۋلىرىگە سۆيگۈچىدۇر.

²⁷ ئاۋۋال سىرتتا ئىشلىرىڭنىڭ يولىنى ھازىرلاپ، ئېتىز‫‪‎-‎‬‬ئېرىقلىرىڭنى تەييارلا، ئاندىن ئۆيۈڭنى سالغىن.

⁶ Пухта несиһәтләр билән җәң қилғин; Ғәлибә болса Бирдинбир Улуқ Мәслиһәтчи билән болар.  

⁷ Даналиқ әқилсиз адәмгә нисбәтән толиму егиз, чүшиниксиздур; Чоңлар шәһәр дәрвазиси алдиға жиғилғанда у зуван ачалмас.

⁸ Әскиликни нийәтлигән адәм «сүйқәстчи» атилар.

⁹ Ахмақликтин болған нийәт гунадур; Һакавур киши адәмләргә жиркиничликтур.

¹⁰ Бешиңға еғир күн чүшкәндә җасарәтсиз болсаң, Күчсиз һесаплинисән.

¹¹ Сәвәпсиз өлүмгә тартилғанларни қутқузғин; Боғузлиниш хәвпидә турғанлардин ярдәм қолуңни тартма;

¹² Әгәр сән: «Бу иштин хәвиримиз йоқтур» десәң, Һәр адәмниң көңлини таразиға Салғучи буни көрмәсму? Җениңни һаят Сақлиғучи уни билмәсму? У һәр бир инсан балсиниң өз қилғанлири бойичә уларниң өзигә яндурмасму?

¹³ И оғлум, һәсәл тапсаң истимал қил, у яхшидур. Һәрә көнигидин алған һәсәл болса татлиқ тетийду;

¹⁴ Даналиқ билән тонушсаң, уму көңлүңгә шуниңдәк болар; Уни тапқиниңда җәзмән яхши көридиған күнүң болиду, Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.

¹⁵ И рәзил адәм, һәққанийниң өйигә йошурун һуҗум қилишни күтмә, Униң туралғусини булиғучи болма!

¹⁶ Чүнки һәққаний йәттә қетим жиқилип чүшәр, Бирақ ахири йәнә орнидин турар. Лекин рәзил киши күлпәт ичигә путлишип чүшәр.

¹⁷ Рәқибиң жиқилип кәтсә хуш болуп кәтмә, Дүшминиң путлишип чүшсә шатланма;

¹⁸ Пәрвәрдигар буни көргәндә, Бу қилиғиңни яхши көрмәй, Бәлким ғәзивини рәқибиңгә чүшүрмәслиги мүмкин.

¹⁹ Яманлар раваҗ тапса, беарам болуп кәтмә; Рәзилләргә рәшк қилма.

²⁰ Чүнки яманларниң келәчики йоқтур, Униң чириғиму өчүрүләр.

²¹ И оғлум, Пәрвәрдигардин қорққин, падишаһниму һөрмәт қил. Қутратқучилар билән арилашма.

²² Бундақ кишиләргә келидиған балаю-апәт уштумтут болар, Пәрвәрдигар билән падишаһниң уларни қандақ йоқитидиғанлиғини биләмсән?

²³ Буларму ақиланиләрниң сөзлиридур: — Сот қилғанда бир тәрәпкә ян бесиш қәтъий болмас.   

²⁴ Җинайәтчигә: «Әйипсиз сән» дәп һөкүм чиқарған кишигә, Хәлиқләр ләнәт ейтар; Әл-жутлар униңдин нәпрәтлинәр.

²⁵ Бирақ улар җинайәтчиниң гунайини ечип ташлиған кишидин хурсән болар, Улар униңға бәхит-саадәт тилишәр.

²⁶ Дурус җавап бәргүчи, Гояки кишиниң ләвлиригә сөйгүчидур.

²⁷ Авал сиртта ишлириңниң йолини һазирлап, Етиз-ериқлириңни тәйярла, Андин өйүңни салғин.

⁶ Puxta nesihetler bilen jeng qilghin; Ghelibe bolsa Birdinbir Ulugh Meslihetchi bilen bolar.  

⁷ Danaliq eqilsiz ademge nisbeten tolimu égiz, chüshiniksizdur; Chonglar sheher derwazisi aldigha yighilghanda u zuwan achalmas.

⁸ Eskilikni niyetligen adem «suyiqestchi» atilar.

⁹ Exmeqliktin bolghan niyet gunahdur; Hakawur kishi ademlerge yirginchliktur.

¹⁰ Béshinggha éghir kün chüshkende jasaretsiz bolsang, Küchsiz hésablinisen.

¹¹ Sewebsiz ölümge tartilghanlarni qutquzghin; Boghuzlinish xewpide turghanlardin yardem qolungni tartma;

¹² Eger sen: «Bu ishtin xewirimiz yoqtur» déseng, Her ademning könglini tarazigha Salghuchi buni körmesmu? Jéningni hayat Saqlighuchi uni bilmesmu? U herbir insan balsining öz qilghanliri boyiche ularning özige yandurmasmu?

¹³ I oghlum, hesel tapsang istimal qil, u yaxshidur. Here könikidin alghan hesel bolsa tatliq tétiydu;

¹⁴ Danaliq bilen tonushsang, umu könglüngge shuningdek bolar; Uni tapqiningda jezmen yaxshi köridighan kününg bolidu, Arzu-ümiding bikargha ketmes.

¹⁵ I rezil adem, heqqaniyning öyige yoshurun hujum qilishni kütme, Uning turalghusini bulighuchi bolma!

¹⁶ Chünki heqqaniy yette qétim yiqilip chüsher, Biraq axiri yene ornidin turar. Lékin rezil kishi külpet ichige putliship chüsher.

¹⁷ Reqibing yiqilip ketse xush bolup ketme, Düshmining putliship chüshse shadlanma;

¹⁸ Perwerdigar buni körgende, Bu qiliqingni yaxshi körmey, Belkim ghezipini reqibingge chüshürmesliki mumkin.

¹⁹ Yamanlar rawaj tapsa, biaram bolup ketme; Rezillerge reshk qilma.

²⁰ Chünki yamanlarning kélechiki yoqtur, Uning chirighimu öchürüler.

²¹ I oghlum, Perwerdigardin qorqqin, padishahnimu hörmet qil. Qutratquchilar bilen arilashma.

²² Bundaq kishilerge kélidighan balayiapet ushtumtut bolar, Perwerdigar bilen padishahning ularni qandaq yoqitidighanliqini bilemsen?

²³ Bularmu aqilanilerning sözliridur: — Sot qilghanda bir terepke yan bésish qet'iy bolmas.   

²⁴ Jinayetchige: «Eyibsiz sen» dep höküm chiqarghan kishige, Xelqler lenet éytar; El-yurtlar uningdin nepretliner.

²⁵ Biraq ular jinayetchining gunahini échip tashlighan kishidin xursen bolar, Ular uninggha bext-saadet tilisher.

²⁶ Durus jawab bergüchi, Goyaki kishining lewlirige söygüchidur.

²⁷ Awwal sirtta ishliringning yolini hazirlap, Étiz-ériqliringni teyyarla, Andin öyüngni salghin.

⁶ Puhta nǝsiⱨǝtlǝr bilǝn jǝng ⱪilƣin; Ƣǝlibǝ bolsa Birdinbir Uluƣ Mǝsliⱨǝtqi bilǝn bolar.  

⁷ Danaliⱪ ǝⱪilsiz adǝmgǝ nisbǝtǝn tolimu egiz, qüxiniksizdur; Qonglar xǝⱨǝr dǝrwazisi aldiƣa yiƣilƣanda u zuwan aqalmas.

⁸ Əskilikni niyǝtligǝn adǝm «suyiⱪǝstqi» atilar.

⁹ Əhmǝⱪliktin bolƣan niyǝt gunaⱨdur; Ⱨakawur kixi adǝmlǝrgǝ yirginqliktur.

¹⁰ Bexingƣa eƣir kün qüxkǝndǝ jasarǝtsiz bolsang, Küqsiz ⱨesablinisǝn.

¹¹ Sǝwǝbsiz ɵlümgǝ tartilƣanlarni ⱪutⱪuzƣin; Boƣuzlinix hǝwpidǝ turƣanlardin yardǝm ⱪolungni tartma;

¹² Əgǝr sǝn: «Bu ixtin hǝwirimiz yoⱪtur» desǝng, Ⱨǝr adǝmning kɵnglini taraziƣa Salƣuqi buni kɵrmǝsmu? Jeningni ⱨayat Saⱪliƣuqi uni bilmǝsmu? U ⱨǝrbir insan balsining ɵz ⱪilƣanliri boyiqǝ ularning ɵzigǝ yandurmasmu?

¹³ I oƣlum, ⱨǝsǝl tapsang istimal ⱪil, u yahxidur. Ⱨǝrǝ kɵnikidin alƣan ⱨǝsǝl bolsa tatliⱪ tetiydu;

¹⁴ Danaliⱪ bilǝn tonuxsang, umu kɵnglünggǝ xuningdǝk bolar; Uni tapⱪiningda jǝzmǝn yahxi kɵridiƣan kününg bolidu, Arzu-ümiding bikarƣa kǝtmǝs.

¹⁵ I rǝzil adǝm, ⱨǝⱪⱪaniyning ɵyigǝ yoxurun ⱨujum ⱪilixni kütmǝ, Uning turalƣusini buliƣuqi bolma!

¹⁶ Qünki ⱨǝⱪⱪaniy yǝttǝ ⱪetim yiⱪilip qüxǝr, Biraⱪ ahiri yǝnǝ ornidin turar. Lekin rǝzil kixi külpǝt iqigǝ putlixip qüxǝr.

¹⁷ Rǝⱪibing yiⱪilip kǝtsǝ hux bolup kǝtmǝ, Düxmining putlixip qüxsǝ xadlanma;

¹⁸ Pǝrwǝrdigar buni kɵrgǝndǝ, Bu ⱪiliⱪingni yahxi kɵrmǝy, Bǝlkim ƣǝzipini rǝⱪibinggǝ qüxürmǝsliki mumkin.

¹⁹ Yamanlar rawaj tapsa, biaram bolup kǝtmǝ; Rǝzillǝrgǝ rǝxk ⱪilma.

²⁰ Qünki yamanlarning kelǝqiki yoⱪtur, Uning qiriƣimu ɵqürülǝr.

²¹ I oƣlum, Pǝrwǝrdigardin ⱪorⱪⱪin, padixaⱨnimu ⱨɵrmǝt ⱪil. Ⱪutratⱪuqilar bilǝn arilaxma.

²² Bundaⱪ kixilǝrgǝ kelidiƣan balayiapǝt uxtumtut bolar, Pǝrwǝrdigar bilǝn padixaⱨning ularni ⱪandaⱪ yoⱪitidiƣanliⱪini bilǝmsǝn?

²³ Bularmu aⱪilanilǝrning sɵzliridur: — Sot ⱪilƣanda bir tǝrǝpkǝ yan besix ⱪǝt'iy bolmas.   

²⁴ Jinayǝtqigǝ: «Əyibsiz sǝn» dǝp ⱨɵküm qiⱪarƣan kixigǝ, Hǝlⱪlǝr lǝnǝt eytar; Əl-yurtlar uningdin nǝprǝtlinǝr.

²⁵ Biraⱪ ular jinayǝtqining gunaⱨini eqip taxliƣan kixidin hursǝn bolar, Ular uningƣa bǝht-saadǝt tilixǝr.

²⁶ Durus jawab bǝrgüqi, Goyaki kixining lǝwlirigǝ sɵygüqidur.

²⁷ Awwal sirtta ixliringning yolini ⱨazirlap, Etiz-eriⱪliringni tǝyyarla, Andin ɵyüngni salƣin.