1Néeseté Jesús yàacawa Capernaum ìyacàlená yàasu cáli íicha, yá yàanàaca yàasu cáli néréwa, Nazaret ìyacàlenáca. Yéewáidacalénái nàaca nacáiwa yáapicha.
2Yá sábado irìcu judíonái iyamáidacatáicawa, Jesús idàbaca yéewáidaca wenàiwica judíonái yéewáidacàalu irìcu. Manùbéeyéi wenàiwica yéemìacáináni, yá báawaca náináidacawa nawàwalìcuísewa. Náimaca nalíwáaca: —Canáca yéewaná yéewáidaca wía. Icàlidacáita áibanái yàasu tàacáisi meedá, càmicáiná yáalíawa cayába. Càmita báisí imàni yái càmíirica wenàiwica idé imànica.
3Yácata ìirimi meedá yámide yàalubáisi imàníirinámica. María ìirica meedáni. Nabèerica meedáni, níái Santiago, José nacái, Judas nacái, Simón nacái. Yéenánái inanái nacái nàyaca wèewibàa meedá —náimaca nalíwáaca. Iná càmita nawàwa neebáidaca Jesús itàacái.
4Quéwa Jesús íimaca nalí: —Batéwa macái wenàiwica naicáca profeta cáimiétaquéeri iyú icàlidéerica tàacáisi Dios inùmalìcuíse. Quéwa yàasu cáli néeséeyéi, yéenánái nacái, icapèe irìcuíyéi nacái, níawamita càmita nawàwa neebáidaca itàacái. Càita nacái nùasu cáli néeséeyéi, nuénánái nacái, nucapèe irìcuíyéi nacái, càmita nawàwa neebáidaca nutàacái —íimaca yái Jesúsca.
5Càmita Jesús imàni néré yái càmíirica wenàiwica idé imànica, càmicáiná neebáida itàacái. Quéwa imàacaca icáapiwa abénaméeyéi cáuláiquéeyéi ìwali, cawàwanáta máisiba, yá ichùnìaca nía.
6Yá achúmaca íináidacawa iwàwawa manuísíwata càmicáiná neebáida itàacái. Néeseté Jesús yèepuníca yéewáidaca wenàiwica áiba yàcalé irìcubàa ìyéeyéica mawiénita Nazaret ìyacàlená irí.
7Jesús imáida yàataléwa níái doce namanùbaca yéewáidacalécawa. Néese idàbaca ibànùaca nía pucháibanamata nàacaténáwa yàcalé imanùbaca. Ichàiniadaca nía náucáanápiná demonio wenàiwicanái íicha.
8Càmita imàaca natéca wawàsi nàasu àyapu imàluwenáwa. Imàacaca natéca abéerita nàasu àicuwa natéeripiná àyapulìcubàa. Càmita imàaca natéca saco, yàacàsi nacái, plata nacái.
9Imàacaca nàwalica nàasu costiza nacáiriwa nàabàli ìwaliwa, quéwa càmita imàaca nadènìaca pucháiba nabàlepináwa, abéerita meedá.
10Yá Jesús íimaca nalí: —Piwàlùacuéwa abéeri capìi irìculé, yá piimácué néréta àta pèepùacatalétacuéwa yàcalé irìcuíse.
11Aibalé càmicaalícué namàaca piwàlùacawa, càmicaalí nacái nawàwa néemìaca picàlidacuéca nalí nutàacái, yá iwàwacutácué pìacawa náicha. Pichùpìacué cáli ichùmalé pìabàli íichawa naicápiná càide iyúwa wáiwitáise ìyáaná, wía israelitaca, píasáidacaténácué nalí Dios yùuwichàidáanápiná níawa —íimaca yéewáidacalénái iríwa, yái Jesúsca.
12Iná yéewáidacalénái nàacawa nàalàacaténá wenàiwica nawènúadáanápiná náiwitáisewa Dios irípiná.
13Yá náucaca nacái madécaná demonio wenàiwicanái íicha. Nàucùaca olivo iséená manùbéeyéi cáuláiquéeyéica ìwali, yá nachùnìaca nía.
14Néeseté rey Herodes yéemìaca wenàiwica icàlidaca Jesús iináwaná ìwali, manùbacáiná wenàiwica nacàlidaca nàyaca ìwali, yái Jesús imàníináca, càinácaalí iyú yéewáidaca wenàiwica nacái. Yá Herodes íimaca Jesús ìwali: —Juan el Bautistami idéca icáucàacawa, íná yéewa yáalimá imànica yái càmíirica wenàiwica idé imànica —íimaca yái rey Herodesca, iyúunáidacáiná Juan el Bautistamicani yái Jesúsca.
15Aibanái íimaca Jesús ìwali: —Yácata profeta Elías yàanèerica àniwa —náimaca. Aibanái íima: —Yácata áiba profeta càiride iyúwaté profetanáimi wapíchaléeyéimi —náimaca.
16Quéwa rey Herodes yéemìacaalíté nacàlidaca Jesús iináwaná, yá Herodes íimaca: —Yácata Juanmi, yái nuchùulièricaté nawichùaca íicha íiwita. Idéca icáucàacawa —íimaca yái rey Herodesca.
17Càica Herodes íimaca ichùulìacáináté yàasu úwináiwa náibàanápináté Juan calúacáiná Herodes yàacawéetúa iicáca Juan, úái Herodes yàacawéetúa íipidenéechúaca Herodías. Yá úwinái nadacùacaté Juan cadena iyú presoíyéi ibànalìcu. Uái Herodíasca, úacata Herodes yéenásàiri Felipe yàacawéetúa quéechatécáwa, quéwa Herodes imelùdacaté úa yéenásàiri íichawa.
18Iná Juan íimacaté rey Herodes irí: “Báawéeriquéi peedáanáca péenásàiri yàacawéetúawa”, íimacaté yái Juanmica.
19Iná báawacaté Herodías uicáca Juan, yá uwàwacaté unúacani, quéwa càmita úalimá unúacani, cáalucáiná rey Herodes iicáca Juan, yáalíacáináwa cayábéericani, yái Juanca, mabáyawanéeri nacái. Iná Herodes icùaca Juan ipíchaná Herodes yàacawéetúa Herodías inúacani. Ewita rey Herodes càmicáaníta yáalíawa càinácaalí iwàwacutáaná imànica macái èerita idécanáamité yéemìaca Juan icàlidaca irí Dios itàacái, càicáaníta casíimáica rey Herodes yéemìaca Juan itàacái.
21Quéwa áiba èerité Herodías úalimáca umànica Juan irí càide iyúwaté uwàwáaná. Rey Herodes imànica manuíri fiesta iwàwalicaténá yàasu èeriwa asáicatáicaténi. Yá imáidaca yáapichéeyéiwa iyúudèeyéica Herodes icùaca Galilea yàasu cáli, nía nacái yàasu úwi íiwacanánáica, nía nacái yàacawéeyéináca asìanáica caináwanéeyéica Galilea yàasu cáli néeséeyéica, nayáacaténá nayáacaléwa yáapicha, namànicaténá yáapicha nacái manuíri fiesta.
22Yá Herodías uídu iwàlùacawa asìanái iyáacàalu irìculé. Yá ulabàaca báawéeri iyú abéechúata asìanái yàacuésemi naicácaténá úa. Naicácáiná ulabàaca, íná usíimáidaca nawàwa macáita rey Herodes, nía nacái yáapichéeyéica iyéeyéica iyáacaléwa yáapicha. Iná rey Herodes íimaca mànacàu irí: —Pisutá nuícha càinácaalí piwàwéerica. Yásí nùaca piríwani —íimaca ulí.
23Yá Herodes íimaca ulí àniwa pucháiba yàawiríata báisí báisísíwatasa Dios yáaliéricawa Herodes yàanápináté ulí càinácaalí wawàsi uwàwéerica íicha, éwitasa uwàwacaalíté íicha cáli yéema, yái Galilea yàasu cálica Herodes icuèrica, yásí yàanápinása ulítáni báisíta, íimaca.
24Yá ùacawa náicha, úumaca úatúa iríwa: —¿Càiríinásica wawàsi nusutá íicha? —úumaca úatúa iríwa. Yá Herodías úumaca ulí: —Pisutá íicha Juan el Bautista íiwita —úumaca ulí úái Herodíasca, uwàwacáináté uicáca Juan íiwita utuí iyúwa úalíacaténáwa báisíiri iyúcani Juan yéetácawa.
25Néese úái mànacàuca uèpùa uwàlùacàatétawa àniwa rey Herodes yàatalé. Yá úumaca irí: —Siùcata nuwàwa pìaca nulí Juan el Bautista íiwita quírápieli irìcu —úumaca irí.
26Néese, éwita achúmacáaníta manuísíwata rey Herodes iwàwa, yéemìacáiná usutáaná íicha, càicáaníta càmita Herodes idé imáisanìaca uíchani, íimacáináté ulí nàacuésemi níái wenàiwicaca yàanápinása ulí càinácaalí wawàsi usutéerica íicha.
27Yá rey Herodes ichùulìaca úwisàiri iwichùanápiná Juan íicha íiwita, itécaténáni rey Herodes irí.
28Néese úwisàiri yàacawa presoíyéi ibàna néré. Yá iwichùaca Juan íicha íiwita. Càité Juan yéetácawa. Yá úwisàiri itéca íiwitami quírápieli irìcu. Yá yàaca íiwitami ulí úái mànacàuca. Néese úái mànacàuca utécani úatúa iríwa, uicácaténá báisíiri iyúcani Juan yéetácatéwa.
29Néese Juan yéewáidacalénáimi yéemìaca iináwanámi, yá nàacawa presoíyéi ibàna néré needácaténá Juan ichéecami. Yá natéca nabàlìawani.
30Néeseté apóstolnái yèepùa ìwacáidáyacacawa Jesús yàatalé, idécanáami nacàlidaca Dios itàacái wenàiwicanái irí. Néese nacàlidaca Jesús irí macáita namàníiricaté, néewáidéerica iyú wenàiwicanái nacái.
31Jesús íimaca nalí: —Wàacuéwa wàanácuéwa walínáamitawa áibalé canácatalé wenàiwica, yéewanápiná wayamáidacawa achúmáanacáwa —íimaca nalí, madécanácáiná wenàiwica yàanàaca yàacawa nàatalé, áibanái nacái yèepùacawa yàacawa náicha, íná càmita yéewa nayamáidacawa, ibatàa nayáanápiná nayáacaléwa, càmita náalimá.
32Iná Jesús yàacawa barca irìcu yàasu apóstolnái yáapichawa abéemàalé Galilea icalìsaniná íicha, canácataléca wenàiwica.
33Quéwa madécaná wenàiwica iicáca nàanáwa, náalía nacái naicáca nía. Iná wenàiwicanái imusúacawa macái yàcalé íicha, yá napìacawa néré. Yá manùbéeyéi wenàiwica nàanàaca napíchalé néré.
34Néese Jesús imichàacawa barca irìcuíse néré, yá iicáca madécaná wenàiwica. Canáca nalí abéeri yéewáidéeripiná nía Dios ìwali, íná catúulécanáca Jesús iicáca nía, càide iyúwa waicácaalí canéeyéi icuèriná ovejaca. Yá idàbaca yéewáidaca nía madécaná wawàsi ìwali.
35Néese catáca yàacawa nàwali, yá yéewáidacalénái yàacawa Jesús yàatalé, yá náimaca irí: —Catáca yàacawa wàwali chái canácatáica yàcalé.
36Pichùulìa nèepùanápináwa nàacawa bànacalé yèewiré, yàcalé irìculé nacái ìyéeyéica mawiénita nawènìacaténá nayáapináwa —náimaca.
37Quéwa Jesús íimaca nalí: —Píatacué yàa nayáapiná —íimaca nalí. Néese yéewáidacalénái íimaca irí: —¿Càmita píalíawa canáca walí doscientos namanùbaca denario ocho quéeri iwènicatái? Ewita wadènìacaalí yáara platatá, càicáaníta càmita wáalimá wawènìaca cayába pan wèeripináca nayáapinátá, níái manùbéeyéi wenàiwicaca —náimaca.
38Jesús íimaca nalí: —¿Càisimalénácué pan pidènìa? Picutácuécáwani —íimaca nalí. Néese idécanáami náalíacawa, yá náimaca irí: —Cinco namanùbaca pan, pucháiba cubái imìdecaná nacái —náimaca.
39Néese ichùulìaca nía manùbéeyéi wenàiwicaca náawináanápináwa nàwacacawa ipuléeri masicái íinata.
40Néese náawinacawa nàwacacawa manùbéeyéi yàalusipiná, cien namanùbaca abénaméeyéi, cincuenta namanùbaca áibanái nacái.
41Néese Jesús yeedáca cinco imanùbaca pan icáapi irìculéwa, pucháiba cubái imìdecaná nacái. Yá iicáida chènuniré, yàaca Dios irí cayábéeri ìwali yái yàacàsica. Néese isubèriadacani, iwacùaca pan yéewáidacalénái iríwa nawacùacaténá wenàiwicanái iríni. Néese iwacùaca cubái imìdecaná nacái yéewáidacalénái iríwa macáita.
42Yá macáita wenàiwicanái iyáaca cadénamani.
43Néese yéewáidacalénái needáca doce mapíiri imanùbaca pan yéenáimi, cubái nacái imàaquéericawa.
44Níái wenàiwica iyéeyéica pan, cinco mil namanùbaca asìanái. Càmita naputàa càisimalénácaalí inanái, sùmanái nacái.
45Yáta Jesús ichùulìaca yéewáidacalénáiwa nawàlùanápináwa caquialéta barca irìculé nachàbacaténáwa ipíchalépiná abéemàalé Galilea icalìsaniná íicha nàanàacaténá Betsaida ìyacàlená néré. Iwàwa nàacawa ipíchalé idècunitàacá imàacaca wenàiwicanái yèepùacawa íicha.
46Néeseté idécanáami ibànùaca wenàiwicanái yèepùanápináwa íicha canánama, yá Jesús yàacawa dúli íinatalé isutácaténá yáawawa Dios íicha.
47Néese idécanáami catáca nawicáu, Jesús yéewáidacalénái nàyaca barca irìcu bamuchúami calìsa. Yá Jesús ìyaca abéerita cáli íinatáisecáwa.
48Néese iicáca máadáiní natenáca cachàiníiri iyú cáulicáiná ipùaca náipunita, íná càmita náalimá nachàbacawa abéemàalé. Amalácaalí yàacawa nawicáu, yá Jesús yàacawa mawiénita nalí yèepuníiriwa úni inànìacubàa. Iwàwaca ichàbacawa náicha machacàníiri iyú.
49Quéwa naicáca ìipìnáaníca úni inànìacubàa, yá nayúunáidaca wenàiwica iwàwanámicani.
50Yá néemíanícawa macáicáiná naicácani. Cáaluca nía báawanama, càmicáiná náalía naicácani. Yáta quéwa Jesús íimaca nalí: —¡Matuíbanáicué pía, núaquéi, picácué cáalu pía! —íimaca yái Jesúsca.
51Néese Jesús iwàlùacawa nàatalé barca irìculé. Yáta wiúca cáuli, Jesús iwàlùacáináwa nàatalé barca irìculé. Yá náináidacawa manuísíwata naicáidaca irí.
52Càmitàacáwa nadé náalíacawa cayába Jesús íiwitáise ìwali, éwitaté naicácáaníta imàníiná pan iyú yái càmíirica wenàiwica idé imànica, càulenácáiná náicha náalíanápináwa néemìaca càinácaalí íimáaná.
53Nachàbacatéwa abéemàalé Galilea icalìsaniná íicha, yá nàanàaca Genesaret yàasu cáli néré. Yá nadacùaca barca calìsa idùlepiré.
54Namichàacanacáitawa barca irìcuíse, yá wenàiwicanái náalía naicáca Jesús.
55Yá wenàiwicanái napìacawa macái yàcalé irìculé ìyéeyéica néré nacàlidacaténá nalí Jesús yàanàaca. Néese manùbéeyéi wenàiwica nadàbaca natéca cáuláiquéeyéi wenàiwica yàalubái íinatawa náalíacataléca Jesús ìyaca.
56Néese àta alénácaalí Jesús yàawa achúméeri yàcalé irìculé, manuíri yàcalé irìculé nacái, manacúaliré nacái, yá natéca nalìadaca cáuláiquéeyéi wenàiwica àyapulìcubàa Jesús ichàbacatabàapináwa. Yá cáuláiquéeyéi nasutáca Jesús íicha imàacáanápiná nadunùaca ìwali, càmicaalí nacái, ibàle ipùata ìwalita. Yá macáita idunuèyéica Jesús ìwali, yá cayábaca nía uláicái íicha.
