1Tíópiratio, naayóbáqá netuq-wáyúkámá iyááté-íyááté umá ketááí aúkáapi Áánûqtuma máqte-qtataaqa tarôq urái-kataama agatáane.
2yemá mi-qtátááqá yúrapike aónaraa-kayukati yáama naayóbákáráq aati-aatigáráqá wakáane. yemá mi-káyúkámá Áánûqtun áaraqa wení mayaí-wáyúkámá máeta yemá maami-kátáámá keqtáá timá tímikaataae.
3anó-nako, miráitaq kegáráq kemá maami-kátáámá agamá enôpaq yuwánáae téq kétune. maami-máqté-qtátááqtábámá áaimma ítátukaune. íbêqa kemá arupú umá agatáunamanibo miráuma áqnáabaq-kanaarake iráinikaa uráiye.
4miráinaa emá ítama arutánóne min-áímmá emmá aráátíyamma minnâ áraine.
5Érôtima Yúría-marukaq kínima mái-kanaaraqa mórama monoq-náqá máqe uráimma min-nákóní áwîqa Tékáráíyae. wemá Ábááíyan-annabike monoq náqiye. ánáakoma Éronin-annabikemma min-íníkón awîqa Irítabetie.
6yenákámá Áánûqtuni aúrakaqa íráqôniq urááye. yenákámá máqten-amaan-aimma waréta uyátárai-nakoni áama kéwaraayanaboana yepímmá otaa-qtátááqá íma wáqe-uraiye.
7miráimanibo yenákámá mórama iyápóma íma ákáraaye. Irítabetima iyápóma íma kanaaráq marákáitata yenákámá araaqná anónuqma kamáguraaye.
8Tékáráíyan-anna-wayukama mayaírátáá owana Tékáráíyama Áánûqtuni aúbáq monoq-máyáímá matáiye.
9anó-monoq-wayukati yáaimma waraíkáae téta Tékáráíyamma awaaméqá umáketa weqtábá uyátárai-nakoni aokaq-náúpáqá uténa átê-kuyumma i-qtátááqá agamá ákûq íkáae.
10agamá ákûq-umumma í-kánááráqá mi táoqa taíbaq Íbaru-wayukama máápaq áíkuteta nunamummá kéteta máqe-uraae.
11ánibo Tékáráíyama aónaimma uyátárai-nakoni kaqtó-nakoma agamá ákûq íyáárégóní ayáánurapaq itó-uma máqe-uraiye.
12Tékáráíyama kaqtó-naqa aónatuwena iyánáaq umárena ikatîq uráimanibo
13kaqtó-nakoma Tékáráíyamma timá ámikaiye: “Tékáráíyao, emá ikatîq íuwo. Áánûqtuma ení nunamummá ítátukaiye. enánáakoma Irítabetima iyápóma inaamaímá marakániye. ánibo emá min-íyápógóní áwîqa Yóáane té yamámiyo.
14enáyakoma íráqôniq umá wáinaa amuqá maránóne. netuqyaa-káyúkámá wemá pááq í-nayaba yimuqá maránóe.
15uyátárai-nakoni aúrakaqa anón-awiqa wániye. ánibo wemá wááéni-nokaraq akoqnáá-nokaraqa íma nániye. ánibo wemá anóani áyaqnobaqo márainanama Áánûqtuni Aokaq-Áágómá wepímmá ógiraniye.
16wemá taíbaq Íbaru-wayukama mamá yirummá waeráiyana yeqtí uyátárai-naqa Áánûqtunopataa yauwéqma yíwíqme íniye.
17wemá Áánûqtuni watáagaraq mamé wéna wení akoqnááma maména Iráíyaraa umá mamé wínímma Áánûqtuni naayóbáq-ámúné-nákáá umá mániye. wemá anóboyugaraq yeqtí yíráabitigaraq yíwíqmena mórabi máá áíkuiniye. Áánûqtuni aammá íma wáráiya-kayukama yeqtí yúyánámmá mamá waeráinata yemá keqnáámmá mamá yokaa umáyíkarainana Îtuma kumíniye.”
18Tékáráíyama kaqtó-nakomma maará téna timá ámikaiye: “kemá náaraq ínaraq maamin-áímmá áraine téq itánúnô? kemá anónuqma kamágúnana ketínáakogaraq araaqná kamáguraiye.” téna Tékáráíyama tiráiye.
19ánibo kaqtó-nakoma yauwéqma tiráiye: “kemá Kébariomune. Áánûqtunopaq itó-uma kémaune. maamin-íráqón-áímmá wemá timátíkáitaq emmá timámena kukáunamanibo
20ketáama íma itáánaboana óyáukoma aráápaginaa aamá íma tínónaboana wéqéna aamá túnnayataakoma pááq ínnaraq wíniye.” téna kaqtó-nakoma tiráiye.
21aarawaamá paá Tékáráíyani awé uréta netuq-yúyánámmá ítaraae. ‘aokaq-náúpáqá nói-qtataaraq pááq uráitanawaq átáyaaqa minnóbáqá máiyo?’ téta tirááe.
22anaaékaqa Tékáráíyama máápaq yaúbarena aarawaamá aamá íma timá yíméwaniq uráiye. miráitana paá ayáánapo awaaméqá umá watáama timá yímikaibo óyáuqa aúyakuraiye. yemá ítaraae Tékáráíyama móra óq-yataaqa aokaq-náúpáqá aónaitana óyaukoma aúyakuraiye.
23anaaékaqa Tékáráíyani mayaí-kánáámá ánatagitana wení naaópaqa yauwéqma kóuraiye.
24anaaékaq ánáakoma Irítabetima araaqnágoma ámûkarariq urénaboana aúpáq máitana móra-tiyaapaq-wiyomma yáuraiye.
25Irítabeti wenáúyánápímmá maará téna tiráiye: “uyátárai-nakoma kaayoné umátikena aarawaatí yúrakaq tigae íyábá mamá paá kéumatikaiye.” téna tiráimanibo móra-inikoma iyápóma íma kanaaráq ákáin-inikomma Íbaru-wayukama wemmá timá agaeráq kákaae.
26abapaké móra-wiyokaqa Áánûqtuma kaqtó-naqa Kébariomma timákáitana móra-maruqa Kááriribaq kukáimma áwîqa Náátárêtibare.
27mórama inaarúmá áwîqa Máríaa móra-nakoma mayániye téta ataa makáan-inikonopaq kukáiye. minnámo aúyarakaraa-nakon áwîqa Yótêbie. min-náqá Tébitin-annabikene.
28kaqtó-naqa Áánûqtunopake Kéberioma min-íníkónôpaq uréna tiráiye: “kaayoné-yátááqá etê waíno. Aánûqtuma etê máena íráqô-qtataariq kéumakaiye.” téna tiráiye.
29Máríaama min-áímmá ítátuwaitana aúyánákómá ummaa yáguraiye. ánibo áyáqnobaqa maará téna aúyánámmá ítaraiye: “maaminnáma nóin-ainabiyo?” téna tiráiye.
30ánibo kaqtó-nakoma timá ámikaiye: “Máríaao, emá ikatîqa íuwo. Áánûqtuni áyákoma emmá íráqôniq kéumakaiye.
31itaao. emá ámûkarariq uré iyápóma inaamaí marakaínónama emá áwîqa Îtue té yamámiyo.
32wemá anó-naqa mániye. mú mikákáá anó-naqa Áánûqtuma wení áanikoe téta áwîqa yánóe. áítaubikoma Tébitiraa umá anó-kinima wemmá uyátárai-nakoma Áánûqtuma tarôq umákaniye.
33wemá Yáakobon-anna-wayukati anó-kinima aati-aatimá mániye. miráinana wemá yabíkáí-qtataaqa íma ánataniye.” téna Áánûqtuni kaqtó-nakoma tiráiye.
34Máríaama kaqtó-nakomma maará téna timá ámikaiye: “mi-qtátááqá náaraq umáwaq pááq íniyo? kemá móra-naqa íma matáune.” téna Máríaama tiráiye.
35ánibo Áánûqtuni kaqtó-nakoma yauwéqma timá ámikaiye: “Áánûqtuni Aokaq-Áágómá enámûraaq kumínana Áánûqtuni uyáta-maqma akoqnáá-yataakoma ekáq pááq íniye. miráinata min-áókáq-íyápómá anaaékaq emá marákénatama maará téta áwîqa yánóe ‘Áánûqtuni áanikoe.’ tínóe.
36itaao. enanógaaoma Irítabetima araaqná kamágimanibo áyáqnobaqa iyápóma inaamaímá matokáiye. naayóbáqá téta ‘wemá iyápóma kanaaráq íakaniye.’ tiráámanibo íbêqa ámûkaraq máitana abapaké móra-wiyomma kóiye.
37Áánûqtuma kanaaráq máqte-qtataariq íniye.
38ánibo Máríaama tiráiye: “kemá uyátárai-nakoni mayaí-ínímúne. kanaaráq Áánûqtuma kemmá emá ténnaiq umátikaniye.” téna titana Áánûqtuni kaqtó-nakoma mikáké ayuwéna kóuraiye.
39mi-kánááráqá Máríaama páátákáá itó-uma Yúríabaq móra-maruqa anuáráaq-mapaq uráiye.
40ánibo wemá Tékáráíyani naaúpaq uréna Irítabetimma áwátiraiye.
41Irítabetima Máríaama áwátin-aimma ítátuwena iyápóma Irítabetini áyaqnobaq máin-iyapogoma kanageq uráiye. Áánûqtuni Aokaq-Áágómá Irítabetimma ógikaitanaboana
42anókaq ááyama tiráiye: “máqte-noiniti aúkáapikemma emmá Áánûqtuma awaaméqá umákena awíkaita min-íyápómá marákánónama wemmá Áánûqtuma awaaméqá umákena awíkaiye!
43kemá nôraq uráunanawaq ketí uyátárai-nakoni anóama ketôpaqa iráíyô?
44taákoma emá tíwátennama kéitaitana tíyáqnobaq iyápóma mái-waigoma amuqá maréna kanageq uráiye.
45uyátarai-nakoni watáama emmá timá ámikain-aimma áraimma pááq íniqtaba itáíq-itaiq ínónaboa emá amuqá kémaraane.” téna Irítabetima mirá tiráiye.
46maamin-ímá Máríaama maará tiráiye: “kemá ketirupikémmá uyátárai-nakon áwîqa múte kéyauyune.
47Áánûqtuma wemá kemmá mamá paá kéumatikaiye. weqtábábóana tirun-íyápógómá amuqá kémaraiye.
48kemá paá wení mayaí ínímánibo wemá keqtábá aákaq matokáiye.
49kekáqá anó-qtataaqa uyátá-maqma tarôq uráipoata máqte-marabi-kayukama maa-kánááráké yemá keqtábámá téta ‘Áánûqtuma awaaméqá umákena awíkaiye.’ téta tínóe. Áánûqtuma wenáwîkoma aokaríq kéiye.
50yemá náayubi weqtábá ikatîqa móra-wayukati-kanaagaraq káqo-kayukati kanaayábágáráq kéo-kayukama yemmá wemá arummá kéumayikaiye.
51wemá wení akoqnáá-ayaamma arúqtuwena waayúkama yetí yúma mamé kéuyeta mirá onaae teq-qtátáákáráq wemá mamá pípêban umátuwaniye.
52kateko-yáínáí-nákáá umá kíni-kayukama yetí akoqnáágaraq náápaakaraq-yibiqtatama mamá paábaq yukéna káqomma paá-wayukama yemmá múte yaútaiye.
53ánibo yáayaba kéo-kayukama wemá mamá íráqô-qtataaqnapo. maqmá ógikaimanibo taíbaq-otamma makáa-kayukama yetí iyáápima móra-yataaqa íma yiména timá yíkaraiye.
54ketááí títaubikokaq wemá timá akoqnáá umákaimma Áánûqtu paá matokáine. Ítíráaeoma wení kaqtó-nakoma naayóbáqá áwáqnaa uréna
55Áabaraakaraq wenánnágáráq arummá umáyikena minnáyaba aati-aatimá aúyánámmá ítame utáine.” téna Máríaama ibí tiráiye.
56Máríaama Irítabetite kaumo-wíyómmá máqena anaaékaqa wenamáápaq yauwéqma koúraiye.
57Irítabetima iyápó marakání-kanaama yáwitana iyápóma inaamaí marákáraiye.
58Irítabetin-anna-wayukagaraq móra-marukaq-wayukagaraq uyátárai-nakoma Irítabetimma nôrabi umákái-qtataaqtaba ítátuweta yimuqá marákáraae.
59Áánûqtuni waayúkati yáaimma waréta abapaké kaumo-kánááráqá min-íyápógóní áúma karánéta urááe. min-íyápógóní áwîqa aboán áwîkaq ‘Tékáráíyae’ téta áwîqa yamámineta uráámanibo
60min-íyápógóní anóama téna “ímiye.” tiráiye. “ketáámá Yóáane tétaa áwîqa yamámenunatae.” téna tiráiye.
61ánibo waayúkama tirááe: “mórama maamirán-áwíqá enawaammá íma wáiye.” téta tirááe.
62mirá-timatuweta Tekáráíyama íma kanaaráq aamá titatabóata yemá awaaméqá iyáánapo umátuweta aboámmá ítama aónaraae. ‘nóin-awiraq maamin-íyápógómmá yamáminono?’ téta tirááe.
63ánibo Tékáráíyama aúba agayaí-yátááqá ítama maténa maará téna agatáiye: “min-íyápógóní áwîqa Yóáane.” titata yemá iyánáaq urááe.
64ánibo é mikáq Tékáráíyama aamá keqnáámá áaimma átama kétena Áánûqtuni áwîqa múte yaútaiye.
65miráitata máqtemma wení móra-marukaq-wayukama ikatîq urááe. ánibo mi máqte-qtataaqo pááq i-wáígóní watáagoma Yúríabaqa anuáráaq-marupakaraq wéyáwé uráiye.
66máqte-kayukama maami-kátáámá ítáa-kayukama íyaqnobaqa netuq-yúyánámmá itéta maará-tiraae: “anaaékaqa maan-íyápógómá náaraq umáwaq mániyo?” téta tirááe. ánibo uyátárai-nakoni akoqnááma wepí wáitataboata máqte-kayukama ítaraae.
67min-íyápógóní aboámá Tékáráíyama Áánûqtuni Aokaq-Áágómá ógikaitanaboana amunémá kuténa tiráiye:
68“ketáámá anómma uyátárai-naqa Íbaru-wayukati Áánûqtuma wenáwîqa múte yauyónátae. wemá wení waayúkama yíwáqnaa kéena mamá paá kéumayikaiye.
69móra-nakoma akoqnáá umá ketááí kúmiq-yataaqa mamá paábaq yuwánéna kukáiye. min-náqá wemá Áánûqtuni kaqtó-naqa Tébitin-annabike náqiye. naayóbáqá
70Áánûqtuni aokaq-ámúné-wáyúkátí yáanapo minnáyaba Áánûqtu mirá-tiraine.
71ketááí namuro-wáyúkágáráq yaímma íyamma umátíkáa-kayukagaraq yetí akoqnáábikema keqtáámá mamá paábaq tiyuwánitae. téna timá akoqnáá uráine.
72ketááí títaubikoqtaba arummá umáyikena wení anón-anon-aimma timá yarúmakaiqtabama ‘aákaq maranúne’ téna Áánûqtuma tiráine.
73ketááí namuro-wáyúkábíkémmá mamá paá umátikenataa túawaaq tuqmá mái-aimma akoqnáá umá ketááí tíbaubikomma Áabaraamma timá ámikaiye. wemá paá tiyúwáitaqtaa wení mayáímá kémayetaa ketáámá weqtábá ikatîqa íma éta tirummá kámunanataa
75wemá ketááí kateko-ámmá awítíkaraitaqtaa wenáurakaqa arupú umátaa ketááí túwarauna-kanaaraqtaama kémaunatae.
76ánibo emá ketí pááqyan-iyapoma eqtábámá ‘mú mikákáá anón-naqa Áánûqtuma wení amuné-náré’ téta tínoe. anómma uyátárai-nakoni aakaqá emá áqnáabaq kéoe. wení aammá mamá yokaa kéumake
77wení waayúkama timá yíminata náayuwabi uyátárai-nakoma yetí kúmiq-yataaqa mamá paábaq kéyuwena awikátuwainayuma yemá yetí kúmiq-yataapikemma atóbanoe.
78ketááí Áánûqtuma keqtáámá arummá kéumatikenata kaayoné kéiye. wemá keqtáyábá atóbaigae téna miráurai-waigoma aabaúmá utaréna kamá tágainikaa umá
79ketááráqá Áánûqtuni márûpake ómmá kamá kétagaiye. náayuwabi íbêqa puí-yátáákóní amakaq máawana Áánûqtuni márûpake ókómá kamá kétagainata yemá kanaaráq káoneta kaayoné-ákáq kanaaráq uréire ínoe.” téna Tékáráíyama tiráiye.
80anaaékaqa min-íyápógómá anómma aúkitana wení aúgaraq arun-íyápógáráq akoqnáá urááye. ánibo Yóáanema waayúkama íma máa-kaqmaapaq máqena abarokáq Ítíráaeo-wayukati yúrakaq pááq umá iráiye.
