1อปรญฺจ ตสฺมินฺ ทิเน ยีศุ: สทฺมโน คตฺวา สริตฺปเต โรธสิ สมุปวิเวศฯ
2ตตฺร ตตฺสนฺนิเธา พหุชนานำ นิวโหปสฺถิเต: ส ตรณิมารุหฺย สมุปาวิศตฺ, เตน มานวา โรธสิ สฺถิตวนฺต:ฯ
3ตทานีํ ส ทฺฤษฺฏานฺไตสฺตานฺ อิตฺถํ พหุศ อุปทิษฺฏวานฺฯ ปศฺยต, กศฺจิตฺ กฺฤษีวโล พีชานิ วปฺตุํ พหิรฺชคาม,
4ตสฺย วปนกาเล กติปยพีเชษุ มารฺคปารฺเศฺว ปติเตษุ วิหคาสฺตานิ ภกฺษิตวนฺต:ฯ
5อปรํ กติปยพีเชษุ โสฺตกมฺฤทฺยุกฺตปาษาเณ ปติเตษุ มฺฤทลฺปตฺวาตฺ ตตฺกฺษณาตฺ ตานฺยงฺกุริตานิ,
6กินฺตุ รวาวุทิเต ทคฺธานิ เตษำ มูลาปฺรวิษฺฏตฺวาตฺ ศุษฺกตำ คตานิ จฯ
7อปรํ กติปยพีเชษุ กณฺฏกานำ มเธฺย ปติเตษุ กณฺฏกาเนฺยธิตฺวา ตานิ ชคฺรสุ:ฯ
8อปรญฺจ กติปยพีชานิ อุรฺวฺวรายำ ปติตานิ; เตษำ มเธฺย กานิจิตฺ ศตคุณานิ กานิจิตฺ ษษฺฏิคุณานิ กานิจิตฺ ตฺรึศคุํณานิ ผลานิ ผลิตวนฺติฯ
9โศฺรตุํ ยสฺย ศฺรุตี อาสาเต ส ศฺฤณุยาตฺฯ
10อนนฺตรํ ศิไษฺยราคตฺย โส'ปฺฤจฺฉฺยต, ภวตา เตภฺย: กุโต ทฺฤษฺฏานฺตกถา กถฺยเต?
11ตต: ส ปฺรตฺยวทตฺ, สฺวรฺคราชฺยสฺย นิคูฒำ กถำ เวทิตุํ ยุษฺมภฺยํ สามรฺถฺยมทายิ, กินฺตุ เตโภฺย นาทายิฯ
12ยสฺมาทฺ ยสฺยานฺติเก วรฺทฺธเต, ตสฺมาเยว ทายิษฺยเต, ตสฺมาตฺ ตสฺย พาหุลฺยํ ภวิษฺยติ, กินฺตุ ยสฺยานฺติเก น วรฺทฺธเต, ตสฺย ยตฺ กิญฺจนาเสฺต, ตทปิ ตสฺมาทฺ อาทายิษฺยเตฯ
13เต ปศฺยนฺโตปิ น ปศฺยนฺติ, ศฺฤณฺวนฺโตปิ น ศฺฤณฺวนฺติ, พุธฺยมานา อปิ น พุธฺยนฺเต จ, ตสฺมาตฺ เตโภฺย ทฺฤษฺฏานฺตกถา กถฺยเตฯ
14ยถา กรฺไณ: โศฺรษฺยถ ยูยํ ไว กินฺตุ ยูยํ น โภตฺสฺยถฯ เนไตฺรรฺทฺรกฺษฺยถ ยูยญฺจ ปริชฺญาตุํ น ศกฺษฺยถฯ เต มานุษา ยถา ไนว ปริปศฺยนฺติ โลจไน:ฯ กรฺไณ รฺยถา น ศฺฤณฺวนฺติ น พุธฺยนฺเต จ มานไส:ฯ วฺยาวรฺตฺติเตษุ จิตฺเตษุ กาเล กุตฺราปิ ไตรฺชไน:ฯ มตฺตเสฺต มนุชา: สฺวสฺถา ยถา ไนว ภวนฺติ จฯ ตถา เตษำ มนุษฺยาณำ กฺริยนฺเต สฺถูลพุทฺธย:ฯ พธิรีภูตกรฺณาศฺจ ชาตาศฺจ มุทฺริตา ทฺฤศ:ฯ
15ยเทตานิ วจนานิ ยิศยิยภวิษฺยทฺวาทินา โปฺรกฺตานิ เตษุ ตานิ ผลนฺติฯ
16กินฺตุ ยุษฺมากํ นยนานิ ธนฺยานิ, ยสฺมาตฺ ตานิ วีกฺษนฺเต; ธนฺยาศฺจ ยุษฺมากํ ศพฺทคฺรหา:, ยสฺมาตฺ ไตรากรฺณฺยเตฯ
17มยา ยูยํ ตถฺยํ วจามิ ยุษฺมาภิ รฺยทฺยทฺ วีกฺษฺยเต, ตทฺ พหโว ภวิษฺยทฺวาทิโน ธารฺมฺมิกาศฺจ มานวา ทิทฺฤกฺษนฺโตปิ ทฺรษฺฏุํ นาลภนฺต, ปุนศฺจ ยูยํ ยทฺยตฺ ศฺฤณุถ, ตตฺ เต ศุศฺรูษมาณา อปิ โศฺรตุํ นาลภนฺตฯ
18กฺฤษีวลียทฺฤษฺฏานฺตสฺยารฺถํ ศฺฤณุตฯ
19มารฺคปารฺเศฺว พีชานฺยุปฺตานิ ตสฺยารฺถ เอษ:, ยทา กศฺจิตฺ ราชฺยสฺย กถำ นิศมฺย น พุธฺยเต, ตทา ปาปาตฺมาคตฺย ตทียมนส อุปฺตำ กถำ หรนฺ นยติฯ
20อปรํ ปาษาณสฺถเล พีชานฺยุปฺตานิ ตสฺยารฺถ เอษ:; กศฺจิตฺ กถำ ศฺรุไตฺวว หรฺษจิตฺเตน คฺฤหฺลาติ,
21กินฺตุ ตสฺย มนสิ มูลาปฺรวิษฺฏตฺวาตฺ ส กิญฺจิตฺกาลมาตฺรํ สฺถิรสฺติษฺฐติ; ปศฺจาต ตตฺกถาการณาตฺ โกปิ เกฺลสฺตาฑนา วา เจตฺ ชายเต, ตรฺหิ ส ตตฺกฺษณาทฺ วิฆฺนเมติฯ
22อปรํ กณฺฏกานำ มเธฺย พีชานฺยุปฺตานิ ตทรฺถ เอษ:; เกนจิตฺ กถายำ ศฺรุตายำ สำสาริกจินฺตาภิ รฺภฺรานฺติภิศฺจ สา คฺรสฺยเต, เตน สา มา วิผลา ภวติฯ
23อปรมฺ อุรฺวฺวรายำ พีชานฺยุปฺตานิ ตทรฺถ เอษ:; เย ตำ กถำ ศฺรุตฺวา วุธฺยนฺเต, เต ผลิตา: สนฺต: เกจิตฺ ศตคุณานิ เกจิต ษษฺฏิคุณานิ เกจิจฺจ ตฺรึศทฺคุณานิ ผลานิ ชนยนฺติฯ
24อนนฺตรํ โสปราเมกำ ทฺฤษฺฏานฺตกถามุปสฺถาปฺย เตภฺย: กถยามาส; สฺวรฺคียราชฺยํ ตาทฺฤเศน เกนจิทฺ คฺฤหเสฺถโนปมียเต, เยน สฺวียกฺเษเตฺร ปฺรศสฺตพีชาเนฺยาปฺยนฺตฯ
25กินฺตุ กฺษณทายำ สกลโลเกษุ สุปฺเตษุ ตสฺย ริปุราคตฺย เตษำ โคธูมพีชานำ มเธฺย วนฺยยวมพีชานฺยุปฺตฺวา ววฺราชฯ
26ตโต ยทา พีเชโภฺย'งฺกรา ชายมานา: กณิศานิ ฆฺฤตวนฺต:; ตทา วนฺยยวสานฺยปิ ทฺฤศฺยมานานฺยภวนฺฯ
27ตโต คฺฤหสฺถสฺย ทาเสยา อาคมฺย ตไสฺม กถยาญฺจกฺรุ:, เห มเหจฺฉ, ภวตา กึ เกฺษเตฺร ภทฺรพีชานิ เนาปฺยนฺต? ตถาเตฺว วนฺยยวสานิ กฺฤต อายนฺ?
28ตทานีํ เตน เต ปฺรติคทิตา:, เกนจิตฺ ริปุณา กรฺมฺมทมการิฯ ทาเสยา: กถยามาสุ:, วยํ คตฺวา ตานฺยุตฺปายฺย กฺษิปาโม ภวต: กีทฺฤศีจฺฉา ชายเต?
29เตนาวาทิ, นหิ, ศงฺเก'หํ วนฺยยวโสตฺปาฏนกาเล ยุษฺมาภิไสฺต: สากํ โคธูมา อปฺยุตฺปาฏิษฺยนฺเตฯ
30อต: ศฺสฺยกรฺตฺตนกาลํ ยาวทฺ อุภยานฺยปิ สห วรฺทฺธนฺตำ, ปศฺจาตฺ กรฺตฺตนกาเล กรฺตฺตกานฺ วกฺษฺยามิ, ยูยมาเทา วนฺยยวสานิ สํคฺฤหฺย ทาหยิตุํ วีฏิกา พทฺวฺวา สฺถาปยต; กินฺตุ สรฺเวฺว โคธูมา ยุษฺมาภิ รฺภาณฺฑาคารํ นีตฺวา สฺถาปฺยนฺตามฺฯ
31อนนฺตรํ โสปราเมกำ ทฺฤษฺฏานฺตกถามุตฺถาปฺย เตภฺย: กถิตวานฺ กศฺจินฺมนุช: สรฺษปพีชเมกํ นีตฺวา สฺวกฺเษตฺร อุวาปฯ
32สรฺษปพีชํ สรฺวฺวสฺมาทฺ พีชาตฺ กฺษุทฺรมปิ สทงฺกุริตํ สรฺวฺวสฺมาตฺ ศากาตฺ พฺฤหทฺ ภวติ; ส ตาทฺฤศสฺตรุ รฺภวติ, ยสฺย ศาขาสุ นภส: ขคา อาคตฺย นิวสนฺติ; สฺวรฺคียราชฺยํ ตาทฺฤศสฺย สรฺษไปกสฺย สมมฺฯ
33ปุนรปิ ส อุปมากถาเมกำ เตภฺย: กถยาญฺจการ; กาจน โยษิตฺ ยตฺ กิณฺวมาทาย โทฺรณตฺรยมิตโคธูมจูรฺณานำ มเธฺย สรฺเวฺวษำ มิศฺรีภวนปรฺยฺยนฺตํ สมาจฺฉาทฺย นิธตฺตวตี, ตตฺกิณฺวมิว สฺวรฺคราชฺยํฯ
34อิตฺถํ ยีศุ รฺมนุชนิวหานำ สนฺนิธาวุปมากถาภิเรตานฺยาขฺยานานิ กถิตวานฺ อุปมำ วินา เตภฺย: กิมปิ กถำ นากถยตฺฯ
35เอเตน ทฺฤษฺฏานฺตีเยน วาเกฺยน วฺยาทาย วทนํ นิชํฯ อหํ ปฺรกาศยิษฺยามิ คุปฺตวากฺยํ ปุราภวํฯ ยเทตทฺวจนํ ภวิษฺยทฺวาทินา โปฺรกฺตมาสีตฺ, ตตฺ สิทฺธมภวตฺฯ
36สรฺวฺวานฺ มนุชานฺ วิสฺฤชฺย ยีเศา คฺฤหํ ปฺรวิษฺเฏ ตจฺฉิษฺยา อาคตฺย ยีศเว กถิตวนฺต:, เกฺษตฺรสฺย วนฺยยวสียทฺฤษฺฏานฺตกถามฺ ภวาน อสฺมานฺ สฺปษฺฏีกฺฤตฺย วทตุฯ
37ตต: ส ปฺรตฺยุวาจ, เยน ภทฺรพีชานฺยุปฺยนฺเต ส มนุชปุตฺร:,
38เกฺษตฺรํ ชคตฺ, ภทฺรพีชานี ราชฺยสฺย สนฺตานา:,
39วนฺยยวสานิ ปาปาตฺมน: สนฺตานา:ฯ เยน ริปุณา ตานฺยุปฺตานิ ส ศยตาน:, กรฺตฺตนสมยศฺจ ชคต: เศษ:, กรฺตฺตกา: สฺวรฺคียทูตา:ฯ
40ยถา วนฺยยวสานิ สํคฺฤหฺย ทาหฺยนฺเต, ตถา ชคต: เศเษ ภวิษฺยติ;
41อรฺถาตฺ มนุชสุต: สฺวำยทูตานฺ เปฺรษยิษฺยติ, เตน เต จ ตสฺย ราชฺยาตฺ สรฺวฺวานฺ วิฆฺนการิโณ'ธารฺมฺมิกโลกำศฺจ สํคฺฤหฺย
42ยตฺร โรทนํ ทนฺตฆรฺษณญฺจ ภวติ, ตตฺราคฺนิกุณฺเฑ นิกฺเษปฺสฺยนฺติฯ
43ตทานีํ ธารฺมฺมิกโลกา: เสฺวษำ ปิตู ราเชฺย ภาสฺกรอิว เตชสฺวิโน ภวิษฺยนฺติฯ โศฺรตุํ ยสฺย ศฺรุตี อาสาเต, ม ศฺฤณุยาตฺฯ
44อปรญฺจ เกฺษตฺรมเธฺย นิธึ ปศฺยนฺ โย โคปยติ, ตต: ปรํ สานนฺโท คตฺวา สฺวียสรฺวฺวสฺวํ วิกฺรีย ตฺตกฺเษตฺรํ กฺรีณาติ, ส อิว สฺวรฺคราชฺยํฯ
45อนฺยญฺจ โย วณิกฺ อุตฺตมำ มุกฺตำ คเวษยนฺ
46มหารฺฆำ มุกฺตำ วิโลกฺย นิชสรฺวฺวสฺวํ วิกฺรีย ตำ กฺรีณาติ, ส อิว สฺวรฺคราชฺยํฯ
47ปุนศฺจ สมุโทฺร นิกฺษิปฺต: สรฺวฺวปฺรการมีนสํคฺราหฺยานายอิว สฺวรฺคราชฺยํฯ
48ตสฺมินฺ อานาเย ปูรฺเณ ชนา ยถา โรธสฺยุตฺโตลฺย สมุปวิศฺย ปฺรศสฺตมีนานฺ สํคฺรหฺย ภาชเนษุ นิทธเต, กุตฺสิตานฺ นิกฺษิปนฺติ;
49ตไถว ชคต: เศเษ ภวิษฺยติ, ผลต: สฺวรฺคียทูตา อาคตฺย ปุณฺยวชฺชนานำ มธฺยาตฺ ปาปิน: ปฺฤถกฺ กฺฤตฺวา วหฺนิกุณฺเฑ นิกฺเษปฺสฺยนฺติ,
50ตตฺร โรทนํ ทนฺไต รฺทนฺตฆรฺษณญฺจ ภวิษฺยต:ฯ
51ยีศุนา เต ปฺฤษฺฏา ยุษฺมาภิ: กิเมตานฺยาขฺยานานฺยพุธฺยนฺต? ตทา เต ปฺรตฺยวทนฺ, สตฺยํ ปฺรโภฯ
52ตทานีํ ส กถิตวานฺ, นิชภาณฺฑาคาราตฺ นวีนปุราตนานิ วสฺตูนิ นิรฺคมยติ โย คฺฤหสฺถ: ส อิว สฺวรฺคราชฺยมธิ ศิกฺษิตา: สฺวรฺว อุปเทษฺฏาร:ฯ
53อนนฺตรํ ยีศุเรตา: สรฺวฺวา ทฺฤษฺฏานฺตกถา: สมาปฺย ตสฺมาตฺ สฺถานาตฺ ปฺรตเสฺถฯ อปรํ สฺวเทศมาคตฺย ชนานฺ ภชนภวน อุปทิษฺฏวานฺ;
54เต วิสฺมยํ คตฺวา กถิตวนฺต เอตไสฺยตาทฺฤศํ ชฺญานมฺ อาศฺจรฺยฺยํ กรฺมฺม จ กสฺมาทฺ อชายต?
55กิมยํ สูตฺรธารสฺย ปุโตฺร นหิ? เอตสฺย มาตุ รฺนาม จ กึ มริยมฺ นหิ? ยากุพฺ-ยูษผฺ-ศิโมนฺ-ยิหูทาศฺจ กิเมตสฺย ภฺราตโร นหิ?
56เอตสฺย ภคินฺยศฺจ กิมสฺมากํ มเธฺย น สนฺติ? ตรฺหิ กสฺมาทยเมตานิ ลพฺธวานฺ? อิตฺถํ ส เตษำ วิฆฺนรูโป พภูว;
57ตโต ยีศุนา นิคทิตํ สฺวเทศียชนานำ มธฺยํ วินา ภวิษฺยทฺวาที กุตฺราปฺยนฺยตฺร นาสมฺมาโนฺย ภวตีฯ
58เตษามวิศฺวาสเหโต: ส ตตฺร สฺถาเน พหฺวาศฺจรฺยฺยกรฺมฺมาณิ น กฺฤตวานฺฯ
