پەند-نەسىھەتلەر 1:1-24 in Uighur

¹ ئىسرائىل پادىشاھى داۋۇتنىڭ ئوغلى سۇلايماننىڭ پەند‫‪‎-‎‬‬نەسىھەتلىرى‫‪:‬‬ ــ

² بۇ پەند‫‪‎-‎‬‬نەسىھەتلەر ساڭا ئەقىل‫‪‎-‎‬‬پاراسەت، ئەدەپ‫‪‎-‎‬‬ئەخلاقنى ئۆگىتىپ، سېنى ئىبرەتلىك سۆزلەرنى چۈشىنىدىغان قىلىدۇ؛

³ ساڭا دانالىق، ھەققانىيلىق، پەم‫‪‎-‎‬‬پاراسەت ۋە دۇرۇسلۇقنىڭ يوليورۇق‫‪‎-‎‬‬تەربىيىسىنى قوبۇل قىلدۇرىدۇ.

⁴ بۇ پەند‫‪‎-‎‬‬نەسىھەتلەر نادانلارنى زېرەك قىلىپ، ياشلارنى بىلىملىك ۋە سەزگۈر قىلىدۇ؛

⁵ بۇلارغا قۇلاق سېلىشى بىلەن دانالار بىلىمىنى ئاشۇرىدۇ، يورۇتۇلغان كىشىلەر تېخىمۇ دانا مەسلىھەتكە ئېرىشىدۇ،

⁶ شۇنداقلا پەند‫‪‎-‎‬‬نەسىھەتلەر ھەم تەمسىللەرنىڭ مەنىسىنى، دانىشمەنلەرنىڭ ھېكمەتلىرى ھەم تىلسىم سۆزلىرىنى چۈشىنىدىغان قىلىنىدۇ.

⁷ پەرۋەردىگاردىن قورقۇش بىلىمنىڭ باشلىنىشىدۇر؛ ئەخمەقلەر دانالىقنى ۋە تەربىيىنى كۆزگە ئىلمايدۇ.

⁸ ئى ئوغلۇم، ئاتاڭنىڭ تەربىيىسىگە قۇلاق سال، ئاناڭنىڭ سۆز‫‪‎-‎‬‬نەسىھەتىدىن ئايرىلما؛

⁹ چۈنكى ئۇلار سېنىڭ بېشىڭغا تاقالغان گۈل چەمبىرەك، بوينۇڭغا ئېسىلغان مارجان بولىدۇ.

¹⁰ ئى ئوغلۇم، يامانلار سېنى ئازدۇرسا، ئۇلارغا ئەگەشمىگىن.

¹¹ ئەگەر ئۇلار‫‪:‬‬ ــ يۈر، تۇزاق قۇرۇپ ئادەم ئۆلتۈرەيلى؛ يوشۇرۇنىۋېلىپ، بىرەر بىگۇناھ كەلگەندە ئۇرايلى!

¹² تەھتىسارادەك ئۇلارنى يۇتۇۋېتەيلى، ساق بولسىمۇ، ھاڭغا چۈشكەنلەردەك ئۇلارنى يىقىتايلى؛

¹³ ئۇلاردىن خىلمۇخىل قىممەتلىك مال‫‪‎-‎‬‬دۇنياغا ئىگە بولۇپ، ئۆيلىرىمىزنى ئولجا بىلەن تولدۇرىمىز.

¹⁴ بىز بىلەن شېرىك بول، ھەميانىمىز بىر بولسۇن، دېسە، ــ

¹⁵ ئى ئوغلۇم، ئۇلارغا يولداش بولما، ئۆزۈڭنى ئۇلارنىڭ ئىزىدىن نېرى قىل!

¹⁶ چۈنكى ئۇلارنىڭ پۇتلىرى رەزىللىككە يۈگۈرىدۇ، قولىنى قان قىلىش ئۈچۈن ئالدىرايدۇ.

¹⁷ ھەرقانداق ئۇچار قانات تۇيۇپ قالغاندا تۇزاق قويۇش بىكار ئاۋارىچىلىكتۇر؛

¹⁸ لېكىن بۇلار دەل ئۆز قېنىنى تۆكۈش ئۈچۈن ساقلايدۇ؛ ئۆز جانلىرىغا زامىن بولۇشنى كۈتىدۇ.

¹⁹ نەپسى يوغىناپ كەتكەن ھەربىر ئادەمنىڭ يوللىرىنىڭ ئاقىۋىتى مانا شۇنداق؛ ھارام مال‫‪‎-‎‬‬دۇنيا ئۆز ئىگىلىرىنىڭ جېنىنى ئالىدۇ.

²⁰ بۈيۈك دانالىق كوچىدا ئوچۇق‫‪‎-‎‬‬ئاشكارا خىتاب قىلماقتا، چوڭ مەيدانلاردا ساداسىنى ئاڭلاتماقتا.

²¹ كوچا دوقمۇشلىرىدا ئادەملەرنى چاقىرماقتا، شەھەر دەرۋازىلىرىدا سۆزلىرىنى جاكارلىماقتا‫‪:‬‬ ــ

²² ئى ساددىلار، قاچانغىچە مۇشۇنداق نادانلىققا بېرىلىسىلەر؟ مەسخىرە قىلغۇچىلار قاچانغىچە مەسخىرىلىكتىن ھۇزۇر ئالسۇن؟ ئەخمەقلەر قاچانغىچە بىلىمدىن نەپرەتلەنسۇن؟!

²³ تەنبىھلىرىمگە قۇلاق سېلىپ ماڭغان يولۇڭلاردىن يانغان بولساڭلار ئىدى! روھىمنى سىلەرگە تۆكۈپ بېرەتتىم، سۆزلىرىمنى سىلەرگە بىلدۈرگەن بولاتتىم.

²⁴ لېكىن چاقىرسام، ئاڭلىمىدىڭلار؛ قولۇمنى ئۇزارتسام، ھېچقايسىڭلار قارىمىدىڭلار.

¹ Исраил падишаһи Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —

² Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;

³ саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.

⁴ Бу пәнд-несиһәтләр наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;

⁵ буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,

⁶ шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнисини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.

⁷ Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.

⁸ И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;

⁹ чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.

¹⁰ И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.

¹¹ Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!

¹² Тәһтисарадәк уларни жутуветәйли, Сақ болсиму, һаңға чүшкәнләрдәк уларни жиқитайли;

¹³ Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.

¹⁴ Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —

¹⁵ И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!

¹⁶ Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.

¹⁷ Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;

¹⁸ Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.

¹⁹ Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; Һарам мал-дуния өз егилириниң җенини алиду.

²⁰ Бүйүк даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.

²¹ Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —

²² И саддилар, қачанғичә мушундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!

²³ Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.

²⁴ Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.

¹ Israil padishahi Dawutning oghli Sulaymanning pend-nesihetliri: —

² Bu pend-nesihetler sanga eqil-paraset, edep-exlaqni ögitip, séni ibretlik sözlerni chüshinidighan qilidu;

³ sanga danaliq, heqqaniyliq, pem-paraset we durusluqning yolyoruq-terbiyisini qobul qilduridu.

⁴ Bu pend-nesihetler nadanlarni zérek qilip, yashlarni bilimlik we sezgür qilidu;

⁵ bulargha qulaq sélishi bilen danalar bilimini ashuridu, yorutulghan kishiler téximu dana meslihetke érishidu,

⁶ shundaqla pend-nesihetler hem temsillerning menisini, danishmenlerning hékmetliri hem tilsim sözlirini chüshinidighan qilinidu.

⁷ Perwerdigardin qorqush bilimning bashlinishidur; Exmeqler danaliqni we terbiyini közge ilmaydu.

⁸ I oghlum, atangning terbiyisige qulaq sal, anangning söz-nesihetidin ayrilma;

⁹ chünki ular séning béshinggha taqalghan gül chembirek, boynunggha ésilghan marjan bolidu.

¹⁰ I oghlum, yamanlar séni azdursa, ulargha egeshmigin.

¹¹ Eger ular: — Yür, tuzaq qurup adem öltüreyli; Yoshuruniwélip, birer bigunah kelgende urayli!

¹² Tehtisaradek ularni yutuwéteyli, Saq bolsimu, hanggha chüshkenlerdek ularni yiqitayli;

¹³ Ulardin xilmuxil qimmetlik mal-dunyagha ige bolup, Öylirimizni olja bilen toldurimiz.

¹⁴ Biz bilen shérik bol, Hemyanimiz bir bolsun, dése, —

¹⁵ I oghlum, ulargha yoldash bolma, Özüngni ularning izidin néri qil!

¹⁶ Chünki ularning putliri rezillikke yügüridu, Qolini qan qilish üchün aldiraydu.

¹⁷ Herqandaq uchar qanat tuyup qalghanda tuzaq qoyush bikar awarichiliktur;

¹⁸ Lékin bular del öz qénini töküsh üchün saqlaydu; Öz janlirigha zamin bolushni kütidu.

¹⁹ Nepsi yoghinap ketken herbir ademning yollirining aqiwiti mana shundaq; Haram mal-dunya öz igilirining jénini alidu.

²⁰ Büyük danaliq kochida ochuq-ashkara xitab qilmaqta, Chong meydanlarda sadasini anglatmaqta.

²¹ Kocha doqmushlirida ademlerni chaqirmaqta, Sheher derwazilirida sözlirini jakarlimaqta: —

²² I saddilar, qachan'ghiche mushundaq nadanliqqa bérilisiler? Mesxire qilghuchilar qachan'ghiche mesxiriliktin huzur alsun? Exmeqler qachan'ghiche bilimdin nepretlensun?!

²³ Tenbihlirimge qulaq sélip mangghan yolunglardin yan'ghan bolsanglar idi! Rohimni silerge töküp bérettim, Sözlirimni silerge bildürgen bolattim.

²⁴ Lékin chaqirsam, anglimidinglar; Qolumni uzartsam, héchqaysinglar qarimidinglar.

¹ Israil padixaⱨi Dawutning oƣli Sulaymanning pǝnd-nǝsiⱨǝtliri: —

² Bu pǝnd-nǝsiⱨǝtlǝr sanga ǝⱪil-parasǝt, ǝdǝp-ǝhlaⱪni ɵgitip, seni ibrǝtlik sɵzlǝrni qüxinidiƣan ⱪilidu;

³ sanga danaliⱪ, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ, pǝm-parasǝt wǝ durusluⱪning yolyoruⱪ-tǝrbiyisini ⱪobul ⱪilduridu.

⁴ Bu pǝnd-nǝsiⱨǝtlǝr nadanlarni zerǝk ⱪilip, yaxlarni bilimlik wǝ sǝzgür ⱪilidu;

⁵ bularƣa ⱪulaⱪ selixi bilǝn danalar bilimini axuridu, yorutulƣan kixilǝr tehimu dana mǝsliⱨǝtkǝ erixidu,

⁶ xundaⱪla pǝnd-nǝsiⱨǝtlǝr ⱨǝm tǝmsillǝrning mǝnisini, danixmǝnlǝrning ⱨekmǝtliri ⱨǝm tilsim sɵzlirini qüxinidiƣan ⱪilinidu.

⁷ Pǝrwǝrdigardin ⱪorⱪux bilimning baxlinixidur; Əhmǝⱪlǝr danaliⱪni wǝ tǝrbiyini kɵzgǝ ilmaydu.

⁸ I oƣlum, atangning tǝrbiyisigǝ ⱪulaⱪ sal, anangning sɵz-nǝsiⱨǝtidin ayrilma;

⁹ qünki ular sening bexingƣa taⱪalƣan gül qǝmbirǝk, boynungƣa esilƣan marjan bolidu.

¹⁰ I oƣlum, yamanlar seni azdursa, ularƣa ǝgǝxmigin.

¹¹ Əgǝr ular: — Yür, tuzaⱪ ⱪurup adǝm ɵltürǝyli; Yoxuruniwelip, birǝr bigunaⱨ kǝlgǝndǝ urayli!

¹² Tǝⱨtisaradǝk ularni yutuwetǝyli, Saⱪ bolsimu, ⱨangƣa qüxkǝnlǝrdǝk ularni yiⱪitayli;

¹³ Ulardin hilmuhil ⱪimmǝtlik mal-dunyaƣa igǝ bolup, Ɵylirimizni olja bilǝn toldurimiz.

¹⁴ Biz bilǝn xerik bol, Ⱨǝmyanimiz bir bolsun, desǝ, —

¹⁵ I oƣlum, ularƣa yoldax bolma, Ɵzüngni ularning izidin neri ⱪil!

¹⁶ Qünki ularning putliri rǝzillikkǝ yügüridu, Ⱪolini ⱪan ⱪilix üqün aldiraydu.

¹⁷ Ⱨǝrⱪandaⱪ uqar ⱪanat tuyup ⱪalƣanda tuzaⱪ ⱪoyux bikar awariqiliktur;

¹⁸ Lekin bular dǝl ɵz ⱪenini tɵküx üqün saⱪlaydu; Ɵz janliriƣa zamin boluxni kütidu.

¹⁹ Nǝpsi yoƣinap kǝtkǝn ⱨǝrbir adǝmning yollirining aⱪiwiti mana xundaⱪ; Ⱨaram mal-dunya ɵz igilirining jenini alidu.

²⁰ Büyük danaliⱪ koqida oquⱪ-axkara hitab ⱪilmaⱪta, Qong mǝydanlarda sadasini anglatmaⱪta.

²¹ Koqa doⱪmuxlirida adǝmlǝrni qaⱪirmaⱪta, Xǝⱨǝr dǝrwazilirida sɵzlirini jakarlimaⱪta: —

²² I saddilar, ⱪaqanƣiqǝ muxundaⱪ nadanliⱪⱪa berilisilǝr? Mǝshirǝ ⱪilƣuqilar ⱪaqanƣiqǝ mǝshiriliktin ⱨuzur alsun? Əhmǝⱪlǝr ⱪaqanƣiqǝ bilimdin nǝprǝtlǝnsun?!

²³ Tǝnbiⱨlirimgǝ ⱪulaⱪ selip mangƣan yolunglardin yanƣan bolsanglar idi! Roⱨimni silǝrgǝ tɵküp berǝttim, Sɵzlirimni silǝrgǝ bildürgǝn bolattim.

²⁴ Lekin qaⱪirsam, anglimidinglar; Ⱪolumni uzartsam, ⱨeqⱪaysinglar ⱪarimidinglar.