Text copied!
Bibles in Kaqchikel

San Lucas 7:8-47 in Kaqchikel

Help us?

Ri utzulaj ch'abel ri nu'ij achique ruchojmil nkucolotaj, ri tz'iban can roma ri San Lucas 7:8-47 in GT:cak:Kaqchikel

8 Quiri' nin-ij chave, roma ja jun yin yinc'o chuxe' rutzij jun chic, y jari' ri ni'in chuve ri achique nic'atzin chi nin-en. Y ec'o soldados eyo'on pa nuk'a'. Tok nin-ij che jun chi ti'e, can ni'e-vi; y si nin-ij che jun chic chi tipe, can nipe-vi. Tok nin-ij che ri nusamajinel chi tubana' jun samaj, can nu'on-vi. Quiri' ru'in-pe ri achi roj takayon-pe, xecha' ri achi'a' che ri Jesús.
9 Can achique na xuna' ri Jesús chirij ri uc'uay quichin soldados roma ri ch'abel ri rutakon-e rubixic. Xtzu'un c'a can chirij, y quire' xu'ij chique ri ebenak chirij: Yin nin-ij chive chi nis-ta chiquicojol ri nuvinak israelitas man vilon ta jun ri can nunimaj chi nibanataj ri nin-ij che, achel nunimaj ri jun achi re', xcha'.
10 Jac'a tok xetzolij ri achi'a' ri xetak-e, xquitz'et chi ri samajinel man niyavej ta chic.
11 Pa jun chic k'ij, ri Jesús xbe pa jun tinamit rubinan Naín, ebenak q'uiy ru-discípulos y man juba' ta oc vinak chirij.
12 Tok c'o chic apu nakaj che ruchi' ri tinamit, jari' epetenak q'uiy vinak chumukic jun ala', juney oc ral jun ixok malca'n.
13 Tok ri Ajaf Jesús xutz'et ri ixok, xupokonaj ruvech, y xu'ij che: Man chic catok'.
14 Xjel-apu ri Jesús riq'uin ri ámna, xuya-apu ruk'a' chirij ri caja, y ri eteleyon-e xepa'e-ka. Xch'o c'a che ri ámna y xu'ij: Rat ala', chave nin-ij-vi chi cacataj.
15 Jac'ari' xtz'uye' ri ámna y xch'o-pe; y ri Jesús xujach-e che ri rute'.
16 Xquixi'ij-qui' conojel roma ri xbanataj, y richin niquiya' ruk'ij ri Dios, quire' niquibila': Jun nimalaj profeta xk'alajin-pe chikacojol. Ri Dios xutak-pe jun ri niyo'on favor chikacojol ri roj rutinamit, yecha'.
17 Chi naj chi nakaj chiri' pa departamento Judea y pa tak tinamit ri ec'o-pe chunakaj ri Judea xbe-vi rutzijol ri Jesús.
18 Ronojel c'a re xbanataj xyo'ox rutzijol che ri Juan ri Bautista coma ri ru-discípulos. Rija' xeroyoj eca'i' chique,
19 y xerutak-e riq'uin ri Jesús, richin chi quire' nequic'utuj che: ¿Ja rat ri Jun ri sujun-pe roma ri Dios chi nipe? ¿O c'a nikoyo'ej chic jun?
20 Ri erutakon-e quire' xqui'ij che ri Jesús: Ri Juan ri Bautista roj rutakon-pe aviq'uin richin nukac'utuj quire' chave: ¿Ja rat ri Jun ri sujun-pe roma ri Dios chi nipe? ¿O c'a nikoyo'ej chic jun? xecha'.
21 Ja hora ri' ri Jesús xu'on chi xec'achoj eq'uiy yeyavej y eq'uiy ri c'o jalajoj tak k'axomal quiq'uin; eq'uiy xerelesaj itzel tak espíritu quiq'uin, y eq'uiy ri man yetzu'un ta xu'on chique chi xetzu'un.
22 Jac'ari' xu'ij-pe chique ri eca'i' etakon-e riq'uin: Vacami quixtzolij y titzijoj che ri Juan ri xitz'et can y ri xivac'axaj-e vave'; chi ri man yetzu'un ta, vacami yetzu'un chic; ri man utz ta cakan, vacami utz yebin; ri c'o yabil lepra chiquij, yec'achoj; ri man ye'ac'axan ta, vacami ye'ac'axan chic; ri anima'i' yec'astaj; y chique ri man jun oc quichajin, nitzijos ri utzulaj ch'abel ri nu'ij achique ruchojmil yecolotaj.
23 Ti'ij che ri Juan chi utzulaj tzij banon che ri man nril ta jun roma chi nuxutuj can ri Dios riq'uin ri yitajin yin, xcha-e ri Jesús chique.
24 Tok xetzolij-e ru-discípulos ri Juan, ri Jesús (xutz'om, xuchop) nich'o pa ruvi' ruc'aslen ri Juan, y quire' nu'ij chique ri ec'o-apu riq'uin: ¿Achique ri xe'itz'eta' rix ri pa chakijlaj tz'iran ulef? ¿Xitz'et cami jun achi chiri', ri man cof ta pa'el riq'uin ri achique nutzijoj, achel jun aj pa ruk'a' cak'ik'? Man quiri' ta.
25 Nis-ta man xitz'et ta can jun achi ri ruyon nima'k tak cajil tziek yerucusaj. Tuka pan ivi', ri yecusan utzulaj tak tziek y xa ronojel c'o quik'a' che, pa qui-palacio reyes yec'uje-vi.
26 Y, ¿achique ri xe'itz'eta' c'a? Rix kitzij chi xitz'et can jun profeta, pero man xe ta ri samaj richin profeta yo'on pa ruk'a'.
27 Roma ri tz'iban can, ja ri Juan ri nuc'uxlaj tok nu'ij: Xtintak jun yo'ol utzulaj atzijol na'ey chavech, Richin nuchojmirisaj-apu ri abey. Quiri' nu'ij ri tz'iban can.
28 Jac'a yin nin-ij chi chiquicojol conojel ri ek'axnak-e choch'ulef, man jun chic jun profeta más c'o ruk'ij que chuvech ri Juan ri Bautista. Pero ri más manak oc ruk'ij chiquicojol ri erichin ri ru-gobierno ri Ajaf Dios, más c'o ruk'ij que chuvech ri Juan.
29 Tok conojel ri vinak y ri c'uluy tak impuestos ri ebanon bautizar roma ri Juan xquic'axaj ri ch'abel ri xu'ij ri Jesús, xqui'ij chi ri Dios can choj pa ruvi' ronojel.
30 Jac'a ri achi'a' fariseos y ri q'uiy queteman chirij ri ley, man xcajo' ta xe'an bautizar roma ri Juan. Quiyon xquixutuj ri runojin ránima ri Dios pa quivi'.
31 Jari' tok ri Jesús quire' xu'ij: ¿Achok riq'uin cami yenjunumaj-vi ri vinak ri ec'o vacami? ¿Y achok riq'uin cami ejunan vi?
32 Ejunan quiq'uin ri ac'ola' ye'etz'an pa tak c'ayibel y riq'uin cuchuk'a' yesiq'uin chiquivech, y niqui'ij: Xkak'ojomaj xul chivech y man xixxojo ta. Xkabixaj bix richin bis chivech y man xixok' ta. Quiri' ri vinak re'.
33 Roma tok xuka ri Juan ri Bautista, man nutij ta pan y man nukum ta vino. Y rix ni'ij chi c'o itzel espíritu riq'uin.
34 Y tok xinuka yin ri xitak-pe richin xinalex chi'icojol, xa ronojel nintij y ninkum y rix ni'ij chi xe va'in nin-en y yin kumuy vino, yin (cachbil, cach'il) ri c'uluy impuestos y ri vinak aj-mac yixcha' chique.
35 Pero ri no'oj ri petenak riq'uin ri Dios nik'alajin pa tak quic'aslen conojel ri yebano ri rusamaj, xcha' ri Jesús.
36 Jun chique ri achi'a' fariseos xuc'utuj favor che ri Jesús richin teva' chiracho. Y chiri' chiracho ri fariseo, ri Jesús xtz'uye-apu chuchi' mesa.
37 Y c'o c'a jun ixok man utz ta ruc'aslen aj chiri' pa tinamit. Rija' tok xrac'axaj chi ri Jesús niva' chuchi' mesa chiracho ri fariseo, xbe-apu chiri', ruc'amon-apu jun yacabel banon riq'uin jun abaj rubinan alabastro ri nojnak riq'uin jun jubulaj ak'on.
38 Ri ixok ntok' xjel-apu chirij ri Jesús, y ri rok'ej yeka chirij rakan ri Jesús. Ri ixok yerusula' riq'uin ri rusumal tak ruvi', yerutz'ubula' y (xuk'ej, xuk'ij) ri jubulaj ak'on chiquij.
39 Jac'a tok ri fariseo ri xoyon richin ri Jesús nutz'et ri achique nu'on ri ixok, quire' nunojij: Xa ta kitzij chi ri achi re' jun profeta, can ta nuna'ej achique la (nitz'amo, nichapo) apu richin, y achique chi ixok, roma la' xa itzel ruc'aslen, xcha-ka pa ránima.
40 Jac'a ri Jesús xu'ij che ri fariseo: Simón, yin c'o jun ninjo' nin-ij chave, xcha'. Ta'ij c'a, Tijonel, xcha' ri Simón.
41 Ri Jesús xu'ij che: C'o eca'i' xc'uje' quic'as riq'uin jun ri niyo'on méra pa kajic. Jun c'o ruc'as achel rajil jun samajinel jun juna' riq'uin nic'aj, y ri jun chic, achel rajil jun samajinel ca'i' ic'.
42 Pero ri ca'i' re' roma man yetiquer ta niquitzolij ri quic'as, romari' ri niyo'on méra pa kajic, xu'ij chique chi tiq'uis quiri' ri quic'as. Jac'ari' xuc'utuj ri Jesús che ri fariseo: Pan avech rat, ¿achique chique ri ca'i' re' más xtrojo' ri xbano perdonar ri quic'as?
43 Ri Simón xu'ij: Yin nin-ij chi ja ri más q'uiy ruc'as x-an perdonar, xcha'. Ja', quiri', xcha' ri Jesús.
44 Jac'ari' xtzu'un-ka riq'uin ri ixok y xu'ij che ri Simón: ¿Natz'et ri ixok re'? Tok yin xinoc-pe pan avacho, man xaya' ta nuya' richin xinch'aj vakan. Jac'a rija' xeruch'aj vakan riq'uin ri ruya'al tak ruvech, y xeruchakirisaj riq'uin ri rusumal tak ruvi'.
45 Tok xinoc-pe pan avacho man (xinatz'ubaj, xinatz'ub) ta richin xac'ul nuvech. Jac'a rija', xe tok xinoc-pe, jari' yerutz'ubula' ri vakan.
46 Rat man (xak'ej, xak'ij) ta aceite pa (nujolon, nuvi') tok xinoc-pe. Jac'a rija', (xuk'ej, xuk'ij) jubulaj ak'on chirij ri vakan.
47 Romari' nin-ij chave, chi ri ixok re' xuc'ut chi can yirojo', y chiri' nik'alajin-vi chi can q'uiy rumac xe'an perdonar. Jac'a ri man q'uiy ta rumac erubanalo'n, y x-an perdonar, man can ta nrojo' ri achique xbano perdonar richin, xcha' che ri Simón.
Ri utzulaj ch'abel ri nu'ij achique ruchojmil nkucolotaj, ri tz'iban can roma ri San Lucas 7 in GT:cak:Kaqchikel

San Lucas 7:8-47 in Ri C'ac'a Trato ri Xuben ri Dios Quiq'uin ri Vinek

8 Y can vetaman-vi chi queri' xtibanatej, roma yin, can c'o jun ri nibin chuve ri c'o chi ninben. Y chuka' ec'o achi'a' e yo'on pa nuk'a'. Tok ninbij c'a chire jun achin ri c'o pa nuk'a' chi tibe, can nibe-vi; y vi ninbij chuka' chire jun chic chique ri achi'a' ri ec'o pa nuk'a' chi tipe, can nipe-vi chuka'. Y tok ninbij c'a chire ri nusamajel chi tabana' re', can nuben-vi chuka', nicha-pe, xecha' ri achi'a' chire ri Jesús.
9 Y ri Jesús can achique la xuna' tok xrac'axaj ri xquibij ri achi'a' chire. Can achique la xuna' tok xrac'axaj ri rutakon-el rubixic ri Capitán. Y ri Jesús can jari' xerutzu' ri vinek ri e benek chirij, y xubij c'a chique: Can kitzij ninbij chive, chi ri achin ri takayon-pe rubixic re ch'abel re', can rucukuban-vi ruc'u'x viq'uin. Y man jun c'a nuvinak israelita ri vilon ri can rucukuban ta ruc'u'x viq'uin, achi'el re jun achin re'.
10 Y tok xetzolin ri vinek ri e takon-pe roma ri Capitán, xquitz'et c'a chi ri achin samajel, y yava' can, man jun chic yabil c'o chire.
11 Jun chic c'a k'ij, ri Jesús xbe pa jun tinamit rubini'an Naín, y e benek chuka' ri rutijoxela' riq'uin. Y janíla c'a chuka' vinek ri e tzeketel-el chiquij.
12 Tok ri Jesús y ri e benek riq'uin ye'oc yan apo ri pa tinamit Naín, xquitz'et c'a chi c'amon-pe jun caminek richin nemuk can. Re caminek re' jun ala', ral jun malca'n-ixok. Re malca'n-ixok re', xa can xe c'a ri jun ral-ala' ri c'o, y jari' ri benek chumukic ri vacami. Y janíla c'a vinek ri k'ejeloy (k'ijaloy) richin e benek riq'uin richin ri mukunic.
13 Y tok ri Ajaf Jesús xutz'et ruvech ri ixok ri xquen-el (xcom-el) ri ral, xujoyovaj ruvech, y xubij c'a chire: Man chic c'a catok'.
14 Y ri Jesús xuchop-apo ri rucáxa ri caminek, y ri e uc'uayon-el richin ri caminek xepa'e-ka chiri'. Y rija' xubij chire ri ala' caminek: Chave rat yich'on-vi. Cayacatej.
15 Y tok ri Jesús xubij queri', ri caminek ala' xyacatej, y xbetzijon-pe. Y ri Jesús xujech c'a el ri ala' chire ri rute'.
16 Tok ri vinek xquitz'et ri xbanatej, xpe jun xibinri'il quiq'uin janíla. Y xquiya' chuka' ruk'ij-ruc'ojlen ri Dios, y niquibila' c'a: Vacami xbec'ulun-pe jun nimalej achin chikacojol, ri nik'alajirisan ri ruch'abel ri Dios. Vacami ri Dios xutek-pe jun ri niyo'on rutzil chikacojol roj ri rutinamit, xecha' ri vinek.
17 Y ri xuben ri Jesús chupan ri k'ij ri', xetamex ri chiri' pa Judea, y xetamex chuka' ri pa tak tinamit ri ec'o-pe chunakaj ri Judea.
18 Y ri Juan ri Bautista xrac'axaj c'a ronojel, roma ja ri rutijoxela' ri xebetzijon chire. Romari' rija' xeroyoj e ca'i' chique ri rutijoxela',
19 y xerutek-el riq'uin ri Jesús. Xerutek-el richin xbequic'utuj chire: ¿Can jac'a rat ri Cristo ri oyoben? ¿O xa nikoyobej chic na jun? Queri' xubij-el chique.
20 Y ri e rutakon-el ri Juan, xe'apon c'a riq'uin ri Jesús. Y rije' xquibij c'a chire: Ri Juan ri Bautista oj rutakon-pe aviq'uin, richin nokac'utuj chave: ¿Jac'a rat ri Cristo ri oyoben? ¿O xa nikoyobej chic na jun? xecha'.
21 Y riq'uin c'a ri ec'o-ka chiri' ri e ca'i' rutijoxela' ri Juan, ri Jesús e q'uiy c'a vinek xeruc'achojirisaj riq'uin ri quiyabil. Xeruc'achojirisala' chuka' vinek riq'uin nimalej tak yabil. Xerelesala' chuka' itzel tak espíritu ri ec'o quiq'uin ch'aka' vinek, y xuben chuka' chique ri moyi' chi xetzu'un.
22 Y c'ari' ri Jesús xubij chique ri e ca'i' rutijoxela' ri Juan: Vacami quixtzolin, y titzijoj chire ri xitz'et can y xivac'axaj-el re vave'. Te'itzijoj chire achique rubanic tok ri moyi' yetiquir yetzu'un-el, achique rubanic tok ri vinek ri man can ta yetiquir yebiyin roma ri e jetz', yebiyin-el jebel, y achique rubanic tok ri e yava'i' riq'uin ri yabil lepra yec'achoj. Titzijoj chuka' chire ri achique rubanic tok ri man ye'aq'uex ta, yec'achoj, ri caminaki' yec'astej, y ri vinek ri meba' cánima chuvech ri Dios, ninbij ri utzilej ch'abel richin colotajic chique.
23 Y tibij chuka' chire chi jun vinek achi'el rija', ri can rucukuban ruc'u'x viq'uin y man jun bey yirumalij ta can, jebel ruva-ruk'ij, xe'uche'ex-el y xebe.
24 Y tok ri e ca'i' achi'a' ri e rutakon-pe ri Juan xetzolin, ri Jesús xerubila' c'a utzilej tak tzij chirij ri Juan chiquivech ri vinek ec'o chiri'. Y que c'a re' ri nubij ri Jesús chique ri vinek: ¿Achique ri xbe'itz'eta' rix chiri' chupan ri tz'iran ruvach'ulef? ¿Xitz'et cami rix jun achin chiri', ri achi'el aj, ri nibe quela' nibe quela' pa ruk'a' ri cak'ik'?
25 ¿Achique c'a ri xbe'itz'eta' rix chiri'? ¿Xitz'et cami rix jun achin ri jebel tak tziek e rucusan? Man que ta ri'. Ri achi'a' e cucusalon tziek queri', jebel ri ec'o-vi. Rije' yec'oje' pa tak cachoch ri reyes.
26 ¿Pero achique ri xbe'itz'eta' rix chiri' pa tz'iran ruvach'ulef? ¿Jun achin ri nik'alajirisan ri bin chire roma ri Dios ri xitz'et chiri'? Ja'. Ri achin ri xitz'et chiri' can ja vi ri' ri rusamaj. Pero can c'o c'a chuka' jun chic samaj ri yo'on pa ruk'a'.
27 Y chirij c'a ri Juan nich'on-vi ri Dios chupan ri ruch'abel ri tz'ibatel can, tok nubij: Xtintek c'a jun achin nabey, richin chi nuchojmirisaj ri bey ri xtapon-vi ri Cristo. Queri' nubij ri Dios.
28 Y tivetamaj c'a, chi janipe' achi'a' ri e k'alajirisey ruch'abel ri Dios ri e alaxinek chuvech re ruvach'ulef, man jun c'a ri más ta ruk'ij que chuvech ri Juan ri Bautista. Can nim vi ruk'ij rija'. Jac'a re vacami, can conojel c'a ri ye'oc pa rajavaren o pa ruk'a' ri Dios, can más c'a nima'k quik'ij. Y ri más co'ol chique rije', más nim que chuvech ri Juan.
29 Y ri chiri' ec'o c'a q'uiy vinek y moloy tak alcaval ri e banon bautizar roma ri Juan. Y tok rije' xcac'axaj ri xubij ri Jesús, xquibij chi ri Dios yalan choj.
30 Y jac'a ri achi'a' fariseos y ri etamanela' chirij ri ley man xcajo' ta xquic'ul ri can ruch'obon ri Dios chi can quichin chuka' rije'. Rije' man xcajo' ta chi xeban bautizar roma ri Juan.
31 Y ri Ajaf Jesús xubij: ¿Achique cami ninbij chiquij ri vinek richin re tiempo re'? ¿Y achok iq'uin e junan vi?
32 Re vinek re' xa e junan riq'uin ri jun quetz'anen ri niquiben ri ac'uala' pa tak bey. Re ac'uala' re' riq'uin cuchuk'a' yech'on chiquivech, y niquibij c'a chupan ri quetz'anen: Xojk'ojoman riq'uin xul chivech y man xixxajo' ta roma quicoten. Xkabixaj bix richin bis chivech y man xixok' ta, yecha' ri ac'uala' pa quetz'anen. Y e queri' re vinek re', man jun ri nika' chiquivech.
33 Roma tok xoc'ulun ri Juan ri Bautista, rija' man xutej ta caxlan-vey, man xukun ta chuka' ri ruya'al-uva. Jac'a rix xibij chire chi rija' c'o itzel espíritu riq'uin.
34 Y tok xinoka' yin, ri xinalex chi'icojol, nintej caxlan-vey, y ninkun chuka' ruya'al-uva. Y rix xibij chuve chi xe va'in ninvajo', y xibij chuka' chi in jun k'abarel, chi in cachibil ri moloy tak alcaval, y in cachibil chuka' ri vinek ri aj-maqui' nibij chique rix.
35 Pero ri etamabel richin ri Dios can nik'alajin pa quic'aslen ri vinek ri yeniman richin, xcha' ri Jesús.
36 Y c'o c'a jun achin fariseo ri xoyon richin ri Jesús. Xroyoj richin jun va'in ri pa rachoch. Y tok ri Jesús xapon c'a pa rachoch ri achin, xtz'uye' c'a apo ri pa mesa, richin ri va'in.
37 Y chupan ri tinamit ri', c'o c'a jun ixok ri itzel ruc'aslen. Y re ixok re' xretamaj c'a chi ri Jesús c'o pa rachoch ri jun achin fariseo, romari' rija' xapon chiri'. Y rija' ruc'uan chuka' apo jun c'ojlibel, ri banon riq'uin jun abej rubini'an alabastro. Re c'ojlibel re' c'o-el jun jubulej ak'on chupan.
38 Y re ixok re' xapon c'a riq'uin ri Jesús, rija' janíla c'a nok'. Y ri ruya'al tak runak'-ruvech re ixok re' yeka-ka chirij raken ri Jesús. Rija' yerusula' c'a raken ri Jesús, riq'uin ri rusmal tak ruvi'. Re ixok re' yerutz'ubala' (yerutz'umala') chuka' ri raken ri Jesús, y xuya' chuka' ri jubulej ak'on chirij ri raken.
39 Y ri achin fariseo ri xoyon richin ri Jesús, tok xutz'et ri xuben ri ixok, xuch'ob-ka: Vi ta re Jesús can kitzij vi chi k'alajirisey richin ri ruch'abel ri Dios, nunabej ta achique nichapon la raken, y achique chi vinek la ixok la'. Roma la jun ixok la' itzel ri ruc'aslen, xcha-ka pa ránima.
40 Y ri Jesús xubij chire ri achin fariseo ri xoyon richin: Simón, c'o jun ri ninvajo' ninbij chave. Ri Simón xubij chire: Ajaf, ¿achique c'a ri navajo' nabij chuve?
41 Y ri Jesús xubij chire: Ec'o c'a e ca'i' achi'a' c'o quic'as riq'uin jun achin ri niyo'on mero pa kajic. Jun chique re achi'a' re', vo'o' ciento quetzales ruc'as, y ri jun chic, cincuenta quetzales ruc'as.
42 Pero roma c'a re achi'a' re' man yetiquir ta niquitoj ri quic'as, ri achin ri yoyon mero pa kajic chique, xubij chi man chic tiquitoj, xa tiq'uis queri', xcha' chique. Y ri Jesús xubij chuka' chire ri Simón ri fariseo: Vacami c'a tabij chuve, ¿achique c'a chique re e ca'i' achi'a' re' ri más najovan richin ri achin ri niyo'on mero pa kajic?
43 Ri Simón xubij: Yin ninbij chi ja ri más q'uiy ruc'as xuben riq'uin. Ja', queri', xcha' ri Jesús chire ri Simón.
44 Y ri Jesús rutzuliben ri ixok tok xubij chire ri Simón ri fariseo: ¿Natz'et re ixok re'? Yin tok xinoc-pe re vave' pan avachoch, man xaya' ta nuya' ch'ajbel-vaken. Jac'a re ixok re' xeruch'ej re vaken riq'uin ri ruya'al tak runak'-ruvech, y xeruchakirisaj riq'uin ri rusmal tak ruvi'.
45 Chuka' tok xinoc-pe man xinatz'ubaj ta (xinatz'umaj ta) richin xinak'ejela' (xinak'ijala'). Jac'a re ixok re', ja ri vaken ri e rutz'uban (e rutz'uman) re jampe' quinoka'.
46 Rat chuka' man xak'ej ta aceite pa nuvi' tok xinoc-pe. Jac'a re ixok re', can jubulej ak'on ri xuyala' chirij re vaken.
47 Romari' ninbij chave rat Simón, chi re ixok re' janíla nrajo' ri xcuyun ri rumac. Roma ri janipe' mac ri e rubanalon xecuyutej yan. Jac'a ri xa man q'uiy ta ri rumac ri xecuy, xa man can ta nrajo' ri xcuyun ri rumac.

San Lucas 7:8-47 in RI DIOS NCH'O PA KACH'ABÜL CHEKE

8 Y vetaman-vi que quiri' nbanatüj, roma yin, c'o jun ri nbin chuve ri nc'atzinej que ninbün. Y chuka' yec'o achi'a' ye yo'on pa nuk'a' yin. Tok ninbij c'a chin jun achi ri c'o pa nuk'a' que tibiyin, xa nbe-vi. Y si ninbij chuka' chin jun chic cheque ri achi'a' ri yec'o pa nuk'a' que tipu'u, xa npu'u-vi chuka'. Y tok ninbij c'a chin ri nusamajel que tabana' re', xa nbün-vi chuka', nbij-pe, xquibij ri achi'a' chin ri Jesús.
9 Y ri Jesús xe' xuca'yej tok xrac'axaj ri xquibij ri achi'a' chin. Xe' xuca'yej tok xrac'axaj ri rutakon-e rubixic ri Capitán. Y ri Jesús jari' xerutz'eta' ri vinük ri ye benük chirij, y xbij c'a cheque: Ketzij ninbij chive, que ri achi ri takayon-pe rubixic ri tzij re', ruyo'on-vi ránima viq'uin. Y man jun c'a nuvinak israelita ri vilon ri ruyo'on ta ránima viq'uin, cachi'el ri jun achi re'.
10 Y tok xetzolij ri vinük ri ye takon-pe roma ri Capitán, xquitz'et c'a que ri achi samajel, y yava' c'o can, man jun chic yabil c'o chirij.
11 Jun chic c'a k'ij, ri Jesús xbe pa jun tinamit rubini'an Naín, y ye benük chuka' ri rachibila' chirij. Y juis c'a chuka' vinük ri ye tzekel-e chiquij.
12 Tok ri Jesús y ri ye benük chirij nakaj chic chin nye'apon-apu pa tinamit Naín, xquitz'et c'a que c'amon-pe jun camnük richin nyemukux can. Ri camnük ri' jun ala', ral jun malca'n-ixok. Ri malca'n-ixok ri', xaxe c'a ri jun ral-ala' ri c'o, y jari' ri benük chumukic vocomi. Y juis c'a vinük ri nyepochi'ij richin ye benük chirij chumukic ri camnük.
13 Y tok ri Ajaf Jesús xutz'et ruvüch ri ixok ri xcom-e ri ral, xujoyovaj ruvüch, y xbij c'a chin: Man catok' chic c'a.
14 Y ri Jesús xutz'om-apu ri ru-cajón ri camnük, y ri ye uc'uayon-e richin ri camnük xepa'e-ka chiri'. Y rija' xbij chin ri camnük ala': Chave rat nquich'o-vi. Cacatüj.
15 Y tok ri Jesús xbij quiri', ri camnük ala' xcatüj, y xbetzijon-pe. Y ri Jesús xujüch-e c'a ri ala' chin ri rute'.
16 Tok ri vinük xquitz'et ri xbanatüj, conojel juis xquixbij-qui'. Y xquiya' ruk'ij ri Dios chuka', y nquibila' c'a: Vocomi xbek'alajin-pe jun nimalüj achi chikacojol, ri nk'alajrisan ri rutzij ri Dios. Vocomi ri Dios xutük-pe jun ri nyo'on ri utzilüj rusipanic chikacojol roj ri rutinamit, xquibij ri vinük.
17 Y ri xbün ri Jesús chupan ri k'ij ri', xetamüx chiri' pa Judea, y xetamüx chuka' pa tak tinamit ri yec'o-pe chunakaj ri Judea.
18 Y ri Juan Bautista xrac'axaj c'a ronojel, roma ja ri rachibila' rija' ri xebetzijon chin. Romari' rija' xeroyoj ye ca'i' cheque ri rachibila',
19 y xerutük-e riq'uin ri Jesús. Xerutük-e richin xbequic'utuj chin: ¿Ja rat ri Cristo ri oyoben? ¿O xa c'a nkoyobej jun chic? Quiri' xbij-e cheque.
20 Y ri ye rutakon-e ri Juan, xe'apon c'a riq'uin ri Jesús. Y rije' xquibij c'a chin: Ri Juan Bautista roj rutakon-pe aviq'uin, richin nkac'utuj chave: ¿Ja rat ri Cristo ri oyoben? ¿O xa c'a c'o chic na jun ri nkoyobej? xquibij.
21 Y tok yec'o-ka chiri' c'a ri ye ca'i' rachibila' ri Juan, ri Jesús ye q'uiy c'a vinük xeruc'achojrisaj riq'uin ri quiyabil. Xeruc'achojrisala' chuka' vinük riq'uin nimalüj tak yabil. Xerelesala' chuka' itzel tak espíritu ri yec'o quiq'uin ch'aka vinük, y xbün chuka' cheque ri moyi' que xetzu'un.
22 Y jari' tok ri Jesús xbij cheque ri ye ca'i' rachibila' ri Juan: Vocomi quixtzolij, y titzijoj chin ri xitz'et can y xivac'axaj-e chere'. Titzijoj chin ri Juan achique rubanic tok ri moyi' nyetiquer nyetzu'un-e, achique rubanic tok ri vinük ri man nyetiquer tüj nyebiyin roma ri ye jetz', nyebiyin-e jabel, y achique rubanic tok ri ye yava'i' riq'uin ri yabil lepra nyec'achoj. Titzijoj chuka' chin ri achique rubanic tok ri man ncac'axaj tüj, nyec'achoj, ri caminaki' nyec'astüj, y ri vinük ri meba' cánima chuvüch ri Dios, ninbij ri utzilüj tzij richin colonic cheque.
23 Y tibij chuka' chin que jun vinük cachi'el rija', ri ruyo'on ránima viq'uin y man jun bey nquirumalij tüj can, jabel ruquicot, xbij-e cheque, y xebe.
24 Y tok ri ye ca'i' achi'a' ri ye rutakon-pe ri Juan xetzolij, ri Jesús xerubila' c'a utzilüj tak tzij pari' ri Juan chiquivüch ri vinük yec'o chiri'. Y quere' c'a ri nbij ri Jesús cheque ri vinük: ¿Achique ri xbe'itz'eta' rix chiri' chupan ri tz'iran ruch'ulef? ¿Xitz'et comi rix jun achi chiri' ri cachi'el aj ri nbe cala' nbe cala' pa ruk'a' ri cakik'?
25 ¿Achique c'a ri xbe'itz'eta' rix chiri'? ¿Xitz'et comi rix jun achi ri jabel tak tziük ye rucusan? Man quiri' tüj. Ri achi'a' ye cucusalon tziük quiri', jabel ri yec'o-vi. Rije' nyec'uje' pa tak cacho ri reyes.
26 ¿Pero achique ri xbe'itz'eta' rix chiri' pa tz'iran ruch'ulef? ¿Jun achi ri nk'alajrisan ri bin chin roma ri Dios ri xitz'et chiri'? Ja'. Ri achi ri xitz'et chiri' ja vi ri' ri rusamaj. Pero c'o c'a chuka' jun chic samaj ri yo'on pa ruk'a'.
27 Y pari' c'a ri Juan nch'o-vi ri Dios chupan ri rutzij ri tz'iban can, tok nbij: Nintük c'a jun achi nabey, richin que nuchojmirsaj ri bey ape' napon-vi ri Cristo. Quiri' nbij ri Dios.
28 Y tivetamaj c'a, que ye jani' achi'a' ri ye k'alajrisüy rutzij ri Dios ri ye alaxnük chuvüch ri ruch'ulef, man jun c'a ri más c'o ta ruk'ij que chuvüch ri Juan Bautista. Rija' nim vi ruk'ij. Jac'a vocomi, conojel c'a ri nye'oc pa ruk'a' ri Dios, más c'a nimak' quik'ij. Y ri más co'ol cheque rije', más nim que chuvüch ri Juan.
29 Y chiri' yec'o c'a q'uiy vinük y moloy tak alcaval ri ye banun bautizar roma ri Juan. Y tok rije' xcac'axaj ri xbij ri Jesús, xquibij que ri Dios jabel choj.
30 Y ja ri achi'a' fariseos y ri etamanela' chin ri ley ri xuya' ri Dios richin ri Moisés man xcajo' tüj xquic'ul ri runucun ri Dios que quichin rije' chuka'. Rije' man xcajo' tüj que xeban bautizar roma ri Juan.
31 Y ri Ajaf Jesús xbij: ¿Achique comi ninbij pari' ri vinük richin ri tiempo re'? ¿Y achique chok q'uin ye junan vi?
32 Ri vinük re' xa ye junan riq'uin ri jun catz'anin ri nquibün ri ac'uala' pa tak bey. Ri ac'uala' re' riq'uin cuchuk'a' nquibij chiquivüch, y nquibij c'a chupan ri catz'anin: Xojk'ojoman riq'uin xul chivüch y man xixxajo' tüj roma quicot. Xkabixaj bix richin bis chivüch y man xixok' tüj, nquibij ri ac'uala' pa catz'anin. Y ye quiri' ri vinük ri', man jun ri nka' chiquivüch.
33 Roma tok xc'ulun-pe ri Juan Bautista, rija' man xuc'ux tüj caxlan-vüy, man xutij tüj chuka' ri ruya'al-uva. Jac'a rix xibij chin que rija' c'o itzel espíritu riq'uin.
34 Y tok xinka-pe yin, ri xinalüx chi'icojol, ninc'ux caxlan-vüy, y nintij chuka' ruya'al-uva. Y rix xibij chuve que xe va'in ninjo', y xibij chuka' que yin jun k'abarel, que yin cachibil ri moloy tak alcaval, y yin cachibil chuka' ri vinük ri aj-maqui' nibij rix cheque.
35 Pero ri etamabül richin ri Dios nk'alajin pa quic'aslen ri vinük ri nyeniman richin, xbij ri Jesús.
36 Y c'o c'a jun achi fariseo ri xoyon richin ri Jesús. Xroyoj richin jun va'in pa racho. Y tok ri Jesús xapon c'a pa racho ri achi, xtz'uye' c'a apu chuvüch mesa, richin ri va'in.
37 Y chupan ri tinamit ri', c'o c'a jun ixok ri itzel ruc'aslen. Y ri ixok ri' xrac'axaj c'a que ri Jesús c'o pa racho ri jun achi fariseo, romari' rija' xapon chiri'. Y rija' ruc'uan-apu chuka' jun bambül, ri banun riq'uin jun abüj rubini'an alabastro. Ri bambül ri' c'o-e jun jubulüj ak'on chupan.
38 Y ri ixok ri' xapon c'a riq'uin ri Jesús, rija' juis c'a ntok'. Y ri ruya'al tak runak'-ruvüch ri ixok ri' nyeka-ka chirij rakün ri Jesús. Rija' nyerusula' c'a rakün ri Jesús, riq'uin ri rusmal tak ruvi'. Ri ixok ri' nyerutz'ubala' chuka' ri rakün ri Jesús, y xuya' chuka' ri jubulüj ak'on chirij ri rakün.
39 Y ri achi fariseo ri xoyon richin ri Jesús, tok xutz'et ri xbün ri ixok, xunuc-ka: Si ta ri Jesús ketzij vi que k'alajrisüy richin ri rutzij ri Dios, nunabej ta achique ntz'amon la rakün, y achique chi vinük la ixok la'. Roma la jun ixok la' itzel ri ruc'aslen, xbij-ka pa ránima.
40 Y ri Jesús xbij chin ri achi fariseo ri xoyon richin: Simón, c'o jun ri ninjo' ninbij chave. Ri Simón xbij chin: Ajaf, ¿achique c'a ri najo' nabij chuve?
41 Y ri Jesús xbij chin: Yec'o c'a ye ca'i' achi'a' c'o quic'as riq'uin jun achi ri nyo'on tumin pa kajic. Jun cheque ri achi'a' ri', vo'o' ciento quetzales ruc'as, y ri jun chic, cincuenta quetzales ruc'as.
42 Pero roma c'a ri achi'a' ri' man nyetiquer tüj nquitoj ri quic'as, ri achi ri yo'on tumin pa kajic cheque, xbij que man tiquitoj chic, xa tiq'uis quiri', xbij cheque. Y ri Jesús xbij chuka' chin ri Simón ri fariseo: Vocomi c'a tabij chuve, ¿Achique c'a cheque ri ye ca'i' achi'a' ri' ri más najo'on richin ri achi ri nyo'on tumin pa kajic?
43 Ri Simón xbij: Yin ninbij que ja ri más q'uiy ruc'as xbün riq'uin. Ja', quiri', xbij ri Jesús chin ri Simón.
44 Y ri Jesús nutz'et ri ixok tok xbij chin ri Simón ri fariseo: ¿Natz'et ri ixok re'? Yin tok xinoc-pe chere' pan avacho, man xaya' tüj nuya' ch'ajbül-vakün. Jac'a ri ixok re' xeruch'üj ri vakün riq'uin ri ruya'al tak runak'-ruvüch, y xerusu' riq'uin ri rusmal tak ruvi'.
45 Chuka' tok xinoc-pe man xinatz'ubaj tüj richin xinabün saludar. Jac'a ri ixok re', ja ri vakün ri ye rutz'uban hasta que jampe' xinoc-pe.
46 Rat chuka' man xak'ij tüj aceite pa nuvi' tok xinoc-pe. Jac'a ri ixok re', jubulüj ak'on ri xuyala' chirij ri vakün.
47 Romari' ninbij chave rat Simón, que ri ixok re' juis nrajo' ri Jun ri xcuyun ri rumac. Roma ri janipe' mac ri ye rubanalun xecuyutüj yan. Jac'a ri xa man q'uiy tüj ri rumac ri xecuy, xa man quiri' tüj nrajo' ri Jun ri xcuyun ri rumac.

San Lucas 7:8-47 in Ri utzilaj rutzij ri Dios pa kachʼabel

8 Y can weta'n-wi chi quiri' xtibanataj. Roma ren ninnimaj quitzij ri c'o más quik'ij chinuech, y chuka' jec'o soldados niquinimaj nutzij ren. Y cuando nin-ij che jun chi tibe, ja nibe; y cuando nin-ij che jun chic chi tipe, ja nipe. Y chuka' cuando nin-ij che nusamajel chi tu'ona' jun samaj, ja nu'on, xecha' ri achi'a' che.
9 Y ri Jesús can anchique la xuna' cuando xuc'oxaj ri rutakon-e rubixic ri capitán. Y ri Jesús can ja' xerutzu' ri winak ri je-benak chirij, y xu'ij chique: Can ketzij nin-ij chiwe, chi ri achi ri takayon-pe rubixic ri tzij re', can yalan-wi ruyo'n ránima wiq'uin. Y man jun nuwinak israelita ri wilon ri can ruyo'n ta ránima wiq'uin, anche'l ri jun achi re'.
10 Y cuando xetzolaj ri winak ri je-takon-pe roma ri capitán, xquitzu' chi ri achi samajel can man jun chic ruyabil c'o.
11 Jun chic k'ij, ri Jesús xbe pa jun tenemit rubinan Naín, y je-benak chuka' ri ru-discípulos riq'uin. Y yalan winak chuka' je-benak chiquij.
12 Cuando ri Jesús y ri je-benak riq'uin ye'oc yan apo pa tenemit Naín, xquitzu' chi c'amon-pe jun caminak chi ne'muk. Ri caminak re' jun c'ajol-ala', ral jun malca'n-ixok. Ri malca'n-ixok re', can xe ri' ri ral c'o, y jari' ri benak chumukic. Y yalan winak ri je-benak riq'uin.
13 Y cuando ri Ajaf Jesús xutzu' rech ri ixok ri xcom-e ri ral, xujoyowaj rech, y xu'ij che: Man chic catok'.
14 Y ri Jesús xutz'om-apo ri caja anchi' yo'n-wi-e ri caminak, y ri je-uc'uayon-e richi ri caminak xepa'e-ka chiri'. Y raja' xu'ij che ri caminak: Chawe ret yich'o'n-wi, cacataj.
15 Y cuando ri Jesús xu'ij quiri', ri caminak xcataj, y xbetzijon-pe. Y ri Jesús xujach-e ri c'ajol-ala' che rute'.
16 Cuando ri winak xquitzu' ri xbanataj, yalan xquixi'j-qui'. Y xquiya' ruk'ij ri Dios, y niqui'ij: Cami xoka jun nimalaj achi chikacojol, ri nuk'alajij rutzij ri Dios. Cami ri Dios xutak-pe jun ri nuya' ru-bendición chikacojol roj ri rutenemit, xecha' ri winak.
17 Y ri xu'on ri Jesús chupa ri k'ij ri', xna'ex chiri' pa Judea, y xna'ex chuka' pa tak tenemit ri jec'o-pe chunakaj ri Judea.
18 Y ri Juan Bautista xuc'oxaj ronojel, roma ja ri ru-discípulos ri xebetzijon che. Romari' raja' xeroyoj je ca'i' chique ri ru-discípulos,
19 y xerutak-e riq'uin ri Jesús chi ne'quic'utuj che: ¿Can ja ret ri Cristo ri can xtipe-wi? ¿O nakayobej na chic jun? Quiri' xu'ij-e chique.
20 Y ri jerutakon-e ri Juan, xe'apon c'a riq'uin ri Jesús. Y reje' xqui'ij che: Ri Juan Bautista jojrutakon-pe awiq'uin, chi nokac'utuj chawe: ¿Ja ret ri Cristo ri can xtipe-wi? ¿O xa nakayobej na chic jun? xecha'.
21 Y cuando ri ru-discípulos ri Juan xe'apon, ri hora ri' q'uiy winak ri yeyawaj yec'achoj roma ri Jesús. Y can jec'o winak, más que xabachique (xama'anchique) itzel yabil ntoc chique, raja' yeruc'achojrisaj chuka'. Chuka' jec'o winak ri yerulesaj itzel tak espíritus quiq'uin y nu'on chuka' chique ri je moy chi yetzu'n.
22 Y c'ajari' ri Jesús xu'ij chique ri je ca'i' ru-discípulos ri Juan: Cami quixtzolaj, y titzijoj che ri xitzu' can y ri xic'oxaj-e we'. Itzijoj che chi ri moy yetiquier yetzu'n, ri winak ri yejetz'ma'y yebin, can yebin-e utz, y ri winak ri c'o ri itzel yabil lepra chiquij, yec'achoj. Titzijoj chuka' che chi ri winak ri man yec'oxan ta, cami yec'oxan yan, ri caminaki' yec'astaj, y ri winak ri c'o necesidad pa cánima chech ri Dios, nintzijoj ri utzilaj rutzij ri Dios chique.
23 Y ti'ij chuka' che chi jun winak anche'l raja', ri can ruyo'n ránima wiq'uin y can manak yirumalij can, can tiquicot roma c'o xtuch'ec chirij roma quiri' rubanon.
24 Y cuando ri je ca'i' achi'a' ri jerutakon-pe ri Juan xetzolaj, ri Jesús xeru'ij utzilaj tak tzij chirij ri Juan chiquiwech ri winak ri jec'o chiri'. Y quiere' ri nu'ij ri Jesús chique ri winak: ¿Anchique ri xbe'itzu' rix chiri' pa tz'iran rech-ulef? ¿Xitzu' como rix jun achi chiri', ri anche'l aj, ri nibe quiela' nibe quiela' pa ruk'a' ri quiek'ik'?
25 ¿Anchique ri xbe'itzu' rix chiri'? ¿Xitzu' como rix jun achi ri jabel tak tziak jerucusan? Man quiri' ta. Ri achi'a' jequicusalo'n tziak quiri', can utz quibanon ri anchi' jec'o-wi. Reje' yec'ue' pa tak cocho ri reyes.
26 ¿Pero anchique ri xbe'itzu' rix chiri' pa tz'iran rech-ulef? ¿Jun achi ri nik'alajin ri bin che roma ri Dios ri xitzu' chiri'? Ja'. Ri achi ri xitzu' chiri' can ja-wi ri' rusamaj. Pero can c'o chuka' jun chic samaj ri yo'n che, y ri' más nim.
27 Y chirij ri Juan nich'o'n-wi ri Dios chupa rutzij ri tz'iban can, cuando nu'ij: Xtintak jun achi na'ey, chi nunaba' ri bey anchi' xtapon-wi ri Cristo. Quiri' nu'ij ri Dios.
28 Y titemaj c'a, je q'uiy achi'a' ri quik'alajin rutzij ri Dios ri je-alaxinak chech-ulef, pero man jun ri c'o ta más ruk'ij chech ri Juan Bautista. Can nim-wi ruk'ij raja'. Pero cami, can conojel ri ye'an gobernar roma ri Dios, can más c'o quik'ij. Y ri más manak ruk'ij chique reje', más c'o ruk'ij chech ri Juan.
29 Y chiri' jec'o q'uiy winak y moloy tak impuestos ri je-banon yan bautizar roma ri Juan. Y cuando reje' xquic'oxaj ri xu'ij ri Jesús, xqui'ij chi ri Dios can choj-wi riq'uin ri runo'j (runa'oj).
30 Pero ri achi'a' fariseos y ri maestros chi ri ley, man xka ta chiquiwech ri xrojo' ta xu'on ri Dios quiq'uin. Reje' man xquijo' ta xe'an bautizar roma ri Juan.
31 Y ri Ajaf Jesús xu'ij: ¿Anchique como nin-ij chiquij ri winak chi ri tiempo re'? ¿Y anchok quiq'uin je junan-wi?
32 Ri winak re' xa je junan riq'uin ri jun atz'anen ri niqui'en ri ac'uala' pa tak bey. Ri ac'uala' re' yesiq'uin yech'o'n chiquiwech, y niqui'ij chupa ri atz'anen: Xkak'ojmaj ka-flautas chiwech y man xixxajo ta. Xkabixaj bix richi bis chiwech y man xixok' ta, yecha' ri ac'uala' chupa ri atz'anen. Y je quiri' ri winak re', man jun nika chiquiwech.
33 Roma cuando xoka ri Juan Bautista, raja' man xutaj ta pan, man xukum ta chuka' ruya'al-uva. Y rix xi'ij chi raja' c'o itzel espíritu riq'uin.
34 Y cami xinoka ren, ri jin-kajinak-pe chicaj y xinalex chi'icojol, nintaj pan y ninkum chuka' ruya'al-uva, y rix ni'ij chi xe wa'in ninjo', y ni'ij chuka' chi jin jun k'abarel, chi jin qui-amigo ri je moloy-impuestos, y jin qui-amigo ri winak aj-mac.
35 Pero ri runo'j (runa'oj) ri Dios can k'alaj pa quic'aslen ri winak ri yeniman richi, xcha' ri Jesús.
36 Y c'o jun achi fariseo ri xbano invitar richi ri Jesús chi ne'wa' pa rocho. Y cuando ri Jesús xapon pa rocho ri achi, xch'oquie-apo chuchi' mesa.
37 Y chupa ri tenemit ri', c'o jun ixok aj-mac; ri ixok re' xuna'ej chi ri Jesús c'o pa rocho ri jun achi fariseo. Romari' raja' xapon chiri' ruc'uan-apo jun frasco banon che jun abaj ri ni'ix alabastro che, y c'o jun jubulaj ak'om chupa.
38 Y ri ixok re' xapon riq'uin ri Jesús, raja' yalan ntok'. Y ri ruya'al tak rech ri ixok re' yeka-ka chirij rakan ri Jesús. Raja' yerusu' rakan ri Jesús riq'uin ri rusmal tak ruwi'. Ri ixok re' yerutz'ubaj chuka' rakan ri Jesús, y xuya' chuka' ri jubulaj ak'om chirij ri rakan.
39 Y cuando ri achi fariseo ri xbano invitar richi ri Jesús, xutzu' ri xu'on ri ixok, xunojij-ka: Xa ta ketzij chi ri Jesús can nuk'alajij rutzij ri Dios, nuna'ej ta ancu'x (anchique) nitz'amo la rakan, y anchique chi ixok la'. Roma la jun ixok la' xa aj-mac, xcha-ka pa ránima.
40 Y ri Jesús xu'ij che ri achi fariseo: Simón, ren c'o ri ninjo' nin-ij chawe. Ri Simón xu'ij che: Ajaf, ¿anchique ri najo' na'ij chue?
41 Y ri Jesús xu'ij che: Jun mej (bey), ca'i' achi'a' quibanon quic'as riq'uin jun achi ri niyo'n mero pa kajic. Jun chique ri achi'a' re', quinientos denarios ruc'as, y ri jun chic, cincuenta denarios ruc'as.
42 Pero roma ri achi'a' re' man yetiquier ta niquitoj quic'as, ri achi ri yoyo'n qui-mero xu'ij chique: Tiq'uis quiri' ri ic'as, man chic titoj chue, xcha' chique. Y ri Jesús xu'ij chuka' che ri Simón, ri fariseo: Cami ta'ij chue, ¿ancu'x (anchique) chique ri je ca'i' achi'a' re' ri más xojo'n richi ri achi ri niyo'n mero pa kajic?
43 Ri Simón xu'ij: Ren nin-ij ja ri más q'uiy ruc'as xu'on riq'uin. Ja', quiri', xcha' ri Jesús che ri Simón.
44 Y ri Jesús xutzu-apo ri ixok cuando xu'ij che ri Simón, ri fariseo: ¿Natzu' ri ixok re'? Cuando ren xinoc-pe we' pa awocho, man xaya' ta nuya' chi xch'aj wakan. Pero ri ixok re' xeruch'aj ri wakan riq'uin ri ruya'al tak rech, y xeruchakrisaj riq'uin ri rusmal tak ruwi'.
45 Chuka' cuando xinoc-pe, man xinatz'ubaj ta chi xinaben saludar. Pero ri ixok re', ja ri wakan ri jerutz'uban ri jampe' jinc'o-ka we' pa awocho.
46 Ret chuka' man xak'aj ta aceite pa nuwi' cuando xinoc-pe. Pero ri ixok re', can ja' ri jubulaj ak'om ri xuya' chirij ri wakan.
47 Romari' nin-ij chawe ret Simón, chi ri ixok re' yalan nrojo' ri xcoch'o (xcuyun) rumac. Roma can q'uiy-wi rumac jerubanon, y can xecoch'otaj (xecuyutaj) yan ronojel. Y ri man q'uiy ta rumac ri xcoch'otaj (xcuyutaj), xa manak más nrojo' ri xcoch'o (xcuyun) rumac.
San Lucas 7 in Ri utzilaj rutzij ri Dios pa kachʼabel

SAN LUCAS 7:8-47 in Ri c'ac'ac' Testamento pa kach'ab'al

8 Ruma incheꞌl nubꞌanun inreꞌ, cꞌo jun ri nquibꞌano mandar. Y icꞌo soldados i-yoꞌn pa nukꞌaꞌ chi ncaꞌnꞌan mandar. Y antok niꞌej cha jun chi tiꞌa, ja niꞌa; y antok niꞌej cha jun chic chi tipa, ja nipa. Y antok niꞌej cha ri nu-esclavo chi tubꞌanaꞌ jun samaj, can nuꞌon, xaꞌchaꞌ ri achiꞌaꞌ cha.
9 Y antok ri Jesús xraꞌxaj ri ruꞌeꞌn-el ri capitán, can xchapataj. Y xaꞌrutzꞌat can ri vinak ri i-bꞌanak chirij, y xuꞌej chica: Can niꞌej chiva, chi man jun cꞌa israelita ri viluon ri rucukubꞌan rucꞌuꞌx viqꞌuin incheꞌl ri ache reꞌ.
10 Y antok xaꞌtzalaj chirachuoch ri capitán ri i-takuon-el, xquitzꞌat chi ri esclavo ri niyavaj, man chic niyavaj ta.
11 Jun chic kꞌij, ri Jesús xꞌa jun tanamet rubꞌinan Naín, y i-bꞌanak jeꞌ iqꞌuiy ri ru-discípulos riqꞌuin. Y iqꞌuiy vinak jeꞌ i-bꞌanak chirij.
12 Antok ri Jesús y ri i-bꞌanak riqꞌuin ya ncaꞌuoc chupan ri tanamet Naín, xquitzꞌat chi cꞌamun-pa jun quiminak chi niꞌmuk. Ri quiminak reꞌ jun alaꞌ, ral jun malcaꞌn-ixok. Ri malcaꞌn-ixok reꞌ, xa jun oc ral cꞌo. Y iqꞌuiy vinak ri i-bꞌanak riqꞌuin ri ixok.
13 Y antok ri Ajaf Jesús xutzꞌat ri ixok reꞌ, xujoyovaj roch y xuꞌej cha: Man chic catuokꞌ.
14 Y ri Jesús xjiel-apa y xutzꞌom-apa ri rucáxa ri quiminak, y ri i-cꞌuayuon richin ri quiminak xaꞌpiꞌie-ka. Y xuꞌej cha ri quiminak: Alaꞌ, chava atreꞌ niꞌej, capalaj.
15 Entonces ri alaꞌ ri quiminak xpalaj-pa y xbꞌatzijuon-pa. Y ri Jesús xuya-el ri alaꞌ cha ri rutieꞌ.
16 Y quinojiel ri xquitzꞌat ri xbꞌanataj altíra xquixiꞌij-quiꞌ. Y xquiyaꞌ rukꞌij ri Dios, y niquiꞌej: Jun Namalaj Profeta xpalaj-pa chikacajol, y ri Dios xutak-pa ri ru-favor chikacajol ojreꞌ ri rutanamit, xaꞌchaꞌ ri vinak.
17 Y ri xuꞌon ri Jesús xꞌa rutzijoxic nojiel Judea, y xꞌa jeꞌ rutzijoxic nicꞌaj chic tanamet ri icꞌo-pa cierca ri Judea.
18 Ri ru-discípulos ri Juan el Bautista xquiꞌej cha nojiel ri xuꞌon ri Jesús. Rumareꞌ ri Juan el Bautista xaꞌrayuoj icaꞌyeꞌ chiquivach ri ru-discípulos,
19 y xaꞌrutak-el riqꞌuin ri Jesús chi xbꞌaquicꞌutuj cha: ¿Atreꞌ ri xtipa o nakayoꞌiej chic jun?
20 Antok ri i-rutakuon-el ri Juan xaꞌbꞌaka cꞌa riqꞌuin ri Jesús, xquiꞌej cha: Ri Juan el Bautista oj-rutakuon-pa aviqꞌuin, chi nalkacꞌutuj chava: ¿Atreꞌ ri xtipa o nakayoꞌiej chic jun? xaꞌchaꞌ.
21 Ja misma huora reꞌ, ri Jesús xaꞌruꞌon sanar qꞌuiy vinak ri ncaꞌyavaj. Xaꞌruꞌon jeꞌ sanar nicꞌaj riqꞌuin itziel tak yabꞌil. Xaꞌralasaj jeꞌ itziel tak espíritus ri icꞌo quiqꞌuin nicꞌaj, y xuꞌon jeꞌ chica iqꞌuiy muoy chi xaꞌtzuꞌn.
22 Y ri Jesús xuꞌej chica: Quixꞌin, tiꞌej cha ri Juan ri xitzꞌat y ri xivaxaj-el: Ri muoy ncaꞌtzuꞌn; ri ncaꞌjacajot ncaꞌin, otz ncaꞌin; ri cꞌo ri yabꞌil lepra chiquij, ncaꞌcꞌachoj; ri man ncaꞌcꞌaxan ta, vacame ncaꞌcꞌaxan; ri quiminakiꞌ ncaꞌcꞌastaj-pa; y chica ri i-puobra nitzijos ri evangelio.
23 Y tiꞌej jeꞌ cha chi jun ri can rucukubꞌan rucꞌuꞌx viqꞌuin y man nquiruyaꞌ ta can, can jaꞌal tiquicuot, xchaꞌ ri Jesús chica.
24 Y antok ri i-rutakuon-pa ri Juan el Bautista xaꞌa, ri Jesús xaꞌruꞌej utzulaj tak tzij chirij ri Juan el Bautista chiquivach ri vinak ri icꞌo chireꞌ. Y quireꞌ ri xuꞌej chica: ¿Chica ri xbꞌaꞌitzꞌataꞌ chupan ri lugar desierto? ¿Jun aj ri nisilos ruma ri cakꞌiekꞌ?
25 Pero ¿chica ri xbꞌaꞌitzꞌataꞌ chireꞌ? ¿Jun ache ri jaꞌal tak tziak rucusan? Ri achiꞌaꞌ ri niquicusaj jaꞌal tak tziak y cꞌo ta man cꞌo niquiꞌan, xa pa tak qui-palacios ri reyes ncaꞌcꞌujie-ve.
26 Pero ¿chica ri xbꞌaꞌitzꞌataꞌ? ¿Jun profeta? Quireꞌ. Y ri Jesús xuꞌej chic chica: Pero más nem que choch jun profeta.
27 Y chirij cꞌa ri Juan nichꞌo-ve ri ruchꞌabꞌal ri Dios ri tzꞌibꞌan can ri nuꞌej: Inreꞌ xtintak jun ache naꞌay chavach, chi nuchojmij ri abꞌiey chavach. Quireꞌ nuꞌej ri tzꞌibꞌan can.
28 Y niꞌej cꞌa chiva, chi chiquicajol ri profetas ri i-alaxnak choch-ulief, man jun más nem choch ri Juan el Bautista. Pero ri más coꞌl-oc pa ru-reino ri Dios, más nem choch ri Juan.
29 Y chireꞌ icꞌo iqꞌuiy vinak y ri maloy-impuestos ri i-bꞌanun bautizar ruma ri Juan. Y antok ijejeꞌ xcaꞌxaj ri xuꞌej ri Jesús, xquiꞌej chi ri Dios can choj-ve.
30 Pero ri achiꞌaꞌ fariseos y ri maestros richin ri ley, man xka ta chiquivach ri xrajoꞌ ta xuꞌon ri Dios quiqꞌuin. Ijejeꞌ man xcajoꞌ ta xaꞌan bautizar ruma ri Juan.
31 Y ri Ajaf Jesús xuꞌej: ¿Choj-iqꞌuin cꞌa niꞌan comparar ri vinak richin ri tiempo vacame? ¿Y choj-iqꞌuin i-junan-ve?
32 Ri vinak reꞌ xa i-junan quiqꞌuin ri acꞌolaꞌ ri ncaꞌcꞌujieꞌ pa tak bꞌay, ri can ncaꞌsiqꞌuin ncaꞌchꞌoꞌ chiquivach antok ncaꞌtzꞌan, y niquiꞌej: Xkaxupuj flautas chivach y man xixxajo ta. Xkabꞌixaj bꞌix richin bꞌis chivach y man xixuokꞌ ta. Quireꞌ niquiꞌej ri acꞌolaꞌ chupan ri atzꞌanien.
33 Ruma antok xalka ri Juan el Bautista, jajaꞌ man xucꞌux ta simíta ni man xukun ta jeꞌ vino. Y ixreꞌ ntiꞌej chi jajaꞌ cꞌo itziel espíritu riqꞌuin.
34 Y vacame xalka ri Xtak-pa chicaj chi xalax chiꞌicajol, nutej utzulaj tak teꞌj y nukun jeꞌ vino, y ixreꞌ ntiꞌej chi joꞌc vaꞌen nrajoꞌ, y ntiꞌej chi jun kꞌabꞌariel, qui-amigo ri maloy-impuestos y qui-amigo ri vinak ri aj-bꞌanoy-pecado.
35 Pero ri runoꞌj ri Dios can kꞌalaj pa quicꞌaslien quinojiel ri ncaꞌniman richin, xchaꞌ ri Jesús.
36 Y cꞌo jun ache fariseo xuꞌon rogar choch ri Jesús chi nivaꞌ chirachuoch. Y antok ri Jesús xuoc-oc pa rachuoch ri ache, xtzꞌuye-apa chirij ri mesa.
37 Y chupan ri tanamet, jun ixok ri itziel rucꞌaslien xunaꞌiej chi ri Jesús cꞌo chirij mesa chirachuoch ri jun ache fariseo. Rumareꞌ jajaꞌ xalka chireꞌ rucꞌamun-pa jun frasco ri bꞌanun cha alabastro y cꞌo jun jubꞌul akꞌuon chupan.
38 Y ri ixok reꞌ xbꞌacꞌujieꞌ cꞌa chirij ri Jesús chirakan, altíra ntuokꞌ. Y ri ruyaꞌl nakꞌaroch ri ixok reꞌ ncaꞌka-ka chirij rakan ri Jesús. Jajaꞌ ncaꞌrusuꞌ rakan ri Jesús cha ri ruveꞌ, y ncaꞌrutzꞌubꞌaj jeꞌ ri rakan, y nuyaꞌ jeꞌ ri jubꞌul akꞌuon chirij ri rakan.
39 Y antok ri ache fariseo ri xbꞌano invitar richin ri Jesús xutzꞌat ri xuꞌon ri ixok, xuꞌon-ka pensar: Xa ta ketzij chi profeta, nunaꞌiej ri chica nitzꞌamo la rakan y ri chica chi ixok la. Ruma la jun ixok la xa itziel rucꞌaslien.
40 Y ri Jesús xuꞌej cha ri ache fariseo: Simón, cꞌo jun kax ri nivajoꞌ niꞌej chava. Ri Simón xuꞌej cha: Taꞌej cꞌa Maestro.
41 Y ri Jesús xuꞌej cha: Jun ache ri niyoꞌn miera pa kajic icꞌo icaꞌyeꞌ achiꞌaꞌ ri quibꞌanun quicꞌas riqꞌuin. Jun chiquivach, quinientos denarios rucꞌas, y ri jun chic, cincuenta denarios rucꞌas.
42 Pero ruma ri achiꞌaꞌ reꞌ man ncaꞌtiquir ta niquitzoliej ri quicꞌas, ri ache ri yaꞌyuon ri miera pa kajic xuꞌej chica: Xa tiqꞌuis chireꞌ, xchaꞌ chica. Y ri Jesús xuꞌej cha ri Simón ri fariseo: Taꞌej cꞌa, ¿chica chiquivach ri icaꞌyeꞌ achiꞌaꞌ reꞌ ri más xtajoꞌn richin ri ache ri niyoꞌn miera pa kajic?
43 Ri Simón xuꞌej: Inreꞌ niꞌej chi ja ri más qꞌuiy rucꞌas. Y ri Jesús xuꞌej cha ri Simón: Jaꞌ, quireꞌ.
44 Y ri Jesús xutzꞌat-apa ri ixok antok xuꞌej cha ri Simón ri fariseo: ¿Natzꞌat ri ixok la? Antok inreꞌ xinuoc-pa pan avachuoch, man xayaꞌ ta nuyaꞌ chi xchꞌaj vakan. Pero ri ixok reꞌ xaꞌruchꞌaj ri vakan riqꞌuin ri ruyaꞌl nakꞌaroch, y xaꞌrusuꞌ cha ri ruveꞌ.
45 Quireꞌ jeꞌ antok xinuoc-pa, man xinatzꞌubꞌaj ta chi xinaꞌan saludar. Pero ri ixok reꞌ, xa-jan antok xinuoc-pa, man nitanieꞌ ta chi nutzꞌubꞌaj ri vakan.
46 Atreꞌ man xakꞌej ta aceite pa nujaluon antok xinuoc-pa. Pero ri ixok la, jun jubꞌul akꞌuon ri xuyaꞌ chirij ri vakan.
47 Rumareꞌ niꞌej chava atreꞌ Simón, chi ri qꞌuiy ru-pecados ri i-rubꞌanun ncaꞌan perdonar, ruma altíra nrajoꞌ ri xbꞌano perdonar ri ru-pecados. Pero ri man qꞌuiy ta ru-pecados ri niꞌan perdonar, xa man can ta nrajoꞌ ri xbꞌano perdonar ri ru-pecados.

San Lucas 7:8-47 in Ri C'ac'ac' Testamento pa Kach'abel

8 Riyin can wetaman wi chi queri' xtibanatej, ruma chi yin jun achi ri nnimaj ri nubij ri aj k'atbel tzij chuwe ri c'o chi nben. Y yec'o chuka' soldados ri ye ya'on pa nuk'a'. Tek nbij c'a chare jun chi tibe, can nibe wi; y wi nbij chuka' chare jun chic chi tipe, can nipe wi chuka'. Y tek nbij c'a chare ri numozo chi tabana' re', can nuben wi chuka', nicha' pe, xecha' ri achi'a' chare ri Jesús.
9 Y ri Jesús can xumey c'a tek xrac'axaj ri rutakon el rubixic ri capitán. Y can yac'ari' xerutzu' ri winek ri ye tzeketel chrij, y xubij c'a chique: Can kitzij nbij chiwe, chi ri achi ri takayon pe rubixic re ch'abel re', can rucukuban wi ruc'u'x wuq'ui. Y majun c'a wech aj Israel ri wilon ta ri can rucukuban ta ruc'u'x wuq'ui, achi'el ri jun achi ri'.
10 Y tek xetzolin ri winek ri ye takon pe ruma ri capitán, xquitz'et c'a chi ri mozo ri yawa', can majun chic yabil c'o ta chare.
11 Jun chic c'a k'ij, ri Jesús xbe pa jun tinamit ri Naín rubi', y ye benak chuka' ri rudiscípulos riq'ui. Y sibilaj ye q'uiy chuka' winek ri ye tzeketel el chiquij.
12 Tek ri Jesús y ri ye benak riq'ui xa juba' ma ye'oc apo ri pa tinamit Naín, xquitz'et c'a chi c'amon pe jun caminek riche (rixin) chi nbemuk ca. Ri caminek ri' jun ti c'ajol, ral jun malca'n ixok. Ri malca'n ixok ri', xa can xu (xe) wi c'a jun ral c'o, y yari' ri benak chumukic. Y ye q'uiy c'a winek ri ye tz'etonel ri ye benak riq'ui pa mukunic.
13 Y tek ri Ajaf Jesús xutz'et ri ixok ri xcom el ri ral, xujoyowaj ruwech, y xubij c'a chare: Man c'a catok' ta chic.
14 Y ri Jesús xuchop apo ri rucáxa ri caminek, y ri ye uc'uayon el riche (rixin) ri caminek xepa'e' c'a chiri'. Y Riya' xubij chare ri c'ajol ri': Chawe riyit yich'o wi y nbij chawe chi cayacatej.
15 Y tek ri Jesús xubij queri', ri caminek xyacatej, y xuchop nitzijon pe. Y ri Jesús xujech c'a el ri c'ajol ri' chare ri rute'.
16 Tek ri winek xquitz'et ri xbanatej, xpe jun nimalaj xibinri'il chique. Y xquiya' chuka' ruk'ij ruc'ojlen ri Dios, y niquibila' c'a: Wacami xbec'ulun pe jun nimalaj profeta chkacojol, ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios. Wacami ri Dios xutek pe jun ri niya'o rutzil chkacojol riyoj ri yoj rutinamit, xecha' ri winek.
17 Y ri xuben ri Jesús chupan ri k'ij ri', xetamex pa ronojel ri Judea, y xbe chuka' rutzijol ri pa tak tinamit ri yec'o pe chunakajal ri Judea.
18 Y ri ye rudiscípulos ri Juan ri Bautista xbequitzijoj c'a chare ronojel ri nuben ri Jesús. Rumari' ri Juan xerusiq'uij (xeroyoj) ye ca'i' chique ri ye rudiscípulos,
19 y xerutek c'a el c'a riq'ui ri Jesús. Xerutek el riche (rixin) chi xbequic'utuj chare: ¿Can yit c'a riyit ri Cristo ri c'o chi nipe? ¿O xa nikoyobej chic na jun? Queri' xubij el chique.
20 Y ri ye rutakon el ri Juan, xe'apon c'a riq'ui ri Jesús. Y riye' xquibij c'a chare: Ri Juan ri Bautista yoj rutakon pe awuq'ui, riche (rixin) chi nokac'utuj chawe: ¿Yit c'a riyit ri Cristo ri c'o chi nipe? ¿O xa nikoyobej chic na jun? xecha'.
21 Y can ya hora ri' tek ri Jesús xeruc'achojsaj ye q'uiy yawa'i'. Xeruc'achojsaj chuka' winek ri ye chapatajnek ruma nima'k tak yabil y xerelesala' chuka' itzel tak espíritu ri yec'o quiq'ui nic'aj winek, y xuben chuka' chique ri moyi' chi xetzu'un.
22 Y c'ac'ari' ri Jesús xubij el chique ri ye ca'i' rudiscípulos ri Juan: Wacami quixtzolin, y jebe'itzijoj chare ri xitz'et ca y ri xiwac'axaj el re wawe'. Jebe'itzijoj chare achique rubanic tek ri moyi' yecowin yetzu'un el, achique rubanic tek ri winek ye cojo yebiyin el jabel, y achique rubanic tek ri ye yawa'i' riq'ui ri yabil lepra yech'ajch'ojir el. Jebe'itzijoj chuka' chare ri achique rubanic tek ri ma ye'ac'axan ta yec'achoj, ri caminaki' yec'astej, y chique ri pobres ntzijoj ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic.
23 Y tibij chuka' chare chi can jabel ruwaruk'ij ri winek ri can rucukuban ruc'u'x wuq'ui y ma yirumalij ta ca, xe'uche'ex el y xebe.
24 Y tek ri ye ca'i' achi'a' ri ye rutakon pe ri Juan xebe el, ri Jesús xerubila' c'a utzilaj tak ch'abel chrij ri Juan chiquiwech ri winek ri yec'o chiri'. Y quec'are' ri nubij ri Jesús chique ri winek: ¿Achique ri xbe'itz'eta' riyix pa desierto? ¿La xitz'et cami riyix jun achi chiri', chi xa achi'el jun aj, ri xa nibe quela' y xa nibe chic quela' pa ruk'a' ri cak'ik'? Ma que ta ri'.
25 ¿Achique c'a ri xbe'itz'eta' riyix chiri'? ¿La xitz'et cami riyix jun achi ri jabel tak tziek ye rucusan? Ma que ta ri'. Ruma ri achi'a' ri ye quicusalon jabel tak tziek y c'o ronojel quiq'ui, riye' can pa tak cachoch reyes yec'oje' wi.
26 ¿Pero achique ri xbe'itz'eta' riyix pa desierto? ¿Xitz'et cami jun profeta ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios? Can kitzij wi chi ri achi ri xitz'et chiri', can ya wi ri' ri rusamaj. Pero can c'o c'a chuka' jun chic samaj ri ya'on pe chare.
27 Ruma can ya c'a riya' ri' ri tako'n ri natan chupan ri ruch'abel ri Dios ri tz'ibatal ca, tek ri Dios xubij: Xtintek c'a ri nutako'n ri ninabeyej chawech, riche (rixin) chi nuchojmirisaj apo ri abey. Quec'ari' nubij ri tz'ibatajnek ca.
28 Riyin kitzij nbij chiwe, chiquicojol quinojel ri ye alaxnek chuwech ri ruwach'ulef, majun chic jun profeta ri más ta nim ruk'ij que chuwech ri Juan ri Bautista. Pero wacami ri pa rajawaren ri Dios, astape' jun winek xa co'ol oc ruk'ij, hasta ri' más nim ruk'ij que chuwech ri Juan.
29 Y yec'o c'a ye q'uiy winek ye c'utuy tak alcawal ri ye banon bautizar ruma ri Juan. Y tek riye' xquic'axaj ri xubij ri Jesús chrij ri Juan, xquibij chi ri Dios can choj wi.
30 Y yac'a ri achi'a' fariseos y ri achi'a' ri yek'axan ri nubij ri ley, riye' can k'alaj chi ma xcajo' ta xquic'ul ri ruch'obon ri Dios chi nuben quiq'ui, ruma ma xcajo' ta chi xeban bautizar ruma ri Juan.
31 Y ri Ajaf Jesús xubij: ¿Achoj riq'ui cami yenjunumaj wi ri winek ri yec'o re tiempo re'? ¿Y achoj riq'ui ye junan wi?
32 Re winek re' xa ye junan quiq'ui ri ac'ala' ye tz'uyul pa c'aybel. Ri ac'ala' ri' niquirakala' quichi' tek yech'o chiquiwech, y niquibij c'a chupan ri quetz'anen: Xojk'ojoman riq'ui xul chiwech y ma xixxajo ta y ma xixquicot ta. Xkabixaj bix riche (rixin) bis chiwech y ma xixok' ta. Queri' niquibila' ri ac'ala' pa quetz'anen. Y ye queri' re winek re', majun ri nika ta chiquiwech.
33 Ruma tek xpe ri Juan ri Bautista, riya' ma nutij ta caxlan wey, ma nukum ta chuka' ruya'al uva. Yac'a riyix xibij chi riya' xa c'o itzel espíritu riq'ui.
34 Y tek xinoka riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol, riyin ntij caxlan wey y nkum chuka' ruya'al uva. Y riyix nibij chuwe chi xu (xe wi) wa'in nwajo', y nibij chuka' chi yin jun k'abarel, chi yin cachibil ri c'utuy tak alcawal, y yin cachibil chuka' ri aj maqui'.
35 Pero ri runa'oj ri Dios can nik'alajin pa quic'aslen quinojel ri ye ralc'ual chic, chi can choj wi, xcha' ri Jesús.
36 Y c'o c'a jun achi fariseo ri xsiq'uin (xoyon) riche (rixin) ri Jesús riche (rixin) chi nbewa' pa rachoch. Y tek ri Jesús xapon c'a pa rachoch ri achi ri', xtz'uye' c'a apo ri pa mesa, riche (rixin) ri wa'in.
37 Y chupan ri tinamit ri', c'o c'a jun ixok ri itzel ruc'aslen. Y ri ixok ri' xretamaj c'a chi ri Jesús c'o pa rachoch ri jun achi fariseo, rumari' riya' xapon chiri'. Y riya' ruc'uan c'a apo jun c'ojlibel (frasco), ri banon riq'ui jun abej ri alabastro rubi'. Ri c'ojlibel (frasco) ri' c'o el jun ak'om jubul ruxla' chupan.
38 Y ri ixok ri' xapon c'a riq'ui ri Jesús y xuchop c'a ok'ej. Y ri ruya'al ri runak' tak ruwech ri ixok ri' xeka ka c'a chrij raken ri Jesús. Riya' yerusula' c'a raken ri Jesús riq'ui ri rusmal tak ruwi'. Ri ixok ri' yerutz'umala' (yerutz'ubala') c'a ri raken ri Jesús, y xuya' chuka' ri ak'om ri jubul ruxla' chrij ri raken.
39 Y ri fariseo ri xsiq'uin (xoyon) riche (rixin) ri Jesús, tek xutz'et ri xuben ri ixok, xuch'ob ka: Wi ta re achi re' kas kitzij wi chi jun profeta ri nik'alajsan ri ruch'abel ri Dios, nunabej ta achique nichapo la raken, y achique chi winek la ixok la'. Ruma la jun ixok la' xa itzel ri ruc'aslen, xcha' ka pa ránima.
40 Yac'a ri Jesús xubij chare ri achi fariseo ri xsiq'uin (xoyon) riche (rixin): Simón, c'o jun ri nwajo' nbij chawe, xcha' chare. Ri Simón xubij chare ri Jesús: Tijonel, ¿achique c'a ri nawajo' nabij chuwe? xcha'.
41 Y ri Jesús xubij chare: Xec'oje' c'a ye ca'i' achi'a' ri c'o quic'as riq'ui jun achi ri niya'o puek pa kajic. Jun chique ri achi'a' ri', wu'o' ciento puek ri nibix denario chare ri ruc'as, y ri jun chic, cincuenta ri ruc'as.
42 Pero ruma c'a ri achi'a' ri' ma yecowin ta niquitoj ri quic'as, ri achi ri yayon ri puek chique pa kajic, xubij chi ma tiquitoj ta chic, xa tiq'uis chi queri', xcha' chique. Y c'ac'ari' ri Jesús xubij chuka' chare ri Simón ri fariseo: Wacami tabij c'a chuwe, ¿achique c'a chique ri ye ca'i' achi'a' ri' ri más najowan riche (rixin) ri achi ri xya'o puek pa kajic?
43 Ri Simón xubij: Riyin nbij chi ya ri más q'uiy ruc'as rubanon riq'ui. Ja' (je), can queri' achi'el ri xabij, xcha' ri Jesús chare ri Simón.
44 Y ri Jesús rutzuliben ri ixok tek xubij chare ri Simón ri fariseo: ¿Natz'et re ixok re'? Riyin tek xinoc pe re wawe' pan awachoch, ma xaya' ta nuya' ch'ajbel waken. Yac'a re ixok re' xeruch'ej re waken riq'ui ri ruya'al ri runak' tak ruwech, y xeruchakirisaj riq'ui ri rusmal tak ruwi'.
45 Chuka' tek xinoc pe, ma xinatz'umaj (xinatz'ubaj) ta riche (rixin) chi xaya' rutzil nuwech. Yac'a re ixok re', can yac'a tek xinoc pe tek ruchapon yerutz'umaj (yerutz'ubaj) ri waken.
46 Riyit chuka' ma xak'ej ta aceite pa nujolon (nuwi') tek xinoc pe. Yac'a re ixok re', can ya ri ak'om ri jubul ruxla' ri xuyala' chrij ri waken.
47 Rumari' nbij chawe riyit Simón, chi re ixok re' sibilaj nrajo' ri xcuyu ri rumac. Y rumari' ri janipe' chi mac ri ye rubanalon pe xecuyutej yan. Yac'a jun winek ri nuna' chi xa ma q'uiy ta ri rumac ri xecuy, xa ma can ta nrajo' ri xcuyu ri rumac.

Lucas 7:8-47 in Re C'ac'a Testamento pa Kach'abal

8 Y can ntaman-va che quire' xtibanataj, roma ancha'l nbanon yen can c'o jun re nibano mandar pa nue'. Y chuka' jec'o soldados je'yi'on pa nuk'a' chin nimban mandar pa quive'. Tak nimban mandar pa rue' jun soldado re c'o pa nuk'a' che tiba, can nibo-va, y tak nimban chic mandar pa rue' jun chique re soldado re jec'o pa nuk'a' che tipa, can nipo-va. Y tak nimban mandar pa rue' re nu-mozo che tubana' jun cosa, can nuban-va. Ja nojel tzij re' re rubim-pa re capitán chaka, xe'cha' re achi'a' re' cha re Jesús.
9 Y re Jesús can anchique-la xuna' tak xuc'axaj re rutakon-a rubixic re capitán chiquij re achi'a'. Y re Jesús can jare' xe'rutzu' re vinak re je'binak chij, y xubij chique: Can katzij nimbij chiva, che re ache re takayom-pa rubixic re tzij re', can rubanon confiar-ri' viq'uin. Y man jun nuvinak israelita nvilon re can rubanon-ta confiar-ri' viq'uin, ancha'l re jun ache re'.
10 Y tak xe'tzolaj re achi'a' re je'takom-pa roma re capitán, xquitz'at che re ru-mozo niyavaj, otz chic.
11 Jun chic k'ij, re Jesús xba pa jun tenemit rubini'an Naín, y je'binak chuka' re ru-discípulos chij. Y camas chuka' vinak je'tzakatal-a chiquij.
12 Tak re Jesús y re je'binak chij ye'oc-yan-apo pa tenemit Naín, xquitz'at che c'amom-pa jun quiminak chin ne'muk can. Re quiminak re' jun c'ajol-ala', ral jun malca'n-ixok. Re malca'n-ixok re', xa can xe-oc jun ral-ala' c'o, y jare' re binak chumukic tak re Jesús xapon. Y camas vinak je'binak mukunel, y re vinak re' niquicukuba' ruc'o'x re te'ej.
13 Y tak re Ajaf Jesús xutz'at rach re ixok re', xujoyovaj rach, y xubij cha: Man chic catok'.
14 Y re Jesús xutz'am-apo re ru-cáxa re quiminak, y re je'c'ayon-a richin re quiminak xe'pa'e-ka chire'. Y re Jesús xubij cha re ala' quiminak: Chava rat nimbij-va, cayacataj.
15 Y tak re Jesús xubij quire', re quiminak xyacataj, y xutz'am tzij. Y re Jesús xujach-a re ala' cha re rute'.
16 Tak re vinak xquitz'at re xbanataj, camas xquixibij-qui'. Y xquiya' chuka' ruk'ij re Dios, y niquibila': Vocame xbec'ulum-pa jun namalaj ache chakacojol, rusamajel re Dios re nibex profeta cha. Vocame re Dios xutak-pa jun re nicola kachin yoj re yoj israelitas re rutenemit, xe'cha' re vinak.
17 Y re xuban re Jesús chupan re k'ij re', xnabex chire' pa Judea, y xnabex chuka' pa tak tenemit re jec'o chunakaj re Judea.
18 Y re Juan Bautista xuc'axaj c'a ronojel re ntajin chubanic re Jesús, roma ja re ru-discípulos re xe'betzijon cha. Mare' reja' xe'rayoj je ca'e' chique re ru-discípulos,
19 y xe'rutak-a riq'uin re Jesús chin xbequic'utuj cha: ¿La ja como rat re Cristo re bin che nitak-pa roma re Dios? ¿O jun chic-va, y c'amaje-na te'ka? Quire' xubij-a chique.
20 Y re achi'a' re je'rutakon-a re Juan, xe'bapon riq'uin re Jesús. Y reje' xquibij cha: Re Juan Bautista yojrutakom-pa aviq'uin, chin nakac'utuj chava: ¿La ja como rat re Cristo re bin che nitak-pa roma re Dios? ¿O jun chic-va y c'amaje-na te'ka? Quire' xquibij re achi'a', can ja re ancha'l bin-a chique.
21 Y tak re achi'a' jec'o chire' riq'uin re Jesús, chupan re mismo rato re' xe'ruc'achojsaj je q'uiy re relic yabil ndoc chique, y jec'o re c'o itzel tak yabil chiquij re c'ayef che ye'k'omax. Xe'rulisaj chuka' itzel tak espíritu, y xuban chuka' chique re moyi' che xe'tzu'un.
22 Y c'are' re Jesús xubij chique re je ca'e' achi'a' je'takon-a roma re Juan: Vocame quixtzolaj riq'uin re takayom-pa ivichin, y titzijoj cha re xitz'at y xic'axaj can vova'. Titzijoj cha andex rubanic tak re moyi' ye'tiquir ye'tzu'un-a, andex rubanic tak re vinak je cojos choj ye'biyin-a, y andex rubanic tak ye'c'achoj-a re c'o yabil rubini'an lepra chiquij. Titzijoj chuka' cha andex rubanic tak ye'c'achoj-a re je tocon, re je quiminak chic ye'c'astaj-a, y re vinak re meba' cánma chach re Dios, nimbij re utzulaj ch'abal chin re Dios chique re nibex evangelio cha.
23 Y tibij chuka' cha, che otz-rubanoj re jun vinak ancha'l reja', re rubanon confiar-ri' viq'uin y man jun bey yinrumalij-ta can, xe'cho'x-a.
24 Y tak re je ca'e' achi'a' re je'rutakom-pa re Juan xe'tzolaj, re Jesús xutz'am can tzij chij re Juan chiquivach re vinak re jec'o chire'. Y ja quire' re nubila': ¿Andex re' re xbe'itz'eta' chupan re lugar anche' manak vinak re nibex desierto cha? Yex man xitz'at-ta jun ache chire', re ancha'l aj re niba quila niba quila pa ruk'a' re cak'ik'.
25 ¿Andex re xbe'itz'eta' chire'? Yex chuka' man xitz'at-ta chire' jun ache re jabal ruvekon-ri'. Re achi'a' re jabal quivekon-qui', rion pa tak cachoch re reyes ye'c'ue-va.
26 ¿Pero andex re xbe'itz'eta' chire' chupan re lugar re anche' manak vinak re nibex desierto cha? Yex xbe'itz'eta' jun ache rusamajel re Dios re nibex profeta cha. Re ache re xitz'at chire' can ja-va re' re rusamaj. Pero can c'o-va más ruk'ij que chach xabanchique profeta.
27 Y chij c'a re Juan nich'o-va re Dios chupan re ruch'abal re tz'iban can, y nubij: Xtintak c'a jun ache nabey, chin che nuchojmersaj re bey anche' xtapon-va re Cristo. Quire' nubij re Dios chupan re ruch'abal.
28 Y titamaj, che jenipa' rusamajela' re Dios re nibex profetas chique re je'alaxnak chach re ruch'ulef, man jun re c'o-ta más ruk'ij que chach re Juan Bautista. Can c'o-va más ruk'ij reja'. Jac'a vocame conojel re ye'oc pa ruk'a' re Dios, camas c'a nem quik'ij. Y re vinak re más ba-oc ruk'ij chiquicojol re ye'oc pa ruk'a' re Dios, jare' re más nem ruk'ij que chach re Juan.
29 Y chire' jec'o-apo je q'uiy vinak y chuka' jec'o-apo re molay tak impuestos re je'banon bautizar roma re Juan. Y tak reje' xquic'axaj re xubij re Jesús, xquiya' ruk'ij re Dios, y xquibij: Re xuban re Dios can choj-va.
30 Y jac'a re achi'a' fariseos y re achi'a' re je'atamayon re ley quichin re israelitas man xquijo-ta xquic'ul re runojin re Dios che nuban quiq'uin. Reje' man xquijo-ta che xe'ban bautizar roma re Juan.
31 Y re Ajaf xubij: Che re vinak chin re tiempo re', can xque'njonomaj quiq'uin re ac'ola'.
32 Re vinak re' can je junan quiq'uin re ac'ola' re ye'tz'an pa tak q'uiybal. Y jun pa quichi' niquibila' chiquivach: Xkak'ojmaj xul chivach, pero man xixajo-ta. Xkabixaj bix re can nuyac abis, pero man xixok'-ta, quire' niquibila' re ac'ola' tak ye'tz'an. Y ja quire' quibanon re vinak chin re tiempo re', man jun re nika chiquivach.
33 Roma tak xpa re Juan Bautista, reja' man nutaj-ta xcana-vay y man nukum-ta chuka' ruyi'al-uva. Y yex nibij che reja' c'o itzel espíritu riq'uin.
34 Y tak xineka yen re xinalax chi'icojol, nintaj xcana-vay y ninkum chuka' ruyi'al-uva. Y yex nibij chua che xaxe va'in ninjo' nimban y chuka' nibij che yen xa yin jun k'abarel, y chuka' nibij che xa yin quichibil re molay tak impuestos y re vinak re nibex aj-maqui' chique.
35 Pero re runa'oj re Dios can nik'alajin pa quic'aslen re vinak re ye'niman richin, xcha' re Jesús.
36 Y c'o c'a jun ache fariseo xuban invitar re Jesús chin ne'va' charachoch. Y tak re Jesús xapon charachoch re ache, xtz'uye-apo chach mesa, chin ye'va'.
37 Y chupan re tenemit re', c'o jun ixok re ruc'uan jun itzel c'aslen. Y re ixok re' xunabej che re Jesús c'o charachoch re jun ache fariseo, mare' reja' xapon chire'. Y reja' ruc'uan-apo jun frasco re banon riq'uin jun aboj rubini'an alabastro. Chupan re frasco re' c'o-a jun jubulaj ak'om.
38 Y re ixok re' camas c'a ndok'. Y re ruyi'al tak rach re ixok re' ye'biyin-ka chij rakan re Jesús. Y re ixok re' ye'rusula-a cha re rusumal-rue', y chuka' ye'rutz'ubaj rij rakan re Jesús, y xuya' chuka' re jubulaj ak'om re' chij re rakan.
39 Y re ache fariseo re xbano invitar chin re Jesús, tak xutz'at re xuban re ixok, xunojij-ka: Xe-ta re Jesús can katzij-va che reja' jun rusamajel re Dios re nibex profeta cha, nunabej-ta anchique che vinak re nitz'amo la rakan. Roma la ixok la' jun itzel c'aslen ruc'uan, xcha-ka pa ránma.
40 Y re Jesús xubij cha re ache fariseo: Simón, c'o jun cosa re ninjo' nimbij chava. Re Simón xubij cha: Maestro, ¿andex najo' nabij chua?
41 Y re Jesús xubij cha: Jec'o c'a je ca'e' achi'a' c'o quic'as riq'uin jun ache re niyi'o mero pa kajic. Jun chique re achi'a' re', vo'o' ciento denarios ruc'as, y re jun chic, nic'aj ciento denarios ruc'as.
42 Pero como re achi'a' re' man ye'tiquir-ta niquitoj re quic'as, re ache re ya'yon mero pa kajic chique, xubij che man chic tiquitoj, xa tiq'uis quire', xcha' chique. Y re Jesús xubij chuka' cha re Simón re fariseo: Vocame tabij chua, ¿anchique chique re je ca'e' achi'a' re' re más nijovan chin re ache re niyi'o mero pa kajic?
43 Re Simón xubij: Yen nimbij che ja re más q'uiy ruc'as. Ja', ja quire', xcha' re Jesús cha re Simón.
44 Y re Jesús nutzu' rach re ixok tak xutz'am rubixic quire' cha re Simón re fariseo: Tatz'eta' re ixok re'. Tak yen xinoc-pa vova' pan avachoch, man xaya-ta nuya' ch'ajbal-vakan. Jac'a re ixok re' xe'ruch'aj vakan cha re ruyi'al-rach, y xe'ruchakejsaj riq'uin re rusumal tak rue'.
45 Chuka' tak xinoc-pa, man xinatz'ubaj-ta. Jac'a re ixok re', desde que xinoc-pa ntajin chutz'ubaxic re vakan.
46 Rat chuka' man xak'aj-ta aceite pa nue' tak xinoc-pa. Jac'a re ixok re', jun jubulaj ak'om xuya' chij re vakan.
47 Mare' nimbij chava rat Simón, che re ixok re' camas nrajo' re xcuyu re rumac. Roma re jenipa' mac re je'rubanalon xe'cuyutaj-yan. Jac'a re man q'uiy-ta rumac re xe'cuy, xa man can-ta nrajo' re xcuyu re rumac.