Text copied!
Bibles in Umbu-Ungu

MAKO 14:2-69 in Umbu-Ungu

Help us?

MAKO 14:2-69 in PULU YEMONGA UNGU KONDEMO ANDELALE

2 Akumundu angelema ningu ninguli: “⸤Nondopo tamili,⸥ mangali Pulu Yemone olionga anda-kolepalima Naa Topa We Omba Purumu Mele ⸤Pilielemolo⸥ Walemanga ⸤ ‘unguma sepo molamili.’ ningu⸥ yombo awisili ya Jerusalleme ongo maku toko molongemonga yu iseli-u tomolo kinia onone olio-kinia mumindili kolko opa senge kene iseli-u naa topo, keleamili.” niringi.
3 Kolea-kanga Betani ye se u kuru laká nomba kelierimu ye se, imbi leko “Ye Kuru Laká Noli Saimono” niringi kanumunga ulkana Yesusi pumba kere-langi nomba molopili ambo se wambola-mingi paa peanga se yu molorumuna memba orumu. Kanu wambola paa muna toli, natene seko wamoringi, akumunga kou-mone paa awili sepa purumu. Akumu memba ombale Yesusi kere-langi noli polo molorumuna memba omba ⸤ ‘Yu sepo kondambo.’ nimba⸥ mingimu kako topa wambolamo pengena ondondorumu.
4 Yuni aku serimu kinia kanokole kanuna moloringimanga ye marene konopu kiri panjikuli anju yando onono ninguli: “Aku wambolamo nambi semu-na we sepa kinjikimuye?
5 Aku wambolamo kou-mone limolánje kou awisili, kou mongo wane tausini mele, lipuli yombo koropama moke sepo silimolá.” ningu ambomo tondolo munduku iri toringi.
6 ⸤Onone ambomondo aku siku niringi pilipale⸥ Yesusini onondo nimbale: “I ambomo-kinia nambi semu-na ungu awisili nikimiliye? Yuni na-kinia ulu peanga se semu kene yu-kinia ungu awisili naa ningu munduku keleangi.
7 Yombo koropama ono-kinia alieli molonge kene ‘Ono lipu tapondamili.’ ningí walemanga pali ono manda liku tapondonge-na-kolo na ono-kinia alieli naa molombo.
8 Ambomone ‘Manda sembó.’ konopu liemu mele semu. Na kolombo kinia óno sengemonga yuni iseli-u i wambola muna tolimu nanga kangina omba ondondomu.
9 Nane onondo paa sika nimbu sikirumu: “Ma-koleamanga pali ⸤nanga⸥ semane peangamo andoko toko singí kinia i ambomone kiniá semu semanemo kepe ‘Yombomane pilkuli ‘Yuni sepa kondorumu.’ ningu piliangi.’ ninguli aku semanemo toko singíla.” nikiru.” nirimu.
10 Kanu-kinia ⸤Yesusi yu lombili andoli⸥ ye rurepo akumanga ye se, Judasi Isikeriote, ‘Pulu Yemo popo tondoringi ye awilimane Yesusi ka singí aulkamo yuni akisindambo.’ nimba ono moloringina pumba, sembá mele nimba sirimu.
11 Yuni sembá mele nirimu kinia pilkuli ono konopu awili-seko siku “Nu kou-mone se simulú.” ningu, ningu panjeringi. Kanu-kinia yu Yesusi ono lipa simba mele aulkamo koropa molorumu.
12 Pellawa Akoli Méle Isimu Naa Munduku Pellawa We Kalko Noringi Koromonga pulu-pulu walemo wendo orumu kinia Juda yombomane Pulu Yemone u ononga anda-kolepalima Naa Topa We Omba Purumu mele pilingindu kongi sipisipi walo se toko nonge mele pilkuli niringimuni, Yesusi lombili andoli yema yu molorumuna ongo mangilku pilku ninguli: “Pulu Yemone olionga anda-kolepalima Naa Topa We Omba Purumu mele pilimulúndu kongi sipisipi walo se kiniá nonimu kolea sena pumbu sepo mimi se-pamili konopu lekenoye?” niringi.
13 Aku siku ningu mangilieringi kinia yuni yu lombili andoli talo lipa mundupa nimbale: “Ne kolea-awili ⸤Jerusalleme⸥ sukundu punguli, ye se mingina no kolopa memba ombá aulkana pungu kane-kane tokole yu lombili pangili.
14 Yu sukundu pumbá ulkana ⸤sukundu punguli⸥, ulka pulu yemondo ninguli: “Ungu Mane Síli Yemone i-sipa mangilipa nimbale: “Na kinia na lombili andolima kinia olione Pulu Yemone olionga anda-kolepalima Naa Topa We Omba Purumu mele pilimulúndu kongi sipisipi walomo sena nomoloye? Nomolo suluminiamo sena lemoye?” nimu.” niengili.
15 Aku ningilí kinia yuni olo ulkamonga olakondo suluminia awili se, akuna kere-langi noli polo se kinia, mania molomolo poloma kinia, mélema pali u seko mimi sengi lembamo, lipa ora simba. Aku suluminiamonga ⸤nomolo sipisipi walomo⸥ seko mimi sangili.” nirimu.
16 Kanu-kinia yu lombili andoli ye akutolo kolea-awili akumunga sukundu pungu, Yesusini nirimu kanu mele ulu akuma seli lierimu kanoko lendekole, akuna Pulu Yemone ononga anda-kolepalima Naa Topa We Omba Purumu mele pilingí kongi sipisipi walo nongemo seko mimi seko taltoringili.
17 Ipupini ena pumba kolea kala torumu kinia Yesusi kinia yu lombili andoli rurepo kinia oringi.
18 Kere-langi nongo moloringi kinia Yesusini nimbale: “Nane onondo paa sika nimbu sikirumu: “Ono pea molopo kere-langi nokomolomanga ye sene na lipa nanga opa-touma simba.” nikiru.” nirimu.
19 ⸤Aku nirimu kinia pilkuli⸥ ononga konopuna umbuna serimu pilkuli yu-mele-mele mangilku ninguli: “Ye-Awilimu, nando nikinuye?” niringi.
20 Yesusini pundu topa nimbale: “Ono nanga ye rureponga ye se na kinia kere-langima polo awi-suku-singina ola lemó se waltikele lipu nombolo yemone na lipa, opa-touma anju simba.” nirimu.
21 “Kiniá Mania Omba Mana-Ye Au Lierimu Yemo kinia senge mele koronga-u ningu panjeringi semanemo ⸤Pulu Yemonga⸥ bokuna sukundu molemo mele sika opa-toumane senge, aku-na-kolo yu lipa opa-touma simba yemo mindili nomba paa molopa kinjimba. Yu molopa kinjimbamonga yu anumuni naa melkanje peanga. ⸤Yu mindili naa nolka.⸥” nirimu.
22 Ono kere-langi nongo moloringi kinia Yesusini berete se lipa Pulu Yemo kinia “Ange.” nimbale ambolopa peke lepa ⸤yu lombili andolima⸥ sipa nimbale: “Imu nanga kangimu ono liku ⸤nangi⸥.” nirimu.
23 Pe no-waene kapo se lipale Pulu Yemo kinia “Ange.” nimba ono sirimu kinia onone pali ⸤kanu no-waenemo⸥ noringi.
24 Yuni nimbale: “I ⸤no-waene⸥ sikirumu nanga mememo. Pulu Yemone ⸤yu kinia yunga yomboma kinia molonge mele⸥ ungu se nimba panjipa mi lierimu kanu ungumu ‘Kamu wendo omba pepili.’ nimbu yombo awisilinga nimbu nanga mememo ondondopole ⸤kolombo⸥ aku mememo imu.
25 Nane onondo paa sika nimbu sikirumu: “Iseli-u na no-waene kelepo paa naa nombó. Pe mindi, Pulu Yemo ye nokoli kingimu molopa nokolemo koleana no-waene kondemo kelepo nombó.” nikiru.” nirimu.
26 ⸤Kere-langi nongo pora sikuli⸥ ono Pulu Yemonga konane se ninguli, pena pungu ma-pangi Unju Ollipi Kaliana ola puringi.
27 Kanu-kinia Yesusini lombili andolimando nimbale: “Pe ⸤opa-toumane na-kinia sengemonga kanokole⸥ onone pali na munduku kelenge. Aku siku senge mele Pulu Yemone u nirimu yunga bokuna molemo kanumu. Pulu Yemone ⸤ungu-iku se topa⸥ nimbale: “ “Kongi sipisipi tapu-yemo tangi.” nimbú, yu tonge kinia sipisipima bulu-balu ningí.” nirimu, ⸤aku mele kiniá wendo ombá⸥.
28 ⸤Iseli-u na toko kondonge kinia ono sika bulu-balu ningí⸥-na-kolo na lomboropo ola molopole nimbúmuni, na kumbi lepo kolea Gallillindu pumbú, ono pe akileko akuna onge kinia ⸤kelepa pea molomolo⸥.” nirimu.
29 ⸤Yesusini aku sipa nirimu kinia pilipale⸥ Pitane nimbale: “Onone pali ‘Nu sika’ ningu kuru mondolemele mele mania pumbá kinia nu munduku keliengi liemu nane nu aku sipu paa mundupu naa kelembo, paa mólo.” nirimu.
30 Yesusini pundu topa nimbale: “Nane nu paa sika nimbu sikirumu: “Paa kiniá ipulieli, kera gulta wale talo-sipamo u ko naa topili nuni pipili kolkole wale yopoko nando kolo toko “Yu nawe? Na naa kanolio.” nini.” nikiru.” nirimu.
31 Aku-na-kolo Pitane tondolo mundupa nimbale: “Na nu-kinia kopu selembolomonga olto pea “Topo kondomolo.” níngi liemu kepe nu “Naa kanolio.” paa naa nimbú.” nirimu. Lombili andoli ye wemane pali “ “Nu naa kanolemolo.” paa naa nimulú.” niringila.
32 ⸤Kanu-kinia⸥ Yesusi kinia yu lombili andoli yema kinia kolea ‘Gesemani’ nilina puringi. Akuna puringi kinia yuni onondo nimbale: “Na Pulu Yemo kinia ungu ni-pukuru kene ono ya molaa.” nirimu.
33 Aku nimbale Pita keme Jemisi keme Jono keme lipa memba pumbale ⸤ ‘Na seko kinjingí ulumu paa nondopa wendo ombá sekemo.’ nimba pilipale⸥ yu yuyu kondo kolopa konopu kiri panjipa kamelena mindili sepili molorumu.
34 Yuni onondo nimbale: “Nanga konopuna umbuna paa awili se sepomomonga na kolombo none sekemo. Ono uru naa peko, ya kanoko kondoko molaa.” nirimu.
35 Aku nimbale yu yuyu kanga-kolte anju pumba komorongo langopa tamalu pepale yu-kinia nondopa wendo ombá mele ‘Wendo naa omu liemu paa peanga.’ nimba Pulu Yemo-kinia ⸤ungu-iku topa⸥ mawa sepa nimbale:
36 “Nanga Tata, nuni uluma pali manda seleno kene na mindili noli no-mingina no nombómo ‘Naa nambo.’ nieni. Aku-sipa na-kolo ‘Nane sepole nanu konopu simbú.’ konopu lekero mele naa sambo. Nuni kanoko peanga piliení ulumu mindi sambo.” nirimu.
37 Aku nimbale kelepa yunga lombili andoli ye yopoko moloringina yando omba ono uru peringi kanopale Pitando nimbale: “Saimono, nu uru penu lémo. Nu uru naa peko ena kanga-kolte manda we kanoko kondoko naa molenaye?
38 ‘⸤Kurumanga nokoli Setenene⸥ olio kondi tomba kinia sepo kinjimulú kene.’ ninguli ⸤uru naa peko⸥ Pulu Yemo kinia ungu ningu kanoko kondoko molayo. Sika ‘sepo kondamili.’ nimbu konopumane pilielemolo-na-kolo semolondo kangimu siye sepa tondolo naa pulimú.” nirimu.
39 Aku sipa nimbale yu kelepa anju pumba u Pulu Yemo kinia ungu nimba mawa serimu mele kelepa nirimu.
40 Kelepa yando orumu kinia ono uru paa orumu-kulu kelko uru peringi kanorumu. Onone uru peringimunga pipili kolkole yundu ningí mele naa pilieringi.
41 ⸤Kelepa⸥ wale yopoko-sipamonga ⸤anju pumba Pulu Yemo kinia ungu nimbá pumba⸥ kelepa yando omba yuni onondo nimbale: “Nambi semu-na we uru peko múlu pilku molemeleye? Manda peame! Mania Omba Mana-Ye Au Lierimu Yemo ⸤tonge⸥ ulu-pulu-kiri selemele yema liku singí enamo wendo ombá sekemo.
42 Ola gilku pamili wame! Na lipa anju simba yemo okomo kanaa!” nirimu.
43 Yesusini ⸤kolea Gesemani yu lombili andolimando⸥ aku nimba molopili yu lombili andoli rurepo akumanga ye Judasi orumu. Pulu Yemo popo tondoringi ye awilima kinia, Pulu Yemonga ungu-manemanga puluma pilku mane siringi yema kinia, Juda yombomanga tapu-yema kinia, kanu yemane liku mundoringi ye awisili, yombo toli lu-pultama kinia kopema kinia mengo Judasi kinia oringi.
44 U Yesusi molorumuna naa wangi Yesusi Juda ye awilima lipa simba nimba panjerimu ye ⸤Judasini⸥ ono Yesusi yu ipulieli manda kanonge mele nimba sipa nimbale: “Nane ye se kanopo kangulumbu akumu Yesusi. Yu ambolko ka siku mengo pangi.” nirimu.
45 ⸤Aku yema⸥ oringi kinia ⸤Judasi⸥ yu Yesusi molorumuna sumbi sipa ombale “Rapai, nu akuna gilienu lémo.” nimba omba yu kangulorumu.
46 Aku serimu kinia kanokole Yesusi liku ka siringi.
47 Aku seringi kinia kanopale ⸤Yesusi-kinia⸥ nondoko gilieringi ye senga lu koyamo kulu topa wendo lipa Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamonga kendemande-ye se yunga komu se topa laka lenderimu, aku komumu wendo orumu.
48 Kanu-kinia Yesusini ⸤yu ka singí oringi⸥ yemando nimbale: “Na ‘yombo topo wa noli yere molio.’ konopu lekole na ka singíndu yombo toli lu-pultama kinia kopema mengo okomeleye?
49 Ulka-tembele ⸤kerepuluna we-yomboma maku toko molemele⸥ koleana alieli ono pea molemolo kinia ungu-mane sipu molio kinia na liku ka naa silimili kanumu. Aku-sipa na-kolo ⸤Pulu Yemonga⸥ bokuna toringi molemo mele kamu wendo ombámonga onone senge sekemele uluma wendo okomo.” nirimu.
50 Kanu-kinia yu lombili andolima pali ⸤ ‘Olio pea ka singínje.’ ningu pilkuli⸥ yu munduku kelko ono talopa leko puringi.
51 Kango ye se mulu-maminia selu mindi pakopa Yesusi lombili andorumu. Kanu kangomo ⸤Yesusi ka siringi yemane⸥ amboloringi kinia
52 yunga mulu-maminiamo ⸤mindi⸥ ambolko molangi, mélse naa panjipa we-we talopa lepa purumu.
53 Kanu-kinia Yesusi ⸤ka sikuli⸥ Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamo molorumuna mengo puringi. Pulu Yemo popo tondoringi ye awilima kinia, Juda yombomanga tapu-yema kinia, ⸤Pulu Yemonga⸥ ungu-manemanga puluma pilku mane siringi yema kinia, onone pali ⸤ ‘Yesusi kote sendepo piliamili.’ ningu⸥ akuna ongo maku toringi.
54 Yesusi ⸤mengo puringi⸥ kinia Pita lombili akilepa taka lepa pumba, Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamonga ulkana, ulka gilipa makapu serimu, awi-suku-singina yombo maku toringi kolea we lierimuna paa sukundu pumba, ⸤Yesusi nokoko moloringi⸥ ele-yema kinia sepe pilipa molorumu.
55 Pulu Yemo popo tondoringi ye awilima kinia, Juda yombomanga kanjollo yema pali kinia, akumane Yesusi yu toko kondongendo ungu se sepa kinjerimu ungu se ‘Yombo sene ‘yu i-sipa i-sipa sepa kinjerimu.’ nipili.’ ningu yombo se kororingi-na-kolo yombo se naa kanoko liltingi.
56 Yombo awisilini ongo ungu mare kolo toko “I-sipa i-sipa sepa kinjerimu.” niringi-na-kolo ononga unguma seluna naa purumu.
57 Kanu-kinia ye marene yu sepa kinjerimu mele ola gilku kolo toko ninguli:
58 “I yemo i-sipa nirimu pilierimulu: “I ⸤Pulu Yemo popo toko kalolemolo⸥ ulka-tembelemo, mana-yemane takoringimu nane topo sikisipuli mana-yemane manda naa takonge ulka se wale yopoko omba pupili kolali sepo takombo.” nirimu. ⸤Yuni aku nirimumunga ‘Yu Pulu Yemo mele molio.’ konopu lepale aku nirimumu nimba kinjerimunje⸥.” niringi.
59 Ono kepe laye-kolte lupa lupa niringi, ononga unguma seluna naala purumu.
60 Aku niringi pilipale Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamo ono maku toringina ola gilipa Yesusi mangilipa nimbale: “Ungu se pundu toko naa nikinuye? Nu seko kinjerinu mele nikimilimu nambolka ulumu seko kinjerinumundu nikimiliye?” nirimu.
61 Aku-sipa na-kolo Yesusi ungu se pundu topa naa nimba we gilierimu. Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamone yu kelepa mangilipa pilipa nimbale: “Pulu Yemone olio ‘Nokopa kondomba ye se lipu mundumbu.’ u nimba taltorumu ye nokoli Karasimu sika nu molo móloye? Kape Nimbu Imbi Ambolopo Paka Tondolemolomonga Malo nu molo móloye?” nirimu.
62 Yesusini nimbale: “Akumu na.” nirimu. “Pe walte Mania Omba Mana-Ye Au Lierimu Yemo, Ye Tondolo Olandopa Púlimu ⸤kinia mélema nokombando⸥ yunga ki-lomekondo molopa, kupamanga ola molopa mania ombá ono kanonge.” nirimu.
63 Aku sipa nirimumunga ⸤yu ‘Pulu Yemo mele molio.’ nimba nirimu-kulu⸥ pilipale Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamone ⸤paa pilipa kiri pilipa⸥ yunga wale-pakolimu yuyu ambolopa sungu sipa nimbale: “Kiniá yuni mongo liltimu mele nimba simba yombo se pea nambi semu-na koromoloye?
64 Yu yuyu paa sika Pulu Yemo ungu-taka tondokomo pilkimulu. Nambolka konopu lekemeleye? ⸤Yu-kinia nambi samiliye?⸥” nirimu kinia onone ninguli: “Yu Pulu Yemo ungu-taka tondopa marake semumunga topo kondomulu liemu papu.” niringi.
65 Kanu-kinia ononga ye marene yunga kumbikerena elkambe toko munduku, yunga kumbikeremo mulu-maminia sene pipi sindikuli ki-lumuni toko ⸤ “Nu ‘Pulu Yemonga yere molio.’ konopu leno kene⸥ nawene nu tokomonje ningu si!” niringi. Ele-yemane yu liku laruwane toringi.
66 Kanu-kinia Pita ulka maniakondo, yomboma liku maku toko moloringi koleana molorumu kinia Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamonga kendemande-ambo se Pita molorumuna ombale
67 yu sepe pilipa molorumu kanopale neme-neme nimba kanopa nimbale: “Nu kepe Nasarete ye Yesusi kinia pea kopu seko moloringi kanumanga ye se lémo.” nirimu.
68 Pitane kolo topale “Mólo!” nimba “Nu nikinu mele na naa pilkiru!” nirimu. Aku sipa nimbale ulka kerepuluna purumu kinia kera gulta ko torumu.
69 Pita yu ulka kerepuluna pumba molopili kanu kendemande-ambomone yu kanopale akuna gilieringi yombomando kelepa nimbale: “I yemo Yesusinga talape ye se lémo.” nirimu.
MAKO 14 in PULU YEMONGA UNGU KONDEMO ANDELALE

MAKO 14:2-69 in PULU YEMONGA UNGU KONDEMO KALA

2 Akumundu ungu mele tekolie ningendo: “⸤Nondopo tamili,⸥ nalo Pulu Yemone olionga anda-kolepalime Naa Topa We Omba Purumu Mele ⸤Pilimolo⸥ Walemanga ⸤‘ulume tepo molamili.’ ningu⸥ yembo awisili ya Jerusalleme ongo maku toko molongemonga yu isili-ou tomolo kinie enone olio kinie mumindili kolko opa tenge kene isili-ou naa topo, keleamili.” niringi.
3 Kolea kanga Betani ye te ou kuru laká nombalie kelierimu ye te, imbi leko “Ye Kuru Laká Noli Saimono” niringi kanumunge ulkena Yesusi pupe langi nomba molopili ambo te kopongo wele ma-mingi paa peanga te yu molorumune meli orumu. Kanu wele paa mune tolimunge kou mone paa awili tepa purumu. Akumu memba ombalie Yesusi langi noli polo molorumune meli omba ⸤‘Yu tepo kondambo.’ nimbe⸥ mingimu kako topa welemo pengena ondo lenderimu.
4 Yuni aku terimu kinie kanokolie kanune moloringimenga marene konopu keri panjikulie anjo yando enono ningendo: “Aku kopongo welemo nambemune we tepa kenjikimuye?
5 Aku welemo kou mone limelanje kou awisili, kou mongo wane tausini mele, lipulie yembo koropama moke tepo silimela.” ningu ambomo tondolo munduku iri toringi.
6 ⸤Enone ambomondo aku siku niringi pilipelie⸥ Yesusini enondo nimbendo: “I ambomo-kinie nambemune ungu awisili nikimiliye? Yuni na-kinie ulu peanga te temu kene yu-kinie ungu awisili naa ningu munduku siye kolangi.
7 Yembo koropama eno-kinie alieli molonge kene ‘Eno lipu tapondamili.’ ninge walemanga pali eno manda liku tapondonge nalo na eno-kinie alieli naa molombo.
8 Ambomone ‘Manda tembo.’ konopu liemu mele temu. Na ono tengemonga yuni isili-ou iwele mune tolimu nanga kangine omba ondo lendemu.
9 Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Ma koleamanga pali ⸤nanga⸥ temane peangamo andoko toko singe kinie i ambomone kinié temu temanemo kepe ‘Yembomane pilkulie ‘Yuni tepa kondorumu.’ ningu piliengi!’ ningulie aku temanemo toko singela.” nirimu.
10 Kanu kinie ⸤Yesusi yu lombili andoli⸥ ye rurepo akumenga ye te, Judasi Isikeriote, ‘Pulu Yemo popo tondoringi ye awilimene ka singe aulkemo yuni aki sindembo.’ nimbe eno moloringine pupe, temba mele nimbe sirimu.
11 Yuni temba mele nirimu kinie pilkulie eno konopu awili teko siku “Nu kou mone te simolo.” ningu, ningu panjeringi. Kanu kinie yu Yesusi eno lipe simbe mele aulkemo koropa molorumu.
12 Pillawa Akoli Mele Isimu Naa Munduku Pillawa We Kalko Noringi Koromonga pulu pulu walemo wendo orumu kinie Juda yembomane Pulu Yemone ou enonga anda kolepalime Naa Topa We Omba Purumu mele pilingendo kongi sipisipi walo te toko nonge mele pilkulie niringimuni, Yesusi lombili andoli yema yu molorumune ongo walsiku pilkulie ningendo: “Pulu Yemone olionga anda-kolepalime Naa Topa We Omba Purumu mele pilimolondo kongi sipisipi walo te kinié nonimu kolea tena pupu tepo mimi te-pamili konopu lekenoye?” niringi.
13 Aku siku ningu walseringi kinie yuni yu lombili andoli talo lipe mundupelie nimbendo: “Ne kolea awili ⸤Jerusalleme⸥ suku pukululie, ye te mingine no kolopa meli ombá aulkena puku kane-kane tokololie yu lombili pangili.
14 Yu suku pumbe ulkena ⸤suku pukululie⸥., ulke pulu yemondo ningelendo: “Ungu Mane Silimuni isipe walsipelie nimbendo: “Na kinie na lombili andolime kinie olione Pulu Yemone olionga anda-kolepalime naa topa we omba purumu mele pilimolondo kongi sipisipi walomo tena nomoloye? Nomolo suluminiamo tena lemoye?” nimu.” niengili.
15 Aku ningele kinie yuni elo ulkemonga olakondo suluminia awili te, akune langi noli polo te kinie, manie molomolo poloma kinie, melema pali ou teko mimi tengi lembamo, lipe ora simbe. Aku suluminiamonga ⸤nomolo sipisipi walomo⸥ teko mimi teangili.” nirimu.
16 Kanu kinie yu lombili andoli ye akuselo kolea awili akumunge suku pukulu, Yesusini nirimu kanu mele ulu akume teli lierimu kanoko lendekololie, akune Pulu Yemone enonga anda-kolepalime naa topa we omba purumu mele pilinge kongi sipisipi walo nongemo teko mimi teko noseringili.
17 Ipupene ena pupe kolea kala torumu kinie Yesusi kinie yu lombili andoli rurepo kinie oringi.
18 Langi nongo moloringi kinie Yesusini nimbendo: “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Eno pea molopo langi nokomolomanga ye tene na lipe nanga opa puluema simbe.” nirimu.
19 ⸤Aku nirimu kinie pilkulie⸥ enonga konopune umbune terimu pilkulie yu mele mele walsikulie ningendo: “Awilimu, nando nikinuye?” niringi.
20 Yesusini topondopa nimbendo: “Eno nanga ye rureponga ye te na kinie langime polo awi-suku-singine ola lemo te walsikele lipu nombolo yemone na lipe, opa puluema anjo simbe.” nirimu.
21 “Kinié Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemo kinie tenge mele koronga ou ningu panjeringi temanemo ⸤Pulu Yemonga⸥ bokune sukundu molemo mele sike opa puluemane tenge, nalo yu lipe opa puluema simbe yemo mindili nomba paa molopa kenjimbe. Yu molopa kenjimbemonga yu anumuni naa melkanje papu. ⸤Yu mindili naa nolka.⸥” nirimu.
22 Eno langi nongo moloringi kinie Yesusini berete te lipe Pulu Yemo kinie “Ange.” nimbelie ambolopa pike lepa ⸤yu lombili andolime⸥ sipelie nimbendo: “I mu nanga kalumu eno liku ⸤nangi⸥.” nirimu.
23 Pe no waene kapo te lipelie Pulu Yemo kinie “Ange.” nimbe eno sirimu kinie enone pali ⸤kanu no waenemo⸥ noringi.
24 Yuni nimbendo: “I ⸤no-waene⸥ sikirumu nanga mememo. Pulu Yemone ⸤yu kinie yunge yemboma kinie molonge mele⸥ ungu te nimbe panjipe mi lierimu kanu ungumu ‘Kamu wendo omba pepili.’ nimbu yembo awisilinge nimbu nanga mememo ondo lendepolie ⸤kolombo⸥ aku mememo imu.
25 Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Isili-ou na no-waene altopo paa naa nombó. Pemindi, Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa nokolemo koleana no waene kondemo kelepo nombó.” nirimu.
26 ⸤Langi nongo pora sikulie⸥ eno Pulu Yemonga konana te ningulie, pena puku ma pangi Unjo Ollipi Poniena ola puringi.
27 Kanu kinie Yesusini lombili andolimendo nimbendo: “Pe ⸤opa puluemane na-kinie tengemonga kanokolie⸥ enone pali na munduku siye kolonge. Aku siku tenge mele Pulu Yemone ou nirimu yunge bokune molemo kanumu. Pulu Yemone ⸤ungu iko te topalie⸥ nimbendo: “‘‘Kongi sipisipi tapu yemo tangi.” nimbo, yu tonge kinie sipisipime bulu-balu ninge.” nirimu, ⸤aku mele kinié wendo ombá⸥.
28 ⸤Isili-ou na toko kondonge kinie eno sike bulu-balu ninge⸥ nalo na lomboropo ola molopolie nimbomone, na kumbi lepo kolea Gallillindu pumbo, eno pe akilku akune onge kinie ⸤altopo pea molomolo⸥.” nirimu.
29 ⸤Yesusini aku sipe nirimu kinie pilipelie⸥ Pitane nimbendo: “Enone pali ‘Nu sike’ ningu tondolo munduku pilimele mele manie pumbe kinie nu munduku siye kolongi liemo nane nu aku sipu paa mundupu siye naa kolombo, paa molo.” nirimu.
30 Yesusini topondopa nimbendo: “Nane nu paa sike nimbu sikirumu: Paa kinié ipulueli, kera gulta wale talo sipemo ou ko naa topili nuni pipili kolkolie wale yepoko nando kolo toko “Yu naweye? Na naa kanolio.” nini.” nirimu.
31 Nalo Pitane tondolo mundupe nimbendo: “Na nu-kinie tapu tolembolomonga olto pea “Tomolo.” ningi liemo kepe nu “Naa kanolio.” paa naa nimbo.” nirimu. Lombili andoli ye wemane pali “ “Nu naa kanolemolo.” paa naa nimolo.” niringila.
32 ⸤Kanu kinie⸥ Yesusi kinie yu lombili andoli yema kinie kolea ‘Gesemani’ niline puringi. Akune puringi kinie yuni enondo nimbendo: “Na Pulu Yemo kinie ungu ni-pukuru kene eno ya molaa.” nirimu.
33 Aku nimbelie Pita keme Jemisi keme Jono keme lipe memba pupelie ⸤‘Na teko kenjinge ulumu paa nondopa wendo ombá tekemo.’ nimbe pilipelie⸥ yu yuyu kondo kolopa konopu keri panjipe kamelena mindili tepili molorumu.
34 Yuni enondo nimbendo: “Nanga konopune umbune paa awili te tepamo kene na kolkoro none tekemo. Eno uru naa peko, ya kanoko kondoko molaa.” nirimu.
35 Aku nimbelie yu yuyu laye kolte anjo pupe koporongo langopa tamalu pepalie yu-kinie nondopa wendo ombá mele ‘Wendo naa omu liemo paa papu.’ nimbe Pulu Yemo kinie ungu nimbe mawa tepalie nimbendo:
36 “Nanga Tata, nuni ulume pali manda teleno kene na mindili noli no mingine no nombómo ‘Naa nambo.’ nieni. Nalo ‘Nane tepolie nanu konopu simbo.’ konopu lekero mele naa teambo. Nuni kanoko peanga kanoni ulumu mindi teambo.” nirimu.
37 Aku nimbelie kelepa yunge lombili andoli ye yepoko moloringine yando omba eno uru peringi kanopalie Pitando nimbendo: “Saimono, nu uru penu lemo. Nu uru naa peko ena laye-kolte manda we kanoko kondoko naa molenaye?
38 ‘⸤Kurumenga nomi Setenene⸥ olio kondi tomba kinie tepo kenjimolo kene.’ ningulie ⸤uru naa peko⸥ Pulu Yemo kinie ungu ningu kanoko kondoko molayo. Sike ‘tepo kondamili.’ nimbu konopumene pilimolo nalo temolondo kangimu siye tepa tondolo naa pulimo.” nirimu.
39 Aku sipe nimbelie yu altopa anjo pupe ou Pulu Yemo kinie ungu nimbe mawa terimu mele altopa nirimu.
40 Altopa yando orumu kinie eno uru paa orumu kulu altoko uru peringi kanorumu. Enone uru peringimunge pipili kolkolie yundu ninge mele naa pilieringi.
41 ⸤Altopa⸥ wale yepoko sipemonga ⸤anjo pupe Pulu Yemo kinie ungu nimbé pupe⸥ kelepa yando ombalie yuni enondo nimbendo: “Nambemune we uru peko múlu pilku molemeleye? Manda peame! Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemo ⸤tonge⸥ ulu pulu keri telemele yema liku singe enamo wendo ombá tekemo.
42 Ola angilku pamili wame! Na lipe anjo simbe yemo okomo kanaa!” nirimu.
43 Yesusini ⸤kolea Gesemani yu lombili andolimendo⸥ aku nimbe molopili yu lombili andoli rurepo akumenga ye Judasi orumu. Pulu Yemo popo tondoringi ye awilime kinie, Pulu Yemonga ungu manemanga pulume pilku mane siringi yema kinie, Juda yembomanga tapu yema kinie, kanu yemane liku mundoringi ye awisili, yembo toli lou-pulsema kinie kopema kinie mengo Judasi kinie oringi.
44 Ou Yesusi molorumune naa wangi Yesusi Juda ye awilime lipe simbe nimbe panjerimu ye ⸤Judasini⸥ eno Yesusi yu ipulueli manda kanonge mele nimbe sipelie nimbendo: “Nane ye te kanopolie kangulumbo akumu Yesusi. Yu ambolko ka siku mengo pangi.” nirimu.
45 ⸤Aku yema⸥ oringi kinie ⸤Judasi⸥ yu Yesusi molorumune sumbi sipe ombalie “Rapai, nu akune angilienu lemo.” nimbe omba yu kangulorumu.
46 Aku terimu kinie kanokolie Yesusi liku ka siringi.
47 Aku teringi kinie kanopalie ⸤Yesusi-kinie⸥ nondoko angilieringi ye tenga lou pokete-napimu kulu topa wendo lipe Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamonga kendemande ye te yunge komu te topa laka lenderimu, aku komumu wendo orumu.
48 Kanu kinie Yesusini ⸤yu ka singe oringi⸥ yemando nimbendo: “Na ‘yembo topa wa noli yere molemo.’ konopu lekolie na ka singendo yembo toli lou pulsema kinie kopema kinie mengo okomeleye?
49 Ulke tembele ⸤kerepulune we yemboma maku toko molemele⸥ koleana alieli eno pea molemolo kinie ungu mane sipu molio kinie na liku ka naa silimele kanumu. Nalo ⸤Pulu Yemonga⸥ bokune toringi molemo mele kamu wendo ombámonga enone tenge tekemele ulume wendo okomo.” nirimu.
50 Kanu kinie yu lombili andolime pali ⸤‘Olio pea ka singenje.’ ningu pilkulie⸥ yu munduku siye kolko eno talopa leko puringi.
51 Kango ye te múlu telu mindi pakopa Yesusi lombili andorumu. Kanu kangomo ⸤Yesusi ka siringi yemane⸥ amboloringi kinie
52 yunge múlumu ⸤mindi⸥ ambolko molangi, melte naa panjipe we-we talopa lepa purumu.
53 Kanu kinie Yesusi ⸤ka sikulie⸥ Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamo molorumune mengo puringi. Pulu Yemo popo tondoringi ye awilime kinie, Juda yembomanga tapu yema kinie, ⸤Pulu Yemonga⸥ ungu manemanga pulume pilku mane siringi yema kinie, enone pali ⸤‘Yesusi kote tendepo piliemili.’ ningu⸥ akune ongo maku toringi.
54 Yesusi ⸤mengo puringi⸥ kinie Pita lombili akilipe taka lipe pupe, Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamonga ulkena, ulke angilipe makapu terimu, awi suku singine yembo maku toringi kolea we lierimune paa sukundu pupe, ⸤Yesusi nokoko moloringi⸥ ele yema kinie tepe pilipe molorumu.
55 Pulu Yemo popo tondoringi ye awilime kinie, Juda yembomanga kanjollo yema pali kinie, akumene Yesusi yu toko kondongendo ulu te tepa kenjerimu ulu te ‘Yembo tene ‘yu isipe isipe tepa kenjerimu.’ nipili.’ ningu yembo te kororingi nalo yembo te naa kanoko lsingi.
56 Yembo awisilini ongo ungu mare kolo toko “I sipe isipe tepa kenjerimu.” niringi nalo enonga ungume kapola naa terimu.
57 Kanu kinie ye marene yu tepa kenjerimu mele ola angilku kolo toko ningendo:
58 “I yemo isipe nirimu pilierimulu: “I ⸤Pulu Yemo popo toko kalemolo⸥ ulke tembelemo, mana yemane takoringimu nane topo tekisipulie mana yemane manda naa takonge ulke te wale yepoko omba pupili kolo wangopo takombo.” nirimu. ⸤Yuni aku nirimumunge ‘Yu Pulu Yemo mele molio.’ konopu lepalie aku nirimumu nimbe kenjerimunje⸥.” niringi.
59 Eno kepe laye lupe lupe niringi, enonga ungume kapola naa laterimu.
60 Aku niringi pilipelie Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamo eno maku toringine ola angilipe Yesusi walsipelie nimbendo: “Ungu te topondoko naa nikinuye? Nu teko kenjerinu mele nikimilimu nambolka ulumu teko kenjerinumundu nikimiliye?” nirimu.
61 Nalo Yesusi ungu te topondopa naa nimbe we angilierimu. Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamone yu altopa walsipe pilipelie nimbendo: “Pulu Yemone olio ‘Nokopa kondomba ye te lipu mundumbo.’ ou nimbe mako torumu ye nomi Kirasimu sike nu molo moloye? Kapi Nimbu Imbi Lipu Ola Mundundulimolomonga Malo nu molo moloye?” nirimu.
62 Yesusini nimbendo: “Akumu na.” nirimu. “Pe walse Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemo, Ye Tondolo Olandopa Pulimu ⸤kinie melema nokombando⸥ yunge ki-umbukundu molopa, kupemanga ola molopa manie ombá eno kanonge.” nirimu.
63 Aku sipe nirimumunge ⸤yu ‘Pulu Yemo mele molio.’ nimbe nirimu kulu⸥ pilipelie Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamone ⸤paa pilipe keri pilipe⸥ yunge wale pakolimu yuyu ambolopa sungu sipelie nimbendo: “Kinié yuni mongo lsimu mele nimbe simbe yembo te pea nambemune koromoloye?
64 Yu yuyu paa sike Pulu Yemo ungu taka tondokomo pilkimulu. Nambolka konopu lekemeleye? ⸤Yu-kinie nambe-eamiliye?⸥” nirimu kinie enone ningendo: “Yu Pulu Yemo ungu taka tondomumunge topo kondomulu liemo papu.” niringi.
65 Kanu kinie enonga ye marene yunge kumbikerena olkambe toko munduku, yunge kumbikeremo múlu tene pipi sindikulie ki-lumuni toko ⸤“Nu ‘Pulu Yemonga yere molio.’ konopu leno kene⸥ nawene nu tokomonje ningu si!” niringi. Ele yemane yu liku larauwene toringi.
66 Kanu kinie Pita ulke maniekondo, yemboma liku maku toko moloringi koleana molorumu kinie Pulu Yemo popo tondoringi ye awili olandopamonga kendemande ambo te Pita molorumune ombalie
67 yu tepe pilipe molorumu kanopalie neme-neme nimbe kanopalie nimbendo: “Nu kepe Nasarete ye Yesusi kinie pea tapu toko moloringi kanumenga ye te lemo.” nirimu.
68 Pitane kolo topalie “Molo!” nimbe “Nu nikinu mele na naa pilkiru!” nirimu. Aku sipe nimbelie ulke kerepulune purumu kinie kera gulta ko torumu.
69 Pita yu ulke kerepulune pupe molopili kanu kendemande ambomone yu kanopalie akune angilieringi yembomando altopa nimbendo: “I yemo Yesusinge talape ye te lemo.” nirimu.
MAKO 14 in PULU YEMONGA UNGU KONDEMO KALA

MAKO 14:2-69 in PULU YEMONGA UNGU KONDEMO PENGE

2 Akumundu ungu mele tekolie ningindu: “⸤Nondopo tamili,⸥ nakolo Pulu Yemone olionga anda kolepalime Naa Topa We Omba Purumu Mele ⸤Pilimolo⸥ Walemanga ⸤‘uluma tepo molamili.’ ningu⸥ yambo aisili ya Jerusalleme ongo maku toko molongemonga yu isili ou tomolo kinie enene olio kinie mumindili kolko opa tenge kene isili ou naa topo, keleamili.” niringi.
3 Kolea kanga Betani ye te ou kuru laká nombalie kelerimu ye te,* imbi lelko “Ye Kuru Laká Noli Saimono” niringi kanumunge ulkena Yesusi pupe langi nomba molopili ambo te kopongo wele ma mingi paa peanga te yu molorumuna memba orumu. Kanu wele paa mune tolimunge kou mone paa aili tepa purumu. Akumu memba ombalie Yesusi langi noli polo molorumuna memba omba ⸤‘Yu tepo konjembo.’ nimbe⸥ mingimu kako topa welemo pengena ondo lenjirimu.**
4 Yuni aku terimu kinie kanokolie kanuna moloringimenga marene konopu keri panjikulie anju yando eneno ningindu: “Aku kopongo welemo nambemuna we tepa kenjikimuye?
5 Aku welemo kou mone limelkanje kou aisili, kou mongo wane tausini mele, lipulie yambo koropama moke tepo silimelka.” ningu ambomo tondolo munduku iri toringi.
6 ⸤Enene ambomondo aku siku niringi pilipelie⸥ Yesusini enendo nimbendo: “I ambomo kinie nambemuna ungu aisili nikimiliye? Yuni na kinie ulu peanga te temu kene yu kinie ungu aisili naa ningu munduku keleangi.
7 Yambo koropama ene kinie alieli molonge kene ‘Ene lipu taponjemili.’ ningí walemanga pali ene manda liku taponjingí nakolo na ene kinie alieli naa molombo.
8 Ambomone ‘Manda tembo.’ konopu lemu mele temu. Na ono tengemonga yuni isili ou i wele mune tolimu nanga kangine omba ondo lenjimu.*
9 Nane enendo paa sike nimbu sikirumu: Ma koleamanga pali ⸤nanga⸥ temane peangamo andoko toko singí kinie i ambomone kinié temu temanemo kepe ‘Yambomane pilkulie ‘Yuni tepa konjirimu.’ ningu piliengi!’ ningulie aku temanemo toko singíla.” nirimu.
10 Kanu kinie ⸤Yesusi yu lombili andoli⸥ ye rurepo akumanga ye te, Judasi Isikeriote, ‘Pulu Yemo popo tonjiringi ye ailimene ka singí aulkemo yuni akisinjembo.’ nimbe ene moloringine pupe, temba mele nimbe sirimu.
11 Yuni temba mele nirimu kinie pilkulie ene konopu aili teko siku “Nu kou mone te simulú.” ningu, ningu panjiringi. Kanu kinie yu Yesusi ene lipe simbe mele aulkemo koropa molorumu.
12 Pillawa Akoli Mele Isimu Naa Munduku Pillawa We Kalko Noringi Koromonga* pulu pulu walemo wendo orumu kinie Juda yambomane Pulu Yemone ou enenga anda kolepalime Naa Topa We Omba Purumu mele pilingindu kongi sipisipi walo te toko nonge mele pilkulie* niringimuni, Yesusi lombili andoli yema yu molorumuna ongo walsiku pilkulie ningindu: “Pulu Yemone olionga anda kolepalime Naa Topa We Omba Purumu mele pilimulundu kongi sipisipi walo te kinié nonimu kolea tena pupu tepo mimi tepamili konopu lekenoye?” niringi.
13 Aku siku ningu walsiringi kinie yuni yu lombili andoli talo lipe mundupelie nimbendo: “Ne kolea aili ⸤Jerusalleme⸥* suku pukululie, ye te mingine no kolopa memba ombá aulkena puku kane kane tokololie yu lombili pangili.**
14 Yu suku pumbe ulkena ⸤suku pukululie⸥, ulke pulu yemondo ningilindu: “Ungu Mane Silimuni i sipe walsipelie nimbendo: “Na kinie na lombili andolime kinie* olione Pulu Yemone olionga anda kolepalime naa topa we omba purumu mele pilimulundu kongi sipisipi walomo tena nomoloye? Nomolo suluminiamo tena lemoye?” nimu.” niengili.
15 Aku ningilí kinie yuni elte ulkemonga olakondo suluminia aili te, akuna langi noli polo te kinie, manie molomolo poloma kinie, melema pali ou teko mimi tengi lembamo, lipe ora simbe. Aku suluminiamonga ⸤nomolo sipisipi walomo⸥ teko mimi teangili.” nirimu.
16 Kanu kinie yu lombili andoli ye akutolo kolea aili akumunge suku pukulu, Yesusini nirimu kanu mele ulu akuma teli lerimu kanoko lenjikululie, akuna Pulu Yemone enenga anda kolepalime naa topa we omba purumu mele pilingí kongi sipisipi walo nongemo teko mimi teko nosiringili.
17 Ipupini ena pupe kolea kala torumu kinie Yesusi kinie yu lombili andoli rurepo kinie oringi.
18 Langi nongo moloringi kinie Yesusini nimbendo: “Nane enendo paa sike nimbu sikirumu: Ene pea molopo langi nokomolomanga ye tene na lipe nanga opa touma simbe.” nirimu.
19 ⸤Aku nirimu kinie pilkulie⸥ enenga konopuna umbuni terimu pilkulie yu mele mele walsikulie ningindu: “Ailimu, nando nikinuye?” niringi.
20 Yesusini pundu topa nimbendo: “Ene nanga ye rureponga ye te na kinie langime polo ai suku singine ola lemo te walsikale lipu nombolo yemone na lipe, opa touma anju simbe.” nirimu.
21 “Kinié Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo kinie tenge mele koronga ou ningu panjiringi temanemo ⸤Pulu Yemonga⸥ bokuna sukundu molemo mele* sike opa toumane tenge, nakolo yu lipe opa touma simbe yemo mindili nomba paa molopa kenjimbe. Yu molopa kenjimbemonga yu anumuni naa melkanje papu. ⸤Yu mindili naa nolka.⸥” nirimu.
22 Ene langi nongo moloringi kinie Yesusini berete te lipe Pulu Yemo kinie “Ange.” nimbelie ambolopa pike lepa ⸤yu lombili andolime⸥ sipelie nimbendo: “Imu nanga kangimu ene liku ⸤nangi⸥.” nirimu.*
23 Pe no waene kapo te lipelie Pulu Yemo kinie “Ange.” nimbe ene sirimu kinie enene pali ⸤kanu no waenemo⸥ noringi.
24 Yuni nimbendo: “I ⸤no waene⸥ sikirumu nanga mememo. Pulu Yemone ⸤yu kinie yunge yamboma kinie molonge mele⸥ ungu te nimbe panjipe mi lerimu kanu ungumu* ‘Kamu wendo omba pepili.’ nimbu yambo aisilinge nimbu nanga mememo ondo lenjipulie ⸤kolombo⸥ aku mememo imu.**
25 Nane enendo paa sike nimbu sikirumu: Isili ou na no waene altopo paa naa nombó. Pe mindi, Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa nokolemo koleana* no waene kondemo kelepo nombó.” nirimu.
26 ⸤Langi nongo pora sikulie⸥ ene Pulu Yemonga konana te ningulie, pena puku ma pangi Unju Ollipi Poniena ola puringi.
27 Kanu kinie Yesusini lombili andolimendo nimbendo: “Pe ⸤opa toumane na kinie tengemonga kanokolie⸥ enene pali na munduku kelenge. Aku siku tenge mele Pulu Yemone ou nirimu yunge bokuna molemo kanumu. Pulu Yemone ⸤ungu iku te topalie⸥ nimbendo: “ “Kongi sipisipi tapu yemo tangi.” nimbú, yu tonge kinie sipisipime bulu balu ningí.”* nirimu, ⸤aku mele kinié wendo ombá⸥..
28 ⸤Isili ou na toko konjingí kinie ene sike bulu balu ningí⸥ nakolo na lomboropo ola molopolie nimbumuni, na kumbi lepo kolea Gallillindu pumbu, ene pe akilku akuna onge kinie ⸤altopo pea molomolo⸥.” nirimu.*
29 ⸤Yesusini aku sipe nirimu kinie pilipelie⸥ Pitane nimbendo: “Enene pali ‘Nu sike’ ningu tondolo munduku pilimele mele manie pumbe kinie nu munduku kelengi liemo nane nu aku sipu paa mundupu naa kelembo, paa molo.” nirimu.
30 Yesusini pundu topa nimbendo: “Nane nu paa sike nimbu sikirumu: Paa kinié ipulueli, kera gulta wale talo sipemo ou ko naa topili nuni pipili kolkolie wale yepoko nando kolo toko “Yu naeye? Na naa kanolio.” nini.” nirimu.
31 Nakolo Pitane tondolo mundupe nimbendo: “Na nu kinie tapu tolembolomonga olto pea “Tomolo.” níngi liemo kepe nu “Naa kanolio.” paa naa nimbú.” nirimu. Lombili andoli ye wemane pali “ “Nu naa kanolemolo.” paa naa nimulú.” niringila.
32 ⸤Kanu kinie⸥ Yesusi kinie yu lombili andoli yema kinie kolea ‘Gesemani’ niline puringi. Akuna puringi kinie yuni enendo nimbendo: “Na Pulu Yemo kinie ungu nipukuru kene ene ya molai.” nirimu.
33 Aku nimbelie Pita keme Jemisi keme Jono keme lipe memba pupelie ⸤‘Na teko kenjingí ulumu paa nondopa wendo ombá tekemo.’ nimbe pilipelie⸥ yu yuyu kondo kolopa konopu keri panjipe kamelena mindili tepili molorumu.
34 Yuni enendo nimbendo: “Nanga konopuna umbuni paa aili te tepamo kene na kolkoro none tekemo. Ene uru naa peko, ya kanoko konjiku molai.” nirimu.
35 Aku nimbelie yu yuyu laye kolte anju pupe koporongo langopa tamalu pepalie yu kinie nondopa wendo ombá mele ‘Wendo naa omu liemo paa papu.’ nimbe* Pulu Yemo kinie ungu nimbe mawa tepalie nimbendo:
36 “Nanga Tara, nuni uluma pali manda teleno kene na mindili noli no mingine no nombómo* ‘Naa nambo.’ nieni. Nakolo ‘Nane tepolie nanu konopu simbu.’ konopu lekero mele naa teambo. Nuni kanoko peanga kanoni ulumu mindi teambo.” nirimu.
37 Aku nimbelie kelepa yunge lombili andoli ye yepoko moloringine yando omba ene uru peringi kanopalie Pitando nimbendo: “Saimono, nu uru penu lemo. Nu uru naa peko ena laye kolte manda we kanoko konjiku naa molenaye?
38 ‘⸤Kurumanga nomi Setenene⸥ olio kondi tomba kinie tepo kenjimulú kene.’ ningulie ⸤uru naa peko⸥ Pulu Yemo kinie ungu ningu kanoko konjiku molayo. Sike ‘tepo konjemili.’ nimbu konopumane pilimolo nakolo temolondo kangimu siye tepa tondolo naa pulimo.” nirimu.
39 Aku sipe nimbelie yu altopa anju pupe ou Pulu Yemo kinie ungu nimbe mawa terimu mele altopa nirimu.
40 Altopa yando orumu kinie ene uru paa orumuna altoko uru peringi kanorumu. Enene uru peringimunge pipili kolkolie yundu ningí mele naa piliringi.
41 ⸤Altopa⸥ wale yepoko sipemonga ⸤anju pupe Pulu Yemo kinie ungu nimbé pupe⸥ kelepa yando ombalie yuni enendo nimbendo: “Nambemuna we uru peko múlu pilku molemeleye?* Manda peame! Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo ⸤tonge⸥ ulu pulu keri telemele yema liku singí enamo** wendo ombá tekemo.
42 Ola angilku pamili wame! Na lipe anju simbe yemo okomo kanai!” nirimu.
43 Yesusini ⸤kolea Gesemani yu lombili andolimendo⸥ aku nimbe molopili yu lombili andoli rurepo akumanga ye Judasi orumu. Pulu Yemo popo tonjiringi ye ailime kinie, Pulu Yemonga ungu manemanga puluma pilku mane siringi yema kinie,* Juda yambomanga tapu yema kinie, kanu yemane liku munduringi ye aisili, yambo toli lou pulsema kinie kopema kinie mengo Judasi kinie oringi.
44 Ou Yesusi molorumuna naa wangi Yesusi Juda ye ailime lipe simbe nimbe panjirimu ye ⸤Judasini⸥ ene Yesusi yu ipulueli manda kanonge mele nimbe sipelie nimbendo: “Nane ye te kanopolie kangulumbu akumu Yesusi. Yu ambolko ka siku mengo pangi.” nirimu.
45 ⸤Aku yema⸥ oringi kinie ⸤Judasi⸥ yu Yesusi molorumuna sumbi sipe ombalie “Rapai,* nu akuna angilinu lemo.” nimbe omba yu kangulurumu.
46 Aku terimu kinie kanokolie Yesusi liku ka siringi.
47 Aku teringi kinie kanopalie ⸤Yesusi kinie⸥ nondoko angiliringi ye tenga* lou pokete napimu kulu topa wendo lipe Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamonga kendemande ye te yunge komu te topa laka lenjirimu, aku komumu wendo orumu.
48 Kanu kinie Yesusini ⸤yu ka singí oringi⸥ yemando nimbendo: “Na ‘yambo topa wa noli yere molemo.’ konopu lelkolie na ka singíndu yambo toli lou pulsema kinie kopema kinie mengo okomeleye?
49 Ulke tembele ⸤kerepuluna we yamboma maku toko molemele⸥ koleana alieli ene pea molemolo kinie ungu mane sipu molio kinie na liku ka naa silimele kanumu. Nakolo ⸤Pulu Yemonga⸥ bokuna toringi molemo mele kamu wendo ombámonga enene tenge tekemele uluma wendo okomo.” nirimu.
50 Kanu kinie yu lombili andolime pali ⸤‘Olio pea ka singínje.’ ningu pilkulie⸥ yu munduku kelko ene talopa lelko puringi.
51 Kango ye te múlu telu mindi pakopa Yesusi lombili andorumu. Kanu kangomo ⸤Yesusi ka siringi yemane⸥ amboloringi kinie
52 yunge múlumu ⸤mindi⸥ ambolko molangi, melte naa panjipe we we talopa lepa purumu.*
53 Kanu kinie Yesusi ⸤ka sikulie⸥ Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamo molorumuna mengo puringi. Pulu Yemo popo tonjiringi ye ailime kinie, Juda yambomanga tapu yema kinie, ⸤Pulu Yemonga⸥ ungu manemanga puluma pilku mane siringi yema kinie,* enene pali ⸤‘Yesusi kote tenjipu piliemili.’ ningu⸥ akuna ongo maku toringi.
54 Yesusi ⸤mengo puringi⸥ kinie Pita lombili akilipe taka lepa pupe, Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamonga ulkena, ulke angilipe makaye terimu, ai suku singine yambo maku toringi kolea we lerimuna paa sukundu pupe, ⸤Yesusi nokoko moloringi⸥ ele yema kinie tepe pilipe molorumu.
55 Pulu Yemo popo tonjiringi ye ailime kinie, Juda yambomanga kanjollo yema pali* kinie, akumane Yesusi yu toko konjingindu ulu te tepa kenjirimu ulu te ‘Yambo tene ‘yu i sipe i sipe tepa kenjirimu.’ nipili.’ ningu yambo te kororingi nakolo yambo te naa kanoko liringi.
56 Yambo aisilini ongo ungu mare kolo toko “I sipe i sipe tepa kenjirimu.” niringi nakolo enenga unguma kapola naa terimu.
57 Kanu kinie ye marene yu tepa kenjirimu mele ola angilku kolo toko ningindu:
58 “I yemo i sipe nirimu pilirimulu: “I ⸤Pulu Yemo popo toko kalemolo⸥ ulke tembelemo, mana yemane takoringimu nane topo tekisipulie mana yemane manda naa takonge ulke te wale yepoko omba pupili kolo wangopo takombo.” nirimu.* ⸤Yuni aku nirimumunge ‘Yu Pulu Yemo mele molio.’ konopu lepalie aku nirimumu nimbe kenjirimunje⸥.” niringi.
59 Ene kepe laye lupe lupe niringi, enenga unguma kapola naa la terimu.
60 Aku niringi pilipelie Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamo ene maku toringine ola angilipe Yesusi walsipelie nimbendo: “Ungu te pundu toko naa nikinuye? Nu teko kenjirinu mele nikimilimu nambolka ulumu teko kenjirinumundu nikimiliye?” nirimu.
61 Nakolo Yesusi ungu te pundu topa naa nimbe we angilirimu. Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamone yu altopa walsipe pilipelie nimbendo: “Pulu Yemone olio ‘Nokopa konjimbe ye te lipu mundumbu.’ ou nimbe mako torumu ye nomi Kirasimu sike nu molo moloye? Kapi Nimbu Imbi Ambolopo Ola Linjilimolomonga Malo nu molo moloye?” nirimu.
62 Yesusini nimbendo: “Akumu na.” nirimu. “Pe walse Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo,* Ye Tondolo Olandopa Pulimu ⸤kinie melema nokombando⸥ yunge ki umbukundu molopa, kupemanga ola molopa manie ombá ene kanonge.” nirimu.**
63 Aku sipe nirimumunge ⸤yu ‘Pulu Yemo mele molio.’ nimbe nirimuna⸥ pilipelie Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamone ⸤paa pilipe keri pilipe⸥ yunge wale pakolimu yuyu ambolopa sungu sipelie nimbendo: “Kinié yuni mongo lirimu mele nimbe simbe yambo te pea nambemuna koromoloye?
64 Yu yuyu paa sike Pulu Yemo ungu taka tonjikimu pilkimulu. Nambolka konopu lekemeleye? ⸤Yu kinie nambe teamiliye?⸥” nirimu kinie enene ningindu: “Yu Pulu Yemo ungu taka tonjimumunge topo konjímulu liemo papu.” niringi.
65 Kanu kinie enenga ye marene yunge kumbikerena lkambe toko munduku, yunge kumbikeremo múlu tene pipi sinjikulie ki lumuni toko ⸤“Nu ‘Pulu Yemonga yere molio.’ konopu leno kene⸥ naene nu tokomonje ningu si!” niringi. Ele yemane yu liku laruwene toringi.
66 Kanu kinie Pita ulke maniekondo, yamboma liku maku toko moloringi koleana molorumu kinie* Pulu Yemo popo tonjiringi ye aili olandopamonga kendemande ambo te Pita molorumuna ombalie
67 yu tepe pilipe molorumu kanopalie nemo nemo nimbe kanopalie nimbendo: “Nu kepe Nasarete ye Yesusi kinie pea tapu toko moloringi kanumanga ye te lemo.” nirimu.
68 Pitane kolo topalie “Molo!” nimbe “Nu nikinu mele na naa pilkiru!” nirimu. Aku sipe nimbelie ulke kerepuluna purumu kinie kera gulta ko torumu.
69 Pita yu ulke kerepuluna pupe molopili kanu kendemande ambomone yu kanopalie akuna angiliringi yambomando altopa nimbendo: “I yemo Yesusinge talape ye te lemo.” nirimu.
MAKO 14 in PULU YEMONGA UNGU KONDEMO PENGE