Aposol 13:11-51

¹¹Kulongo, nookoot nga ole kumata gurana ke Tool Mai baene. Ngan ole iyei ong a matam kis le ke be kumata ni mulu tiap, inbe ole kuyepe nen kasin ngan.” Ngan Paulu iwete nen, le tina pattu leu inbe matan isottodo a ikis le papabe. Le nga Elimas tani in iso ni, motong la ipa a itongotongorai be le ipuske tool sa nga, ngan ole iloni a itoko baene, inbe irara ye dada.

¹²Ngan yeisa be tool kuto mai tani yo imuku pang di i, in ikamata so nen pombe, ngan le itara lono medana pang Yesu. Inbe itakrai a lon kaua urata ye betanga ke Tool Mai yo tipatomonai di ye nga.

¹³Paulu iye di tooltool yo tiyei ene a tiye tipa nga, ngan tiyege malala mai Papos, inbe tikooi ye ookoo a tila ngan le la pombe ye malala mai san Pega yo iken ye tana mai Pampilia i. Motong la Yowan Maka in iyege di sila tiyepe nango, inbe imulu a ilo pang Yerusalem.

¹⁴Inbe Paulu ye Banabas tina ngan tiyege Pega, inbe tipa le la pombe ye malala mai Antiok yo iken ye tana mai Pisidia i. Le nga tiyepe le lal kidi Yuda ke sungunu in pombe, motong la yaru tilo rumu kidi Yuda ke gaongo in lono lo tiwur ye sungunu.

¹⁵Tilo tiwur, motong la di kuto maimai ke rumu tani in tikinkat rau ke Ger ke Maro inbe ke di Maro koonoo a imot, motong la tiwanga tool atu la iwete pang Paulu iye ene tani nen, “Di diemam nga, kumata le be kamim betanga sa be kawete pang di tooltool nga be kapamede lodi ye nga, ngan dook mata be lo kaweta.”

¹⁶Le nga Paulu imadit lo ikodo, inbe iyei tomonai pang di ye baene a ilele di be tiwetewete be. Motong la iwete pang di nen, “Ang tooltool ke Isrel, inbe ang tooltool yo kapa ye rara kidi Yuda tiap bong kasung pang Maro nga, ngan katar talngamim dook a kalongo betanga yo be awete nga.

¹⁷Maro yo idi tooltool ke Isrel tasung panga i, in ipootoo di sasa kiidi be tiyei ben di tooltool ki ya taunu nga. Le ye kene yo tila tiyepe tana kidi Isip ye in nga, ngan iyei di a tiwurere le alunu san. Motong la ye Maro ya taunu gurana ki, ngan ikap di mulu ke Isip, a timan nga.

¹⁸Timan, ngan le la tipa ye ni sorrakene ye rai sangaul pai. Ngan ye rai sangaul pai tina yo tiyepe ye nga, ngan tisak noonoongoo ke Maro, bong lono be katen malmal pang di tiap, le ilon di dook mata san.

¹⁹Motong la di sasa kiidi tina ngan tipa le la pombe Kenan nga, ngan Maro ilon di le tigarung di tooltool budanga limi be ru yo muku ngan tiyepe ye tana Kenan nga, inbe ikaua tana kidi tani in pang di Isrel tina ngan le iyei ben tana kidi tapdi nga.

²⁰Ngan panga kidi yo tila tiyepe Isip, motong tiyege Isip inbe tipa a timulu a timan le man tikaua tana kenan ye i, in ikan so ben rai 450. “Ngan rai tina yo 450 nga, ngan iman a ila, motong la Maro itar di tooltool maimai pang di ke karatanga betanga, a nen ngan matadi kala di Isrel tina le lo ye lal ke Maro koonoo yo Saumel i.

²¹Motong la ye kene tani in di tooltool tina ngan titoro Saumel a timangmang ye be titara tool atu a iyei kuto mai be matan kala di tooltool ke Isrel le imot. Le nga Maro itara Saolo yo Kis natunu inbe ipa ye rara ke Bensamen i, in be matan kala di. Ngan le Saolo tani in iyei kuto mai a matan kala di ye rai sangaul pai.

²²Motong la Maro inganga, inbe itara Dawiti a ikoli be iyei tool kuto mai yo be matan kala di tooltool ke Isrel le imot i. Motong la Maro iwete betanga dook mata pang di tooltool ye Dawiti tani nen, ‘Au i akamata Dawiti yo Yesi natunu, in oo. Ya in tool tani yo au i lok ponana ye i, inbe ya in ole iyei so le imot yo lok be iyei nga.’

²³“Maro iwete nen, motong la iyei so ben tina yo muku ngan ipamede betanga medana pang di ye nga. Ngan le Dawiti tani in sasa ki atu la Maro iwanga be si ikau idi a ipamulidi ye so dook tiap yo be igarungidi i. Ngan le tool tani, in la Yesu i.

²⁴Ngan kene tani yo Yesu tani in ipamaditi urata ki tiao nga, ngan Yowan yo tool ke rriungu di tooltool i, in iwetewete pang di tooltool ke Isrel le imot be tiportak lodi, a nen ngan irriu di.

²⁵Le nga Yowan tani in iyei urata ki a potai be imot, motong la itor di tooltool tina ngan nen, ‘Ai, ang nga lomim tarau be au i sei? Au i tool tani yo be kanamu, in tiap. Bong kalongo, tool yo be kanamu i, in ole ipa mur yau a isi. Ya in ene mai le illosau, le au i akamatau ben au i tool dook mata ke be aloni ben poranga ki a aruwu ooroo ye loningi ke kene tiap.’ ”

²⁶Motong la Paulu tani in iyei ne, “Di diek yo sasa ke Apram nga, ngan kaye di tooltool yo tipa ye rara kiidi Yuda tiap, bong titoo dada kiidi Yuda le tiyepe la Maro parmana nga, ngan katar talngamim dook a kalongo betanga kiau. Ngan betanga ke tool yo be si ikap di tooltool a ipamulu di ye so dook tiap yo be igarung di i, in Maro ya taunu la iyawari paidi a isi i.

²⁷Bong ngan di tooltool ke Yerusalem tiye di kuto maimai yo matadi kala di Yuda nga, ngan lodi galanga dook ye tool tani, in tiap. Inbe lodi kaua urata dook ye betanga kidi Maro koonoo yo kanakana ngan tikinkat ye lal kidi Yuda ke sungunu, ngan tiap lapau. Ngan nen le tiwete be nen ngan ole tiraumata tool tani in a imata. Ngan tina tiyei dada nen nga, ngan le lo iyei betanga kidi Maro koonoo yo muku ngan tiwete nga, ngan le kanono pombe moolmool.

²⁸Di ngan tipuske touo dada dook tiap sa yo ikapsap ye a nen ngan tiraumate ye, ngan tiap. Bong titoro Pailot a be imalum pang di nga, ngan tiraumate le imata.

²⁹Di tooltool tina ngan tiyei so tina le imot pang tool tani in ben betanga tina yo muku ngan di Maro koonoo tiwete be ole tiyei panga nga. Motong la tiyunu bobono ke kai palasingi kaini a isi tana, inbe tikauu la titaru lo iken ye agoro atu kidi matenge.

³⁰Bong ngan Maro ipamaditi mulu ye ni ke matenge.

³¹Motong la ye ke alunu la di tooltool ki yo iye di tipa ke Galili a tilo pang Yerusalem nga, ngan tikamata yo imadit mulu koot nga. Le nookoot nga di tooltool tina ngan la tiwetewete pang di Yuda ye so yo tikamata nga.

³²“Ngan la am nga amman be man amwetewete pang ye bingi dook mata nen. Muku ngan Maro ipamede betanga medana pang di sasa kiidi be ole iwanga tool atu yo be ikau idi a ipamulidi i,

³³ngan la le nookoot nga iyeie betanga medana tani yo ipamede in le kanono pombe moolmool pam ye Yesu yo ipamaditi mulu ye ni ke matenge i. Le betanga ke so tina nga, ngan iken ye rau ke Woungu tarkatingi ru. Ngan betanga tina ngan iwete nen, ‘Ong i au Natuk, inbe nookoot nga Tamam la au i.’

³⁴Ngan Maro ipamaditi tool tani in mulu ye ni ke matenge, le nookoot nga ke be imulu a idu ye ni ke matenge mulu a nen ngan iwi, ngan tiap. Ngan nen le ben tina yo Maro iwete pang di Isrel nga. Iyei ne, ‘Au i ole ayei urata dook mata pang moolmool, inbe akap so dook mata ki taunu pang, dawa ben tina yo muku ngan au tauk apamede betanga medana pang Dawiti ye nga.’

³⁵Inbe betanga san mulu yo iken ye rau ke Maro in iwete nen, ‘Ong in ke be kuyegau, Tool Tani Yo Kupootoo Pong Ong Taum I, a sila akino a bobok iwi tiap.’

³⁶“Ngan lod galanga nen, ye kene yo Dawiti iyepe matana rerene go nga, ngan itoo Maro lono le lo imata. Motong la tikelmaii dawa ben di sasa ki yo tikelmai di nga, le bobono in ikino a iwi.

³⁷Bong tool yo Maro ipamaditi mulu ye ni ke matenge i, in bobono ke be sila ikino a iwi tiap.

³⁸Ngan nen le ang di diek nga, ngan au i lok be awetewete pang, a be nen ngan lomim galanga nen, Yesu yo isi i, in ikarata dada pang Maro be igiri noonoo kiidi ye urata yo iyeii i.

³⁹Ngan ger ke Maro yo iwete pang Mose a iwodo nga, nga sa ke be igiri noonoo kiidi, a nen ngan Maro ikamatidi ben idi nga tooltool noonoodoo ye matana, ngan tiap. Bong ye urata ke tool tani in la Maro ke be igiri noonoo kidi tooltool le imot yo titara lodi medana panga nga, ngan la be ikamata di ben di ngan tooltool noonoodi ye matana nga.

⁴⁰Ngan nen le kin ang tapmim kakamatang dook leu, le so yo muku ngan di Maro koonoo tiweta i, in kanono pombe pang yang be. Ngan di Maro koonoo tina ngan tiwete nen,

⁴¹‘Kapalongo! Ang di tooltool ke kan pasemenge nga, ole katakrai yo be tigarungang nga. Ngan nookoot kayepe nga, ngan au i ole ayeie so atu a pombe kataunu yang. Ngan kumata le be tool atu iwete pang ye so tani in nga, ngan o ke be katara lomim medana ye tiap.’ ”

⁴²Ngan Paulu iwete nen a imot, motong la be iye Banabas tiyege rumu kidi Yuda ke gaongo a be tidu pang tana, ngan di tooltool tina ngan tiwete pang di nen, “Ai, ngan le be lal kidi Yuda ke sungunu san mulu be pombe nga, ngan angru kamulu a kaman man kawetewete pam ye betanga tina ngan mulu.”

⁴³Ye kene tani in di tooltool tina ngan tiparmagiri a tidu tana, motong la di Yuda, inbe di tooltool rara san yo tigaua lodi le atu pang Maro a tiyege momo kidi, inbe man tigaua ye sungunu kidi Yuda nga, ngan di alunu la titoo Paulu iye Banabas nga. Motong la yaru tiwetewete pang di, inbe tipamede di be titoo dada dook mata yo Maro lono be titoo nga le ikenen leu, a be nen ngan Maro lono pang di a iyei dada dook mata pang di.

⁴⁴Motong la tiyepe le lo lal kidi Yuda ke sungunu san mulu pombe, ngan le kasin leu be di tooltool ke malala mai tani in di le imot la man tigaua, inbe tilongo betanga ke Maro yo Paulu iye Banabas tiwetewete nga.

⁴⁵Bong ngan ye kene tani in di Yuda kapala tikamata ben di tooltool malala mai la man tigaua nga, ngan le lodi dook tiap. Le nga tikapye be tirautoo betanga yo ke Paulu nga, inbe tigarungu ye betanga dook tiap lapau.

⁴⁶Motong la Paulu iye Banabas tina ngan titattadai tiap, bong timadit tina le tiwete pobe pang di nen, “Ai! Ngan moolmool, amru nga be amwete betanga ke Maro pang ang tooltool ke Yuda muku, bong ngan la kawala murimim pang betanga tani nga. Nga yelei, ang tapmim ngan o lomim tar be ang ngan tooltool dook mata ke be Maro ikaua yepongo dook mata yo taukan motingi i, in pang tiap, too? Ngan nanga, nookoot nga ole amyegang si kayepe nen, inbe la amwetewete betanga ke Maro pang di tooltool yo tipa ye rara kidi Yuda tiap nga.

⁴⁷Ngan nen, yesoo betanga i la Tool Mai iwete tootoo pam ye a iyei ne, ‘Au i ole ayei ong le kuyei ben sul loloana pang di tooltool yo tipa ye rara kidi Yuda tiap nga, a be nen ngan kuwete pang di tooltool ke ni mai i le imot ye dada yo be akap di a apamulu di ye so dook tiap yo be igarung di i.’ ”

⁴⁸Ye kene tani in di tooltool yo tipa ye rara kidi Yuda tiap nga, ngan tilongo betanga nen, le nga lodi ponana, inbe tiwete lo ponana kidi pang Tool Mai ye betanga ki. Inbe di tooltool le imot yo Maro ipootoo di be tikaua yepongo dook mata yo taukan motingi in nga, ngan di lapau titara lodi medana ye betanga ke Yesu.

⁴⁹Motong la di tooltool tina ngan tikaua betanga ke Tool Mai tani in la tiraii le ingaua ni tani in le imot.

⁵⁰Bong ngan di Yuda tina ngan tisokkara di garup yo edi maimai nga, ngan tiye di tamoto kuto maimai ke malala mai tani, in lodi. Le nga timadit a tiyei dada dook tiap pang Paulu iye Banabas, inbe tinganga di yaru a be tikoo ye malala kidi.

⁵¹Ngan nen le yaru titaurai gauru ke kedi du tana, a be nen tipapos di tooltool tina ye dada dook tiap kidi yo tiyeii pang di i. Motong la Paulu iye Banabas tina ngan tiyege Antiok, inbe tila pang malala mai Aikoniam nga.