Acts 7:3-55

³Ale maonam, ‘Ka wonong sor se ka kariimet nunga bitar ale bares ale ali sor ani ka kausekko mu te namarko,’ mam.

⁴“Se Abraham barasam Chaldea nunga ali sor umu beteram ale Harran nama daigam. Ale udagi ko nuet kueram se, Kaem maonam se tai ali sor nina aitak te bagasan imi te daigam.

⁵Bare Kaem mel bo ta ali sor imi te noko iwita me tuam, am ali bilik nuamur gotek bo ta me tuam, am mena. Tom umu Abraham kumik kuriang mena wore, Kaem ilak den kaolam, ‘Ni se ka gue luan uragi mu ali imitang talko.’

⁶Ale aking iwita maonam, ‘Nika taleng girigir sor bo nononga sor mena mu te nunga bita maguwumon se dungan ura bita se yia 400 bagamonko.

⁷Bare,' mam, ‘ani sor wonong nuna te dungan ura bitawasan umu yaman ikup nungarik se uragi nuna barasamon sor wonong umu betemon tai sor kuwim imitang te ani aip perr tumonko.’

⁸Ale Abraham ilak den kaolam umu ko kausa, nungumik guang batoga ko munan tuam. Se Abraham butata beteram, se udagi noko namar Isaac bilangaram mu day 8 namaram se ko kumik guang batogam. Se Isaac mu Jacob ko nuet, se Jacob mu kuriang 12 mu nunga nonet, se kuriang 12 umu te aitak ana Israel kariimet bagasan.

⁹“Se anananga girigir umu Joseph ko nongomang magaram se dungan kari iwita Egypt nongorak diaman se ilak Egypt namaman. Bare Kaem nu ilak bagakaso,

¹⁰ale ikup suen la ningi bataguru tokaso. Nu Joseph ikia sinar tuam se nu te Egypt ko king Pharaoh gomang motam tam; se Pharaoh balam se nu Pharaoh ko kawam lilim bitaru se Egypt sor lilim la bitarukaso.

¹¹“Se udagi karak biya Egypt se Canaan sor te kaparam, se ikup biya nunguningkiri kariimet nunga iram. Se anananga girigir alo na inang arigimonko ikup biya.

¹²Se tom Jacob den ikiam, Egypt sor te na inang aniso, mu nu ko kuriang anananga girigir alo mu nunga maonam se nunga iru nuam namaman.

¹³Ale aking udagi namaman, tom mu te Joseph numi wetang te ko launari se ko uria nongoma te balam. Se Pharaoh Joseph ko gue suan umu nunga ikiam.

¹⁴Umutang buring ko mu Joseph, ko nuet ko gue suan suen la nongorak taimonko balam. Nuna suen la mu 75 kariimet.

¹⁵Se Jacob uwutata ko kariimet ago Egypt namaram baga, nu se anananga girigir alo umu te kueman.

¹⁶Se nunga nungumik guang mu gikasan ago pilakasan tai Shechem, manga mutim Abraham Hamor ko namarari nongote manga silver te diaram mu te nunga mutim tugukasan.

¹⁷“Udagi Kaem Abraham ilak den kaolam umu ko nunguning wetang kaparukko tom pingi aram mu, anananga kariimet Egypt bagakasan mu gue pagam suen biya nunguningkiri.

¹⁸Se king bo iru Joseph ko dugu duap me ko ikia mu aratam Egypt bitarukaso.

¹⁹Nu anananga kariimet alo ninguru nunga bita maguwukaso, ale anananga girigir alo nunga kuriang iru bilangara mu watingi nunga warmon se kuemonko nunga manarukaso.

²⁰“Se tom mu te Moses bilangaram, bare nu kuriang bo yam mena. Sige ilagala suan ko mu nu ko nuet ko kawam ningi bitaruwakasan.

²¹Bare tom ilak watingi arataman mu, Pharaoh ko nanawus tam, ale noko namar iwita laguwuram.

²²Se Moses Egypt ko ikia ningi skul kaparam ale noko munak se ko munan sokel ago garagarayam.

²³“Se tom Moses ko yia 40 mu, nu ko kariimet Israel alo namaruk nungarkukko ikia beteram.

²⁴Nu Egypt bo Israel bo moa maguwuwaram se arigam, ale sangukko namaram, ale koma ko Egypt kari mu moram se kueram.

²⁵Moses ikikaso mu, noko kariimet ikimon, Kaem nu te nunga sangaru taukko iwita ikikaso, bare nuna uwuta me ikikasan.

²⁶Aking aniram ukiram se Moses Israel kari ilagala nunumi moakasan se nungarkam. Se nu nunga kager bataguk se lila te bagamonko iwita balam, ‘Kari ilagala, nina launuria pa; nina anape ko ninimi bita maguwuralko kaeyawasan a?’ mam.

²⁷“Bare kari ko bo mu moawaram mu Moses ira diruwu saparam, ale mam, ‘Awiri ni anananga bitaru ale nanga ikup nunguruko ka balam a?’ mam.

²⁸‘Ni ekelako Egypt kari bo morem se kueram, uwutatala aninga moar se kuerikko e?’ mam.

²⁹Tom Moses den umu ikiam mu nu naguram nama Midian daigam ale taira kari bo iwita bagakaso. Nu umu te baga se namar ilagala bilangaman.

³⁰“Se yia 40 namaram buring ko mu, nu duruk Sinai duap te, ali sor garagarayam mu te bagaram, se engel bo tama tam ningi kaniwara wore iwita kote aratam.

³¹Se tom nu mel iru nuam uwuta arigam mu kuamin yenakaso. Se pingi namaruk ale ninguru arigokko namaram mu, nu Kari Biya kuring dogotak ikiam:

³²‘Ani nika taleng girigir alo nunga Kaem, Abraham ko se Isaac ko se Jacob ko Kaem.’ Se Moses nguangakaso ale kumik barowara makaso se arigokko me kaeyakaso.

³³“Se Kari Biya maonam, ‘Ka siwik tuagu kutuwurko; kuwim ni te sanamiwasam imi laili biya.

³⁴Ani aga kariimet Egypt nunga bita maguwusan mu ani arigem. Ani nunga niara kikira ikiem, ale nunga bataguru taikko tai kaperem. Ario, tairko, ani ka bitirik se Egypt piler namarko.’

³⁵“Kari imi kari Moses, borta ulengkala nuna bala imi te ari daleluwuman ale manorman, ‘Awiri ni nanga bitaru ale nanga ikup nunguruko ka balam a?’ maman. Bare aitak mu Kaem kota nu beteram se namaruk ale nunga sangaru taukko, engel tama tam ningi kaniwara iwita aratam mu kuring te maonam.

³⁶Se nu nunga giam ale Egypt beteman ale arataman, ale Egypt sor te miracle se kausa bibiya bitakaso. Koma suanta tala gagi Red Sea mu te, se yia 40 ko sor garagarayam umu ningi geraga se miracle se kausa bibiya bitakaso.

³⁷“Imi Moses suanta borta Israel kariimet nunga maonam, ‘Kaem prophet bo ani iwitata, mu nengeta ninga gue suan ningi bitiruk se tairukko,’ mam.

³⁸Nu anananga girigir alo nongorak sor garagarayam mu te ilu biguwura la bagakaso, se engel bo duruk Sinai te ilak munakaram. Se nu den marak sokel ago mu umu te tam ale nunga manarukaso, ale den borta aitak ana ikiman.

³⁹“Bare anananga girigir alo noko den umu nubiring tuman. Nuna nu karogo la nubiring tuman ale Egypt ko nam giam ko nungamin bitakasan.

⁴⁰Ale nuna Aaron manorman, ‘Ni anananga kaem nunga kuar nunguru se nuna girimon se ana nogowom karonakko,’ maman. ‘E kari Moses, nu ana Egypt nanga giam nangarak aratam tairam mu, anapeya kumik te aratam mu ana me ko ikisan!’ maman.

⁴¹Ale tom mu te nuna kuar bulmakau gotek dora te nungurman, ale mel nuguting te nungurman mu tama bita tui se nup patawu se iru sesekakasan.

⁴²Se Kaem buring nungaram, ale worem sige baras nunup patawu se bagamonko kuring nungaram. Nunga munan umu prophet alo nunga batoga te aniram wore karogo dirmam: ‘Nina Israel alo, nina yia 40 ko sor garagarayam te tama i bo bita ani aisukasan agi, nigiting munan i bo ani aisukasan e?

⁴³Nina Molek ko sel kawam mu patawu gikasan, ale nenenga kaem Rephan ko baras dora mu patawu gikasan, ninga kaem kawel kuar te nunga mu, perr nungaralko nunga gikasan. Buta se ani ninga karik se Babylon kiaral ale buring ko namaral ale bagaralko.’

⁴⁴“Anananga girigir alo sor garagarayam mu te mu, Kaem ko sel kawam nunga ningi anikaso. Kaem kota kiwol Moses kausam se arigam wore te iki se kaolam. Kawam umu te nuna ikikasan mu Kaem nongorak bagakaso.

⁴⁵Se udagi Joshua bowa ningi, anananga taleng girigir alo taman ale giman karogo ali Kaem giram ale sor saki ko kariimet nunga karo parusuwukaso mu te nama dagiman, ale ali umu taman. Se sel kawam mu karogo bagaman la tai David ko tom te.

⁴⁶Noko munan te Kaem noko amilmilaram se David aking Jacob ko Kaem umu ko bagara kuwim bo kalokko isuam.

⁴⁷Bare mena, mu Solomon noko kawam mu kaolam.

⁴⁸“Bare Kaem Kalel Biya nu kari kuting te kawam kaloso mu ningi me bagoso. Se prophet Kari Biya kuring balam:

⁴⁹‘Duruk wonong mu aninga daiga kuwim, se ali mu ani asiwik te bitirikko kuwim. Se nina kawam koma awuk wore ani kalo aisalko? Aninga aeman sapara kuwim mu aparete anirukko?

⁵⁰Se mel suen biya imi ani agiting te me nungem e?’ ”

⁵¹Asele Stephen gurugam nunga manarukaso, “Nina nisipiling aora biya ko kariimet, nengemang motam sisira biya se nedegawa lilim! Nina ninga taleng girigir nunga turan, tom suen biya Bur Laili kuring kulukursan!

⁵²Nenenga taleng girigir alo prophet bo yam nomotam la me arigiman, am nunga bita maguwura la! Nuna kari saki Kakirip Ningo Diram mu tairukko mu ko den girikasan baluwakasan mu nunga moman se kueman. Se aitak nina Kakirip Ningo Diram umu kager nuguting te beteman ale moman se kueram!

⁵³Nina law mu engel nongote taman, bare nina me karo tuman!”

⁵⁴Nuna den mu ikiman mu Stephen ko ninguru nongomang maga kaparam, se nogore motam nokasan.

⁵⁵Bare Stephen Bur Laili ago lilimaram, mu motam patawuram ale duruk wonong te loagaram, ale Kaem ko nikim yawara arigam, ale Jesus Kaem ko kuting sengam mu te sanamiwaram mu ago arigam.