Apostel 7:5-47

⁵Be bong makare ipura nge kana tago teke iani be ne bokana inemi. Tago-la. Kateka muku labatinga ae-baba bokana ngani be nganemi nge tago-soasoa! Ata Nanaranga moimoibe irai ngai be tubu ne alalauri masa kateka ngae danemi. Moimoi bong ngaradia-lo nge Abaram isi natu tago be.

⁶Nanaranga Abaram bokainatuka irai, ‘Tubu nem alauri masa dalako kateka takana-lo be akerengadi bokana kateka tago nedi-o dasoaki. Be masa dududu bokana dasukoaki be mata goalakadi oti dababasakidi nibe ‘400’ barasi damanubu.

⁷Ata ngau masa ungguma nangata dududu kana bokana disoaki nge sururu miani. Be alauri masa kaba ngaradi dapereki be makare be darakeaka.’

⁸Makara be sumoala ono taoa emaka nge teke diemakiaru. Sumoala ngae kilala ne nge kusi korototoka mata. Be alauri nge Nanaranga itaguraki be natu moane teke Abaram iani ara Aisak. Bong natu ngae nekiaka ipura be amaridi lima-toli dilako nge Abaram itaguraki be natu kusi ikorototokani. Alauri nge Aisak natu teke ipura ara Zekop, be Zekop ineki be natu kulemoa-be-rua dipura. Natu ngaedi ka kita ungguma Israel tamada aradi bibia.

⁹“Alauri nge tama-da aradi bibia kulemoa-be-teke nge taridi alalaurituka Iosep dimangazi, be didoki be dududu bokana Izip tamoata diandi be dizazai. Ata Nanaranga Iosep sakenao isoaki.

¹⁰Bokaibe bong giriki itaita nge Nanaranga ka idumadumai. Nanaranga ka kaua bibia iani be ono Izip ‘Pero’ kandi nge Iosep ilo iuiauiatakia-tina. Be ‘Pero’ itaguraki be Iosep inangai be Izip kaba moarunga be ‘Pero’ pera kana biabia nge ipapananuaki.

¹¹“Kodeka alauri nge tole biabia teke Izip kaba be Kenan kaba-lo ipura be tamoata be aine moarunga moatubu bibia-tina dita. Be tubuda ngaedi nge kangkang kandi inanga date.

¹²Bong Zekop bokai ilongo Izip kaba-lo kangkang ara ‘uit’ ieno nge tubuda inepidi be dilako. Alale nedi ngae nge matamatanatuka diemaki.

¹³Be alauri alale nedi ruaia-nao nge Iosep itaguraki be nena-la tokana-lo irangaki be dikauataki. Makara be ‘Pero’ nge Iosep toka be tama ikauatakidi.

¹⁴Kodeka alauri nge Iosep itaguraki be tama Zekop ikeliaki be dara ne moarunga zaiza be Izip kaba-lo dilako. Iosep dara ne bong ngaradia-lo nge kulemoadi kulemoadi-lima-rua-be-lima moarunga.

¹⁵Kodeka Zekop ilako Izip kaba-lo, be makara disukoaki nibe tubuda moarunga zaiza be dimate.

¹⁶Be alauri nge tapoudi bagadi dipura be Sekem anua-lo poda tekena-lo kumrakadi dipura. Poda ngae nge Abaram ka izazai. Amo natu moanekadi kaoana-lo ka ‘mone’ alu ane izazai.

¹⁷“Bong ono Nanaranga pilenga moimoi be Abaram iemakini ngaemaki be dakalingo kana disaringa nge tamoata be aine neda Izip kaba-lo nge dikoko-tina.

¹⁸Kodeka ‘Pero’ teke Iosep tago ikauataki nge kaba idoki be Izip kaba itanepoadi.

¹⁹‘Pero’ ngae itaguraki be tamoata neda boli mata-lo ramoramo-ba ibabasakidi, be tubuda nge bokai igoalangakidi: iakangaodi be natudi mukumukudi dirokakidi, be ono damate kana.

²⁰“Be nge bong ngaedia-lo ka Moses nekiaka ipura. Moses nge natu kulanglang-tina. Nekiaka ipura nge kalea toli bokana tama pera kanana-lo komangaba-lo akolanga ipura.

²¹Be ono tago kaua ngapura natu-muku Moses komangaba-lo akolanga ipurapura nge eluku nangaia ipura. Be nge ramani ngaenao ka Pero natu aineka ite be idoki be ne natu bokana iaka-labati.

²²Alauri ilaba nge Izip kaua nedi moarunga nge Moses suleni ipura be idoki, be pile-lo be muzi moarunga-lo nge ara ilaba-tina.

²³“Bong Moses barasi ne kulemoadi-oati nge ilo itekenanai be Israel ruanga ngatedi kana.

²⁴Ilako nge Izip tamoata teke ite Israel teke mata pakapaka ane ibasabasaki. Makara nge Moses itaguraki be Israel-ruanga nge ioiaki be Izip tamoata iumoatei.

²⁵Moses bokai imuzi nge ilo ipileni Israel-ruanga masa kaba bokai daita Nanaranga ka ngai idumadumai be ono Israel-ruanga ngadumadi be rubetakadi dapura kana. Ata di tago dikaua.

²⁶Izama nge Israel tamoata rua dieunungru be ipuraka-diaru. Be ono ilodiaru ngaka-uiadi kana nge bokai ira-diaru, ‘Tamoata kamru, kamru nge taritokatoka-ma! Bakara ka neming-lanaru kaeunungru?’

²⁷Ata tamoata maka giriki labu be tamoata takaia iununi nge itaguraki be Moses irokateteki be bokai irai, ‘Naita inangaiko be kaiko biabiadi nema be giriki nema golililiti kana?

²⁸Ambe goumoateia kana nora-la Izip tamoata kumoatei bokana ki?’

²⁹Moses bokai ilongo nge taburi irani be iratu be Izip kaba ipereki be ilako Midian kaba-lo isukoaki. Makara be aine teke iuati be natu moane rua inekiakidiani.

³⁰“Barasi kulemoadi-oati dimanubu nge ‘enzel’ teke singaba muku teke ipurupururui-lo be Moses ipurakani lulu kaba-lo, buku ara Sainai saringa.

³¹Moses singaba ipurupururui ite nge ipitilaki-tina be ilako saringa be ngatea-uia kana. Ata Tanepoa malonga bokai ilongori,

³²‘Ngau tubum Nanaranga nedi. Ngau ka Abaram, Aisak be Zekop Nanaranga nedi.’ Makara nge Moses taburi ira-tina be reresabu tagona-tina iuia, be tago iboadu ngatada be kaba ngaita.

³³“Kodeka Tanepoa kaba bokai ipile, ‘Ae-sukuma nem gopasi, bakara kaba odio kutuitui nge kaba-rata kaoa. Maka ma ngau kaba ngaedia-lo usoaki.

³⁴Ngau moimoina-tina ambe tamoata be aine negu sururu bibia Izip-lo didokidoki nge uita-doi. Naboakingadi ambe ulongo be ambe ubala be muketidi kana. Aria, gokatiuana be mnepiko be kaba Izip-lo gomule kana.’

³⁵“Bokai kamakaua: Moses-ma ngae ka Israel tamoata disegeaki. Be bokainatuka ditegi, ‘Naita inangaiko be kaiko biabiadi nema be giriki nema golililiti kana?’ Be nge Moses-ma ngae ka ‘enzel’ maka singaba muku ipurupururui-lo ipurakani duma nena-lo be biabiadi be uketiketi bokana be Nanaranga inepi be ialale.

³⁶Ngai ka bong Israel Izip kaba-lo disoaki be imuadi be Izip kaba dipereki. Be kilala kaiboangdi be kilala Nanaranga-la iboadu ngaemaki nge Izip-lo be makasi ara Daradara-lo iemaki, be barasi kulemoadi-oati lulu kaba-lo dilepolepo nge kilala kaiboangdi iememaki be dialalale.

³⁷Be nge Moses ngae ka Israel tamoata be aine bokai iradi, ‘Nanaranga masa kam neming maraming ka ‘propet’ teke ngau bokana nganepi be ngapura-kaming.’

³⁸Be bong Israel tamoata be aine lulu kaba-lo dikabuni be disoaki nge Moses ngae ka maradi isoaki. Ngai ka tubuda be ‘enzel’ maka buku ara Sainai-lo ipurakani zaiza disoaki-budu. Be nge ngai ka pile ono moauriuri-la soaki idoki be tubuda iandi, be di dibatadi be kita tadoki.

³⁹“Ata tubuda Moses pilenga tagadi disege. Ditaguraki be disegeaki be ilodia-lo nge direre-tina kababe Izip kaba-lo damule.

⁴⁰Bokaibe ditaguraki be Aron bokai dirai, ‘Aem-kai alu goemaki-kama be damua be zala daitiking-kama. Moses-ma maka Izip-lo be ibaga-kama nge tago kikauataki ambe bakara iuai.’

⁴¹Be nge bong ngaradia-lo ka aem-kai teke ‘bulumakau’ natu ditoaki be diemaki. Be ditaguraki be kana ngae nedi luma-di ane diemaki ono darakeaki kana nge tabataba dieluakini be moanako be oagu bibia diemakini.

⁴²Bokai ka Nanaranga itaguraki be imurinadi be iemakidi be kana makatabala lang-lo dieno nge dirakerakeaki. Bokaibe kana ngae nge pile tekedi ‘propet’ ‘buku’ nedia-lo geretadi dipura zaiza dilako-budu, ‘Israel tamoata be aine! Nge tago ngau ka barasi kulemoadi-oati lulu kaba-lo ngado kaumoatediana be katabangakina. Tago-la.

⁴³Nge nanaranga ara Molok ka bazarua ne ono rakeaka ipurapura nge kabazi, be nanaranga neming ara Ripan ka goai ne anunuka kabazi. Aem-kai ngaedi ka kaemaki be karakeaki. Bokai ka ngau masa mnepi-kaming be kasau-tina Babilon kaba-lo kamalako be akerenga-ming bokana makara kamasukoaki.’ (Aim 5:25-27)

⁴⁴“Bong tubuda lulu kaba-lo dialalale nge bazarua ono Nanaranga isoaki nge sakedio ieno. Bazarua ngae nge Nanaranga-la Moses irai bokana ka emaka ipura be baituka emaka ngapura kana nge Nanaranga ka nena-la be Moses itikini.

⁴⁵Be tubuda ka bazarua ngae aniadi ipura. Be alauri nge Zosua zaiza be dibazi be Nanaranga imua be ungguma makara disoaki nge itaodi be tubuda dimai be kateka nedi didokiledi. Be bazarua ngae nge makara ieno nibe imai-ba Debiti-lo daga.

⁴⁶Debiti nge Nanaranga rerengana-lo ilako. Bokaibe Debiti itaguraki be Nanaranga itegi be pera ono soakinga teke Zekop Nanaranga ne ngaemakani kana.

⁴⁷Ata tago ngai ka pera ngae ikeli. Nge Solomon ka pera ngae Nanaranga ikeliani.