Aposolo 7:3-58

³“Gâŋe hânge tâmbâŋe akto ginbailupge me galalupge hepunyekmâ nâŋe hân siâ hekat giŋbian ainâk arim manben.”

⁴Hain dâmbo den are nâŋgâm Kairaia hânŋe are hepunmâ Haraŋ kepian arim malep. Ain mando eweŋe mondo âmâ Anutuŋe hin magaŋep, “Hân ire hepunmâ siân arim manbiat.” dâmbo hân nenŋe yu taten iren togo malep.

⁵Iren togo malep amâ Anutuŋe sop ain bo waŋdo âmâ bunewâk bo miep. Yogan mendo Anutuŋe siân Abrahamgât kâmot in manbai dâm makmâ hâriep. Amâ Abraham gupin mandoân Anutuŋe hain magaŋep.

⁶Akto Anutuŋe den siâ hin magaŋep, “Kâmotlupge hân siângen arim ain manmâ hoŋ bawa akmâ yân manbiâ hân aregât ambolupŋande umatŋe keiŋe keiŋe akyeŋgim manbiâ hombaŋ 400 hain bo akbiap.

⁷Hoŋ bawa akyeŋgim manbiâ hâk hilâlâm yeŋgiwai aregât dosa yeŋgire hân ambolupŋande bâgilupge watyekbiâ âmâ hân in togom manmâ nâŋgât den lokom kotne mem agatmâ manbai.” Anutuŋe hain dâep.

⁸Anutuŋe Abraham ikiŋaet kâmotlupŋe hâkyeŋe gâi gâi akmâ mem manbaigât magaŋep. Akto manmâ âgâm âgâm Abraham nanŋe Isaka miawakto hilâm bât biken âlâwu bo akto eweŋande hâkŋe gâiaŋep. Akto Isaka manmâ humo akmâ nanŋe kotŋe Yakobo miep. Akto hamiŋân Yakoboŋe hakulupnenŋe keiân lâuwâ meyegep.

⁹Akto teulupŋande Yosepe yâkgât hâkâŋ akmâ mem siâ siâ mâŋgim puligât yeŋgimbiâ puli yeŋgim emiyeŋe are mem Aigita hânângen ariyi. Akto Aigita hânân mando Anutuŋe ain tângom heŋgemgoep.

¹⁰Tângombo wan me wan umatŋe miawagaŋdo âmâ Anutuŋe tângombo Yosepeŋe heroŋe kakŋân malep. Hain mando Anutuŋe kârikŋe waŋdo nâŋgâ nâŋgâŋe humo akto aregât Aigita yeŋgât luâk humo kotŋe Parao yâkŋe ekmâ luâk âlepŋe dâm âi waŋep. Âi waŋmâ ikiŋe emetŋe me Aigita hân ambolupŋe are damunyeŋe agâkgât magep. Hain dâm âi waŋmâ hutyeŋân kato damunyeŋe akmâ malep.

¹¹Mando Aigita akto Kanaŋ hân ain mop humo miawakto sot bo agep. Hain akto sot bo akto momberâm agi.

¹²Hain akmâ manbiâ Aigita hânân sot yendâp dâmbiâ Yakoboŋe nâŋgâm nanlupŋe huŋgunyeŋgimbo aregen ariyi.

¹³Arim puligom togom nem manbiâ bo akto benŋe lâuwâŋe huŋgunyeŋgimbo arimbiâ Yosepeŋe teulupŋe yekmâ ikiŋaet pat makmâ miawakyeŋgiep. Makyeŋgimbo Paraogâlân arimbiâ keiyeŋe hârok nâŋgâep.

¹⁴Akto Yosepeŋe den kato arimbo eweŋe Yakoboŋe ginbailupŋe luâk âmbâle 75 meyekto Aigita hânân ariyi.

¹⁵Arimbiâ âmâ manmâ manmâ Yakobo moep. Mondo ainba nanlupŋe âkâ hainâk manmâ mom meteyi.

¹⁶Hain akbiâ hanyeŋgumbiâ hakulupyeŋande hagityeŋe are mem hakuyeŋe Abrahamŋe Sikem kepian gâtŋe luâk siâ kotŋe Hemo yâkgât nanlupŋe yeŋgâlân hân puligoep ain hagityeŋe are mem arim hanyeŋguyi.

¹⁷Akto bâgilupnenŋe Aigita hânân sambelem manmâ dondâ akmâ mali. Hain akmâ manbiâ Anutuŋe Abraham den magaŋep are kârikŋe agâkgât sop are tâlâguep.

¹⁸Akto Aigita yeŋgât luâk humo siâ miawagep arekŋe Yosepegât pat bo nâŋgâep.

¹⁹Akto luâk humo arekŋe bâgilupnenŋe mem ge katyekberâm aregât hâk hilâlâm yeŋgiep. Hâk hilâlâm yeŋgim hin dâep, “Sambelewâi dâm nanlupyeŋe miawakbiâ mem ge hâkŋângen panyekŋet.” dâmbo mem yeŋgumbiâ moyi.

²⁰Sop ain âmbâle siâŋe nanaŋ kotŋe Mose are miep. Mezdo Anutuhe Mose ekmâ nanaŋ âlepŋe dâep. Mose hain miawakto eweŋande emetŋân yoŋâk mem tato dewutâ âlâwu bo akto mem ge hâkŋângen kato yiep.

²¹Akto Parao baratŋande nanaŋ are ekmâ mem nâŋgât nanne dâm damunŋe akmâ malep.

²²Mando getek kaulem Paraogât luâklupŋe nâŋgâ nâŋgâyeŋe olop are yeŋgât hutyeŋân kulem emetŋân âgâmbo nâŋgâ nâŋgâ potatmâ waŋbiâ nâŋgâ nâŋgâŋe humo akto agak memeŋe me den makmakŋe me nâŋgâ nâŋgâŋe humo agep.

²³Hain akmâ manmâ hombaŋŋe 40 bo akto âmâ hin nâŋgâep, “Galalupne Israe luâk are gain gain akmâ mandâi aregât arim yekbe.” dâep. Hain nâŋgâm kambiamŋe owâiŋe akto ariep.

²⁴Arimbo Aigita gâtŋe luâk siâŋe Israe luâk siâ kondo ekmâ galaŋe are tângom Aigita luâk are kondo moep.

²⁵Kondo mondo hin nâŋgâep, “Galalupnande iregât pat nâŋgâm Anutuŋe tânnugumbo hâmbâi gasalupnenŋe hilip yeŋguwiangât nâŋgâwai.” dâm nâŋgâep. Dâ galalupŋande âmâ hain bo nâŋgâyi.

²⁶Luâk are kondo mondo emet hauŋdo lâuwâŋe arimbo Israe luâk lâuwâ akmâ agum tatbela mem potatyelekmâ hin makyetkiep, “Yet âmâ gala konokŋe wangât akmâ gasa kalaktat?”

²⁷Hain dâmbo bugâ keiŋe katmâ galaŋe koep arekŋe Mose hâkokom âmâ hin magaŋep, “Gâ netgât kiap me? Niŋande damunnenŋe akben dâm kat gegep?

²⁸Uran Aigita luâk siâ koen hainâk nâ nuguwerâm aktât me?”

²⁹Hain dâmbo Moseŋe den are nâŋgâm hamep akmâ heambukmâ Midiaŋ hânângen arim lombo tatmâ malep. Manmâ âmbâle mendo nanaŋ luâk lâuwâ meyelegep.

³⁰Manmâ gambo hombaŋ 40 siâkâ bo akto arewa hân are hepunmâ hân tuŋe boângen Sinai gimbâŋe aregât keiŋân arimbo Anutugât aŋelo siâŋe lâwin keiŋe siân kâlâp ululunŋe om kilep ain miawakmâ kindo egep.

³¹Ekmâ Moseŋe sân sân mem âmâ ekmâ heŋgemgowerâm ginŋân âgâ kindo Humoŋe den hin magaŋep,

³²“Nâ hakulupge Abraham akto Isaka akto Yakobo yâk yeŋgât Anutu.” dâep. Hain dâmbo Moseŋe den are nâŋgâm sân sân mem ongâŋe hogombo hamep akmâ ekbom dâm dewunŋe hânângen panmâ kâŋgom kilep.

³³Hain akmâ kindo Humoŋe hin dâm magaŋep, “Nâŋe yu kindân iregât hân tâliât ire amâ kâmbokŋe. Gârâmâ gâŋe kei pekege are oloŋmâ pan.

³⁴Akto ire nâŋgâ. Kâmotlupge Aigita hânân manbiâ kepia ambolupŋande bugâ yeŋgum mem siâ siâ akyeŋgim hâk hilâlâm yeŋgim manmâ gambiâ yekman. Yekmâ indem tâgâiakyeŋe nâŋgâm bâin dâm geân gârâmâ gasalupyeŋe hilip yeŋguwian. Akto gasalupyeŋe yeŋguwian aregât gâ Aigita hânângen huŋgun giŋdere ariwiat.” Anutuŋe hain magaŋmâ huŋgunaŋdo ariep.

³⁵Arim mando Israe luâk arekŋe Mosegât hâkâŋ akmâ hin magaŋi, “Niŋande gâ kiap dâm kârikŋe giŋep.” dâyi. Dâ Anutuŋe âmâ Moseŋe Israe luâk damunyeŋe akmâ gasalupyeŋe watyegâk dâm aregât aŋelo huŋgun aŋdo kâlâp ululunŋe kâlegen ge kinmâ âi are waŋep.

³⁶Akto Anutuŋe Mose huŋgun aŋdo Aigita hânângen arim kulem keiŋe keiŋe ketugumbo egi. Akto arewa togom haru gilâm ain hâtikom arewa hân kamitŋângen togom kulem keiŋe keiŋe kenuŋmâ gam manmâ kewuguyekto hombaŋ 40 agep.

³⁷Akto Moseŋe Israe luâk hin makyeŋgiep, “Yeŋgât hutyeŋânba Anutuŋe propete luâk siâ nâ hinare mem miawakbiap.”

³⁸Moseŋe hain dâm bâgilupŋe olop hân kamitŋângen tatmâ Sinai gimbâŋân âgâm aŋelo arekŋe Anutugât manmangât den magaŋdo gem makyeŋgiep. Amâ yâk yeŋgâlâk bo. Gam gam yu manden nen maknengiwiapgât makyeŋgiep.

³⁹Moseŋe bâgilupnenŋe makyeŋgimbo denŋe are hâkâŋ akmâ Mosegât den are hâkokom Aigita hânângen purik katberâm aregât ukenŋe humo agi.

⁴⁰Hain akmâ Aroŋ hin magaŋi, “Gâ lâpio ketugum katmenâ arekŋe ulikŋân akmâ kewugu nenekto ariwaen. Moseŋe Aigita hânângenba kewugu nenekmâ togoep ina yâk gulip agep me gain gain agep nen bo nâŋgâen.” dâyi.

⁴¹Hain dâmbiâ bulimakao otneŋe siâ mâŋgim kato tato wan me wan otneŋe aregât nâŋgâmbiâ humo akminep aregât sumbe omberâm heroŋe agi.

⁴²Hain akbiâ aregât Anutuŋe hepun yekto biwiyeŋe gulip akto dewutâ akto diâ are ekmâ hin dâyi, “Dewutâ diâ ire âmâ nengât Humonenŋe.” dâm ulityeŋgiyi. Hain akbai aregât Anutuŋe dâmbo propeteŋe kulemgoyi aregât bikŋe hin tatâp, Anutuŋe hin dâep, Israe ambolupŋe ye hân kamitŋângen manmâ soŋgo bau gâim nâŋgât bo, siâgât sumbe higenŋe om manbiâ hombaŋ 40 agep.

⁴³Akto diâ aregât nâŋgâm ulikŋân lâpiologâtyeŋe kotyetŋe Molok akto Rapaŋ are yetgât emet kenuŋmâ katyelekmâ ain âgâm kot yetŋe mem agali. Hain akmâ aregât dosa akbiâ nâŋgâm hân kotŋe Babiloŋ ain katyekbian.

⁴⁴Akto bâgilupnenŋande Aigita hân are hepunmâ hân kamitŋângen arim manbiâ Anutu yâkgât sumbe emetŋe mâronŋe ketuguyi are tatmâ ariep aregât keiŋe Mose magaŋep. Hain dâm magaŋdo ainâk mâron are mem gagaim lâuwâŋe kenuŋmâ kenuŋmâ âgâyi.

⁴⁵Akto bâgilupnenŋande sumbe emetŋe mâronŋe ketugum âgâmbiâ Yosuaŋe ulik gulik akmâ kewugu yekto Anutu bo nâŋgâyi are yeŋgât hânân togoyi. Togombiâ Anutuŋe luâk gasalupŋe are yeŋgum watyekto âmâ bâgilupnenŋande hân are mem gangerâm âmâ Anutugât sumbe emetŋe mâronŋe kenuŋbiâ kinmâ âgâep sop ain Dawidi miawagaŋep.

⁴⁶Miawagaŋdo âlepŋe mando Anutuŋe ekto ârândâŋ akto âmâ Dawidiŋe Anutugât sumbe emetŋe humo kenuŋberâm akmâ aregât Anutu ulilaŋep.

⁴⁷Ulilaŋdo ikiŋe nanŋe siâ kotŋe Salomo yâkŋe Anutugât sumbe emetŋe are kenuŋguep.

⁴⁸Hain gârâmâ Anutu Humo âlepŋe dondâŋe luâk nenŋe emet me opmân kenuŋmaen ain bo tatmâ manmap. Aregât Anutuŋe dâmbo propete siâŋe hin kulemgoep are tatâp,

⁴⁹Kembuŋe hin maktâp, “Himbim amâ tat tatne dâ hânŋe amâ tâli tâline. Aregât emet gain hinare siâ mâŋginiŋbiâ ârândâŋ akbop? Me welam yeyene âlepŋe yâten tatniŋdo ârândâŋ akbop?

⁵⁰Nâ bâtnande siâ me siâ hârok are bo mem mâŋgiân mon?” Anutuŋe hain magaŋdo propete siâŋe kulemgoep are tatâp.

⁵¹Ye hanyeŋe kârikŋe bâleŋe. Biwi nâŋgâ nâŋgâyeŋe bo kepigagep. Bâgilupnenŋande Anutugât Heakŋe are hâkâŋ akmâ mem hami pali. Hainâk akmâ yekâ are yeŋgât agak meme are bo hepunmai.

⁵²Bâgilupnenŋande propete luâk hârogâk bâleŋe akyeŋgim hâk hilâlâm yeŋgiyi. Akto Anutugât hoŋ bawaŋe miawakmâ luâk ârândâŋ akyeŋgim togom manbiap aregât propete luâkŋe makmâ kulemgoyi yâk hârogâk yeŋgum meteyi. Akto yâkgâlân Yesu miawagep ain hiaŋgim den bâleŋe makmâ kuk agaŋmâ lâwinân kombiâ moep.

⁵³Akto Anutugât aŋelolupŋande yâkgât den kârikŋe makyeŋgimbiâ kulemgoyi are bo mem mandâi.” dâep.

⁵⁴Stepanoŋe den hain dâm makyeŋgimbo Yuda luâk humomolupyeŋande biwiyeŋe kâlâp akto kuk humo nâŋgâm nekamyeŋe kândiŋ egep.

⁵⁵Hain akbiâ Anutugât Heakŋande tângombo himbimân dewunŋe panmâ ekto Yesu Anutugât bâtŋe bungen ain kindo ekmâ Anutugât pagaleŋe ekmâ hin dâep,

⁵⁶“Nâŋgâi. Himbim hâreakto luâk akmâ giep are Anutugât bâtŋe bungen kindo ektân.”

⁵⁷Hain dâmbo den are nâŋgâm bâin dâm hârokŋe watmâ mem kom hâkokom ariyi.

⁵⁸Mem kepia ginŋângen gem kâtŋe koyi. Kâtŋe komberâm akbiâ luâk sigan siâ kotŋe Saulo yâkŋe nâŋgâ yeŋgimbo âlepŋe akto mâronyeŋe kâkâlep are oloŋmâ Saulogât enemŋân katbiâ tato kâtŋe Stepano kombiâ