1Aniqatiumaaŋ, itqaumatqugiga ilipsitñun quliaqtuałiġa tusraayugaaġiksuaq ilipsitñun. Taimñauruq tusraayugaaġiksuaq taimani akuqtuaġikkaqsi suli tuniqsimavigikkaqsi pakma.
2Anniqsukkauniaqtusri ukpiġituiñaġupsiuŋ taamna tusraayugaaġiksuaq quliaqtuaġikkaġa ilipsitñun. Aglaan ukpiġinġitchupsiuŋ ukpiqsrił̣iqsi suunġitchuq.
3Taatnamik iḷisautianikkipsi iḷisautigikkaŋanik Atanġum uvamnun; kaŋiqsiraksraġigisi taapkua qulliuruat iḷisauttutit, Christ-ŋum tuqułha pisigiplugich killuutivut maliġutlugu aglausimaruaq Agaayyutim Makpiġaaŋani.
4Suli iḷisautianikkipsi Christ-ŋum iḷuvikkaułhanik aasriiñ aŋipkakkaułhanik piñayuatni uvlut, maliġutlugu aglausimaruaq Agaayyutim makpiġaaŋiñi.
5Aŋitqiqqaaqhuni Christ tautuktittuq iŋmiñik Peter-mun, sulipsuuq qulit malġuŋnun maliġuaqtinun.
6Aquagun taavruma sagviġñiqsuq iñugiatlukhutiŋ 500-miñ aniqatigiiñun katimapkaqługich, iñugiaŋniqsraŋich iñuuplutiŋsuli iḷaŋich tuquaniksimagaluaqhutiŋ.
7Tugliġiplugu sagviqsuq James-mun, aasriisuli iluqaŋitñun uqqiraqtauŋuruanun.
8Aquagun taavruma sagviqmiuqtuuq uvamnun, kia-unniiñ niġiuginġitchaluakkaŋa Ataniġmun uqqiraqtaugisiñiḷuŋa.
9Taatnaqłuŋa kamanaiññiqsrauruŋa uqqiraqtipayaaniñ. Nalliummatinġitchuŋaunniiñ tairaksrauluŋa uqqiraqtimik, atakkii nagliksaaqtitchimapluŋa iñuŋnik ukpiqtuaŋuruanik Agaayyutmun.
10Aglaan Agaayyutim piqpagivagitḷuŋa simmiġñiġaa iñuułiġa iłuaqqutritmigun. Ilaan iłuaqqutriḷḷapiałha piiŋiḷaunġitchuq uvamnun. Sakuutluktuŋa iluqaŋitñiñ aglaan uvapkuiñaq piñġitchuŋa atakkii Agaayyun savaktuq uvapkun iłuaqqutrił̣iġmigun.
11Uvvaasriiñ uvaŋalu naagaqaa atlat uqqiraqtitlu quliaqtuaġigikput taamna tusraayugaaġiksuaq ukpiġikkaqsi.
12Quliaqtuaġuurugut Agaayyutmun aŋipkaġnipḷugu Christ tuquŋaruaniñ. Suvaatami iḷasri uqaġuuvat tamatkua tuquaniktuat aŋipkaġumiñaiññipḷugich tuqułiġmikniñ?
13Aŋipkaġnianġiññiqpata tuquaniktuat, tarra iḷumutuunġitmiñiqsuq Christ-ŋum aŋipkakkausrimałha.
14Aasriiñ Christ aŋipkakkausrimaiññiqpan, quliaqtuałiqput atuġumiñaitchuq sumun, naagaqaa ukpiqqutisri taŋiġiḷḷutiŋ.
15Aa, iñuich iḷitchuġinigaatigut uqaġnipḷuta taŋiġiḷaamik, atakkii uqaġigikput Agaayyutmun aŋipkapiaġnipḷugu Christ tuqułiġmiñiñ, aglaan tamanna iḷumutuunayaitchuq tuquŋaruat aŋipkakkauyumiñaitpata.
16Tuquŋaruat aŋipkaġnianġiññiqpata, tarra Christ aŋipkakkaumaitmiñiqsuq.
17Christ aŋipkakkaunġiññiqpan, ukpiqsrił̣iqsi Christ-mik taŋiġiññiqsuq aasriiñ suksraunġiqsauyumaaqtusrisuli pisigilugich killuutisri.
18Suli Christ aŋipkakkaunġiññiqpan tamatkua tuquaniktuat ukpiqsriruaŋuplutiŋ Christ-mik suksraunġiqsuttuuq.
19Ukpiqsriñiġupta Christ-mik anniqsuqsimaaqpatigut pakmapałhiñaq iñuułłaptikni nagliŋnaġniqsraqtugut iluqaŋitñiñ atlaniñ iñuŋniñ.
20Aglaan pakma Christ aŋipkakkaupiaqtuq tuqułiġmiñ. Ilaa aŋipkakkauqqaaġniqsuq, taatnaqhuta iḷisimarugut Agaayyun aŋipkaiñiaġniḷugu tuquŋaruapayaanik ukpiqsriruanik Christ-mik.
21Iñuk iluqani tuqusraġumaruq atautchim iñuum savaaġikkaŋagun. Taatnatuntuuq iñuk tuquŋaruaq iñuutlasriñiaqtuq piqutigilugu atlam iñuum savaaġikkaŋa.
22Atakkii Adam-kun iluqatiŋ tuquruksraurut, taatnatun iluqatiŋ Christ-kun iñugutqikkisirut.
23Aglaan iñupayauraq aŋipkakkaugisiruq nalaunŋaruakun piviksrallaamigun, Christ sivulliupluni aŋipkakkauruq, tarrali aggitqikpan tamatkua Christ-ŋum pigikkani iñugutqiksitkisigai.
24Taavruma aquagun isrukłitchaaq tikitpan, Christ-ŋum qaiññiaġaa aŋaayuqautini Agaayyutmun Aapauruamun akiiḷianikkumigich iluqaisa aŋalatchisiqaqtuat suli iluqaisa saŋŋiqutiqaqtuapayaat saŋŋiqaqtuatlu.
25Christ atanġuruksrauruq uvluanunaglaan Agaayyun akimmatrianikpan iluqaŋitñiñ Christ-ŋum uumiksriraiñiñ.
26Tuqułiq akiiḷikkauniaqtuq aqulliuluni uumiksri.
27“Agaayyutim Christ aŋalatchipkaġaa supayaanik.” Itnaġniqsuq Agaayyutim Makpiġaaŋani. Taatnaqami Agaayyun iḷagautinġitchuq iŋmiñik, aglaan iḷigai supayaat ataanun Christ.
28Agaayyutim taatnaanikkumiuŋ, ilaaptuuq iġñiŋa Agaayyutim ataniqsimapkaġniaqmiuq Agaayyutmun inillairuamun supayauramik ataanun Christ. Taimanigu Agaayyun kamanaġniqsrauniaqtuq supayauramiñ.
29Suniaqpat tamatkua paptaakkauruat pisigiplugich tuquŋaruat? Tuquŋaruat aŋipkakkauyumiñaipiaqpata, suvaata iñuich paptaaqtinniaqpat pisigiplugich tuquŋaruat?
30Iḷumun aŋipkaġniałiq piitpan suvaatami anayanniuqpik ataramik quliaqtuaġikapku tusraayugaaġiksuaq?
31Aniqatiut! Kigiññiġvigiraġigiga tuqqun uvluġaġipman. Tusraayugaaġiksuakun ukpiqsriruaġuġniqsusri, suli taatnaqłuŋa quviasuutigigipsi Christ Jesus-kun atannaptigun.
32Ephesus-mi aŋuyakkaluaġupkich iñuich atriqaqtuat liilaa iqsiñaqtuatun niġrutitun, sumik piññakkumiñaitpik taatnałłapkun? Tuquŋaruat aŋipkaġnianġitpata, tarra “Niġisa imiqtuaġutalu, atakkii uvlaakun tuquniaqmiugut.”
33Kinnipkaqasri iñuŋnun uqaqaqtuanun uumiŋa aŋipkakkaułikun. “Piqasiqsuutigupsi pigiitchuanik piqatnaanik taatnaiḷigisirusri iliŋisitun.”
34Isrummitqiŋñaqsigaasri killuliqitqiñġiġusri. Iḷasri nalurutsuli Agaayyutmik. Taamna uqaġigiga kanŋutchaqugaluaqhusri.
35Iñuk apiqsruqpiaqmiuq, “Qanuġutiŋ tuquŋaruat aŋipkaġniaqpat? Qanutchimik timiqaġniaqpat aggiġumiŋ?”
36Isrummatuiñiaqpat ilipni! Nautchirriikavich nautchiaksranik nunamun nautlaitchut nauriaġuġlutiŋ tuquqqaaġaluaqatiŋ nunami.
37Aasrii nautchiaksraq nautchirriutikkan qiññaqanġitchuq nauriatun nauniaqtuatun nautchiaksramiñ. Nautchirriirutin mukkaaksraġuġumaaqtuamik naagaqaa nauruksrauruamik.
38Aglaan Agaayyutim nautchiaksraq nauriaġuqtitchuugaa itqukkani, suli nautchiaksrallaa naurisuuruq qanutchiułiġmisun.
39Taatnatuntuuq, iluqatiŋ uumaruapayaat atlakaaġiiñik timiqaqtut, iñuich atautchiiñamik timiqaqtut, niġrutitsuli atlakaaġiiñik timiqaqmiut, qaluitsuli atlakaurut, tiŋmiatsuli atlakaupmiut.
40Sulipsuuq qiḷaŋmiittuat atlakaanik timiqaqmiut nunamiittuaniñ. Piññaqnautaat qiḷaŋmiittuat atlauruq piññaqnautaatniñ nunamiittuat.
41Siqiñġum qaumanġa atlauruq qaumanġaniñ tatqim, suli uvluġiat atlakaaġiimik qaumaniqaqtut qivliquulakamiŋ qiḷaŋmi. Uvluġiallaa atlakaaġiimik qaumaniqaqtuq atlamiñ uvluġianiñ.
42Taatnatun itkisipmiuq aŋipkakkaukpata tuquŋaruat. Timigikkavut pakmapak ittut nautchiaksratun nautchirriutauruatun nunamun. Tuqusruurut iḷuvikkauplutiŋ. Aglaan aŋipkakkauniaġupta tuqułiġmiñ timiqaġniaqtugut tuquyumiñaitchuanik.
43Iñuum timaa iḷuvikkaukami piññaqnaitchuq saŋŋiitḷuni. Aglaan Agaayyutim aŋipkaġniaġumiuŋ piññaqnaġniaqtuq saŋŋiqaġuni.
44Pakma timivut nunakŋaqtaurut, aglaan aŋipkaġupta timivut qiḷakŋaqtauniaqtut. Timiqaqapta tuqusruuruamik uvani nunami, iḷisimarugut timiqaġisiñipḷuta tuquyumiñaitchuamik qiḷaŋmi Agaayyutmi.
45Aglausimaruq Agaayyutim Makpiġaaŋani itna, “Iñuqqaaq Adam iñuusriġuġniqsuq,” aglaan aqulliq Adam irrusriġuġniqsuq qaitchiruaq iñuułiġmik.
46Irrutchim timaa sivulliunġitchuq. Nunakŋaqtam timaa sivulliuruq, aasriiḷi aquagun irrutchim timaa.
47Iñuqqaaq nunakŋaqtauruq iñiqtauruaq maġġaŋaniñ nunam, tugliaaasriiñ iñuk qiḷakŋaqtaupluni.
48Iñupayaaŋi nunam ittut iñuqqaatun iñiqtauruatun maġġamiñ. Iñupayaaq pigikkaŋa Agaayyutim ittuq taavrumatun qiḷakŋaqtauruatun.
49Pakma atriqaqtugut iñuktun nunakŋaqtauruatun. Taimanigu atriḷiutiniaqtugut iñuktun qiḷakŋaqtauruatun.
50Aniqatiumaaŋ! Taamnauruq uqautigikkaġa, iñuum nunami timiqaqtuam uiviñiqaqhuni auqaqhuniḷu piññaktaaġiyumiñaitchaa aŋaayuqautaa Agaayyutim. Taatnatuntuuq timi tuqusuuruaq auraġaqhuni itchumiñaitchuq piunġiġanġitchuami auraġatlaiḷḷuni.
51Naalaġniḷḷagitchi, uqautigipsi nalunaqtuamik itna—iluqata tuqunianġitchugut, aglaan iluqata simmikkauniaqtugut.
52Simmikkauniaqtugut akkuvaurapiaq, sukatluglugu siqunġipaksaġniŋaniñ irim, aqulliġmi qalġuqtaqpan. Qalġuqtaun nipliqsaġluqqaaqtuq iluqatiŋ tuquŋaruat aŋipkaġniaqtut tuqqutqikkumiñaiġutiŋ, aasriiñ iluqata iñuusrugaaqtuagut aatchuusriaqaġniaqmiugut nutaamik timimik.
53Iñupayaam timaa simmiqsitaksraġigaa atakkii nunakŋaqtauruaq timi tuqusruuruq auraġaqhuni, aglaan taimanigu nutauruaq timikput tuquyumiñaitchuq auraġatlaitḷuni. Una atriqaqtuq iñuk mattaqmatun utuqqaġuqtuanik atnuġaanik suli atiaqsipmatun nutaanik.
54Aasriiñ timi auraġaġuuruaq simmausiqpan auraġatlaiḷaamik timimik suli timi tuqusruuruaq simmausiġluni tuqqutlaiḷaamik, tarani taŋiġñiaqtuq aglausimaruaq Agaayyutim Makpiġaaŋani, itna, “Tuqułiq akiiḷiraullapiaqtuq.
55Aatai tuqułiiq, tarakŋaaglaan tuqupkaġumiñaiġitin iñuich. Aatai tuqułiiq, tarakŋaaglaan atniaġumiñaiġitin iñuich.”
56Tuqułhum atniatlagaatigut killuqsaqapta, suli killuqsaun saŋŋiqutiqaqtuq maliġutaksratigun aŋalatiqaqhuni.
57Aglaan quyanaqtuq Agaayyun! Atakkii akimapkaġaatigut atannaptigun Jesus Christ-kun.
58Taatnamik, piqpagiplusri aniqatiumaaŋ, payaŋaiġitchi ukpiqsrił̣ipsitñi, tuniqsimatitchi suli savautriḷusri Ataniġmik ataramik pisuqtilaapsigun, atakkii iḷisimagiksi savautrił̣iqsi Ataniġmik inġił̣ha suiḷaamun.
